tıbbi biyokimya ıı

DERS ADI TIBBİ BİYOKİMYA
Yarıyıl
Teori/Ders
Anlatımı
2
Ders
Sorumluları
Ders Dili
Zorunlu/
Seçmeli
Ön Koşul
222
Dersin
Tanımı
Dersin Amacı
BÖLÜMÜ TEMEL BİLİMLER
Eğitim Öğretim Yöntemleri
Seminerler/
Proje/Alan
Uygulama Lab.
Çalışma
Çalışması
Grupları
111
27
Krediler
Diğer*
Toplam
Kredi
AKTS
Kredisi
180
540
15
18
Prof.Dr. LEVENT KARACA, Prof.Dr. KONÇUY MERGEN , Prof.Dr. SELDA DEMİRTAŞ
TÜRKÇE
ZORUNLU
YOK
TIBBİ BİYOKİMYA
İnsan vücudunu oluşturan temel elementlerle makromoleküllerin yapısı, çeşitleri , sentez ve yıkım yolları, her
bir makromolekülün oxidasyonu sırasında biribiri ile olan ilişkileri , makromoleküllerin en küçük yapı
ünitelerinden depo formlarının oluşum yolları ve metabolizma ile ilişkileri . Eser elementler ve vitaminlerin
metabolik yollardaki fonksiyonları.İnsan hücresinde gerçekleşen biyokimsal olaylar.İnsan hücre zarı sitozolü
ve nükleusunda gerçekleşen biyokimyasal olaylar.Hücre kompartmanlarının ve organellerinin bu olaylardaki
yeri.
Proteinlerin yapısı fonksiyonları, hücre içi ve hücre dışında bulunan proteinlerin yapı fonksiyon ve
çeşitlilikleri. Kan proteinlerin yapısı , çeşitleri ve fonksiyonları, hastalıklar ve organ fonksiyonları ile olan
ilişkisi.Proteinleri oluşturan aminoasitlerin yapısı çeşitleri metabolik yolları , amino gruplarının girdiği
yollar.Karbon iskeletinden enerji üretim yolları.Azotlu atık ürünlerinin sentezi metabolik ve atılım yolları.
Böbrek fonksiyon testleri .Vücuttaki su ve elektrolit metabolizması idrar oluşumu.Böbreklerin ekskresyonu,
asit- baz dengesi, elektrolit metabolizmasıyla olan ilişkisi .Enzimlerin özellikleri ,kinetiği ,izoenzimler ve
bulunduğu dokular.İzoenzim ve organ fonksiyonları ilişkisi.İzoenzimlerin hastalıkların tanılarında kullanılması
durumu.Vitaminlerin çeşitleri ,insan organizmasında girdikleri yollar, fonksiyonları ve yetmezlikleri ile ilgili
hastalıkların tanısında kullanılan testler.İnsan organizmasında enerjinin özelliği, korunması ve şekil
değiştirmesi .ATP oluşum mekanizması ,solunum zincirinin tanımı,fonksiyonu ve bileşenleri, elektron nakli ve
solunum zincirinin düzenlenmesi. Karbonhidrat metabolizması , sindirimi, emilimi ve enerji kaynağı olarak
kullanılmaları.Polisakkaritlerin çeşitleri ve vücuttaki fonksiyonları.Vücutta glukozun enerji üretmek üzere
kullanılması ve diğer kaynaklardan glukoz oluşturması ile ilgili yollar , bu yolları düzenleyen hormonlar,
glukoz metabolizmasının hormonal kontrolü , bununla ilgili hastalıklar, glukoz intleransı ve bunun ölçüm
metodları.Lipidlerin sentezi çeşitleri ve fonksiyonları.Lipidlerin depo formları organizmada yapı taşı olarak
görevleri enerji kaynağı yolları ,yağ asitleri yıkımından elde edilen enerji ve bununla ilişkili metabolik yollar ,
kanda lipidlerin taşınma şekilleri ,lipoprotein trafiği, metabolizması ve bunlarla ilgili bozuklukların yol açtığı
hastalıklar.Basit ve bileşik lipidler ve bunların vücuttaki fonksiyonları .Ateroskleroz oluşum mekanizması ,
lipid metabolizması ile ateroskleroz ilişkisi , MI(Myokard İnfaktüsü) , metabolik sendrom ve koroner arter
hastalığının biyokimyasal temeli ve tanı kriterleri .
1- Canlılığın Biyokimyasal Temeli Organik Yapılar,Hücre ve Hücre Membran Yapısı ,,Hücre
Hedeflenen
Kazanımlar
membranında oluşan biyokimyasal olaylar
2-Aminoasitlerin Yapısı ve Kimyasal Özellikleri,Aminoasitlerin Metabolizması,
Transaminasyonu,,Aminoasitlerin Karbon İskeletlerinin Yıkımı ve Metabolik Defektler
3- Aminoasitlerin Sentezi ,,Aminoasitlerin Spesifik Ürünlere Çevrilmesi
4-Proteinlerin Yapısı ve Kimyasal Özellikleri,Kollagen, Keratin ve Hemoglobin
5-Plazma Proteinleri ,,Akut Faz Reaktanları ve Immunglobulinler,Protein Elektroforezi
6-Üre Siklusu,Enzimlere giriş ,Enzim Yapısı7-Enzimlerin Özellikleri,Enzim Kinetiği,Enzim 4
İnhibisyonu
8-Allosterizim,Enzimlerin Klinik Biyokimya’daki Yeri,Vitaminlere Giriş
9-A-D Vitaminleri,Diğer Yağda Çözünen Vitaminler
10-B Kompleks Vitanimnleri ,C- Vitaminleri,Vitamin Benzeri Moleküller
11-Biyoenerjetik ve Metabolizma,Fosforile bileşikler ve ATP oluşum mekanizması
Solunum Zincirinde Görev Alan Redoks Sistemleri Biyolojik Oksidasyon Reaksiyonları
12-Solunum Zinciri Elektron Nakli, Solunum Zincirinin Düzenlenmesi ve Zincirin İnhibitörleri
,Vücudun Su ve Elektrolit Kapsamı,İdrar Oluşumunun Biyokimyasal Temeli
13-Su ve Elektrolit Dengesi,Asit-Baz Dengesi
14-Asit- Baz Denge Bozukluğu,KarbohidratlarınYapısı,Özellikleri Monosakkaritlere Ait
Reaksiyonlar, Disakkaridler, Homopolisakkaridler
15-Karbohidratların Sindirimi ve Emilimi,Glikoliz Reaksiyonları ve Düzenlenmesi
Glikoneogenez, glikoliz ve Glukoneogenezde Müşterek ve Farklı Reaksiyonlar
16- Glukoneogenezde Kullanılan Maddeler ve Reaksiyonlarının Düzenlenmesi
Glikojen Sentezi, Yıkılımı ve Yıkılımın Düzenlenmesi,Sitrik Asit Siklusu Reaksiyonları ve Ara
Maddelerinin Başka Metabolik Yollarda Kullanılması, Kazanılan Enerji ve Reaksiyonların
Düzenlenmesi
17-Glukoz Toleransı ve Tolerans Testleri
Üronik Asit Yolu ve Diğer Hekzosların Metabolizması,Lipidlerin Biyolojik Fonksiyonları ve
Sınıflandırılması
18-Trigliseritler ve Gliserofosfatidler,Sfingolipidler
Kolesterol Yapısı ,Kolesterol ve Safra Asitlerinin Sentezi,,,
19-Lipoproteinlerin Yapısı ve Oluşumu Apolipoproteinler, Lipoprotein Trafiği
Yağ Asidi oksidasyonu ve sentezi,Yağ Dokusu Metabolizması,Lipidlerin Emilimi ve
Sindirimi
20-Keton Cisimlerinin Oluşumu ve Yıkılımı Doymamış Yağ Asitlerinin Metabolizması
Triaçilgliserol ve Fosfolipid Metabolizması,Triaçilgliserol ve Fosfolipid Metabolizması
21-Lipoprotein Metabolizması, Lipid Metabolizması Bozuklukları ve Ateroskleroz
Nükleik asit metabolizması ,sindirimi ve emilimi,Pürin Metabolizması
Dersin Gidişatı Hafta
KONULAR
1
Canlılığın Biyokimyasal Temeli Organik Yapılar
Hücre ve Hücre Membran Yapısı
Hücre membranında oluşan biyokimyasal olaylar
Aminoasitlerin Yapısı ve Kimyasal Özellikleri
Aminoasitlerin Metabolizması, Transaminasyonu
2 Aminoasitlerin Karbon İskeletlerinin Yıkımı ve Metabolik Defektler
Lab 1: BİYOKİMYA VE KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARLARININ
TANITIMI
3 Aminoasitlerin Sentezi
Aminoasitlerin Spesifik Ürünlere Çevrilmesi
4
Proteinlerin Yapısı ve Kimyasal Özellikleri
Kollagen, Keratin ve Hemoglobin
Plazma Proteinleri
Lab 2:Laboratuvar Malzeme Tanıtımı Güvenliği ve Kullanımı
5
Akut Faz Reaktanları ve Immunglobulinler
Protein Elektroforezi
Üre Siklusu
Lab 4: Enzim Kinetiği (Kanda Alkalen fosfataz Analizi)
6 Enzimlere giriş
Enzim Yapısı
Enzimlerin Özellikleri
Lab 5: İzoenzimler (ALP, CK- MB)
7 Enzim Kinetiği
Enzim İnhibisyonu
Allosterizim
I. ARA SINAV
8
Enzimlerin Klinik Biyokimya’daki Yeri
Vitaminlere Giriş
A-D Vitaminleri
Lab 6: Kanda ve idrarda Protein Tayini
9 Diğer Yağda Çözünen Vitaminler
B Kompleks Vitanimnleri
Lab 7: İmmunolojik Metodlar (CRP, HBV b-HCG, ASO)
10
11
C- Vitaminleri
Vitamin Benzeri Moleküller
Biyoenerjetik ve Metabolizma
Lab.8: İdrarda aminoasit tarama testleri
Fosforile bileşikler ve ATP oluşum mekanizması
Solunum Zincirinde Görev Alan Redoks Sistemleri Biyolojik Oksidasyon Reaksiyonları
Solunum Zinciri Elektron Nakli, Solunum Zincirinin Düzenlenmesi ve Zincirin İnhibitörleri
Lab 9: Aminoasit kromatografisi
12 Vücudun Su ve Elektrolit Kapsamı
İdrar Oluşumunun Biyokimyasal Temeli
Su ve Elektrolit Dengesi
13
Lab 10: Karaciğer fonksiyon testleri (örnek: AST)
Asit-Baz Dengesi
Lab 11: Böbrek fonksiyon testleri-1 (kanda Üre analizi)
Asit- Baz Denge Bozukluğu
14 KarbohidratlarınYapısı,Özellikleri
Monosakkaritlere
Ait
Reaksiyonlar,
Disakkaridler,
Homopolisakkaridler
15
Karbohidratların Sindirimi ve Emilimi
Glikoliz Reaksiyonları ve Düzenlenmesi
Glikoneogenez, glikoliz ve Glukoneogenezde Müşterek ve Farklı Reaksiyonlar
Glukoneogenezde Kullanılan Maddeler ve Reaksiyonlarının Düzenlenmesi
Lab 12: Böbrek fonksiyon testleri
16
Glikojen Sentezi, Yıkılımı ve Yıkılımın Düzenlenmesi
Sitrik Asit Siklusu Reaksiyonları ve Ara Maddelerinin Başka Metabolik Yollarda
Kullanılması, Kazanılan Enerji ve Reaksiyonların Düzenlenmesi
Glukoz Toleransı ve Tolerans Testleri
II. ARA SINAV
17 Üronik Asit Yolu ve Diğer Hekzosların Metabolizması
Lipidlerin Biyolojik Fonksiyonları ve Sınıflandırılması
Trigliseritler ve Gliserofosfatidler
Sfingolipidler
Lab 13: İdrarın Fiziksel,Kimyasal ve Mikroskobik İncelenmesi (1)
18 Kolesterol Yapısı ,Kolesterol ve Safra Asitlerinin Sentezi
Lipoproteinlerin Yapısı ve Oluşumu Apolipoproteinler, Lipoprotein Trafiği
19 Lab 14: İdrarın Fiziksel,Kimyasal ve Mikroskobik İncelenmesi (2)
Yağ Asidi oksidasyonu ve sentezi
Yağ Dokusu Metabolizması
Lipidlerin Emilimi ve Sindirimi
20 Keton Cisimlerinin Oluşumu ve Yıkılımı Doymamış Yağ Asitlerinin Metabolizması
Lab 14: İdrarın Fiziksel,Kimyasal ve Mikroskobik İncelenmesi (2)
Triaçilgliserol ve Fosfolipid Metabolizması
Triaçilgliserol ve Fosfolipid Metabolizması
Lipoprotein Metabolizması, Lipid Metabolizması Bozuklukları ve Ateroskleroz
Lab 15: Kanda total kolesterol ve HDL-Kolesterol analizi
21
Nükleik asit metabolizması ,sindirimi ve emilimi
Pürin Metabolizması
Yüzde
(%)
Ara Sınavlar
Varsa (X) olarak
işaretleyiniz
X
Kısa Sınavlar
X
%40
Değerlendirme
Ölçütleri
%40
Ödevler
Uygulamalar
X
Laboratuar
X
Projeler/ Alan Çalışması
Seminerler/ Çalışma Grupları
Dönem Sonu Sınavı
X
%60
Diğer (Katılım, kütüphane çalışması, vb.)
Dersin Kitabı
ve/veya
Kaynaklar
*Ödevler, alan gezileri, kütüphane araştırması, internet uygulamaları, ders dışı okuma vb.
DERS ADI TIBBİ BİYOKİMYA
Yarıyıl
Ders
Sorumluları
Ders Dili
Zorunlu/
Seçmeli
Ön Koşul
Dersin
Tanımı
Dersin Amacı
Teori/Ders
Anlatımı
BÖLÜMÜ TEMEL BİLİMLER
Eğitim Öğretim Yöntemleri
Seminerler/
Proje/Alan
Uygulama Lab.
Çalışma
Çalışması
Grupları
Krediler
Diğer*
Toplam
Kredi
AKTS
Kredisi
Prof.Dr. LEVENT KARACA, Prof.Dr. KONÇUY MERGEN , Prof.Dr. SELDA DEMİRTAŞ
TÜRKÇE
ZORUNLU
YOK
TIBBİ BİYOKİMYA
Hemoglobinin yapısı, fonksiyonu ve çeşitleri .Hemoglobin yapı bozukluğu ile ilgili hastalıklar.Bilirubin
metabolizması,.Kan ve idrar ile ilgili organlardaki metabolik yollar .Bilirubin çeşitleri ve bunlarla ilgili hastalık
durumları.Bu hastalıkların tanısında kullanılan laboratuvar testleri .Kalsiyum – fosfor metabolizması ve kanda
düzenlenmelerinini sağlayan hormonlar. Vücutta kalsiyum ve fosfor homeostazısını bozan hastalıklar.Eser
elementlerin çeşitleri , sindirim ve atılım yollarının incelenmesi Eser elementlerin kan ve organlardaki
düzeyinin korunması .Bunlarla ilgili aksaklıklardan oluşan hastalıklar.
İnsanda hücre içine sinyallerin iletimi ve bununla ilgili moleküller .Hormonların çeşitleri ve
fonksiyonları.Hormonların salınımlarının düzenleyicileri ve bu mekanizmalardaki bozuklukların yol açtığı
hastalıklar.Beslenme biyokimyası.Bazal metabolizma , Açlıkta – Toklukta – Diyabet hastalığında metabolizma
.Obezite biyokimyası. Extraselüler matrix bileşenleri .Hücre dışı proteinler ile hücre içi ve hücreler arası
iletişim yolları. Epitelyum dokusu bileşenleri .Bağ ve destek dokusu bileşenleri .Kemik , kas ve sinir dokusu
biyokimyası ve kas kasılmasının biyokimyasal temeli .Duyu sistemi ve örnek olarak; görme biyokimyası.
Metabolik integrasyon . Nükleik asit metabolizması , purin ve purimidin bazlarının oluşumu, fonksiyonları ve
yıkımları. Metabolizmaları ile ilgili hastalıklar ve farmakolojide bunlarla ilgili kimyasalların kullanımı , DNA ve
RNA’ nın sentezi ,foksiyonları, protein sentezi moleküler biyoloji ile ilgili tanı testleri .
1-Pürin Metabolizma Bozuklukları,Pürin Metabolizmasın,Pirimidin Metabolizma Bozuklukları
2-Pirimidin Metabolizması,DNA nın yapısı ve özellikleri,DNA nın replikasyonu
3-RNA nın yapısı, çeşitleri ve fonksiyonları ,DNA nın transkripsionu,Protein Biyosentezi
Pofirnler ve Porfirin Sentezi
4-Porfirialar,Hemoglobin Yapısı ve Fonksiyonları
5-Hemoglobinopatilerin Kimyasal Temeli,Bilirubin Yapısı,Bilirubinopatiler
6-Kalsiyum-Fosfor-Mg Metabolizması, Eser Elementler Çinko, Bakır ve Demir Metabolizması
7-Biyosinyal İletimi ve Sinyal transduksiyonu
Hormonların Özellikleri, Hormon Reseptörleri ve Etki Mekanizmaları
Hipotalamus ve Ön Hipofiz Hormonları, Hipofiz Arka Lob Hormonları
Hedeflenen
Kazanımlar
8-Tiroit Hormonları,Pankreas Hormonları,Adrenal Medulla Hormonları,
9-Glukokortikoidler, Mineralokortikoidler,Gonad Hormonları : Erkek ve Dişi Seks Hormonları
Gastrointestinal Hormonlar, ve Doku Hormonları
10-Bazal Metabolizma, Beslenme, Besin Maddeleri,Yetersiz Beslenme,Açlık ve Obesite
Heteropolisakkaritler,Serbest Radikaller ve Antioksidan sistem
11-Ekstraselüler Matriks,Doku Biyokimyası(Epitel Dokusu, Bağ ve Destek Dokuları),
12-Doku Biyokimyası(Kemik Dokusu, Sinir Dokusu, ve Kas Dokusu),Kas Kasılması
Duyu Sistemi (Örnek: Görme Biyokimyası),
13-Metabolik İntegrasyon
Dersin Gidişatı Hafta
KONULAR
Pürin Metabolizma Bozuklukları
Lab 16: Eritrositte Glikolizin takibi (1)
1
Pürin Metabolizmasın
Pirimidin Metabolizma Bozuklukları
Pirimidin Metabolizması
Lab 17: Eritrositte Glikoliz takibi (2)
2 DNA nın yapısı ve özellikleri
DNA nın replikasyonu
RNA nın yapısı, çeşitleri ve fonksiyonları
3
Lab 18: Kanda Ürik asid analizi
DNA nın transkripsionu
Protein Biyosentezi
Pofirnler ve Porfirin Sentezi
III. ARA SINAV
4
Porfirialar
Hemoglobin Yapısı ve Fonksiyonları
Hemoglobinopatilerin Kimyasal Temeli
Lab 19: Hemoglobin Tayini
5 Bilirubin Yapısı
Bilirubinopatiler
Kalsiyum-Fosfor-Mg Metabolizması
Lab 20- Kanda keton cisimcikleri analizi (beta hidroksi bütirat)
Kalsiyum-Fosfor-Mg Metabolizması
6
Eser Elementler Çinko, Bakır ve Demir Metabolizması
Biyosinyal İletimi ve Sinyal transduksiyonu
Lab 21: Kanda ve idrarda Glukoz Tayini
7 Hormonların Özellikleri, Hormon Reseptörleri ve Etki Mekanizmaları
Hipotalamus ve Ön Hipofiz Hormonları, Hipofiz Arka Lob Hormonları
Tiroit Hormonları
Lab 22: Kanda total ve direk bilirubin analizi
8 Pankreas Hormonları
Adrenal Medulla Hormonları,
Glukokortikoidler, Mineralokortikoidler
Lab 23: Kanda Kalsiyum/ Fosfor Analizi
9 Gonad Hormonları : Erkek ve Dişi Seks Hormonları
Gastrointestinal Hormonlar, ve Doku Hormonları
Bazal Metabolizma, Beslenme, Besin Maddeleri,Yetersiz Beslenme,Açlık ve Obesite
Lab 24: Kanda Amilaz Düzeyi
Heteropolisakkaritler
10
Serbest Radikaller ve Antioksidan sistem
Ekstraselüler Matriks
Biyokimyasal Olgu Saati
11 Doku Biyokimyası(Epitel Dokusu, Bağ ve Destek Dokuları)
Doku Biyokimyası(Kemik Dokusu, Sinir Dokusu, ve Kas Dokusu)
IV. ARA SINAV
Kas Kasılması
12 Duyu Sistemi (Örnek: Görme Biyokimyası)
Metabolik İntegrasyon
13
Metabolik İntegrasyon
Obesite
Biyokimyasal Olgu Saati
Biyokimyasal Olgu Saati
Genel Tekrar
14 Genel Tekrar
Genel Tekrar
Genel Tekrar
15 Genel Tekrar Pratik
Genel Tekrar Pratik
Yüzde
(%)
Ara Sınavlar
Varsa (X) olarak
işaretleyiniz
X
Kısa Sınavlar
X
%40
Değerlendirme
Ölçütleri
%40
Ödevler
Uygulamalar
X
Laboratuar
X
Projeler/ Alan Çalışması
Seminerler/ Çalışma Grupları
Dönem Sonu Sınavı
X
%60
Diğer (Katılım, kütüphane çalışması, vb.)
Dersin Kitabı
ve/veya
Kaynaklar
*Ödevler, alan gezileri, kütüphane araştırması, internet uygulamaları, ders dışı okuma vb.
DEPARTMENT OF BIOCHEMISTRY
Semester
2
Teaching Staff
Theory/
Lectures
222
TEaching and Learning Methods
Practical Lab. Projects/
Seminar/
Activity
Work Field Work workshops
111
27
Credits
Others*
Total
Credits
180
540
15
ECTS Credits
18
Prof.Dr. LEVENT KARACA, Prof.Dr. KONÇUY MERGEN , Prof.Dr. SELDA DEMİRTAŞ
Ders Dili
turkish
Compulsory or
compulsory
Elective
Prerequisites none
Description
MEDICAL BIOCHEMISTRY
Basic elements and structure of macromolecules,sentesis and metabolism functions.Biochemistric events on
human cell,cell compartmans and organels.Structure and functions of proteins. Metabolism of
Objectives
Aminoasids.Kidney functions,urine disease,electrolits.Functions of enziymes,vitamins.Glucose
metabolism.Sentesis of lipids and functions of lipids.Basics of aterosklerotic heart disease.
1-Structure of cell and biochemistric events on cell membrane
2-Structure and metabolism of aminoasids
3-Sentesis of aminoasids
4-Structure of proteins,kollagen,hamoglobine..
Learning
5-Immunglobins and protein electroforesis
Outcomes
6-üre scyclus,enziymes
7-Lipids,sentesis,metabolism and disease.
8-Gluconeogenesis,glicolisys and reactions
9-Structure of lipoproteins,keton body
10-Nucleic asids and metabolism
Course Outline Week
01 Structure of cell and biochemistric events on cell membrane
02 Structure and metabolism of aminoasids
03 Sentesis of aminoasids
04 Structure of proteins
05 Immunglobins and protein electroforesis
06 Structure of enziyms
07 İzoenziymes(ALP,CK-MB)
08 1.Examination
09 Serum total proteine and urine proteine
10 İmmunologic metods
11 Aminoasids test in urine
12 Cromatografy of aminoasids
13 Liver function tests
14 Kidney function tests
Assessment
Mid-Terms
Quizes
Mark (X) if
present
X
Percentage
(%)
X
%40
%40
Homeworks/ Term papers
Applications
X
Lab Works
X
Projects/ Field Work
Seminars/Workshops
Finals
Others (Attendance, library works, vb.)
References
X
%60