Introduction to Computer Systems 15-213/18

Bilgisayar Mühendisliği
ODTÜ
BİLGİSAYAR
MÜHENDİSLİĞİ
http://tanitim.ceng.metu.edu.tr
facebook.com/odtubmb
twitter.com/odtubmb
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar yaşamımızın neresinde?

Her yerde bilgisayar



Kullandığımız birçok şeyin içinde bilgisayar var.
Kullandığımız birçok şey bilgisayar yardımıyla yapılıyor.
Mühendislikler, temel bilimler, finans sektörü,
savunma sanayi, eğitim kurumları, basın, medya,
sanat dalları …
 Hepsi ve çok daha fazlası bilgisayar kullanıyor.
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar nedir?
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar = Donanım + Yazılım

Donanım: Elektronik

Yazılım: Program
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisliği?

Bilgisayar bilimlerini temel alan, bilgisayarların yardımcı
olabileceği her konuda teknik çözümler üreten
mühendislik dalı.
 Uçaklardaki uçuş sistemlerinden bankacılık uygulamalarına,
hastanelerdeki tahlil cihazlarının otomasyonundan vergi ödeme
sistemlerine, satranç ustası robotlardan akıllı bulaşık makinelerine
kadar her alanda …

İçinde yazılım ve donanım bileşenleri içeren sistemlerin
çözümlenmesi, boyutlandırılması, tasarlanması,
gerçeklenmesi, sınanması ve hayata geçirilmesi veya
üretilmesi bilgisayar mühendisliği alanına girer.
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar mühendisi nasıl birisidir?

Bilgisayar Mühendisliği okumak için daha önce
bilgisayarda programlama ile uğraşmış olup
olmamanızın önemi yoktur.
 Hatta daha önce bilgisayar kullanmış olmanız bile
gerekmez.

Aşağıdaki niteliklere sahip olan herkes, iyi bir
bilgisayar mühendisi adayı olabilir:




Matematik zekası ve problem çözme yeteneği olan
Yaratıcı
Bir ekibin parçası olarak çalışabilen
Sosyal yönü güçlü ve sorumluluk sahibi
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar mühendisi nasıl birisidir?

İyi bir bilgisayar mühendisi ise mezun olduğunda şu
niteliklere sahip olur:
 Problemlerin çözümlerini algoritmik ve detaylı olarak sunabilir.
 Sunucular, veritabanı, bilgisayar ağı, güvenlik vb yazılım ve
donanımlarıyla bir bilgi sistemini tasarlayabilir.
 Çok iyi bilgisayar programı yazabilir.
 Çeşitli kaynaklardan bilgi toplayarak var olan sistemi anlayıp
çözümleyebilir, gereksinimleri karşılayabilecek bir sistemi
tasarlayabilir.
 Çok yönlü yapısı ile farklı sektörleri, alanları ve endüstrileri
öğrenebilir; bu alanlara ilişkin problemleri kavrayabilir, çözümler
ortaya koyabilir.
Bilgisayar Mühendisliği
BİLGİSAYAR
MÜHENDİSLİĞİNİN
KONULARI VE BÖLÜM
ARAŞTIRMA OLANAKLARI
http://tanitim.ceng.metu.edu.tr
facebook.com/odtubmb
twitter.com/odtubmb
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Bilgisayar Mühendisliği
Temel: Bilgisayar Bilimleri

Problemleri nasıl çözeriz?
Bilgisayarı nasıl verimli kullanırız?
 Temeli matematike dayanır.
 Kısmen, matematik ve zeka oyunlarına benzer.
Veri Yapıları ve Algoritmalar


Verileri temsil edecek yapıların tasarımı
Problemi çözecek Algoritmaların tasarımı ve analizi
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar Mimarisi



Mantık devreleri kullanılarak bilgiyi işlemek ve
saklamak için gereken sistemler
Modern bilgisayar işlemcileri ve kullandıkları
makina dilleri
Gömülü sistemler
Programlama Dilleri

Yazılımları ortaya çıkartmak
için kullandığımız diller
 C, C++, Java, Python, Perl,
Haskell, Visual Basic, C# …

Ve bunların teorik
altyapıları
Bilgisayar Mühendisliği
İşletim Sistemleri


Donanımın üzerinde çalışarak
kullanıcıya temiz arayüz ve olay
kullanım olanağı sunan karmaşık
yazılımlar  bilgisayarın ruhu
Temel bileşenleri ve tasarımları
Bilgisayar Ağları



Dünyanın öbür ucundaki bilgiye
birkaç saniyede nasıl ulaşıyoruz?
Veri iletişimi nasıl sağlanıyor?
Protokoller, ağ alt yapısı
Bilgisayar Mühendisliği
Yazılım Mühendisliği



Bilgisayar mühendislerinin temel
çalışma alanlarından biri
Kapsamlı bir yazılımı geliştirmeye
ilişkin tüm süreçler
Kapsamlı bir yazılım milyonlarca
satır kod içerir
 Windows XP  45 milyon satır

Yüzlerce programcı birlikte
yazılım geliştirir
 ORACLE’da 40.000 mühendis
çalışıyor.
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayarlı Grafik





Sanal dünyalar
Sanal karakterler
Canlandırma
Bütün filmlerde kullanılan efektler
3 boyutlu tasarım
Bilgisayar Mühendisliği
Yapay Zeka





Bilgisayar satrançta bizi nasıl
yeniyor?
İnsanların çözemediği
matematik denklemlerini
çözebiliyor.
Yüzlerce sayfalık bir kitabı
birkaç dakikada tanıyıp
okuyabilir mi?
Konuşup bizi anlayabilir mi?
Aklımızdan geçeni algılayabilir mi? :)
Bilgisayar Mühendisliği
Veri Yönetimi




Yüzlerce milyon web sayfası var.
Google'da arama yaptığınızda
bir saniyeden önce ilgili web
sayfalarını nasıl buluyor?
Bankaların internet sitesine
saniyede binlerce istek geliyor.
Bilgisayar binlerce kaydı bir
saniye içinde nasıl işliyor?
Her türlü verinin bilgisayarlarda etkin bir şekilde
tutulması için doğru veri yapılarının oluşturulması ve
hızlı erişilmesi için dizin yapıları ve algoritmaların
geliştirilmesi
Bilgisayar Mühendisliği
Bölüm Araştırma Laboratuvarları









Akıllı Sistemler Laboratuvarı
Berimsel Dilbilim Çalışmaları Laboratuvarı
Biyoenformatik ve Bilgisayarlı Biyoloji Laboratuvarı
Görüntü İşleme ve Örüntü Tanıma Laboratuvarı
Kovan Robot Araştırma Laboratuvarı
ATLAS Disiplinlerarası Robotik Araştırma Laboratuvarı
Mobility Araştırma Laboratuvarı
Multimedya Veritabanı Araştırma Laboratuvarı
Paralel İşlem Laboratuvarı
Bilgisayar Mühendisliği
Bölüm Araştırma Grupları ve Merkezler





Bilgisayar Grafiği ve Görselleştirme Araştırma Grubu
Veri Madenciliği Grubu
Evrimsel Berim Grubu
Dağıtık Hesaplama Grubu
Modelleme ve Simülasyon Araştırma
ve Geliştirme Merkezi
Bilgisayar Mühendisliği
NEDEN
BİLGİSAYAR
MÜHENDİSLİĞİ?
http://tanitim.ceng.metu.edu.tr
facebook.com/odtubmb
twitter.com/odtubmb
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisliği:
Çağımızın mesleği…

İçinde bulunduğumuz çağa “bilgi çağı” deniliyor.
Bilgi Çağı  Bilgisayar Çağı

ABD'de en iyi meslekler sıralamasının en başında
Bilgisayar Mühendisliği alanları (yazılım mühendisleri,
sistem analistleri, bilgisayar ağı mimarları …) var.

Amerikan İş Kurumu’nun araştırmalarına göre;
En çok kazandıran meslekler sıralamasında ilk üçte.
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisleri
Dünya’yı değiştirirler…

Dünyamızı değiştiren teknolojilerin ardında bilgisayar
mühendisleri var!
 15 yıl önce, bugün kullandığımız şu uygulamaları hayal edebiliyor
muyduk: Wikipedia, Twitter, Tivibu, Youtube, İnternet bankacılığı,
e-Devlet … ?
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisleri
Kendi mesleklerini yaparlar…


Diğer bir çok mesleğin tersine, bilgisayar mühendisleri
(farklı bir tercihte bulunmadıkları sürece) kendi işlerini
yaparlar.
Bilgisayar mühendisi olup da, zorunluluktan başka bir işte
çalışan yoktur.
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisleri için
Sınır, yalnızca hayal güçleridir…

Parlak bir fikriniz mi var? Bunu gerçekleştirmek için
yeterince zaman ve yaratıcı çalışma dışında başka bir
şeye (özellikle büyük yatırımlara) ihtiyacınız yok.
 Örnek: Apple, Google, Facebook, Microsoft, Youtube...
 Makine, elektronik ve inşaat mühendisliği için aynısını
söylemek kolay değildir; çünkü bu dallarda fikrin
gerçekleştirilmesi için hatırı sayılır fiziksel malzemeye ve mali
yatırıma ihtiyaç duyarsınız.

Global pazar – Global rakipler
 İyi haber: Ürün ve servislerin
pazarı tüm Dünyadır!
 Kötü haber: Ürün ve servislerin
rakibi tüm Dünyadır :).
Bilgisayar Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisleri
Çok büyük miktarda artı değer üretirler…
2014 yılı en değerli şirketler:
1. Apple
7. Microsoft
8. IBM
15. Google
2014 yılı marka değeri
en yüksek şirketler:
1. Google
2. Apple
3. IBM
4. Microsoft
Bilgisayar Mühendisliği
Gözde meslek…

Bilgisayar Mühendisliği alanında uzmanlaşmak
isteyenlerin sayısı giderek artıyor.

Örnek: ABD’nin en iyi üniversitelerinden “Carnegie Mellon University”
Bilgisayar Bilimleri alanı lisansüstü programlarına başvuru sürekli
artıyor.
7,000
6,000
5,000
4,000
3,000
2,000
1,000
0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bilgisayar Mühendisliği
Geniş çalışma alanları bulurlar…






Yazılım üreten şirketler (Google, Milsoft, Havelsan vb.)
Büyük kuruluşların bilgi işlem/yazılım geliştirme merkezleri
(Bankalar, Medya Firmaları vb.)
Bilgisayar teknolojisi üreten/satan şirketler (IBM, Microsoft,
Oracle, SAP vb.)
Araştırma merkezleri (TÜBİTAK, Türkcell Teknoloji,
Microsoft Research, IBM Almaden vb.)
Üniversiteler (AR-GE projelerinde veya Akademisyenlik)
Devlet (e-sağlık, e-devlet, e-güvenlik vb. alanlarda)
Bilgisayar Mühendisliği
Yazılım Üreten Şirketler
Bilgisayar Mühendisliği
Teknoloji Üreten Şirketler
Bilgisayar Mühendisliği
Kuruluşların Bilgi İşlem Merkezleri
Bilgisayar Mühendisliği
Yalnızca günümüzün değil,
Geleceğin de mesleği…


2020 yılına yönelik tahminlere göre, Fen-TeknolojiMühendislik-Matematik (İng. “STEM”) alanında %70 ile
açık ara en fazla büyüme göstermesi beklenen çalışma dalı.
Kaynak: The Chronicle, 26 Kasım 2013
Bilgisayar Mühendisliği
Yalnızca “Bilgisayar Mühendisliği” Mezunları
“Bilgisayar Mühendisi” olurlar!

Dikkat: Bilgisayar Mühendisliği konusunda yeterli bilgiye
sahip olmayan bazı kişiler, başka yollardan da “bilgisayar
mühendisi” olunabileceğini iddia edebiliyorlar.
BU
YANILGIYA SAKIN KAPILMAYIN, ALDANMAYIN…

Bilgisayar Mühendisi olabilmek için, yalnızca Bilgisayar
Mühendisliği programlarında kapsanan çok yönlü eğitim
bütünlüğünü almak gerekir.

Yalnızca Bilgisayar Mühendisliği Lisans Diploması olanlar
Bilgisayar Mühendisliği Odası üyesi olabilirler.
Bilgisayar Mühendisliği
Yalnızca “Bilgisayar Mühendisliği” Mezunları
“Bilgisayar Mühendisi” olurlar!

Başka alanlardan mezun olanların bir kısmı, bu cazip
mesleğe yönelmeye çalışabiliyorlar.

Ancak iyi bilgisayar kullanabilmek, program yazabilmek,
veri tabanı yaratabilmek gibi tekil beceriler kişiyi asla
"bilgisayar mühendisi" yapmaz; belki (sektördeki deyişle)
"bilgisayarcı" yapar.

Bu şekilde çalışan kişiler aslen mühendislik yapmamakta,
operatörlük, bakım, temel programcılık gibi bilgisayar
mühendisliği altyapısı gerektirmeyen bazı yan işlevleri
yerine getirmektedirler.
“Bilgisayarcı”
değil “Bilgisayar Mühendisi” olun…
Bilgisayar Mühendisliği
“Bilgisayarcı” değil “Bilgisayar Mühendisi”
Kendi başına bir kulübe
tasarlayıp yapabilen “usta”…
… bir gökdelen yapabilir mi?
Bilgisayar Mühendisliği
“Bilgisayarcı” değil “Bilgisayar Mühendisi”



Kanada Atomik Enerji Ltd. Şti.
tarafından üretilen “Therac-25” isimli
radyo-terapi makinesi, Bilgisayar
Mühendisliği eğitimi olmayan bir
mühendis tarafından programlandı.
Sonuç: Aşırı radyoaktif dozlama
yüzünden 6 ölü ve yüzlerce yaralı.
Bu kazadan sonra, çoğu gelişmiş
ülkede, özellikle hayati risk taşıyan
durumlarda bilgisayar mühendisliği
eğitimi almış olanların çalıştırılması
şartı koşuldu.
Therac-25
Bilgisayar Mühendisliği
NEDEN
ODTÜ
BİLGİSAYAR
MÜHENDİSLİĞİ?
http://tanitim.ceng.metu.edu.tr
facebook.com/odtubmb
twitter.com/odtubmb
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Bilgisayar Mühendisliği
Neden ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği?

Türkiye’de açılan ilk
bilgisayar mühendisliği
bölümü:
 1967’de diğer bölümlere servis
veren bir yapıda
 1977’de ise bağımsız bir bölüm
olarak kuruldu

Türkiye’nin en köklü
üniversitelerinden ODTÜ’de
Bilgisayar Mühendisliği
Neden ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği?

En geniş akademik kadro
 30 öğretim üyesi
 40 araştırma görevlisi

En kapsamlı uzmanlık alanları
 Yapay zeka, Bilgisayar ağları,
Robotlar, Paralel hesaplama,
Doğal dil işleme, Veri madenciliği,
Yapay sinir ağları, Bilgisayarlı
grafik, Biyoenformatik, Veri
tabanları, Ontoloji tabanlı
sistemler, İşletim sistemleri, Ağ ve
bilgi güvenliği, Anlamsal web,
Dağıtık sistemler, ……
Bilgisayar Mühendisliği
Neden ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği?

Uluslararası seviyede, ABET sertifikalı eğitim kalitesi
 Mezunlarımız gerek Türkiye’de,
gerekse Dünya’da adeta kapışılıyor:
Akademi, Özel sektör, Ar-Ge kuruluşları

Altyapısı oturmuş, kaynakları zengin
Donanım ve bilgisayar laboratuvarları, Yüksek kapasiteli sunucu ve
İnternet altyapısı, ~400 çekirdekli yüksek başarımlı hesaplama
bilgisayarı, 3G WiMAX ağı …
Donanım laboratuvarımız yenilendi
Bilgisayar laboratuvarlarımız ise yenileniyor
 100 bilgisayarlık yepyeni ve modern bir ortam hazırlanıyor
Bilgisayar Mühendisliği
Neden ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği?

Ülkemizdeki
En İyi
Bilgisayar
Mühendisliği
Bilgisayar Mühendisliği
Kapsamlı, başarılı ve güncel
Lisans programı

1. sınıf

 temel bilimler: matematik,
 uzmanlaşma dersleri
 teknik seçmeliler
 bitirme projesi
fizik, kimya
 bilgisayar bilimlerine giriş
 programlama dilleri

2. sınıf
 bilgisayar bilimleri
 donanım

4. sınıf
3. sınıf
 bilgisayar bilimleri
 yazılım mühendisliği
 bilgisayar mimarisi



Güncel gelişmelere göre
yenilenme
Geniş bir teknik seçmeli
listesinden 4 adet ders ile istenen
dalda uzmanlaşma
Yandal ve Çift anadal olanakları
Bilgisayar Mühendisliği
İşsizlik mi: O da ne?

Öğrencilerimiz mezuniyet aşamasında, hatta daha
önce, rahatlıkla iş bulurlar
 Daha doğrusu iş seçerler 

Mezuniyet veya sonrasında,
iş arayıp da bulamayan
öğrencimiz yoktur

Bölüme gelen “eleman
aranıyor” ilanları, mezun
sayımızın çok üzerindedir
Bilgisayar Mühendisliği
Mezunlarımız iyi para kazanırlar :)
Ortlama aylık maaş (TL)
16,000
14,000
12,000
10,000
8,000
6,000
4,000
2,000
0
0
5
10
15
Mesleki deneyim (Yıl)
20
25+
Bilgisayar Mühendisliği