Endüstri Mühendisliğine Giriş Jane M. Fraser Bölüm 2 Sık

advertisement
Endüstri Mühendisliğine Giriş
Jane M. Fraser
Bölüm 2
Sık sık duyacağınız büyük fikirler
Bu kitabı okurken, büyük olasılıkla öğreneceğiniz şeylere hayret edecek
ve
varolan
bilgileriniz
ve
belirli
yeni
becerilerle
ilişkilendiremeyeceksiniz, fakat kitabı okumayı bitirdiğinizde yeni
düşünceler ve yeni düşünme yolları edineceğinize söz veriyorum. Kitabı
bitirirken endüstri mühendisi gibi düşünmeye başlayacaksınız. Peki,
endüstri mühendisi gibi düşünmek nasıl bir şey?
Endüstri mühendisi gibi düşünmeye bir örnek vermek gerekirse; bazı
şeyler yanlış gittiğinde, bir müşteriye yanlış bir sevkiyat yaptığında, bir
işçi
yaralandığında,
o
gün
için
planlanmış olan
üretim
gerçekleştirilemediğinde, bir endüstri mühendisi sistemi suçlar insanı
değil. Endüstri mühendisi sorunun kök nedenini belirleyene kadar
“neden?” sorusunu sormaya devam eder:
 Niçin müşteriye yanlış teslimat yapılır?
Çünkü müşterinin sevkiyatına yanlış kargo etiketi
yapıştırlmış.
 Neden müşterinin sevkiyatına yanlış eiket yapıştırılmış?
Çünkü bazı sevkiyatlar sevk bölümünden çıkarılmış.
 Neden sevkiyatlar çıkarılmış?
Çünkü müşteri siparişi hakkında son dakika değişiklikleri
yapmış.
 Neden müşteri son dakikada bazı değişiklikler yapmış?
Vesaire vesaire.
Bu örnekteki endüstri mühendisi müşterilerin siparişlerinin nasıl
izlendiğinden, satış bölümündekilerin müşterilere en uygun ürünleri
nasıl belirlediğinden, ya da sevk etiketlerinin ne zaman ve nasıl basılıp
sevkiyata yapıştırıldığından yola çıkarak sorunları tanımlayabilir. Son
aşamada endüstri mühendisi büyük olasılıkla bilgi sistemi dahil olmak
üzere fiziksel sistemde bazı değişiklikler önerecek ve prosedürler
1
geliştirecektir. Belki de sevk etiketinin sipariş fiilen sevk aşamasına
gelmeden basılmamasını sağlayacaktır.
Bu örnekteki ana fikir endüstri mühendislerinin insanları değil sistemleri
sorumlu tutmalarıdır. Bu fikir her zaman doğru olmayabilir. Evet bazen
insanlar basit hatalar yapar ama endüstri mühendisleri daha baştan,
daha sonra ve her zaman sistemlerin insanlara hata yaptırmayacak
şekilde nasıl geliştirilebileceğini düşünmelidir. Endüstri mühendisleri
insanların işleri daima ilk seferde doğru yapabileceği sistemler
kurmaya çalışır.
Bu kitap boyunca göreceğiniz ve tartışmalarda sık sık karşılaşağımız
düşünce yaklaşımının bir dökümü şöyledir:
 Bir sorun oluşursa inanları değil sistemi suçla.
 Sistemi insanların işleri daima ilk seferde doğru yapabileceği
şekilde tasarımla.
 Sistemi insanların işlerini hızlı, güvenli ve iyi yapmasını
sağlayacak şekilde tasarımla,
 Sistemdeki varyasyonu azaltarak görevlerin istikrarlı bir şekilde
yapılmasını sağla.
 Endüstri mühendisleri her zaman mutsuzdur, çünkü her zaman "bu
daha iyi olabilirdi" diye düşünür.
 Kırılmamış her şey onarılabilir yani iyileştirilebilir.
 Bir süreçte küçük küçük iyileştirmeler katkı sağlar ama bazan
daha radikal
mühendislik uygulamaları gerekebilir.
 Bir sistem sıradan insanların olağanüstü işler yapmasına yardım
etmelidir.
 Bazı çalışanlar endüstri mühendislerinden nefret eder, çünkü
endüstri mühendisliği işçilerden daha fazla iş çıkartmak için bir
yönetim aracı gibi görünebilir.
 Kalite, verimlilik ve güvenlik elde etmek için çalışanın işi nasıl
yaptığı önemlidir.
 Bir iş yapılırken işin ne kadar hızlı, iyi ve güvenli yapıldığında işin
hangi süreçle yapıldığından kaynaklanan büyük farklılıklar oluşur.
 Ürün ve hizmetlerde kalite sorunlar ortaya çıktıktan sonra ürün ve
hizmetleri denetleyerek değil, iyi süreçlerle elde edilir.
2
 Çoğu mühendis fiziksel nesneler tasarımlarken endüstri
mühendisleri sistemleri tasarımlar. Bir sistem hem fiziksel
nesneleri hem de fiziksel olmayan prosedür ve kuralları içerir.
 Endüstri mühendisliği düşünceleri uzun yıllardır vardı ama bu
düşünceler düzenli aralıklarla paketlenerek yeniden pazarlanır.
TQM(Toplam Kalite Yönetimi), CQI(Sürekli Kalite Gelişimi), reengineering(süreç temelli yeniden yapılanma), Toyota sistemi,
yalın üretim ve 6 Sigma örnekler verilebilir.
 Endüstri mühendisleri süreç ve sistem geliştirdikleri için her
kuruluşta çalışabilir.
 Her organizasyon çevresindeki değişimleri taramalı ve küresel
ekonomideki konumlanması üzerinde düşünülmelidir.
 Müşteri her zaman haklı değildir ama öncelik onlarındır.
 Tüm ürün ve hizmetler hem ürün hem de hizmetleri içerir.
 İyi takım süreçleri kullanan bir takım her bir bireyin tek başına
yapabileceğinden daha iyi iş çıkarır.
 Mutlu işçiler iyi işçilerdir.
 Kararlar önsezilere değil gerçekliklere, mantığa ve analize
dayandırılmamalıdır.
 İnsanlar görsel sunumla bilgiyi özellikle verileri daha iyi
anlayabilir.
 Yaptıklarınızı belgeleyin.
 Verimsiz bir süreci bilgisyarlaştırmak için bilgi tekonolojisi
kullanmayın, önce süreci daha verimli hale getirin.
 Endüstri mühendisleri yaşam boyunca öğrenmelidir. Yeni
teknolojileri, yeni yazılımları ve yeni fikirleri takip etmelidir.
Yukarıdaki ifdelerin hiçbiri her zaman doğru değildir. Bu ifadelerden hiç
birine körü körüne daimi olrak bağlı kalmak istemezsin. Ama yukarıdaki
düşünceler çoğu zaman bir endüstri mühendisinin düşünmesinde iyi
yöntemlerdir.
Sizinle ilgili:
Kitap boyunca göreceğiniz son bir büyük düşünce iki yönlü olarak sizin
hakkınızdadır. İk olarak endüstri mühendisliği düşünceleri kendi
yaşamınıza uygulanabilir, ve ikincisi endüstri mühendisliği yaparken iyi
süreçler kullandığından emin olmak zorundasın. Bir endüstri mühendisi
3
olarak çalıştığın organizasyondaki sistemi geliştirmekle yüklüsün, ama
bir birey olarak kendini bir sistem olarak ele alıp geliştirmeye
çabalarsın.
Bir çok öğrenci Stephen Covey’in İleri Derecede Etkili İnsanlarınYedi
Alışkanlığı kitabını okumuş ve şiddetle tavsiye etmişlerdir.
Bu yedi alışkanlık:
1. Proaktif olun.
2. Başladığınız işe nereye varacağını düşünerek başlayın.
3. Öncelikli işleri önce yapın.
4. Kazan/kzan modeliyle düşünün.
5. Önce anlamaya sonra anlaşılmaya çalışın.
6. Sinerji.
7. Bıçağınızı bileyin.
8. bölümde (Endüstri Mühendislerinin Kariyerleri) bu noktalarda daha
ayrıntılı bilgi vereceğim. Kendinizi etkili biri yapmak için endüstri
mühendisliği düşüncelerini kendine uygulamanda yedi alışkanlık
yardımcı olacaktır.
Endüstri mühendisleri bir bağlam içinde çalışır: sizi çalıştıran kuruluş,
organizasyonun yeraldığı coğrafya, nerede yaşadığın, ve tabii dünyanın
geneli. 5.Bölümde açıklanacak olan sistem yaklaşımı, üzerinde
çalıştığınız her süreci daha büyük bir bağlama yerleştirmeye
yönlendirir. Böylece süreci iyileştiren bir değişiklik büyük sisteme zarar
veriyorsa yapmayacaksınız. Şöyle bir slogan var: "küresel düşün", "yerl
icraat yap".
Endüstri Mühendisleri, sistem içindeki insanları hakkında diğer
mühendislerden daha çok düşünür. 8. Bölümde sunacağım Mühendislik
etiği “Mühendisler görevlerini yerine getirirken güvenliği, sağlığı ve
toplumun refahını mesleki sorumlukları açısından göz önünde
bulundurmalıdır.”
kuralıyla
başlar.
Kitap
boyunca
kendi
davranışlarınızı, sistemleri üzerinde değişik düzeylerdeki etkinizi ve
özellikle insanlar üzerinde etkinizi dikkate almanızda ısrar ediyorum.
Örneğin; erkek egemenliğinin olduğu bir alanda kadın olmak. Kapsamlı
bir dil kullanmaya karar verdim; Mühendisler için “o (he)” kelimesini
kullanmaktan kaçındım. Dilsel davranışımdan dolayı hiçbir öğrencinin
mühendis olma konusunda kuşku duymasını istemiyorum.
4
Bu kitap hakkında düşünmek için kitap boyunca birçok konunuz olacak.
En büyük konulardan biri sizin kim olduğunuz üzerine tercihlerinizdir.
5
Download