Geleceğin Otonom E-Öğrenme Sistemleri ve Yapay Zeka Güvenliği Aslıhan TÜFEKCİ Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Ankara / TÜRKİYE, eposta: [email protected] Utku KÖSE Uşak Üniversitesi, Bilgisayar Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi, Uşak / TÜRKİYE, e-posta: [email protected] Esra Ayça GÜZELDERELİ Afyon Kocatepe Üniversitesi, Emirdağ Melek Yüksekokulu Bilgisayar Programcılığı Bölümü, Afyonkarahisar / TÜRKİYE, e-posta: [email protected] Bildiri Özeti: Bilgisayar ve iletişim tabanlı teknolojilerde ortaya çıkan hızlı ve etkin gelişmeler ve değişen toplumsal yapılar neticesinde yaşam boyu öğrenme, kendi kendine öğrenme gibi yaklaşımların artan düzeyde öneme sahip olması, e-öğrenme gibi eğitimsel yöntemlerin önemini büyük oranda artırmıştır. Öyle ki, e-öğrenme hem günümüzün hem de geleceğin eğitimsel bir ihtiyacı olarak büyük bir potansiyele sahiptir. Bu durumda kuşkusuz ki farklı bilimsel alanlarda ortaya çıkan yeniliklerin rolü de bulunmaktadır. Örneğin Yapay Zeka, e-öğrenme sistemlerindeki etkinlik ve verimliliğin artırılması noktasında sıklıkla başvurulan, bir diğer geleceğin araştırma alanı olarak değerlendirilmektedir. Açıklamalar ışığında bu çalışmanın amacı da, geleceğin otonom e-öğrenme sistemlerine değinmek ve bu noktada kullanıma sunulacak herhangi bir akıllı e-öğrenme sisteminde Yapay Zeka güvenliği konusunda ortaya çıkabilecek muhtemel problemleri tartışmaya açmaktır. Bu bağlamda, eğitim alanında bir mihenk taşı niteliğinde olacak olan otonom e-öğrenme sistemlerine yönelik örnek modellemeler açıklanacak ve bu sistemler ne kadar gelişmiş olursa olsun, kaotik boyuttaki yaşam boyu kendi kendine öğrenme sürecinde söz konusu olabilecek paradoksal durumlarda bir Yapay Zeka sisteminin nasıl davranması gerektiğine ilişkin güvenlik odaklı algoritmik süreçler tasarlanacaktır. Yazarlar bu çalışmanın, literatürde daha önce kaleme alınmamış bir metin olması bakımından, hem günümüz gelişmelerine hem de yakın gelecekteki araştırma çalışmalarına önemli bir referans olacağını düşünmektedirler. Anahtar Sözcükler: e-öğrenme, otonom e-öğrenme sistemleri, yapay zeka, yapay zeka güvenliği Autonomous E-Learning Systems of the Future and Artificial Intelligence Safety Aslıhan TÜFEKCİ Gazi University, Education Faculty, Department of Computer and Instructional Technologies Ankara / TURKEY, e-mail: [email protected] Utku KÖSE Usak University, Computer Applications Application and Research Center Usak / TURKEY, e-mail: [email protected] Esra Ayça GÜZELDERELİ Afyon Kocatepe University, Emirdağ Vocational School, Department of Computer Programming Afyonkarahisar / TURKEY, e-mail: [email protected] Abstract Rapid and effective developments in computer and communication based technologies and also increasing importance appeared in approaches like lifelong learning, self-learning because of changed community structures have made importance of educational methods like e-learning more and more remarkable. So that, e-learning has a great potential as the educational need of nowadays and also future. It is clear that innovations in different scientific fields have also active role in this situation. For example, Artificial Intelligence is known as the scientific research field of the future by being widely used to improve effectiveness and efficiency in e-learning systems. Considering the explanations, objective of this study is to focus on autonomous e-learning systems of the future and form an open discussion on possible Artificial Intelligence Safety oriented, possible problems that may appear. In this context, example models regarding to autonomous e-learning systems, which will be milestone in the field of education, will be explained and safety oriented algorithmic processes for determining how an Artificial Intelligence system can behave in paradoxical situations that may appear during chaotic self-learning process even such systems have advanced features – functions will be designed. The authors believe that this study will be a remarkable reference for both today’s developments and research works in the near future as being a text, which has not been written yet. Keywords: e-learning, autonomous e-learning systems, artificial intelligence, artificial intelligence safety