POSTER pdf

UNILATERAL BAHS KULLANAN HASTALARDA
KONTRALATERAL KULAKTAKİ AYIRT ETME BECERİSİNİN
İNCELENMESİ
Uzm.Ody.Bahtiyar ÇELİKGÜN*, Prof.Dr. M.Tayyar KALCIOĞLU**
*Oticon Medical Türkiye, **İstanbul Medeniyet Üniversitesi
Giriş
Bulgular
BAHS, titanyum implant sayesinde titreşimlerin kemik yolu ile iç kulağa aktarılmasını
sağlayan bir sistemdir. Pek çok merkez tek taraflı kemiğe implante sistemini tercih
etmektedir. Bu tercihdeki temel dayanak, kafa üzerinde herhangi bir noktadan verilen
uyarımın, her iki kokleadan da duyulması bilgisidir. Ancak Nijmegen Grubu ilk defa bilateral
BAHS uygulamasını ortaya koyarak yeni bir tartışma başlatmışlar ve binaural BAHS
kullanımının faydalarını tartışmışlardır.
Bu çalışmada, tek taraflı BAHS kullanan hastaların sessiz ve gürültülü ortamlardaki
ayırt etme skorlarını saptayıp ipsi gürültülü ortamda BAHS uygulanmamış kulağın
durumunu ortaya koyarak kontra kulağın BAHS ihtiyacı sorgulanmıştır.
Metod
Çalışmaya en az 6 aydır BAHS kullanıcısı 5 katılımcı (3 Erkek, 2 Kadın) dahil
edilmiştir. Katılımcılarda maskelemeye uygun olma şartı (yetersiz maskeleme ve over
masking’den kaçınmak amacıyla) arandığından her BAHS kullanıcısı çalışmaya kabul
edilememiştir. Katılımcıların ilk olarak her iki kulaklarının 250 -6000 Hz arası saf ses hava
yolu eşikleri, sağ ve sol kulağa ait kemik yolu işitme eşikleri, konuşmayı alma ve ayırt etme
skorları belirlenmiştir.
Güncel odyogramı elde edilen katılımcının 1 metre karşısına 0 derece azimutla bir
hoparlör yerleştirilmiştir (Resim 1). Kalibrasyon kontrolü yapıldıktan sonra, ilk olarak 25
kelimeden oluşan Marmara Üniversitesi 3 Heceli Kelime Listesi daha sonra da yine
Marmara Üniversitesi Fonetik Dengeli Tek Heceli Kelime Listesi 65 dB HL şiddet
seviyesinde sunularak katılımcıların cihazlı ayırt etme skorları tespit edilmiştir.
Sonrasında ipsi kulak (BAHS kullanılan taraf) insert earphone kullanılarak geniş band
gürültü ile sırasıyla 3 farklı şiddet seviyesinde (60, 70 ve 90 dB HL) maskelenmiş ve kelime
testleri tekrarlanmıştır. Ardından warble tone kullanılarak katılımcılara ait serbest saha
işitme eşikleri saptanmıştır. Etkili maske düzeyini saptamak ve ipsilateral geniş band
maskelemenin hastanın cihazlı serbest alan eşiklerini ne kadar etkilediğini ortaya koymak
amacıyla serbest saha testi; 70,90 ve 100 dB HL şiddet seviyelerinde ipsi maskeleme ile
tekrarlanarak hastanın cihaz kazancındaki düşüşler not alınmıştır.
Tüm hastalar, Oticon Medical Ponto pro/ Ponto pro power kullanmaktadır. 5
hastanın 3’ü sağ tarafta, 2’si ise sol tarafta cihazını kullanmaktadır.
Katılımcıların hava yolu ve kemik yolu işitme eşiği ortalamaları (500,1k,2k,4k Hz)
arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Tüm katılımcılar benzer odyogramlara sahiptir.
Yine sağ ve sol kulağa TDH-39 kulaklık ile yapılan ayırt etme testi ile BAHS takılı iken
maskesiz yapılan serbest saha testi arasında da anlamlı hiçbir fark gözlenmemiştir.
Sonuçlar uyumlu olarak bulunmuştur.
Sonuçlara göre; katılımcıya ipsilateral geniş band gürültü uygulandığında
gürültünün şiddeti artıkça ayırt etme becerisi düşmektedir. Bu düşüş üç farklı şiddet
seviyesinde de (60,70,90 dB HL) istatistiksel olarak anlamlı değildir. Verilen şiddet
düzeylerinin BAHS sistemini ne kadar etkilediğini görmek için yapılan ipsi maskeli serbest
saha testi sonucuna göre 70 dB HL şiddet düzeyinde ipsilateral geniş band maske
uygulandığında BAHS takılı serbest saha eşiklerinde düşme olmazken 90 ve 100 dB HL
şiddet düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı düşüşler gözlenmiştir. (P<0.05)
Her bir katılımcı için bu düşüşün yaşandığı şiddet seviyesinin bir altındaki seviye
etkili maskeleme seviyesi olarak belirlenmiştir. Her bir katılımcı için BAHS’ın takılı olduğu
yöndeki ayırt etme skoru (Odyometrik inceleme esnasında TDH 39 ile elde edilen skor) ile
etkili maske şiddet seviyesindeki serbest alan ayırt etme skorları karşılaştırıldığında
anlamlı bir fark bulunamamıştır. Etkili maske düzeyinin üzerinde ipsi maske verildiğinde her
frekansta serbest alan kemik yolu işitme eşiklerinde anlamlı düşüş gözlenmiştir (P<0.05).
Over masking’e rağmen yapılan tek hece tekrar teanlamlı bir bulgu eldstlerinde ayırt etme
skorlarında düşüş gözlense de istatistiksel olarak e edilmemiştir. 3 heceli kelime listeleri ise
tüm katılımcılar tarafından, maskesiz ve tüm maskeleme şiddet düzeylerinde %100 olarak
tekrar edilmiştir.
BAHS
Yönü
İpsi Kulak
Ayırt Etme
Tek Hece
Etkili MD
Ayırt Etme
Tek Hece
EMD*
Tablo 2: İpsi kulağa ve
etkili maske düzeyine
1
SAĞ
% 92
% 84
70 dB
2
SOL
% 92
% 84
70 dB
3
SAĞ
% 88
% 88
70 dB
4
SOL
% 76
% 80
70 dB
5
SAĞ
% 92
% 88
90 dB
ait ayırt etme bilgileri
* Etkili Maske Düzeyi
Verilerin analizinde SPSS 15 aracılığı ile Wilcoxon İlişkili İki Örneklem Testi ve
Friedman Testi kullanılmıştır.
Maskesiz FF
Eşikleri
Over Masking
İpsi 90 dB
Eşikleri
EMD*
Ayırt Etme
Skorları
Over Masking
Ayırt Etme
Skorları
1
18
26.25
% 84
% 84
2
20
25
% 84
% 80
3
12.5
17.5
% 88
% 92
4
6.25
17.5
% 80
% 68
5
22.5
27.5
% 88
%80
Tablo 3: Over Masking
maskelemede
BAHS
eşikleri ve ayırt etme
oranı
1metre
* Etkili Maske Düzeyi
İpsilateral
Maskeleme
Resim 1
HASTALAR
1
2
3
4
5
KULLANIM
YÖNÜ
Sağ
Sol
Sağ
Sol
Sağ
Sağ
Hava Yolu
55
50
53.75
53.75
50
Sol
Hava Yolu
50
58.75
50
42.50
60
Sağ
Kemik Yolu
18.75
23.75
5
12.50
11.25
Sol
Kemik Yolu
26.25
12.50
3.75
3.75
11.25
Tablo 1: Katılımcılara ait odyogram bilgileri
Sonuç ve Çıkarım
Bilateral BAHS, lokalizasyon ve gürültüde ayırt etme konusunda önemlidir. Ancak
sonuçlar; kemik yolu ile ses kontra kulağa «etkili» olarak iletildiğinden tek taraflı BAHS
uygulamasının, nöral deprivasyonu önleme açısından etkili olduğunu işaret etmektedir. Etkili
maske düzeyinde, over-masking olmaksızın kontra kulak ile BAHS uygulanan kulak
arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Katılımcılar ipsi kulak, insert kulaklık ile
maskelendiğinde kontra kulaktan duyarak konuşmayı ayırt etmişlerdir. Etkili maske
düzeyinin üzerinde maske verildiğinde (over-masking) kontra kulağın ayırt etmesi düşme
gösterse de bu düşüş, istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Elde edilen bu sonuçlarla
tek taraflı BAHS uygulamasının kontra kulağın nöral deprivasyonunu
önleyebileceği/yavaşlatabileceğı düşünülmüştür.
www.postersession.com