Yetişkin Eğitimi ve İlkeleri

Eğitim Yöntemleri
Yard.Doç.Dr. Gülbeyaz Can
İ.Ü. Florence Nihtingale HYO
İstanbul
Unutmamalıyız!...
Gösterdim
Söyledim
Duydu
Anladı
Hak verdi
İnandı
Uyguladı
... Gördü
... Duydu
... Doğru anladı
... Hak verdi
... İnandı
... Uyguladı
... Sürdürecek
A
N
L
A
M
I
N
A
GELMEZ
Eğitimde alıcılık
– işiterek
 %30 – görerek
 %50 – görerek ve işiterek
 %70 – görerek, işiterek ve ifade ederek
 %90 – görerek, işiterek, ifade ederek ve
yaparak
 %20
Arnold et al., 1991
Eğitimde Kalıcılık
Hatırlama Yeteneği (%)
Sunum tipi
3 saat sonra 3 gün sonra
Sözlü, tek yönlü ders
(Konferans)
25
10-20
Yazılı (okuma)
72
10
Görsel ve sözel (sınıf dersi)
80
65
Katılımcı (oyunlar, olgu
çalışması, pratik)
90
70
Eğitim Yöntemleri











Sunum
Demonstrasyon
Vaka çalışması
Rol yapma
Taklit/öykünme
Küçük grup tartışması
Soru-cevap
Ev ödevi
Pratik yapma
Saha gezisi
Beyin fırtınası





Sunum
Rol yapma
Küçük grup tartışması
Soru cevap
Beyin fırtınası
Sunum
 KULLANIM
 Yeni bir konu tanıtılırken.
 Bir durum, görüş ya da sentez aktarılırken.
 Büyük gruplara ulaşmak gerektiğinde.
 AVANTAJLAR




Kısa zamanda fazla materyal aktarılabilir.
Kalabalık gruba ulaşılır.
Her tür öğrenciye uyarlanabilir.
Eğiticinin en fazla kontrolünde olan yöntemdir
Sunum
 KULLANMAYA KARAR VERMEDEN ÖNCE DÜŞÜNÜN




Tek yönlü iletişimdir, öğrenici pasif roldedir.
Eğitimcinin etkili bir sunu yapma becerisi olmalıdır.
Beceri kazanma ya da davranış değiştirme için uygun değildir.
Uygulamalı yöntemlerle desteklenmediği takdirde kalıcılık fazla
değildir.
 İŞLEM
 Konuya bir giriş yaparak neler söyleyeceğinizi görsel araçlar
kullanarak anlatılmalı,
 Önemli noktalar özetlenmeli,
 Katılımcıların soru sorması istenmelidir.
Rol Yapma
 KULLANIM
 Tutum değiştirme
 Eylemlerin başkaları üzerindeki etkilerini ve tepkilerini
izleme
 Problem çözmede değişik yaklaşımlar kazandırma.
 AVANTAJLAR
 Uyarıcı ve eğlendiricidir.
 Grubun dikkatini toplar.
 Gerçek yaşama benzer.
Rol Yapma
 KULLANMAYA KARAR VERMEDEN ONCE DUŞUNUN
 Rol yapmada yazılı bir metin izlenmez.
 Başarı için oyuncunun rolünü iyice anlaması gerekir.
 Oyuncular kendilerini rollerine kaptırmalıdırlar.
Rol Yapma
 İŞLEM









Oyuncuları rollerini ve durumu anlamaları için hazırlanmalı,
Ortam oluşturulmalı,
Rol yapımı seyredilmeli,
Oyunculara teşekkür edilmeli ve yerlerine dönüp rollerini
bıraktıkları zaman oyunda neler hissettikleri sorulmalı,
Gözlemcilerin gözlem ve tepkileri paylaşılmalı,
Farklı olan tepkiler tartışılmalı,
Öğrenicilere gösteriden ne öğrendikleri sorulmalı,
Durumun kendi yaşantılarıyla ne kadar ilgili olduğu sorulmalı,
Özet yapılmalıdır.
Küçük Grup Tartışması
 KULLANIM





Problem çözümü becerisi kazandırır.
Katılımcıların birbirlerinden öğrenmelerini sağlar.
Öğrenme sürecinde katılımcılara sorumluluk duygusu verir.
Ekip çalışmasını destekler.
Kişisel değerleri açığa çıkarır.
 AVANTAJLAR
 Öğrenicilere öğrenmelerini kontrol etme yeteneği geliştirir.
 Paylaşmayı destekler.
 Tartışma ile alınan dersin netleşmesini ve güçlenmesini sağlar.
Küçük Grup Tartışması
 UYGULAMAYA KARAR VERMEDEN ÖNCE DÜŞÜNÜN
 Gruptan istenen iş net olmalıdır. Zaman sınırı verilmelidir.
 Katılımcılar aynı fikirde olmasalar da birbirlerini dinlemelidirler.
 Grup tartışması yalnızca bir ya da iki kişi tarafından
yönlendirilmemelidir.
 Sorular tartışmanın yönetimine yardımcı olur.
 Herkes katılım için cesaretlendirilmelidir.
Küçük Grup Tartışması
 İŞLEM









Grupları dört-yedi kişiden oluşturulmalı,
Ne tartışılacağı anlatılarak grup görevlendirilmeli,
Grup içinden tartışma yöneticisi, kayıt görevlisi ve sunucu belirlenmeli,
Her grubun işini anladığından emin olunmalı,
Gruplara tartışma için zaman verilmeli,
Grubun bulguları sunucu tarafından büyük gruba sunulmalı,
Grubun sunusundan çıkan temel noktalar belirlenmeli,
Bu alıştırmadan ne öğrendikleri sorulmalı,
Öğrendiklerini nasıl uygulayabilirler öğrenilmelidir.
Soru Cevap
 KULLANIM
 Bir dersten önce öğrenicilerin bildiklerini tazelemeleri için.
 Daha önceden öğrenilenleri gözden geçirmede.
 Öğrencilerin olayları hatırlama ve birbiri ile ilişkilendirerek analiz
edebilme yeteneklerini değerlendirmede.
 Öğrenilenleri kontrol etmede.
 AVANTAJLARI
 Eğiticiye öğrenicilerin bilgi ve uygulamalarını kolayca değerlendirme
olanağı verir.
 İlgiyi uyandırır, düşünme sürecini harekete geçirir.
 Kendini açıklama fırsatı sağlar.
 Doğru verilmiş yanıtlar öğrenicilerin aklındaki şüpheleri uzaklaştırır.
 Yanıtlama için düşüncelerin yorumlanması ve şekillenmesine olanak
sağlar.
Soru Cevap
 KULLANMAYA KARAR VERMEDEN ÖNCE DÜŞÜNÜN




Bu yöntemin etkinliği eğiticinin:
Hızlı, net düşünme yeteneği ve kullandığı dile hakim olmasına,
Anlaşılamayan soruları yeni sözcüklerle tekrarlayabilmesine,
Öğrenicilerin soru ve cevaplarını göreceli olarak değerlendirebilmesine,
İlgiyi canlı tutmak ve tekrardan kaçınmak için farklı soru sorma
tekniklerini kullanabilmesine bağlıdır.
Soru Cevap
 İŞLEM
Sorular önceden planlanmalı, amacı belli olmalı,
Hangi sorunun, ne zaman / nasıl sorulacağına özen gösterilmeli,
Her soruda bir durum sorulmalı,
Soru katılımcılardan birine sorulmalı, cevap için yeterli zaman
bırakılmalı,
 Katılımcının verdiği yanıt:




 doğruysa desteklenmeli/ödüllendirilmeli,
 kısmen doğruysa doğru bölüm onaylanmalı, yanlış bölüm
düzeltilmeli,
 tamamen hatalı ise eleştirel bir tavır almadan doğru yanıta
ulaşmaları sağlanmalıdır.
 Geçerli bir neden varsa öğrencilere cevabın doğruluğuna
katılmama hakkı tanınmalı.
Beyin Fırtınası
 KULLANIM
 Belli bir konu ya da sorun hakkında görüşler, düşünceler veya çözümler
üretmektir.
 İŞLEM
 Beyin fırtınası yaptırmak için bir konu belirlenmeli,
 "... deyince ne anlıyorsunuz?" ,
 "... durumunda neler yapılabilir?" ya da
 "... size neyi çağrıştırıyor?" gibi soruları kullanabilirsiniz.
 Her bir beyin fırtınasında sadece tek bir soru sorulmalı,
 Beyin fırtınasının temel kurallarını gruba açıklanmalı:





herkes aklına gelen her şeyi söyleyebilir, bütün fikirler kabul edilecek.
söylenenlerin hepsi tahtaya/kağıda yazılacak,
hiç bir fikir/öneri beyin fırtınası sırasında eleştirilmeyecek, tartışılmayacak
beyin fırtınası belli bir tempo içinde yapılacak,
öneriler listesi bitirildikten sonra başa dönüp hepsi teker teker tartışılacak.
 Kısa bir özetle (bir-iki cümlelik) konu toparlanmalı.
Konfüçyüs