2023-2024 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TURKCEDERSİNET ORTAOKULU TÜRKÇE DERSİ 1. DÖNEM 2. ORTAK YAZILI SINAVI (FERMAN) Adı-Soyadı: Yazılı 2. senaryoya göre hazırlanmıştır. Sınıfı/ Numarası: T.8.3.5. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder. Yakın zamanlarda Science dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre fareler, beyinlerini kullanarak sanal gerçeklik ortamında gezinebiliyor ve sanal nesneleri hareket ettirebiliyor. Farelerin beyin aktivitelerini sanal gerçeklik ortamında takip eden araştırmacılar, farelerin önlerinde olmayan nesneleri ve konumları beyinlerinde temsil edebildiğini belirledi. Bu metinde yer alan bazı sözcüklerin anlamları aşağıda verilmiştir. Bu sözcükleri metinden bularak anlamlarının karşısındaki boşluğa yazınız. (20 Puan) …………………………: Belli bir ağırlığı ve hacmi, rengi olan her türlü cansız varlık …………………………: Bilgisayar, tablet, cep telefonu vb. kullanılarak genel ağ ortamında oluşturulan …………………………: Bilim ve sanatla ilgili olarak yapılan yöntemli çalışma …………………………: Siyaset, edebiyat, teknik, ekonomi vb. konuları inceleyen ve belirli aralıklarla çıkan süreli yayın T.8.3.25. Okudukları ile ilgili çıkarımlarda bulunur. (Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, abartma, nesnel, öznel ve duygu belirten ifadeler üzerinde durulur.) Aşağıda belirtilen yerlere birer tane neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul-sonuç ve karşılaştırma cümlesi örneği veriniz. (8 Puan) Amaç-sonuç: .......................................................................................................................................... Neden-sonuç: ......................................................................................................................................... Koşul-sonuç: .......................................................................................................................................... Karşılaştırma: …………………………………………………………………………………………………………………………………… T.8.3.7. Metindeki söz sanatlarını tespit eder. Aşağıdaki dizelerde kullanılan söz sanatlarını altlarındaki boşluğa yazınız. (12 Puan) Tekerlekler yollara bir şeyler anlatıyor İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya Uzun yollar bu sesten silkinerek yatıyor Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya …………………………………………………………. …………………………………………………………….. Ne sabahı göreyim ne sabah görüneyim Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları Uzanıverse gövdem, taşlara boydan boya ………………………………………………………… Alsa buz gibi taşlar alnımdan bu ateşi T.8.3.21. Metnin içeriğini yorumlar. ……………………………………………………….. Aşağıdaki cümlelerin anlam özelliğini (öznel-nesnel) karşılarındaki boşluğa yazınız. (10 Puan) 1. Doğal alanlar, bütün keşifler için ilham kaynağı olan yerlerdir. 2. Anadolu parsı, tüm leopar alt türleri arasındaki en büyük türdür. ………………………………… ………………………………….. T.8.3.14. Metinle ilgili soruları cevaplar. Metin içi ve metin dışı anlam ilişkisi kurulur. Günümüzde küresel ısınmanın da etkisiyle orman yangınları günlerce hatta aylarca sürebiliyor. Yangınları kontrol altına almak ise gitgide zorlaşıyor. Orman yangınları sonucunda yangının büyüklüğüne bağlı olarak birçok hayvan yaşamını kaybediyor ve çok sayıda bitki yok oluyor. Orman yangınlarında yangının büyüklüğüne, süresine veya sıklığına bağlı olarak ormanın toprak yapısı da değişebilir. Bu metne uygun bir başlık bularak aşağıdaki boşluğa yazınız. (10 Puan) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… T.8.4.18. Cümlenin ögelerini ayırt eder. Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayırınız. (20 Puan) 1. Bitkiler, atmosferdeki karbondioksiti kullanarak fotosentez yapar. 2. Dünyanın bazı bölgelerinde aşırı sıcaklıklar ve kuraklıklar görülüyor. 3. Yıldırımlardan çıkan kıvılcımlar, yangının yayılmasına yol açar. T.8.3.34. Okuduklarında kullanılan düşünceyi geliştirme yollarını belirler. 2013 yılında Rusya’nın Çelyabinsk şehri yakınlarına düşen göktaşının çapının 15 metre, kütlesinin 7000 ton olduğu tahmin ediliyor. Atmosfere girdiği andaki hızı yaklaşık 65 bin kilometre/saat olan gökcisminin sebep olduğu şok dalgaları ve ses patlamaları çevredeki birçok evin camlarının kırılmasına sebep olmuştu. Bu metnin anlatım özelliklerini göz önünde bulundurarak metinde ağır basan düşünceyi geliştirme yolunu aşağıdaki boşluğa yazınız. (5 Puan) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. T.8.4.3. Hikâye edici metin yazar. Aşağıdaki anahtar sözcükleri kullanarak hikâye edici bir metin oluşturunuz. (Yazım ve noktalama kurallarına dikkat ediniz.) (15 Puan) Kütüphane, anahtar, meraklı, hayalperest, kitap Büşra TAHİROĞLU Başarılar dilerim.
