Hazırlayan Devin ÖNDER KÜLTÜR VE KÜLTÜR UNSURLARI Sizce kültürün bir toplumdaki önemi nedir ? Kültür maddi ve manevi ögeleriyle birlikte, bizi bir toplum olarak bir arada tutan şeylerdir. Bunlar bize değerli bir toplum kimliği sağlarlar, bizi bir arada tutarlar ve bizi birleştiren sosyal ağları oluştururlar Peki biz kültürlü insan diye kime deriz ? • Kültürlü insan; çevresindeki olaylara objektif yaklaşabilen, objektif araştırmalar yapabilen ve bunu çevresindeki insanlarla paylaşabilen insandır. Kültürlü insan; yalnız kendi alanında değil farklı alanlarda da çalışmalar yapabilen, kendi alanında uzmanlaşmış, diğer alanlarda da bilgi sahibi olan insandır. KÜLTÜR Toplumsal gelişme süreci içerisinde oluşan, bir topluma veya halk topluluğuna özgü sanat eserleri, inanç, dil, din, düşünce, tutum, davranış, örf, âdetler gibi maddi ve manevi değerlere kültür denir. Kültür sözcüğü Latince culturadan gelir. Cultura, inşa etmek, işlemek, süslemek, bakmak anlamlarına gelen Colere'den türetilmiştir. Bir ulusal eğitim programından söz ederken, Doğu’dan ve Batı’dan gelebilen bütün etkilerden tümüyle uzak, ulusal kişiliğimiz ve tarihimizle uyumlu bir kültür kastediyorum. Çünkü ulusal dehamızın tam olarak gelişmesi ancak böyle bir kültürle sağlanabilir. Herhangi bir yabancı kültür, şimdiye değin izlenen yabancı kültürlerin yıkıcı sonuçlarını yineletebilir. Mustafa Kemal Atatürk Kültürlenme Nedir ? • • Kültürlenme; toplumun alt kültüründen veya farklı kültürlerden gelen insanların birbirleriyle buluşması aracılığıyla ortada bulunmayan yeni bir kültür oluşturmasıdır. Bu şekilde, yepyeni bir kültüre varılmış olunur. Kültürlenmeyi anlamak için kırsal alandan kente göç eden birini ele alabiliriz. Kişi farklı kültürlerle karşı karşıya gelebilir. Bu durumda, kişinin kendi kültürüyle birlikte kentte gördüğü kültürlerin harmanlanması ortaya yeni bir kültür çıkarabilmesine sebebiyet verebilmektedir. Kültürleşme Nedir ? • • Kültürleşme, farklı kültüre sahip iki farklı bireyin, grubun veya kurumun kültürel yayılmanın etkisi dahilinde bir kültürün içine girmesi, içinde bulunduğu kültürü etkilemesi veya etkilenmesidir. Günümüzden bir örnek olarak, Türk erkekleri sıkça yabancı kızlarla evlenmektedir. Rus bir kadınla evli olan bir Türk erkeğinin akşam yemeğinde kuru fasulye yerine havyar yemesi örnek gösterilebilir. Aynı örnek üzerinden gidersek olayın tam tersi, ayrıca Rus kadının bayramlarda büyüklerin elini öpmesi de bir kültürleşme örneğidir. KÜLTÜR ÇEŞİTLERİ 1.Genel Kültür (Türkiyenin kültürü) 2.Alt Kültür (Türkiyedeki hristiyanlar) 3.Maddi Kültür (Mimari yapılar) 4.Manevi Kültür (Dil,Din,Ahlak) 5.Baskın Kültür (Nazi Almanyası) 6.Karşıt Kültür (Vietnam,Beat Hareketi) 7.Kitle Kültürü (İnternet, Televizyon) 8.Halk Kültürü (Türk toplumunun sağ duyusu) 9.Yüksek Kültür (Aydın,Elit ve Estetik) 10.Popüler Kültür (Sosyal Medya Uygulamaları) KÜLTÜR OCAĞI Bir kültürün doğduğu, ortaya çıktığı ve dünyaya yayıldığı yere kültür ocağı denir. KÜLTÜREL MİRAS Geçmişten günümüze kalan anıt, mabet, heykel, kale, saray, şehir gibi somut tarihi ve sanatsal değerler ile dil, din, ahlak kuralları, geleneksel müzik, geleneksel dans, örf ve adetler gibi soyut değerlere kültürel miras denir. Dünyadaki Büyük Kültür Bölgeleri (Tümertekin, E., 2016) Batı (Avrupa) Kültür Bölgesi Kapladığı alan bakımından dünyanın en büyük kültür bölgesini oluşturmaktadır. Coğrafi keşiflere kadar sadece Avrupa’yı kapsayan bu kültür; daha sonra Amerika, Avustralya ve Yeni Zelanda’yı içine alarak dünyanın diğer kültür bölgelerini etkilemiştir. En yaygın din ise Hristiyanlıktır. Batı kültürünün en iyi temsilcisi Kanada ve ABD’yi içine alan Anglo-Amerika'dır. İslam Kültür Bölgesi Orta Doğu’da şekillenerek batıda Kuzey Afrika’ya, kuzeydoğuda ise Orta Asya’ya kadar geniş bir alana yayılmıştır. İslam kültürünün bu şekilde yayılmasında merkeze aldığı insanın bütün ihtiyaçlarına cevap verebilmesi; bilim, adalet, yardımlaşma vb. özellikleri ön planda tutması etkili olmuştur. Latin Amerika Kültür Bölgesi Latin Amerika Kültür Bölgesi, Orta ve Güney Amerika ile Karayip Adaları'nın tamamını içine almaktadır. Bu kültür bölgesinin oluşmasında İspanya ve Portekiz'in büyük katkısı vardır. Slav-Rus Kültür Bölgesi Slav-Rus Kültür Bölgesi, Doğu Avrupa’dan Kuzey Asya'ya kadar çok geniş bir alanı içine almaktadır. Bu kültür, İskandinav ve Bizans kültürlerinden etkilenmiştir. Afrika Kültür Bölgesi Etnik, dil ve din özellikleri bakımından çok çeşitli toplumların bulunduğu bir kültür bölgesidir. Bu kültür bölgesindeki alt kültürlerden bazıları; 19. yüzyıla kadar çöller, yağmur ormanları vb. koşullar nedeniyle izole olmuşsa da sonradan diğer kültürlerden büyük oranda etkilenmiştir. Doğu Kültür Bölgesi Dünya nüfusunun yaklaşık yarısının yaşadığı Güney, Doğu ve Güneydoğu Asya'da yayılış göstermektedir. Bölge; uzun bir medeniyet tarihine, yoğun ve hızla artan bir nüfusa, geleneksel ve kırsal ağırlıklı bir toplum yapısına sahiptir. Bu bölgede Çin, Hint, Pasifik Kültür Bölgesi gibi alt kültürler bulunmaktadır. Çin Kültür Bölgesi Eski medeniyetleri barındırması nedeniyle zengin bir kültürel birikime sahiptir. Beşerî ilişkilerin oldukça önemli olduğu bu kültürde insanlar, Konfüçyüs’e ait öğreti ve geleneklere sıkı sıkıya bağlıdır. Etnik bakımdan çok farklı toplumları içinde barındıran bu kültür bölgesinde en yaygın inanış biçimleri Konfüçyanizm ve Budizm'dir. Hint Kültür Bölgesi Diğer kültür bölgeleri kadar geniş bir alana yayılmamasına rağmen nüfus miktarı bakımından dünyanın en önemli kültür bölgelerinden birini oluşturmaktadır. Hint kültürü, dünyanın en eski medeniyetlerinden olan Hint medeniyetinin devamı şeklinde olup Hinduizm etrafında şekillenmiştir. Pasifik Kültür Bölgesi Pasifik Okyanusu'ndaki Melanezya, Mikronezya, Polinezya gibi binlerce adadan oluşmaktadır. Dünyanın en az nüfuslu ve diğer kültürlerden daha az etkilenen bu kültür bölgesi, Avrupalıların bu adaları keşfine kadar başka kültürlerden izole kalmıştır. TÜRK KÜLTÜRÜ TÜRK KÜLTÜRÜ Türk kültürü Orta Asya’da ortaya çıkmış ve bu bölgenin doğal şartlarına bağlı olarak şekillenmiştir. Bu nedenle Türk kültürünün kültür ocağı Orta Asya’dır. Türk Kültürünün Genel Özellikleri Çok köklü ve eski olması Hem göçebe hem yerleşik özellikler taşıması Tarım ve hayvancılığın çok önemli olması Karasal iklime ait maddi ve manevi ögeler taşıması Birçok farklı kültürden etkilenmesi ve onları etkilemiş olması İnsan sevgisini ve dünya barışını temel alması Orta Asya Türk kültüründe konargöçer yaşam tarzı ile hayvancılık faaliyetleri, bölgedeki iklim ve bitki örtüsünün bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. “Bozkır kültürü” olarak da adlandırılan Türk kültüründe çadır, at ve demirin önemi büyüktür. Türkler, halı ve kilim dokumada ilerlemiş ve bu sanatın günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır. Göktürk alfabesiyle yazılan Orhun Kitabeleri, Türkçenin ilk yazılı örnekleri olması açısından Türk kültüründe ayrı bir öneme sahiptir. Türk kültüründe göçebe yaşam tarzı ile ortaya çıkan çadır yapma sanatı, daha sonra mimaride kubbe ve yuvarlak kümbet anlayışının ortaya çıkmasını ve gelişmesini sağlamıştır. Türklerin İslamiyet’i kabul etmesiyle birlikte İslam mimarisi önemli bir aşama kaydetmiştir. Selçuklu kümbeti (Bitlis) Osmanlı çeşmesi (İstanbul) TÜRK DÜNYASI Türk kültürünün en önemli unsurunu oluşturan Türk dili, bugün dünyanın birçok ülkesinde konuşulmaktadır. Türk milletinin barışçıl ve birleştirici bir medeniyete sahip olması, kültürünün geniş bir coğrafyaya yayılmasını sağlamıştır. Kaynakça • https://circlelove.co/kultur-nedir-kultur-ozellikleri-kultur-cesitleri/ • http://www.felsefe.gen.tr/sosyoloji/kulturlenme_nedir_ne_demekt ir.asp • http://kulturel-gecikme.nedir.org/ • http://www.neokur.com/abc/36847/kulturel-butunlesme-nedir • http://www.coğrafyahocası.com • google resimler • https://tr.wikipedia.org/wiki/Kültür • https://www.ilkogretmen.com/kulturleme-nedir
