YILLIK EKONOMİK RAPOR HAZIRLAMA REHBERİ 1. Bölüm Başlığı Örnek: VI. ENFLASYON VE PARA POLİTİKASI 2. Ara Başlıklar 1. Başlıklar paragraflarla aynı hizada olacak. Başlıklar sırasıyla A. 1. i. şeklinde numaralandırılacaktır. 2. Bunların dışında alt açılımı olan varsa a. b. c. diye devam edebilir. 3. 1. konu başlıkları Büyük Harf ve koyu kırmızı bold, ikinci ve üçüncü derece konu başlıları küçük harf (kelimelerin ilk harfleri büyük) ve açık turuncu rengi bold olacak. Örnek: A. ENFLASYON 1. Genel Görünüm i. Xxxxxxx 3. Metin 1. Metin fontu 12 ve yazı tipi Korrina BT ve İki yana yaslı olacak! 2. Metin Satır aralığı 1,5, paragraf (önce ve sonra 12 nk) olacak! 3. Metin içinde yüzde rakamları işaret (%) ile değil yüzde ile ifade edilecek. Ondalık kısmı virgül (,) ile ayırılacak. Örnek: yüzde 10,9 4. Rakamlar ise nokta (.) ile ayrılacak. ÖRN: 10.256.503 TL şeklinde olacak. 5. Ama bu rakam 10,2 milyon TL olarak da ifade edilebilir (virgül ile ayrıldığına dikkat edelim lütfen). 6. Metin içinde yabancı para birimleri küçük harfle yazılacak. ÖRN: dolar, euro v.b. 7. Bir de metinde başlıklar da dahil yazıları sola yanaşık olacak, girinti konulmayacak! 8. Genel ilke olarak önce yorum sonrasında grafik ve tablolar yer alacak. 9. Metin içinde kutuya atıf yapıldığında (Bkz. Kutu: XXXXXXX) ifadesi yer alacak! 10. Metin içinde Ekonomik Aktivite yerine Ekonomik Faaliyetler kelimesi kullanılacak! 1 4. Tablo ve Grafikler 1. Tablo ve Grafiklerde genel olarak; geçen yılki ekonomik rapor ve MEGR’de kullanılan grafik ve tablolar esas alınacak! Yeni ekleme ve çıkarmalar olabilir tabi! 2. Tablolarda yazı fontu, metnin fontu (12) ile aynı olacak, çok büyük olursa 11 veya 10 font olabilir! 3. Grafiklerin yazı biçimi Times New Roman olacak! Aksi halde basım aşamasında sorun çıkıyor. 4. Tablo ve metinde ise sorun yok. Onlar Korinna BT olmaya devam edecek. 5. Tablolarda başlık küçük harf bold, metin ile aynı font, başlığın altındaki açıklama (Milyon TL) da aynı font olacak. 6. Grafiklerde kaynak, grafik tablosunun içerisinde yer alacak. Tablolarda ise, kaynak ve açıklamalar tablonun altında yer alacak. 7. Kaynak; 8 font ve italik olacak. 8. Grafik ve tablolarda dolar, işaret ($) ile yazılacak, metinde ise yazı ile yazılacak. 9. Dönemler arası Ocak-Eylül olarak belirtilecek. 10. Tablo içinde yıllar ortalı, rakamlar sağa yatık olacak. 11. Tablo ve grafiklerde başlık, yıllar, sütundaki ana kalemler ve ana kalemlere ait rakamlar bold olacak. 12. Tablolarda çizgiler olmayacak. 13. Tablo ve grafiğin başlıkları tablo ve grafiğin içinde olacak. 14. Tablolarda ana kalemlerin alt kalemleri a.b.c şeklinde belirtilmeyecek toplamların parantez içinde hangi kalemlerden oluştuğu belirtilecek. 15. Grafiklerin başlığındaki “Yüzde”, “Milyar TL”, “2009”, “2005=100” “Haziran 2010” gibi ifadeler başlığın yanında olması gerekiyor! 16. Tablo ve grafiklerde, Gerçekleşme Tahmini ve Tahmin rakamları T olarak yılın yanında parantez içinde belirtilecek. ÖRNEK: 2009 (T) 17. Tablo ve grafiklerde geçici olan rakamlar hangi yıl ya da aya aitse yanına dipnot işareti yani * veya ** konup alta dipnot konacak. (*) Geçici şeklinde! 18. Tablo ve grafiklerde Orta Vadeli Program rakamı varsa, Ay ya da Yılın yanına dipnot işareti yani * veya ** konup alta dipnot konacak. (**) “Orta Vadeli Program rakamı”dır diye! 19. Tablo ve grafikler metin içine Excell olarak yapıştırılacak! 2 20. Metin içine yapıştırılan Tablo ve Grafiklerin boyutunu ayarlamak için sağından veya solundan değil, tam köşesinden tutarak çekilmesi gerekiyor! 21. Açık turuncu ve bold olan Grafik ve Tablo Üst Başlığı’nın İlk harfleri hariç küçük harfle yazılacaktır. Örnek: Grafik VI.A.1 22. Çizgi Grafiklerde ( Pasta grafikler dahil) kullanılacak renkler sırasıyla; 1. Çizgi: Koyu Kırmızı, 2.Çizgi: Deniz Mavisi, 3.Çizgi: Limon Rengi, 4.Çizgi Turuncu, 5.Çizgi Koyu Mavi, 6.Çizgi Pembe 23. Tek renkli sütun grafiklerin rengi; bir koyu kırmızı sonraki grafik tan rengi olacak. Yani sırayla bir koyu kırmızı, bir tan rengi olacak! 24. Sütun grafiklerle birlikte kullanılacak çizgi grafik renklerinde yukarıdaki sırasıya riayet edilecektir! 25. Yapısal değişimlerin gösterildiği Pasta Grafikler (Pie Chart) tek bir resimde verilecek, değişimi göstermek için de ilgili rakamın yanına parantez içinde önceki rakam yazılacak. Örnekler: Grafik VI.A.1 Enflasyon Gerçekleşmeleri (Yüzde) 35 30 29,7 25 18,4 20 15 9,3 10 7,7 9,7 2005 2006 8,4 10,1 6,5 5 0 2002 2003 2004 2007 2008 2009 Kaynak: TÜİK *2005 yılı ve sonrası için 2003=100 bazlı rakamlar kullanılmıştır. 3 Reel Efektif Döviz Kuru 140 130 120 110 100 90 5 2010-1 9 5 2009-1 9 5 2008-1 9 5 2007-1 9 5 2006-1 9 5 2005-1 9 5 2004-1 9 5 2003-1 80 TÜFE Bazlı Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100) TÜFE -Gelişmiş Ülkeler Bazlı - Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100) TÜFE -Gelişmiş Ülkeler Bazlı - Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100) ÜFE Bazlı Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100) (*) Kaynak: TCMB Birim İş Gücü Maliyeti Bazlı Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100) 140 130 120 110 2010-Ç1 Ç3 2009-Ç1 Ç3 2008-Ç1 Ç3 2007-Ç1 Ç3 2006-Ç1 Ç3 2005-Ç1 Ç3 2004-Ç1 Ç3 90 2003-Ç1 100 Kaynak: TCMB 4 Dış Ticaret (Milyar $, Yüzde) 50 73,0 64,6 88,0 114,9 140,9 40 102,1 132,0 170,1 107,3 85,5 116,8 73,5 97,5 63,2 47,3 69,3 36,1 51,6 31,3 41,4 50 27,8 54,5 100 139,6 200 150 202,0 250 30 20 10 İhracat (Sol Eksen) İthalat (Sol Eksen) Dış Ticaret Hacmi/GSYH (Sağ Eksen) Kaynak: TÜİK Ocak-Ağustos 2010 Ocak-Ağustos 2009 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 0 2000 0 1.Sütun: Koyu Kırmızı, 2.Sütun: Tan, 3.Sütun: Açık Turuncu, 4.Sütun: Açık Sarı, 5.Sütun: Turuncu Tablo VI.A.1 Yıls onu İtibarıyla Özet Yıllık Enflas yon Geliş meleri (Yüzde) TÜFE Gıda ve alkols üz içecekler Alkollü içecekler ve tütün Giyim ve ayakkabı Konut Ev eş yas ı S ağlık Ulaş tırma Haberleş me Eğlence ve kültür Eğitim Lokanta ve oteller Çeş itli mal ve hizmetler H Endeks i I Endeks i 2007 8,4 12,0 17,2 4,1 11,5 4,2 0,9 5,3 -1,8 -1,3 6,0 10,9 5,1 6,6 4,8 2008 10,1 11,9 0,3 -1,5 22,9 10,4 2,0 2,4 5,7 7,0 7,3 13,4 11,7 8,8 7,0 2009 6,5 9,3 20,9 3,4 2,3 -2,7 2,4 7,9 3,4 8,9 5,5 7,3 13,8 3,2 3,8 2010 Ağus tos 8,3 10,4 26,7 6,3 7,7 3,6 -0,1 8,1 -1,4 1,0 5,9 9,9 5,5 4,0 4,2 Kay nak: TÜİK *H: İşlenm em iş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç I: Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç Grafik VI.C.2 5 Türleri İtibarıyla Krediler (Temmuz 2010) % 22,01 (26,80) % 44,86 (39,95) % 33,13 (33,25) KOBİ Bireysel Kurumsal / Ticari Kaynak:BDDK * Parantez içindeki değerler 2007 yılına aittir. 5. Kutular 1. Kutu başlıkları büyük harf olacak! 2. Başlığın önünde Kutu 1 v.s. gibi ifadeler olmayacak! 3. Kutu içindeki yazı tipi metinle aynı şekilde Korinna BT ve fontu 11 olacak! 4. Metin içindeki ve kutulardaki dipnotlar parantez içinde olacak. Açıklayıcı dipnotlar ise metnin aşağında yer alacak. Kaynakçayı yapmaya gerek yok! 5. Kutuların içinin rengi tan rengi olacak. 6. Kutu kenarlığı ise ince (1 nk) ve koyu kırmızı olacak! 7. Bilgilendirme verilecek! kutularında gerektiğinde uluslararası karşılaştırmalara yer Örnek: Ülkelerin büyüme oranları metinde değil de kutularda yer alabilir! Örnek: KÜRESEL KRİZDE TCMB BİLANÇO GELİŞMELERİ VE LİKİDİTE YÖNETİMİ TCMB, krizin derinleşmeye başladığı 2008 yılı Ekim ayından itibaren Türk Lirası ve döviz piyasalarının sağlıklı işlemesini sağlamak ve reel sektörü desteklemek amacıyla birtakım önlemler almıştır. TCMB bilanço büyüklüğü 2008 yılında bir önceki yıla göre yüzde 6,4 artmasına rağmen; 2009 yılında 2008 yılına göre yüzde 3 azalmıştır. Bu dönemde TCMB, bilançosunu büyütmemiş ama para piyasalarındaki olası tedirginlikleri azaltmak için piyasayı APİ (Açık Piyasa İşlemleri) ile fonlama yoluna gitmiştir. 6 Toplam Varlıklar (TCMB Analitik Bilanços u) 120000 110000 04.01.2007 04.02.2007 04.03.2007 04.04.2007 04.05.2007 04.06.2007 04.07.2007 04.08.2007 04.09.2007 04.10.2007 04.11.2007 04.12.2007 04.01.2008 04.02.2008 04.03.2008 04.04.2008 04.05.2008 04.06.2008 04.07.2008 04.08.2008 04.09.2008 04.10.2008 04.11.2008 04.12.2008 04.01.2009 04.02.2009 04.03.2009 04.04.2009 04.05.2009 04.06.2009 04.07.2009 04.08.2009 04.09.2009 04.10.2009 04.11.2009 04.12.2009 04.01.2010 04.02.2010 04.03.2010 04.04.2010 04.05.2010 100000 Kay nak: TCMB Açık Piyasa İşlemleri (TCMB Analitik Bilançosu) 10.01.2007 10.02.2007 10.03.2007 10.04.2007 10.05.2007 10.06.2007 10.07.2007 10.08.2007 10.09.2007 10.10.2007 10.11.2007 10.12.2007 10.01.2008 10.02.2008 10.03.2008 10.04.2008 10.05.2008 10.06.2008 10.07.2008 10.08.2008 10.09.2008 10.10.2008 10.11.2008 10.12.2008 10.01.2009 10.02.2009 10.03.2009 10.04.2009 10.05.2009 10.06.2009 10.07.2009 10.08.2009 10.09.2009 10.10.2009 10.11.2009 10.12.2009 10.01.2010 10.02.2010 10.03.2010 10.04.2010 10.05.2010 20000 16000 12000 8000 4000 0 -4000 -8000 -12000 -16000 -20000 -24000 Kaynak: TCMB TCMB, TL işlemlerine ve döviz piyasalarına yönelik olarak ise şu önlemleri almıştır: 2008 yılı Ekim ayından itibaren, para piyasalarında olası tedirginlikleri azaltmak ve gecelik faiz oranlarındaki oynaklığı tamamen ortadan kaldırmak amacıyla piyasa ihtiyacından daha fazla fonlanmıştır. Ancak, 2009 yılı boyunca devam eden bu işlem sonucunda ortaya çıkan likidite fazlası gün sonundaki gecelik işlemlerle sterilize edilmiştir. 6. Dipnotlar: 1. Raporda kullanacağınız referanslarda dipnotların rakam ile belirtilmesi gerekiyor. 2. Dipnot verirken: Ekle-Başvuru-Dipnot adımlarını izleyerek açılan pencerede her sayfayı yeniden başlat seçeneğini seçiyoruz. 7 Örnek: MSCI1 bazında bakıldığında ise, MSCI Türkiye ve MSCI Yükselen Piyasalar endekslerinin 2008 yılının son çeyreğinde girdikleri düşüş eğiliminden 2009 yılı Mart ayında çıktığı ve yükselişe geçtiği gözlenmektedir. 3. Sayfa altındaki açıklama ise yazar adı (önce ad, sonra soy ad), makale adı ve yıl şeklinde olacak. 4. Rapor vs ise rapor adı ve yıl şeklinde olacak. Rapor adı yada makale adı koyu olacak. Daha fazla ayrıntı verilmesine gerek yok. Örnek: Frederic S. Mishkin, The Economy of Money, Banking and Financial Markets, 1995. Enflasyon Raporu, Nisan 2010. TOBB 2009 Ekonomik Rapor, 2009. SON NOT: Bu kurallara uymamız önemli! Aksi halde basım aşamasında sorun çıkacağından son dakikada gereksiz düzeltmelerle uğraşmak zorunda kalabiliriz. Sonra vay ben duymadım vay haberim yoktu demeyin! 1 Temel olarak belirli gruplar halinde ele alınan borsaların veya hisse senetlerinin performansını gösteren MSCI endeksleri, Morgan Stanley Capital International tarafından hazırlanmaktadır. Bu endekslerde, farklı türde ve farklı bölgesel gruplara ilişkin çok sayıda alt endeks bulunmaktadır. Bunlardan birisi olan MSCI Yükselen Piyasalar Endeksi, Türkiye’yi de içine alan 22 gelişmekte olan ülkenin piyasa performansını ölçmektedir. 8