DOKU

1
VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER
DİLAN GÜRGEN
FENBİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ
20120905026
2
HÜCRE
Canlıların temel yapı
ve işlevsel birimi
hücredir.
 Bütün canlılar bir ya da
daha fazla hücreden
meydana gelmiştir.
 Kalıtım materyali
hücrede bulunur.
 Modern Hücre
Teorisi'ne göre yeni
hücreler var olan
hücrelerin çoğalması ile
oluşur.

3
HÜCRE
Bu teoriyi şöyle açıklayabiliriz:
 Canlılarda gördüğümüz her
türlü yapısal ve işlevsel
faaliyeti hücrede görebiliriz.
 Yani bir hücre büyüme,
boşaltım, üreme, hareket
gibi, canlılığa özel işlevleri tek
başına yerine getirebilir.
 Bütün canlılar hücrelerin bir
araya gelmesiyle oluşmuştur
Tek bir hücreden meydana
gelen amip, terliksi hayvan ve
milyarlarca hücreden meydana
gelen insan.
 Canlılığın en büyük
özelliklerinden birisi hücresel
yapıya sahip olmalarıdır.
4
HÜCRE ORGANELLERİ
1. Mitokondri:
Çift zarlı bir organeldir.
Hücrenin en önemli enerji
üretim merkezidir.Enerji,
besinlerin oksijenle
yayılmasıyla mitokondri elde
edilir.
2. Plastidler :
Sadece bitki hücrelerinde bulunur.
Besin maddelerini sentezleme ve
depolama görevi yapar. Hücre ile birlikte
gelişir. Plastidler; Kloroplast,
Kromoplast ve Lökoplast olmak üzere
üçe ayrılır.
5
HÜCRE ORGANELLERİ
3. Koful:
Bitki ve hayvan hücrelerinde
bulunur. Hayvan hücrelerinde besin
kofulu olarak bulunur. Hayvan
hücrelerinde daha küçük ve az
sayıda bulunurken, bitki
hücrelerinde daha büyüktür.
4. Endoplazmik Retikulum:
Bitki ve hayvan hücrelerinde
bulunur hücre içerisinde veya hücre
zarı ile çekirdek arasında,
sitoplazmanın her yerinde bulunan,
madde taşınmasını sağlayan bir
sistemdir. Bazı maddeleri de depo
eder
6
HÜCRE ORGANELLERİ
• 5. Golgi Aygıtı:
Bitki ve hayvan hücrelerinde
bulunur. Hücrede oluşan maddeleri
paketler ve salgı maddelerinin
salgılanmasında rol oynar.Golgi
aygıtı içinde bulunduğu yapıya
(dokuya) göre salgı yapar.
6. Lizozom:
Sitoplazma içinde dağılmış,
etrafı zarla çevrili,, içleri sindirici
enzimlerle dolu keseciklerdir. Büyük
moleküllü besinleri parçalayıp küçük
moleküller haline getirerek bir çeşit
sindirim yapar.
7
8
DOKU
Canlının en küçük
yapı birimi
hücrelerdir. Canlı
vücudunda benzer
görev yapan hücreler
bulunur. Benzer
görev yapan
hücrelerin
oluşturduğu
topluluğa Doku denir.
9
DOKU
Dokuyu daha iyi
açıklayalım. Örneğin kan
hücrelerinin bir araya
gelmesi kan dokuyu, kemik
hücrelerinin bir araya
gelmesi kemik dokuyu
oluşturur. Aynı şekilde
sinir hücrelerinin
oluşturuduğu topluluk da
sinir soku olarak
adlandırılır.
10
ORGAN
 Canlı bir vücuttaki
dokuların bir araya
gelerek anatomik ve
işlevsel bir bütün
oluşturduğu, belirli
bir görev yapan ve
sınırları kesin
olarak belirlenmiş
vücut bölümüne
organ denir.
 Organlarımız; iç
organları, duyu
organları gibi de
gruplandırılabilir.
11
Solunum Organları: Ağız, burun, yutak,
gırtlak, soluk borusu ve akciğer solunum
sistemini meydana getiren organlardır.
BoşaltımOrganları: Boşaltım
sisteminde görev alan temel
organlar böbrekler, üreterler ve
idrar kesesidir.
12
Sindirim Organları: Temel sindirim sistemi
organları, sırasıyla, ağız, yutak, yemek
borusu, mide, on iki parmak bağırsağı, ince
bağırsak ve kalın bağırsak olarak sayılabilir.
Sindirim sistemine yardımcı organlar ise
karaciğer ve pankreastır.
İç Organlarımız: Soluk borusu,
yemek borusu, akciğerler, kalp,
mide, karaciğer, safra kesesi, oniki
parmak bağırsağı, pankreas, ince
bağırsak, kalın bağırsak, rektum,
dalak, böbrek, apandisit.
13
14
SİSTEM
Sistemler dokuza ayrılır.Bunlar;
Sindirim sistemi
Destek ve hareket sistemi
Boşaltım sistemi
Dolaım sistemi
Solunum sistemi
Sinir sistemi
Endokrin sistem
Duyu sistemi
Üreme sistemi
15
ORGANİZMA
Canlı ya da Organizma;
biyoloji ve ekolojide,
fonksiyonlarını yaşama
mümkün olduğunca uyum
sağlayarak sürdüren
basit yapılı moleküllerin
veya karmaşık organlar
sistemlerinin bir araya
gelmesiyle oluşan
varlıklar için kullanılan
bir kavramdır.
16
17
ALIŞTIRMALAR
1. Aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur?
A) doku-organ-sistem-organizma-hücre
B) hücre-doku-organ-sistem-organizma
C) hücre-doku-organizma-sistem-organ
D) hücre-sistem-organ-doku-organizma
2. Aşağıdakilerden hangisi bir sistem değildir?
A) Sindirim
B) Dolaşım
C) Mide
D) Solunum
3. Birden çok hücrenin bir araya gelmesiyle oluşan
yapıya ne ad verilir?
A) Doku
B) Organ
C) Sistem
D) Organizma
18
• 4. Birlikte çalışan dokuların oluşturduğu yapıya ne ad
verilir?
A) Doku
B) Organ
C) Sistem
D) Organizma
5. Birlikte çalışan organların oluşturduğu yapıya ne
ad verilir?
A) Doku
B) Organ
C) Sistem
D) Organizma
6. Sistemlerin birleştirerek oluşturduğu genel
yapıya ne ad verilir?
A) Doku
B) Organ
C) Sistem
D) Organizma
19
• Canlının yapı
hücredir
birimi……………(hücredir/organeldir)
• Bütün hücrelerde
bulunmaz
kloroplast …………………………
(bulunur / bulunmaz)
• Hücrede besinin üretildiği
kloroplasttır.
yer ………………………..(mitokondridir
/ kloroplasttır)
• Hücrenin yönetimini sağlayan
yapı çekirdektir.
…………………..(sitoplazmadır / çekirdektir)
geçirgendir (serttir / seçici
• Hücre zarı seçici
…………………….
geçirgendir)
20
Hücre –Doğru Yanlış—
D
• 1- (…)
Canlının en küçük yapı ve görev
birimine hücre denir.
Y
• 2- (…)
Bütün canlılar çok hücrelidir.
Y
• 3- (…)
Bütün hücrelerin şekil
büyüklükleri aynıdır.
D
• 4- (…)
Prokaryotik hücrelerde sadece
ribozom organeli bulunur.
D
• 5- (…)
Ökaryotik bir hücrede bütün
organeller bulunur.
D
• 7- (…)
Hücre zarı protein, yağ,
karbonhidrat ve sudan oluşur.