erozyon - video.eba.gov.tr

EROZYON
HAZIRLAYANLAR: ZAHİDE İREM SARI,
ÖZGE TÜLÜ, DENİZ ÜNLÜKAPLAN
DERS:FEN BİLİMLERİ
KONU:EROZYON
ÖĞRETMEN:MUSTAFA ALİ ÇAPUT
EROZYON NEDİR?
•Erozyon, diğer adıyla aşınım, yer
kabuğunun üzerindeki toprakların,
başta akarsular olmak üzere türlü dış
etkenlerle aşındırılıp, yerinden
koparılması, bir yerden başka bir yere
taşınması ve biriktirilmesi olayıdır.
Erozyonun Zararları
• Bitki örtüsünün yok olması, erozyonun yanı sıra
toprak kayması, taşkın ve çığ felaketlerini artırır.
• Verimsizleşen ve yok olan tarım arazileri
üzerinde yaşayanları besleyemez duruma gelip,
kırsal kesimden kentlere doğru göçü arttırarak,
büyük ekonomik ve toplumsal sorunlara yol
açar.
•
Meraların yok olması hayvancılığın gerilemesine
neden olurken, gelirin azalması ve iş olanağının
daralması sonucunu doğurur. Bitki örtüsünün yok
olması, erozyonun yanı sıra toprak kayması, taşkın
ve çığ felaketlerini artırır.
• Erozyon sonucu taşınan verimli topraklar, baraj
göllerini doldurarak, ekonomik ömürlerini kısaltır.
• • Yeşil örtü ve toprağın elden gitmesi ile ortaya çıkan
iklim değişikliği ve bozulan ekolojik denge sonucunda,
vahim boyutlarda doğal varlık kaybedilerek ekonomik
zarara uğratır.
• Bitki örtüsü ve toprağın olmadığı bir yüzey, kar ve
yağmur sularını ememediğinden, doğal su kaynakları
düzenli ve sürekli olarak beslenemez.
• Kaybedilen toprak örtüsünün yeniden oluşması için
binlerce yıl gerekir.
EROZYONDAN KORUNMA YOLLARI
NELERDİR?
• Erozyon genelde eğimli yerlerde meydana gelir. Ayrıca
bitki örtüsünün az olduğu yerlerde de erozyon çok olur.
Korunmak için;
1. Çevrenin ağaçlandırılması, ormanların korunması
gerekir. Ağaç kökleri toprağı tutarak sürüklenmesini
önler, ağaç yaprakları yağmurun hızını azaltır.
2. Baraj ve bentler yapılmalıdır.
3. Rüzgar perdelikleri yapılmalıdır.
GAZETE HABERLERİ
• ABD’nin Utah eyaletindeki bir bakır madeninde
meydana gelen erozyon, Kuzey Amerika’nın en büyük
erozyonu olarak kayda geçti. 165 milyon ton toprağın
yaklaşık iki metre boyunca kaydığı afette, şans eseri
yaralanan olmadı. Madende çalışanlar işçiler ise emekli
maaşı ve sağlık sigortası içeren 20 bin dolarlık bir
emeklilik bonusu kazandı. 10 Nisan’da gerçekleşen
erozyonun ilk defa paylaşılan görüntüleri görenleri
şaşkına çevirdi.
•Topraklarının Büyük Bölümü Erozyon Tehdidi
Altında Bulunan Türkiye'de Saniyede 16 Ton,
Yılda İse 500 Milyon Ton Verimli Tarım Arazisi Yok
Oluyor.
•Erozyon nedeniyle her yıl Fırat Nehri'nin 108,
Kızılırmak'ın 65, Yeşilırmak'ın ise 55 milyon
ton toprak taşıdığı, bunun sonucunda
Keban Barajı'nda 32, Karakaya Barajı'nda
ise 31 milyon ton toprak biriktiği açıklandı.
TEMA VAKFI NEDİR
•Ülkemizde birçok etkinliğe ve organizasyona
sahiplik eden bir kuruluş.
•Türkiye Erozyonla Mücadele ve Ağaçlandırma
Vakfı adı ile 11 eylül 1992 tarihinde Hayrettin
KARACA ve Nihat GÖKYİĞİT tarafından
kurulmuştur.
SORULAR
•EROZYON NEDİR ?
•Cevap: yer kabuğu üzerindeki toprakların
rüzgar ve su ile aşınması olayına erozyon
denir
•Erozyonun zararları nelerdir?
Cevap: 1.sel,toprak kayması ve çığ felaketlerini
artırır.
2.İş olanağını azaltır.
3.Meraların yok olması.
4.İklim bozukluğu.
•Erozyon’dan nasıl korunulur?
•Cevap: 1. Çevrenin ağaçlandırılması,
ormanların korunması gerekir. Ağaç kökleri
toprağı tutarak sürüklenmesini önler, ağaç
yaprakları yağmurun hızını azaltır.
2. Baraj ve bentler yapılmalıdır.
3. Rüzgar perdelikleri yapılmalıdır.
•Her yıl Erozyon nedeniyle Fırat, Kızılırmak ve
Yeşilırmak’ta kaç ton toprak birikiyor?
•Cevap:Fırat’ta108,Kızılırmak’ta65,Yeşilırmak’ta55
Milyon ton toprak birikiyor.
•Tema Vakfı nedir?
•Cevap: Erozyon ve ağaçlandırma konusu ile ilgili
birçok çalışma yapan bir kuruluş.