TOPLAM ARZ

Toplam Talep
ve
Toplam Arz
Toplam Talep ve Toplam Arz
Toplam Talep ve Arz
Analizi
Toplam Talep
(Aggregate Demand =AD)
Bir ekonomide üretilen mal ve hizmetlere
olan talebin toplamını ifade etmektedir.
Toplam talep eğrisini elde edebilmek için,
fiyatlar genel düzeyi (P) değiştiği zaman,
üretim miktarının bundan nasıl
etkileneceğinin incelenmesi gerekir.
Bir başka ifadeyle, örneğin, ''fiyatlar arttığı
zaman üretim miktarı artar mı, azalır mı,
yoksa sabit mi kalır?'' sorusunun cevabının
verilmesi gerekmektedir.
TOPLAM TALEP EĞRİSİNİN ELDE EDİLMESİ
Toplam Harcamalar
(milyar YTL)
AE1 ( P 1)
1
2
3
0
Fiyat Düzeyi
AE2 ( P 2 )
AE3 ( P 3 )
Y3
Y1
Y2
3’
P3
Toplam Talep Eğrisi
2’
P2
1’
P1
0
AD
Y3
Y2
Y1
Toplam Talep Eğrisi

Toplam talep eğrisi ile ilgili olarak üzerinde
durulması gereken iki nokta söz konusudur.

AD eğrisi üzerindeki her noktada hem reel
sektör, hem de parasal sektör dengededir.


hem, para arzı ve talebi eşittir,
hem de mal ve hizmetler piyasası dengededir.
Toplam Talep Eğrisi Neden Negatif
Eğimlidir ?

Reel gelir etkisi
- Fiyat düzeyinin artması, satın alma gücünü azalttığı için
tüketim harcamaları azalır, bu da MG azalır.

Faiz oranı etkisi
- Fiyat artışı, para talebini artırır, para arzı sabit ise bu durum
faiz oranlarının artmasına neden olur. Faiz artışı, yatırımları
azalttığı için MG azalır.

Uluslararası ikame etkisi
- Yurtiçi fiyatların artması, göreli olarak ithal malların
ucuzlamasına yol açar ve talebi artırır. İthalatın artması
sonucu MG azalır.
Toplam Talepteki Değişmeler
Fiyat düzeyi
Toplam Talep
Artabilir
AD2
AD1
Reel GSYİH
Toplam Talepteki Değişmeler
Fiyat düzeyi
Toplam Talep
artabilir
…ya da azalır
AD3
Reel GSYİH
AD1
TOPLAM TALEPTEKİ DEĞİŞMELER
Belirli bir fiyat düzeyinde, toplam
talebin artması demek, MG deki
artışa bağlı olarak toplam talep
eğrisinin sağa kayması demektir.
TOPLAM HARCAMALARDAKİ DEĞİŞMELER
& TOPLAM TALEP EĞRİSİ
Toplam Harcamalar
(milyar YTL)
AE2
AE1
Toplam Harcamalardaki
Artış
Fiyat Düzeyi
0
Y1
Y2
Toplam Talepteki
Artış
P1
AD1
0
Y1
Y2
AD2
TOPLAM TALEBİN BELİRLEYİCİLERİ
Tüketim Harcamalarındaki değişmeler
• Tüketici beklentileri
• Tüketicinin borcu
• Tüketicinin zenginliği
• Vergiler
Yatırım Harcamalarındaki değişmeler
• Reel Faiz Oranı
• Beklenen Kazanç
• Gelecekte iş alemiyle ilgili
beklentiler
• Teknoloji
• Gelir Vergisi
TOPLAM TALEBİN BELİRLEYİCİLERİ
Kamu Harcamaları
Net Dış Ticaret Harcamaları
• Diğer Ülkelerin Gelir Düzeyi
• Döviz Kuru
TOPLAM TALEP EĞRİSİNİN KAYMASINA
SEBEB OLAN FAKTÖRLER
1) Para arzındaki değişmeler

2) Vergilerdeki değişmeler

3) Hükümet harcamalarındaki
değişmeler

4) Diğer Faktörler

Toplam Talep Eğrisinin Kaymasına
Yol Açan Faktörler
Genişlemeci Para Politikası
Daraltıcı Para Politikası
M  AD eğrisi sağa kayar
M AD eğrisi sola kayar
Genişlemeci Maliye Politikası
Daraltıcı Maliye Politikası
G  AD eğrisi sağa kayar
G   AD eğrisi sola kayar
T AD eğrisi sağa kayar
T AD eğrisi sola kayar
TOPLAM ARZ
(Aggregate Supply=AS)
Bir ekonomide toplam üretim miktarı,
dolayısıyla reel milli gelirle fiyatlar
genel düzeyi arasındaki ilişkiyi gösterir.
Toplam arz eğrisi, bir ekonomideki tüm
fırmalar tarafından arz edilen toplam
miktar ile fiyatlar arasındaki ilişkiyi
gösterir.
TOPLAM ARZ
(Aggregate Supply=AS)
Göz önünde bulunduracağımız
zaman dilimine göre
Uzun Dönemde Toplam Arz
(Lon-run aggregate supply= LRAS)
Kısa Dönemde Toplam Arz
(Short-run aggregate supply= SRAS)
TOPLAM ARZ
(Aggregate Supply=AS)
Kısa Dönemde Toplam Arz
(SRAS)
Gerçekleşen Reel GSYİH’nın tam
istihdam düzeyindeki (potansiyel)
reel GSYİH’dan sapmalar
gösterebileceği bir dönemdir.
TOPLAM ARZ
(Aggregate Supply=AS)
Uzun Dönemde Toplam Arz (LRAS)
Ekonomideki bazı güçlerin ekonomiyi
tekrar tam istihdam düzeyine getireceği
bir dönemdir.
Kısa dönemde, ekonomi tam istihdam
düzeyindeki reel GSYİH’dan sapmalar
gösterse bile, uzun dönemde daima tam
istihdam düzeyindeki reel GSYİH’ya
ulaşacaktır.
Uzun DönemToplam Arz Eğrisi
Fiyat Düzeyi
(LRAS)
O
Milli Gelir
Toplam Talep ve Arz
Kısa Dönem Arz Eğrisi
(SRAS)
Toplam Arz Eğrisi
Kısa dönemde toplam arz eğrisi pozitif
bir eğime sahiptir.
Düşük gelir düzeylerinde AS eğrisi
oldukça yatık bir eğime sahiptir.
Ekonomi tam kapasiteye yaklaştıkça AS
eğrisi dikleşmekte, tam kapasiteye
ulaşıldığında ise yatay eksene dik bir
konum almaktadır.
Kısa Dönem Arz Eğrisi
Fiyat Düzeyi
AS
O
Milli Gelir
YP
TOPLAM ARZ
Fiyat Düzeyi
P
Dikey alan
Yatay alan
Ara bölge
Reel GSYİH
Q
TOPLAM ARZIN BELİRLEYİCİLERİ
Girdi Fiyatlarındaki Değişmeler
Yurtiçi Kaynakların Varlığı
• Arazi
• İşgücü
• Sermaye
• Girişimcilik Yeteneği
İthal Malların Fiyatı
Piyasanın Gücü
TOPLAM ARZIN BELİRLEYİCİLERİ
Verimlilikteki Değişmeler
Verimlilik
=
Reel Çıktı
Girdi
KURUMSAL ÇEVREDEKİ
DEĞİŞİKLİKLER
• Vergiler ve Sübvansiyonlar
• Hükümet Düzenlemeleri
TOPLAM ARZ
Fiyat Düzeyi
P
Toplam Arzdaki Değişmeler
AS3AS1AS2
Toplam
Arzdaki
Azalma
Toplam Arzdaki
Artış
Reel GSYİH
Q
Toplam Arz Eğrisinin Kaymasına Yol Açan Faktörler
Toplam Arz Eğrisinin Sağa Toplam Arz
Kayması
Kayması
Eğrisinin
Sola
Maliyetlerdeki Azalma ,
-Girdi fiyatlarının düşmesi
-Ücretlerin düşük kalması
Maliyetlerdeki Artma
-Girdi fiyatlarının artması
-Ücretlerin yükselmesi
Ekonomik Büyüme
-Daha fazla sermaye
-Daha fazla işgücü
-Teknolojik ilerleme
Yatırım Açığı
-Aşınan sermaye mallarının
yenilenmemesi
İdeal Hava Koşulları
Kötü Hava Koşulları-Doğal
Felaketler ve Savaş
Denge Fiyat Düzeyi
Bir ekonomide denge fiyat düzeyi, toplam talebin
toplam arza eşitlendiği nokta;
yani AD ve AS eğrilerinin kesiştiği noktada belirlenir.
AD eğrisi üzerindeki her noktada reel ve parasal
sektör dengededir.
AS eğrisi üzerindeki her nokta ise firmaların
üretim/fiyatlama kararlarını yansıtır.
Buna göre, P0 ve Y0 para piyasası, mal piyasası ve
firmaların üretim fiyatlama kararları arasındaki çok
yönlü dengeyi temsil eden fiyat ve üretim düzeyidir.
Toplam Talep ve Toplam Arz
Fiyat Düzeyi
AS
P0
AD
O
Y0
Milli Gelir
Toplam Arz ve Toplam Talep Eğrileri ve
Para-Maliye Politikaları
Toplam arz -toplam talep
analizini kullanarak, para ve
maliye politikalarının
ekonomide fiyatlar ve üretim
üzerindeki etkileri ele
alınacaktır.
Toplam Arz ve Toplam Talep Eğrileri ve
Para-Maliye Politikaları
Genişlemeci politikalar AD
eğrisini sağa doğru
kaydırmakta, daraltıcı
politikalar ise AD eğrisini sola
doğru kaydırmaktadır.
Toplam Arz ve Toplam Talep Eğrileri ve
Para-Maliye Politikaları
İktisat politikası değişikliklerinin etkilerini
değerlendirirken, politika değişikliğinin
gerçekleştirildiği dönemde, ekonominin AS
eğrisi üzerinde hangi nokta bulunduğuna
dikkat edilmesi gerekir.
Ekonomi, toplam arz eğrisinin yatay
bölümünde faaliyet gösteriyorsa, AD eğrisini
sağa doğru kaydıran genişlemeci bir politika
fiyatlarda küçük, üretimde ise büyük bir
artışla sonuçlanmaktadır.
Toplam Arz ve Toplam Talep Eğrileri ve
Para-Maliye Politikaları
Toplam talep eğrisi bir dizi faktöre bağlı
olarak sağa kayabilir.
Bu faktörler arasında para arzındaki artış,
vergilerdeki düşüş ve kamu harcamalarındaki
artış yer alır.
Eğer ekonomi AS eğrisinin yatık bölgesinde
ise AD eğrisindeki kayma üretimde bir artış
yaratırken, fiyatlar üzerindeki etkisi sınırlı
kalmaktadır.
Kısa Dönem Arz Eğrisi
Fiyat Düzeyi
AS
AD4
AD2
AD1
O
Y1
Y2
AD3
Y3
Milli Gelir
Y4
YP
Toplam Arz ve Toplam Talep Eğrileri ve
Para-Maliye Politikaları
Ekonomi, toplam arz eğrisinin dik olduğu bölümde
faaliyet gösteriyorsa, genişlemeci iktisat politikası
üretimde küçük bir artış Yo'dan Yı'e yaratırken,
fiyatlar genel düzeyinde daha fazla Po'dan Pı'e
arttırmaktadır.
Bu durumda genişlemeci politika kendisinden
bekleneni gerçekleştirememiş demektir.
Zira üretimde küçük bir artış ortaya çıkarken fiyatlar
önemli oranda artmıştır. Üretim tam kapasite sınırına
yakın bir düzeyde olduğu için, üretimi daha fazla
arttırma çabası, üretimde bir değişikler yaratmazken
fiyatların daha yüksek bir düzeye çıkmasına yol
açmaktadır.