FELAT BAVER TAŞÇIER 081226 SİSTEM YAKLAŞIMI Yaklaşım tek

DERS:YONT 221 :KAMU YÖNETİMİ DÜŞÜNCESİNİN GELİŞİMİ ve DEVLETİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ
ÖĞRETMENİN ADI:MEHMET NECATİ CİZRELİ OĞULLARI
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
KAMU YÖNETİMİ MODELLERİ
Literatürde kamu yönetiminin incelenmesinde bazı sistemetik
modellerden hareket edildiği görülmektedir.
Bu sürece bakıldığında belirli dönemlerde belirli modellerin hakim
olduğu görülmektedir.
Çalışmanın bu aşamasında tarihsel süreç içinde modeller
incelenmektedir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
1-GELENEKSEL KAMU YÖNETİMİ MODELİ
Modelin teorik temelleri;ABD’de Woodrow Wilson ,İngiltere ‘de Northcate-Trevelyon ve
Almanya’da Weber’in bürokrasi modeli ile atılmıştır.
Modelin ortaya çıkışı İNGİLTERE’de görülmüştür.
1854 yılında hazırlanan rapora göre;kamu hizmetleri seçilen gençler tarafından,kamu
kuruluşlarının yerine getirilmesi belirtilmiştir.
Raporun dikkat çeken yönü yeterlilik ilkesine önem vermesidir.
Rapor kısa sürede ABD’NİN tamamında etkisini göstermeye başlamıştır.
1881 yılında BAŞKAN;Gorfield,mevcut yağma sistemi yüzünden iş bulama
yan bir kişi tarafından suikasta uğramıştır.
Bunun sonucunda 1883 yılında PENDLETON sözleşmesi yapılmıştır.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
Geleneksel kamu yönemtimi modeli 2 teorik kurgu ile oluşmuşur.Bunlardan
ilki;Siyaset yönetim ayrımı 2.si ise Almanya’da gündeme gelen bürokratik yönetim
modeli olmuştur.
Modelde örgütsel yapı ve kişilerin;örgütlerin belirli bir çerçevede yöneltilmesi üzerinden
yoğunlaştırılmıştır.
Bu model’de sorunları en aza indirmek için çabalar sarfedilmiştir ve gerçek hedefe nasıl
ulaşacığı ön görülmüştür.
Özellikle Almanya’da modeli savunanlar,hiyerarşi yönetim kontorlü,otorite ve merkezleş
me vb. hedeflerin nasıl artılacağı ve nasıl sürekli hale geleceği göz ardı edilmiştir.
Bu durum günümüzde de bürokratik yönetime yapılan eleştirilerin ihmal
kaynağı olmayı sürdürmektedir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
2-NEO –Bürokratik MODEL
NEO bürokratik modelde geleneksel kamu yönetimi modeline;yapılan eleştirler
sonucunda,bu eleştirileri yapanlarca oluşmuştur.
Bu dönemde modelin siyasi kontorl tasarımı yetersiz kalmış ve geniş kesimlerce mantıksız
görülmüştür.
NEO bürüokratik modelin savunucuları; bu modelin bazı avantajları omasına rağmen
risk alma yerine riski naklettiklerini ve verimli çalışmadıkları için kaynakları
kullanmak yerine boşa harcadıklarını belirmiştir.
Eleştiriler karşısında gündeme getirilen NEO bürokratik model ise;kamu
sektöründe verimliliği sağlamak için birçok düşünceyi bir araya getirmiştir.
Modelin hızla yaygınlık kazanılması ilekamu sektöründe insan
ilişkilerinde insan ilişkilerine önem verilmeye çalışılmıştır.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
3-KURUMSAL MODEL
Model sosyal bilimcilerinin çalışması sonucu ortaya çıkmıştır.
Daha çok politika bilimi ve sosyolojinin kapsadığı alanın bir parçasıdır.
Modelde daha çok pozitif bakış açısıyla hareket etmişlerdir.
Karmaşık örğütlere bir düzen getirmek istenmiştir.
Bu noktada NEO bürokratik ve geleneksel kamu yönetimi modellerinden
ayrılmışlardır.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
4-İNSAN İLİŞKİLERİ MODELİ
Model klasik,bürokratik ve neo bürokratik modele tepki olarak gündeme gelmiştir.
Modelin en önemli ivmesi HAWTHONE araştrmalarıne gerçekleştiren ELTON MAYO
döneminde sağlanmıştır.
Model grup dinamikleri,eğitime olan duyarlılık,örgütsel gelişme gibi kavramlar
üzerinde odaklanmıştır.
Karar verme sürecinde müşterilerin ve çalışanların katılımı kişiler arası
rekabeti azalma ,açıklık,dürüstlük kendine güven ile kamu yönetime
gelişmesine en çok önemli katlılar sağlamıştır.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
5-KAMU TERCİHİ MODELİ
Model politik,ekonomik modelin versiyonu olarak değerlendirilmektedir.
Modelin;En önemli temsilcilerinden:VİNCENT OSTROM (Amerikan Kamu Yönetiminin
Entellektüel Krizi) isimili kitabında kam yönetimi tarihini ve teorisini ve politik felsefeyi
bir araya getirmiştir.
Kamu tercihi modeli diğer modellere göre daha çok sosyal bilimlerinin davranışsal
alanıyla ilgili bir model olarak nitelendirilmektedir.
Bürokratik modelde yapı denetim ,yönetim gibi ilkeler üzerinde durulurken
etkinlik,verimlilik ve ekonomikliğe vurgu yapılırken neo bürokratik dönemde
ise karar verme süreci üzerinde daha fazla durulmaktadır.
Modelin teorisyenleri;kamu bürokrasisinin engellendiği sınırlandığı
ve bu olumsuzluğun ancak tercih mekanizması ile görülmektedir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
Kamu tercihi modelinin varsayımlarını şu şekilde özetleyebiliriz;
A-) kişiler algıladıkları tercihlerini sıraya koyabilirler ve kolaylıkla karşılaştırma
yapabilirler.
B-) Tercih sıralamalarının bir mantığı vardır ve birbirlerine bağlıdırlar.
C-) Kişiler her zaman için karlarını fazlalaştırmaya çalışırlar.
D-)Kişiler yapıları itibari ile egoisttirler.Kendilerini
düşünürler.Davranışlarında kişisel refah düzeylerine uygun olarak seçerler.
Model kişiler için genelleştirildiği varsayımlarını bürokratlar özelinde
de tekrarlanmaktadır.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
KAMU YÖNETİMİNİN İNCELENMESİNDE BAŞLICA YAKLAŞIMLAR
Kamu yönetimi,kamu kuruluşlarının ve görevlerinin yönetimi ;özel yönetim ve özel
işletmeler akıcı yönetimi biçiminde tanımlanmıştır.
Kamu yönetimi le uğraşan bilim adamları,özel yönetimden aldıkları uygulama örneklerini
kamu yönetimi bünyesine uyarlama cabası içinde olmuşlardır.
Genel olarak kamu yönetimi biliminin gelişiminde 4 teori etkili olmuştur.Bunları şu şekilde
özetleyebiliriz.
A-)Betimleyici teori: teori çevresinde hiyerarşik yapı ve ilişkiler çevresel koşullar ile
birlikte incelenir.
B-)Normatif teori: Bu kapsamda kamu yöneticileri karar alternatiflerinde nelere dikkat
edecekler?yöneticiler hangi hususlar üzerinde yoğunlaşacaklar?ne tür öneriler getirecekler
gibi sorulara cevap aramaktadır.
C-)VARSAYIM teorisi: Yöneticilerin kişiği,çalışanlarıniyi ve kötü kişiliklerinin
örgitlenmesi gibi varsayımlardan hareket ederek belirlenmektedir.
D-)Araçsal teori: Teorinin temel hareket noktası,kurumsal araçlara
etkin ve verimli şekilde ulaşmasıdır.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
YASAL YAKLAŞIM
Bu yaklaşıma göre yönetim yasalarda öngörülen ilke ve esaslara göre incelenmektedir.
Kamu yönetimi yapısını ve işleyişini,yasal çerçevelere ve ilkelere uygun olarak kurmak
zorundadır.
Yasal yaklaşı,anayasa ve yasal görüş kararlarla genişleyen yönetim yasal hak ve
yükümlülüklerine dayanmaktadır.
Yaklaşımda ayrıca daha çok düzenleme komitelerinin etkinliği örgütlenmektedir.
Yönetimin idari-yasal ve adli yönleriyle ilgilenmektedir.
Özellikle eğitim sağlık gibi kurumsal alanlarda bireylerin
taleplerinin dikkate alınması gerekmektedir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
Yaklaşımın birinci kaynağı özellikle kamu yöneticisi açısından değerlendirilen ve
üzerinde uzlaşması gereken bir unsur olarak görülen hukuk olmuştur.
Yaklaşımın ikinci kaynağı ise kamu yönetiminin hukuklaştırılması olmuştur.
Yaklaşımın üçüncü kaynağıda anayasal hukuk olmuştur.
Genel olarak bakıldığında yasal yaklaşımın 3 temel süreci olduğu görülmektedir.
1-)İşlemsel süreç: Burada amaç bireylerin kötü niyetten,keyfi muamelelerden,kaprislerden
korunmaktadır.
2-)Birey hakları: Bu durum haklar bildirgesinde geçen hakların korunmasını
gerektirmektedir.Mahkemeler kararlarda haklarla ilgili olara oldukça hasas
davranmaktadır.
3-)Eşitlik: Bu süreçte eşit koruma,eşit yardım,eşit muamele gibi
uygulamalar gündeme gelmektedir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
Kurumsal-Yapısal Yaklaşım
Bu yaklaşımın en önemli özelliği yönetimin örgütsel yapısına ağırlık veriyor olmasıdır.
Yaklaşım yönetimi örgüt,personel yönetimi ve gerekli mali yasal,denetim araçlarından
ibaret görülmektedir.
Yaklaşımın en önemli özelliği örgüt yapısına kamu personel yönetimi tekniklerine ve mali
yönetim üzerine vurgu yapıyor olmasıdır.
Yaklaşım iki yönden de eleştirilmektedir.
1-)kamu yöneminin çevrey ile olan ilişkilerini ihmal etmesidir.
2-)kurumların personellerinin davranışlarını dışlanması üzerinde
yoğunlaşmaktadır.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
YÖNETİMSEL YAKLAŞIM
Kamu yönetimine özel sektör yönetimi ve ekonomik ilişkiler açısından bakan yaklaşım
yönetim ile ilgili çalışmların,3 temel soru ile cevap verilmesi gerekir.
Yönetim başarılı bir şekilde neler yapılabilir?
Yönetim bunları mümkün olan en üst ve verimlilik düzeyinde nasıl
gerçekleştirebilir?
Tüm bunlar en az maliyet ve güç ile sağlanabilir? Şeklinde sorulardır.
Yaklaşım ideal tip bürokrasi kuramında da kendisine yer bulmaktadır.
Yaklaşım ABD’de 19.yüzyıl sonlarında geliştirilmiş dönemde özel
sektör zihniyeti ile kamu sektörüne yaklaşılması gerektiği
belirlemiştir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
SOSYO-PSİKOLOJİK YAKLAŞIM
Yaklaşım genel olarak bürokratik yapı ile bu yapıda çalışanların etkileşmesini ele
almaktadır.
Yaklaşım olması gerekeni değil gerçek durumun ne olduğunu araştırmayı amaçlamıştır.
Diğer yaklaşımlarda örgütün yapacakları ve yapabilecekleri üzerinde dururken
bu yaklaşımda örgütün mevcut durumu incelenmektedir.
Hem resmi örgüt hemde birey ve grup davranışı örgütsel yapı içinde
değerlendirmektedir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
SİSTEM YAKLAŞIMI
Yaklaşım tek başına yönetsel yapıyı yada insan davranışlarını incelemenin yönetimi anma
sürecinde eksikleri olacağını öne sürmektedir.
Yaklaşımı kullanan teorisyenlere göre yönetimi anlamanın en iyi yolu onu bir sistem yada
bir bütün olarak incelemektir.
Yaklaşım yönetimi,personel,örgüt,norm düzeni mali kaynak ve insanlardan
oluşmuş bit bütün olarak görmektedir.
Yönetimin sosyo-kültürel ,siyasal ve ekonomik çevreden bağımsız olarak
incelenmeyeceği içindeki unsurlarla karşılıklı etkileşim içinde olduğu
gerektiğini ön görmektedir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
SİYASAL YAKLAŞIM
Yaklaşım kamu yönetiminin nihayetinde politik teori kapsamında bir sorun alanı olduğunu
savunmaktadır.
Demokrasinin temel sorunu kontrol sorunmluluğunu sağlayabilmektir.
Kamu yönetimi temsil sorumluluk seçilmişlerin halka karşı sorumlluğu gibi kavramlar
arasındaki ilişkilerden doğrudan etkilenmektedir.
Siyasal yaklaşımın bireyi grupların bir parçası olarak da görülmektedir.
Bireyi kişiselliğin ötesinde algılamamaktadır.Bireyin çıkarlarını grupta
benzer konumda olanlara göre analiz etmeye çalışmaktadır.
Her yaklaşımın olumlu ve olumsuz yönleri dikkate alınmalı ve
tüm yaklaşımlar bütümleitirilmelidir.
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226
DİNLEDİĞİNİZ
İÇİN
TEŞEKKÜR
EDERİM..
FELAT BAVER TAŞÇIER 081226