avrupanın oluşumu ve türkler 2.bölüm önsöz

advertisement
AVRUPANIN OLUŞUMU
VE
TÜRKLER
2.BÖLÜM
ÖNSÖZ
İTALYA ve SİCİLYA:Tarih öncesi Cilalı taş ve Bakır
devrinde M.O 9000-3000 yılları arasında ölülerini
gömen halklar İtalya ya yerleşti. Ligürlerin M.Ö 3000
yıllarında yukarı Alpler bölgesine yerleştikleri tahmin
ediliyor.Onlar daha sonra yerleşimlerini yukarı Ren,batı
İsviçre,Rhode havzası,Po ovası, ve İtalyan-Fransız
Riviera bölgeleri ile Korsika adasına genişlettiler.Bir
bölümü batı ispanyaya göç ederken Terremar kültürünü
yukarı İtalya ya taşımışlardır.Bu kültür Garda
gölü,Lombardiya, Verona ve Venetler bölgelerinde
etkisini göstermiştir.Kazıklar üzerinde ağaçlardan imal
edilmiş evler, daha çok dere yataklarında,sığ göllerde
inşa ediliyordu. Bu tip evler M.Ö 4250 yıllarından
itibaren Güney İtalya,güney Almanya,İsviçre ve
Avusturya nın bulunduğu alanlarda kendini
gösteriyordu.Konuştuklari dil Kelt istilasından önce
Hint Avrupa dillerine ait olduğu kabul
görmüyordu.Yazılı belge bırakmadıkları için tam olarak
vasıflandırılamadı.M.Ö 700 yıllarında Keltlerin kuzey
İtalya yı işgali ile Rhode havzası ve sahil üzerinden
ispanyaya sürülerek oradaki halklar ile karışmak
suretiyle KELTİBERLERİ oluşturdu.OSKLAR da Ligürler le
aynı tarihlerde kuzey İtalyaya geldiler.Ancak yerleşim
yeri olarak İtalya yarımadasının güneyin de orta
Apeninler bölgesine yerleşmişlerdir.Ön Türklerin en
önemli özelliği olan yaş kabartma sanatını uygulayarak
kültürlerini o bölgede geliştirmişlerdir.Dilleri Asya
kökenli olup Altay dil gurubuna aittir.Kuzeyde Latinler
ve güneyde Helenlerin baskısı altında yaşamak zorunda
kalmışlardır.Hint Avrupalı olarak vasıflandırılan
göçmenlerin en önemli boylarından olan Umbrlar ve
Sabinler ülkelerini işgal etmesi üzerine dağlara göç
etmişlerdir.Bir kısmı da Kalabriya nın güneyine
yerleşmişlerdir
.İTALİKLER::Bronz zamanının sonlarında M.Ö 1200
yıllarında İtalikler Po ovasına yayılarak kuzey İtalya ya
girdi. Sonra güneye Latiuma yönelerek Albaner dağı
civarına yerleşti.Oradan Tiber nehrinin denize
döküldüğü bölgeye kadar verimli Adriyatik doğu sahilini
işgal ettiler.Latin faliks dil gurubuna ait olan dilleri daha
sonraları gelişerek Latinceyi oluşturmuştur.Latinleri
güçlü komşusu Etrüksler den Tiber nehri
ayırıyordu.Etrükslüler den korunmak için Romalılar
savaşçılığı öğrenmek zorunda kaldılar. İlk Roma kralları
Tarıknlar Etrükslü idi.M.Ö 600 yılında Latinler Etrüks
eğemenliğine girdi. Ancak 50yılında başkaldırarak kralı
kovarak onun yerine iki konsül getirdiler
ETRÜKSLER
Herodot tarihine göre M.Ö IX yy da Anadolu dan İtalya
ya göç etmişlerdir.3000 yıl önce göçmenler Tiren denizi
kıyılarına çıktılar. Zamanla şimdiki Toskana nın ve
Umbrların bulunduğu toprakları ele geçirdiler,şehirler
kurdular uygarlıklarını taşıdılar.Arkeolojik bilgilerde bu
tezi doğrulamaktadır.ve ondan sonra gelen yazarlarca
büyük ölçüde kabul görmüştür.Çağdaş tarihçilerin
görüşleri farklıdır.Bir guruba göre göç kara yolu ile
balkanlardan diğer guruba göre deniz yoluyla
gerçekleşmiştir.. M.Ö 1200 yıllarında Akdenizin doğu
kıyılarındaki ülkeler felakete sahne oldu. Krallıklar çöktü
şehirler yerle bir oldu. Ve topluluklar vatanlarını bırakıp
gitmek zorunda kaldılar.Dor istilası denen bu akın
Miken uygarlığına son verdi. Yunanistan a yerleştiler.
Etrükslüler in ataları bu bölgeden ayrıldı.HEREDOT
Etrükslülerin kökenlerinden söz eden ilk ve tek
tarihçidir.’’ Kral ARİS in egemenliği sırasında küçük
Asyanın batı kıyılarında bulunan LİDYA büyük bir kıtlığa
uğradı.Ulusunu kurtarmak için Aris oğlu TİRSANOS
kendi yönetimindeki halkın yarısının vatanlarından
ayrılması emrini verdi.Göçmenler İzmire gelerek
tekneler sağladılar ve eşyalarıyla beraber denize açılıp
yeni topraklar aramaya başladılar. Sonunda Umbrların
ülkesine vardılar.Orada şehirler kurdular.Kendilerini
oraya götüren kralın adını’’TİRSENOİ’’ uluslarına uygun
gördüler.Daha sonra Romalılar bu ulusa Etrüksler adı
vermişlerdir Diğer bir görüş Anadolu nun kuzey
batısında yaşayan Etrüksler dört taraftan baskı altında
kalınca İtalya ya hareket etmişler orada kolonilerini
kurmuşlardır..Etrüks dili HİNT AVRUPA dili değildir
Eklemlemeli(Agglutinant) bir dil olup Türkçe Moğolca,,
Fince, macarca ile benzer karekte taşır. Bazı tarihçilere
göre göçün diğer bir nedeni olarak onların kuzey doğu
Anadolu da yaşarken Ermeni krallığı tarafından
uygulanan katliam amaçlı saldırılardan kaçmaları
gösterilmektedir..
Etrüsklerin kökenleri hakkında yapılan en yeni
çalışmalar 2004 yılında İtalya dan gelen TOSKANAüniversitesinden bir Grubun yaptığı genetik
çalışmadır.M.Ö 7 ve 3 yılları arasında yaşamış
Etrükslülere ait 80 iskeletten alınan DNA örneklerinde
halihazırda Anadolu da yaşamakta olan Türkler ile % 98
oranda yakınlık saptanmıştır. Oysa Etrüks sanatı ve
kültürünün çeşitli eserleri üzerinde doğu etkisi açıkça
görülmektedir. Batılı bir tarihci olan İvan Lissner’’
Uygarlık Tarihi’’ adlı kitabında aynen’’Esrarengiz bir dil
konuşan garip bir ulustu bu. Daha yavaş yavaş
çözümlenmeye başlayan bu dili konuşan insanlar
kökenlerinin sırlarını kendileriyle birlikte götürdüler’’
şeklinde yazısını tamamlamak üzere Etrüks diliyle
yazılmış 9000 civarındaki yazıyı yüzlerce arkeolog ve
filologun çözmeye çalıştıklarını belirtmiştir..Anadolu da
görülen ölü gömme gelenekleri ve mezar taşları
etrüksler de de vardır. Etrüks diliyle yazılmış dokuzbin
kadar yazının birtakım listeler,mülk sözleşmeleri, ve
mezar taşı yazıları olduğu da belirtilmektedir.. Taşı,
ateşte sertleştirilmiş kile ve maden üzerine yazılmış
olan belgeler yüzyıllarca bozulmadan günümüze
ulaşmıştır.İlk İtalyan şehirleri Etrüks ler tarafından
kurulmuştur. Şehirleri kurarken tepeleri seçerler bu
tepelerin yanlarını teras olarak
kullanırlardı.Cortona,Cosa, Peruz böyle kurulmuştur.
Şehirleri bir ırmak kıyısına kurarlarsa karşı yakayı
mezarlık olarak kullanırlardı.Kadın erkek eşitliğine
uyulmakta bayramlarda oyun ve spor gösterilerinde ve
kamu toplantılarında kadınlar yer alırlardı.Etrüks
toplumu anaerkil olup anne ailede en önemli unsurdur.
Vatanlarına Anavatan adı veren Türklerle yakınlığı
burada da görülmektedir.Zira Avrupalılar Babavatan
derler.Cerveteri veTarkini deki mezarlar gerçek yer altı
evleridir. Buralarda hazineler vardır .Kuyumcu
işleri,çömlekler mücevherler heykeller ele
geçirilmiştir.Etrüksler Romalılara köprüler kemerler
heykeller yapmasını öğrettiler. Etrüks modası,giyimi
müziği ve tiyatrosu onların yaşantılarında büyük rol
oynamıştır. Yıldız bilimi,doğal bilimleri İtalyaya Etrüksler
getirmişlerdir.Etrüks hegemonyası ancak 700 yıl sürdü
ama Etrüks uygarlığı yerinde durmaktadır..Etrüksler 700
ile500 YILLARI arasında kuzey İtalya nın doğusundan
İsviçre nin güney batısını içine alan orta italyada po
ovasını kaplayarak batı İtalya sahillerinin tamamını
kapsıyan bir alanda yaşamaktadırlar.MÖ V yy da
Keltlerin akını sonucu Etrükslüler bir süre onların
yönetiminde kaldılar. Keltler Roma ya kadar
yayıldılar.(M.Ö IV yy) sonra Galya Cisalpina ya çekilerek
ülkeyi Etrükslüler,Yunanlılar,Sabinler,Latinlar,Samnitler
ve Siculi lere bıraktılar. Etrüksler Halkların en
gelişmişleri arasında yer aldılar
Etrüksler Phokalıların tehditleri karşısında Kartacalılarla
birleşti ve Marsilya nın donanmasını yaktıktan sonra
Sicilya ve Sardunyanın kontrolünü Kartacalılar a
bıraktılar. Kendileri de Korsika adasına yerleşerek
İtalyayı kontrolleri altında bulundurdular . M.Ö.V .yy da
kendilerine Po ovasında Ligürlerle Venetler arasında bir
yer açan Galyalıların M.Ö IV yy da yarımadaya
saldırmaları ile V.yy da Etrüsk gücü iyice sarsıldı.Bu
olaylardan yararlanan Roma yarım adayı yavaş yavaş
fethetti((M.Ö IV ile II yy).ve lejyonlarının gücü
kolonilerinin yaygınlığı mükemmel yol şebekesi ile
bütünlüğünü sağlamayı başardı Latince tek düşünce
ifade aracı olarak yerleşti.M.Ö 91 ve 88 arasında italik
savaşı veya sosyal savaş Romalıları latin şehirlerine ve
italik müttefiklerine tam şehir hakkı vermek zorunde
bıraktı.Galyalılar M.Ö 49 da Sezar sayesinde tam
vatandaşlık haklarına sahip oldular.Phlippi savaşı(42)
ertesinde Octavius Gallia Cisalpina yı italyaya kattı.
ekonomik zorluklar eyaletleşmenin önünü açtı.
SAMNİTLER veya Sabinler.Napoli koyunda ve
yukarsındaki dağlık bölgede Samnium denilen yerde
yerleşmişlerdir. Benevent ve Frentaner bölgelerine
yayılırlar dilleri Oskca başşehirleri Bovianium dur.
Apeninlerin kuzeyindedir.
UMBRERLER: 1.yy da Umbrier denen bölgeye yerleştiler
İndogermen italik kabilelerdir. Dilleri Umbriş kendi şehir
devletleri
olan,Amelia,Rimini,Assisi,Gubbio,Temi,Perusia ve
spoletoyu kurdular. Önce güçlü etrüks etkisinde kaldılar
M.Ö 308 yılında.Sonra Roma yönetimine girdiler.
VENETLER: İtalya yarıadasının kuzeyinde
yerleşmişlerdir. Bölge Veneto olup Alplerin kuzeyinden
Konstans gölüne kadar yayılır. Padova ve Venedik
önemli şehirleri ve kültür merkezleridir. M.Ö 2 yy da
Truva nın tahrıbi sonrası Adriyatik bölgesinin kuzeyine
göç ettiler. M.Ö 181 Romalılar onların yakınına Aquleia
şehrini kurdu. M.Ö 183 yılında Romanın Galya Cisalpina
vilayetine katılarak Romalılaştırıldı. M.Ö 49 yılında
Roma yönetimine girdi. Indogermen halkıdır.
LATİNLER: Yerleşim yerleri Tiber nehri çevresidir.
Latium bölgesidir.Romalılar(340-338) savaşında
kazanarak bölgeyi hükümranlıkları altına aldı.
ROMA, CUMHURİYET ve İMPARATORLUK :
ROMA Efsaneye göre TRUVA halkının Aineias
yönetiminde LATİUM kıyılarına yerleşmesi ile
başlar.Romalı tarihçilere göre ise M.Ö 753 yılında
ROMA Etrüksler tarafından inşa edilmiştir.Onlar
Romanın etrafını surlarla çevirerek ve süslü tapınaklarla
şehir haline getirmişlerdir.Etrüks krallığı gücünü
kaybedince Romalılar onları kovarak Cumhuriyet ilan
ettiler.Tarihçiler Roma Tarihini 3 safhada incelerler.I.
Krallar II.Cumhuriyet III.İmparatorluk.Etrükslüler ve
Yunanlılar Roma nın ilk devirlerindeki egemenliklerinde
etkili olmuşlardır.Latinler ve diğer dağınık oymaklar
genellikle tepelerde yaşıyorlar ve çiftçilik yapıyorlardı
.Romanın ilk üç kralı Latin son üçü ise Etrükslüydü.
Roma M.Ö 270 yılına kadar ayakta kalabilmek için
savaştı Oymaklar birer birer yenilerek Roma devletine
katıldı..Cumhuriyetin ilk yılları PLEBLERİN PATRİCİLERE
karşı mücadelesi ile geçti.M.Ö V. yy da herkesin
kanunlar karşısında eşitliği kabul edildi.Böylece ancak
III. yy da eşitlik sağlanabildi.Cumhuriyetin ilk yıllarında
İTALYA yarımadası fethedildi Fethi yapan ordu
Milislerden kurulmuştu ve ancak savaş zamanında
toplanabiliyordu.Komutanlar genellikle Konsüllerden
seçiliyordu.Savaşlar sonucunda Etrüksler,Po ovasına
yerleşmiş Galyalılar,Samnitler ve Güney İtalyadaki
Yunan şehirleri Roma imparatorluğuna katıldı. M.Ö III.
yy da KARTACA savaşları başladı.Afrikanın Kuzeyinde
İspanyaya kadar uzanan bu deniz imparatorluğu ile ilk
anlaşmazlık Sicilya konusunda olmuştu.(M.Ö 264 261)
Romalılar etkili bir deniz gücü oluşturarak önce Sicilya
sonra sardunya ve Korsika adalarını ellerine geçirerek
Galya cisalpina ya girdiler . 2.Kartaca savaşı ise İspanya
İtalya ve kuzay Afrika da cereyan etti..(M.Ö 218 - 201
)Roma zengin gümüş madenlerinin bulunduğu İberik
yarımadasını ele geçirdi.149 yılında yeniden hücuma
uğrayan kartaca 146 yılında işgal edildi ve
yıkıldı.Toprakları Romanın bir eyaleti haline getirildi.148
de Makedonya eyalet haline getirildi,133 yılında
Bergama kıralı krallığını Romaya miras bıraktı.Aynı
dönemde Roma hakimiyeti Galya Cisalpina nın birçok
kolonisi ve Akdeniz in batı kısmına yayılarak
tamamlandı.İspanyayı İtalya ya bağlayabilmek için
Güney Galya işgal edildi(M.Ö II. yy)ve aynı dönemde
Germenlere karşı savaşlar öne çıktı.105 yılında Marius
Numidia kıralını, 102 Tötonlar, 101 Kimberler mağlup
edildi,.Yunanistan ve Anadolu yeniden işgal edildi.(M.Ö
88 - 85).(M.Ö 58 – 52) yılları arasında Sezar Galyayı
fethetti.
Helvetlerin özellikle Süerlerin tehdit ettiği Edui lerin
yardımına Koştu.Galya isyanlarını(Venetler 56) bastıran
sezar servete ve sadık bir orduya sahip oldu.Bu durum
Roma da soysa dengesizlik sonucu zenginlerin ve
yolsuzlukların artması ile sonuçlandı.Halk yoksullaştı ve
ayaklanmalar başladı(Spartikus M.Ö 73 - 70) Savaşlar
köylüyü iyice fakirleştirdi Küçük toprak sahipleri ve
köylü iflasın eşiğine geldi.Tiberius ve Caius adlı iki
kardeş sosyal problemleri çözebilmek için yoksullara
toprak dağıtmayı denedi(133 - 123) başarılı
olamadı.Sezar M.Ö 59 da Konsül seçildi.Galya
savaşlarından sonra ordu başkumandanı olarak 49 a
kadar Galya da kaldı Pompeius un kendini tek başına
Konsül seçtirmesi ve Sezar ın geri çağrılması ile senato
dağıldı(M.Ö 52)Sezar siyasi hayatına son verecek bu
durumu kabul etmeyerek Roma yı işgal etti(49) yunan
tipinde bir Monarşi kurmak istedi ise de
öldürüldü.(44)Antonius Sezar ın yerini almak
istediysede Çiçero ya yenildi. Oda Oktavyus ile birlikte
üçlü bir yönetim kurarak yönetmek istedi ancak 43
yılında öldü, Oktavius tek başına genarallerin üzerinde
Roma imparatoru olarak eyaletlerin yönetimini senato
ile paylaştı. İkiyüz yıla yakın Roma imparatorluğu onun
kurduğu ilkeler doğrultusunda yönetildi.I. yy dış
siyasette zayıflama belirtileri saptandı.Germen ülkesini
işgal denemesi başarısızlıkla sonuçlandı.(Oktavyus
zamanı Varus bozgunu). Britanya ve Dacia ile Asur
ülkesi ve Mezopotamya nın işgali dışında önemli bir
olay saptanmadı.Barbarlar LİMES hattını parçaladılar
İtalya ya ayak bastılar.Marcus Auellio nun oğlu
Commandus 192 yılında ordunun iktidarı ele
geçirmesine ortam hazırladı. Bu durumda Ordu
istediğini İmparator seçtirebiliyordu.Commandus un
ölümünden sonra(192-284 e kadar buhran yaşandı.ve
Diocletianus un 284 de tahta çıkışına kadar sürdü. Ren
kıyısında Germenler Fırat kıyısında Perslerin baskısı ile
karşılaştı. Yönetimdeki gerilemeyi durdurdu fakat
görevini tamamladığı sanı ile İmparatorluğu
bıraktı.Varisleri aralarında anlaşamadılar312 yılında
Costantinius iktidarı eline geçirdi .Hiristiyanlık dini
uygulamalarını serbest bıraktı(Milano Fermanı 317) ve
onları destekledi.Eski bizans yerinde yeni başkent
kurmaya karar verdi.337 de öldü. yeniden iç karışıklıklar
ve savaş başladı.barbar baskıları arttı Valens(364 - 378
onlara Tuna güneyinde yer gösterdi ve roma askeri gibi
maaş ödedi.Theodosius un ölümü ile İmparatorluk iki
oğlu arasında paylaştırıldı.Bundan sonraki safhada
Roma imparatorluğunu batı ve doğu olarak görüyoruz
batı germen istilaları sonucu tamamen etkisini
kaybettikten sonra Kutsal Roma germen imparatorluğu
olarak tarihteki yerini bir süre devam ettirdi.Doğu Roma
ise uzun süre etkili oldu daha sonra İstanbul un Türkler
tarafından işgaline kadar BİZANS devleti olarak
yaşadı.Bu bölümleri kitabın ileriki bölümlerde tekrar
görerek tartışacağız.
KELTLER:
Takriben 12500 yıllarında buzul çağının sona ermesiyle
doğa ve iklim şartları ve deniz yüzeyi insanların
yaşamalarına uygun hale gelmiş bu suretle Orta Asya
dan Avrupaya göçler görülmeye başlamıştır. Cilalı taş
devri orta Avrupa da 6000 yılda kuzey Avrupa da 5 ve 4
bin yıllarda yaşanmaya başlamıştır.Önce orta Asya dan
Avrupa ya Keltlerin göç ettikleri , M.Ö 4000 yıllarında
Tuna ve Ren nehirleri arasındaki bölgeye yerleştikleri
sanılmaktadır.( Churchward a göre ise keltlerin ilk
olarak Avrupa ya gelişleri dağların yükselmesi
dönemine rastlamaktadır). Bu durum hakkında
kitabımın Başlangıç bölümünde geniş bilgi
verilmiştir.Bakır çağı başlangıcından itibaren bir
taraftan Tuna nehri güneyindeki bölgeye ve Balkan
yarımadasına yerleşirlerken diğer taraftan Atlantik
kıyıları Britanya adaları,Galya ve kuzey batı İspanyada
yerleşim merkezleri kurmuşlardır.Orta Asya dan uygar
bir toplum olarak göç ettikleri sanılmaktadır. Savaşçı ve
çiftçi olan bu insanlar kazancılık çömlekçilik işleri ilke
uğraşırken tekerlek ve fıçıyı keşfetmişlerdir. Avrupada
ilk yazılı eserin Homerusun 700 yıllarında yazdığı İlyada
olduğuna göre Yunanlı ve Romalı tarihçilerin onları
İndoavrupa dili konuşan insanlar olarak
değerlendirmeleri insana inandırıcı gelmemektedir.
.İtalyan dilleri ile yakınlığı olan kelt dilleri
İrlanda,İskoçya,Galya ve Britanya da halen devam
etmekte ve 2 milyon insan tarafından
kullanılmaktadır..Keltlerin batı Avrupa da tarih öncesi II
bin yılına doğru ortaya çıktığı sanıda inandırıcı
değildir..İlk yerleşim yerleri Tuna ile Ren
arasındadır.M.Ö 1000 yıllarında baltıklı Slavlar la ilişki
kurdular.Balkanlar ve Alpler yolu ile İtalya ve yakın
doğudan demir sanayin de yeni teknikler
öğrendiler.Kelt kabileleri tunç devrinden başlayarak
Britanya adalarına göç ettikleri sanılıyor.İki büyük istila
hareketiyle Galya nın ortalarını ellerine geçirdiler M.Ö
700 ve 600 yılları arasında Lorraine,Bourgogne demir
madenlerinin işletilmesi Kelt göçünü artırdı.La Tene
dönemi M.Ö VI ve I arası Keltlerin yayılma dönemidir.O
dönemde kent uygarlığı da yayılmıştır.VI yy da Armorik
in işgali ile Rhode vadisine indiler400 e doğru Marsilya
ya saldırdılar.Batıya ve güneye doğru akınlar
yaptılar.GERMEN asıllı Mastarnak halkı keltlerle
bütünleşti.M.Ö IV cı yy da Po ovasına yerleşmeden
önce Etrüsklerin gücünü kırarak bütün İtalyaya
yerleştiler.Bir kısmı orta Tuna da Belgrad şehrini
kurdu.III.yy da Helenistik krallıklarını istila ettiler.Trakya
yı ellerine geçirdiler oradan Anadoluya geçerek
Kızılırmak vadisinde bulunan Galatia adını verdikleri
yere yerleştiler. II.yyda istilalar doruğa ulaşmasına
rağmen devlet oluşturamadıkları için çöküşleri hızla
oluştu.ROMA 225 yılında onları ağır yenilgiye uğrattı
onlardan boşalan yerlere kuzeyden gelen GERMENLER
yerleşti Germen baskısı ile belçika yönüne göç ettiler. II
yy da ROMA emperyalizmi içinde eriyerek
kayboldular.Tarih öncesi devirlerden itibaren Keltler
yazıyı biliyorlardı oldukça bol yazılı belge bırakmalarına
rağmen çeşitli nedenlerle belgeler kaybolmuştur. KELT
TARİH ÖNCESİNİ BELİRLEYEN 500 Yıl ile ilgili bilgiler
Grek ve Roma latin kaynaklıdır.Kelt dilleri ile ilgili
bilgilerimiz temel olarak 2 milyon insanın hala
konuştuğu ada keltlerinin dillerine dayanır.Buna karşın
kıta keltlerinin dilleri Latince,germen dilleri Galatialılar
için Grek dili ile bir süre yaşadıktan sonra
kaybolmuştur.Keltler en güçlü oldukları dönemde
Avrupada çok büyük bir bölgeyi işgal ettiler(Harita).
Sınırları batıda Atlas okyanusu iber yarımadasından
Britanya adalarına kuzeyden kuzey Almanya ve Polonya
ovalarının kıyılarına doğuda Karpat dağları güneyde
Katalan kıyılarından Akdeniz e Appeninler in kuzey
yamaçlarına ve Tuna havzasına dayanıyordu Ancak
buralardaki yerleşim düzensiz olup Kelt olmıyan
halklara geniş alanlar bırakmışlardı.
Keltler ve Germenlerden ilk değinenler M.Ö zamanlarda
Romalılar ve Yunanlılar olmuştur.M.Ö 500 civarında bu
günki güney Almanyada KELTLER kuzey almanyada ise
GERMENLER yerleşmişlerdir. yüzyıllar boyunca
Germenler güneye göçmüşler İsanın doğumuna
rastlayan yıllarda TUNA nehri keltlerle germenler
arasında sınır oluşturmuştur
.
BRİTANYA ADALARI
1)İNGİLTERE
Adanın oluşumu Mesolitik zaman takriben M.Ö 8500
yıllarında deniz sevişyesine çıkar 7000 yılında buzulların
erimesi sonrası ada oluşur.Gençtaş zamanı MÖ 4000
yılında başlar Tarım ve hayvancılık göç eden kavimler
tarafındanmı? yoksa yerli toplayıcı Avcı halk
tarafındanmı başlatılmıştır bilinemiyor.2150 Bronz
zamanı ndan taş askılar kalmuştır 1500 Aveburg
yakınlarında kurulmuştur.Demir çağı N.Ö 800 de olup
höyükler kalmıştur.Kelt kablileleri Tunç devrinden
başlıyarak Britanya adalarına göç ettilkleri
sanılmaktadır. M.Ö 55-54 yıllarında Romalılar Sezar
komutasında adaya gelmişler fakat adayı işgal
etmemişlerdir. M.S 43 yılında takriben bir asır sonra
Romalılar Claudius yönetiminde adayı istila etmişler ve
Roma vilayetine dönüştürmüşlerdir. Bunu kent isyanları
takibediyor.61 yılında
Kendilerini İskoçya da yaşıyan Piktlerin yağmalarından
korunmak için doğudan batıya uzanan Hadrian duvarını
inşa etmişlerdir.Romalılar burada 2-4 yılları arasında
caddeler ve şehirler kurmuşlar hudut duvarları inşa
etmişlerdir. Özellikle çiftlikler kurarak tahıl üretimini
artırmışlardır.4.yy da Germenler ile savaşmak üzere
Romalı askerler adayı terk etmiş kuzeyden gelen PİTEN
ve İskaoçların saldırılarına karşı koyamayan yönetim
Germenlerden yardım istemiştir. JÜTEN,ANGELN ve
SAKSEN kabileleri yardıma gelerek onları zor durumdan
kurtarmış,sonra aileleri ile göç ederk yerleşim yeri
kurduktan sonra kendi krallıklarını kurmuşlardır. Daha
önce Kelt,Sussex,Essex,Wessex kabileleri olarak Angilia
Mersia ve Kuzey Umbria da hüküm sürmekte olan bu
Germen kabileleri nin adaya gelişleri 5 ve 7. Yy dan
sonra yaygınlaşmış,Jütenler Kent Weigt adası ve
Hampshire Saksenler ve Frissen Themsebecken sussen
Essex ve Angeln orta ve kuzey İngiltereye
yerleşmişlerdir 16.yy da hiristiyanlığı kabul etmişlerdir
787 yılından itibaren Vikingler Norveç ved
Danimarkadan gelerek baskınlar düzenlemiş Germen
halkını yerinden oynatmıştır. Londra yı yağma
etmişler,yerleşik Anglo- saksonlarla harbetmişlerdir
Onlar nehirler vasıtasıyla botlarla içerlerdeki şehirlere
de saldırı düzenlemiş ve yağmalamışlardır. 827 yılında
Wessex,Angel ve Sakson krallıkları birleşerek bağımsız
ANGİLA krallığınp kurmuşlardır.Danimarka ile devamlı
olarak savaşmışlardır.Büyük Alfred meydan savaşında
Danmarkalıları yenerek hırıstiyanlığı yaygın hale
getirmiş,yasalar,yönetim ve silahlı kuvvetler ile bir
devlet haline gelmişlerdir. 959-975 Alfred Anglo Sakson
yönetimi Norveç ve İrlandaya yayılmıştır. 1016-1042
arasında Danimarka kralı Büyük Kanute bütün İngiltere
ve küzey İskandinavya krallıklarını hükümranlığı altına
alarak sulh ve sükun ortamı oluşturmuştur.Ondan sonra
yönetime gelen Harold I Anglo-Sakson derebeyleri ilke
saVaşmıştır.Derebeyler Eduard The Confessor u İngiliz
kralı seçmiş ölümünde yerine Harol II seçilmiştir.10671074 yılları arasında 7 yıl savaşı olarak adlanan AngloSakson Norman savaşlarında Normanlar İskoçya ve
Danimarkanın desteğini sağlamıştır.1078 yılında
William ın oğlu Robert Normandiya Herzogluğunu
isteyerek babasına isyan etmiş oluşan savaşta William
atından düşerek ölünce yerine diğer oğlu William 2
gelerek Normandiya isyanını bastırmıştır.1093
savaşında İskoç kralı Malcolm ve oğlunu öldürmüş,
1100 yılındada bir av partisinde hayatını
kaybetmiştir.(1154 ile 1399 yılları Britanya ileriki
sayfalarda
Download