Türk Kamu Personel Rejiminin Özellikleri ve *stihdam
advertisement
Türk Kamu Personel Rejiminin Özellikleri ve İstihdam Biçimleri Bu hafta neler var... Türk Kamu Personel Rejiminin Özellikleri Kamu Görevlisi Kavramı İstihdam Biçimleri Memur Sözleşmeli Personel Geçici Personel İşçi İstihdam Biçimlerinin Karşılaştırılması Türk Kamu Personel Rejiminin Özellikleri Memurluk kapalı bir kariyer düşüncesine dayanır. Memurluğa girişte genel öğrenim esastır. Hizmete giriş merkezi bir sınav sistemiyle gerçekleştirilir. Yükselmelerde kıdem ve öğrenim düzeyi belirleyici bir ölçüttür. Aylıklar ve ücretler sınıf ve derece esasına göre düzenlenmiştir. Memurluk güvenceli bir statüdür. Memurluk gelenekçi ve şekilci bir statüdür. Memurluk rejimi yasalarla düzenlenmektedir. Kamu personelinin yargısal denetimi özel kurallara bağlanmıştır. Kamu Görevlisi Kavramı Kamu görevlileri, “dar” ve “geniş” anlamda olmak üzere iki şekilde tanımlanır. Dar Anlamda Kamu Görevlileri: 1982 Anayasası, Madde 128: “Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.” Memurlar Diğer kamu görevlileri: Kendi özel personel kanunları olan, genel hükümler itibarıyla 657 sayılı DMK’ya tabi olan üniversite öğretim üyeleri, hâkim ve savcılar ile askeri personel. Geniş Anlamda Kamu Görevlileri Geniş̧ anlamda kamu görevlilerinin kapsamına Cumhurbaşkanı'ndan, işçi olarak çalışan kimseye kadar herkes girmektedir. İstihdam Biçimleri • Memur • Sözleşmeli personel • Geçici personel • İşçi Bu dört istihdam şekli dışında personel çalıştırılamaz. İstihdam Biçimleri: Memur Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır. Yukarıdaki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti, araştırma, planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve yetkili olanlar da memur sayılır. (657, md. 4/A) İstihdam Biçimleri: Sözleşmeli Personel Devlet Memurları Kanunu Belediye Kanunu Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi amacıyla Çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında Zaruri ve istisnai hallerde Zaruri ve istisnai olma şartı yok; isteğe bağlı (ister memur, ister sözleşmeli) Özel bir meslek bilgisi ve ihtisası Kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşıma Geçici işlerde İşin geçici olma şartı yok Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığı’nın görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda Mali yılla sınırlı sözleşme Norm kadroya uygun olarak belirlenen kadrolarda (boş kadrolara ayrıca memur ataması yapılamaz) Yıllık sözleşme İstihdam Biçimleri: Sözleşmeli Personel Devlet Memurları Kanunu Belediye Kanunu Ödenebilecek ücretlerin üst sınırları Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir. Ödenecek net ücret, söz konusu kadro unvanı için birinci derecenin birinci kademesi esas alınmak suretiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre tespit edilecek her türlü ödemeler toplamının net tutarının yüzde 25 fazlasını geçmemek üzere belediye meclisi kararıyla belirlenir. İstisnalar var (yabancı uyruklular; mütercimler; tercümanlar; Millî Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde öğretmenler; dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu avukat istihdamının gerekli olmadığı yerlerde avukatlar, kadrolu istihdamın mümkün olamadığı hallerde tabip veya uzman tabipler vb.) Kısmi zamanlı sözleşme yok İstisna yok Avukat, mimar, mühendis (inşaat mühendisi ve harita mühendisi) ve veteriner kadrosu bulunmayan veya işlerin azlığı nedeniyle bu unvanlarda kadrolu personel istihdamına ihtiyaç duyulmayan belediyelerde, bu hizmetlerin yürütülmesi amacıyla, haftanın ya da ayın belirli gün veya saatlerinde kısmi zamanlı olarak sözleşme ile personel çalıştırılabilir. İstihdam Biçimleri: Geçici Personel Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı’nın görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir. (657, md. 4/C) İstihdam Biçimleri: İşçi (A), (B) ve (C) fıkralarında belirtilenler dışında kalan ve ilgili mevzuatı gereğince tahsis edilen sürekli işçi kadrolarında belirsiz süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan sürekli işçiler ile mevsimlik veya kampanya işlerinde ya da orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde ilgili mevzuatına göre geçici iş pozisyonlarında altı aydan az olmak üzere belirli süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan geçici işçilerdir. Bunlar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz. (657, md. 4/D) İstihdam Biçimlerinin Karşılaştırılması Statüler Memur Sözleşmeli Personel Geçici Personel İşçi Süreklilik-Geçicilik Sürekli Geçici Geçici Sürekli Güvenlik + - - + Performans – Verimlilik – Motivasyon - + + - Zihinsel Zihinsel Bedensel Bedensel Ağırlıklı çaba
