KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), Nedir? insanlara kenelerin bulaştırdığı, Ateş, Üşüme, Titreme Yaygın Kas Ağrıları Baş Ağrısı Yüzde ve Gözlerde Kızarıklık Bulantı-kusma, İshal şikâyetleri ile başlayan kanamalarla ölüme kadar gidebilen bir hastalıktır. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Hastalık Mart-Eylül ayları arasında görülmekte EN FAZLA Temmuz ayında ortaya çıkmaktadır. 120 100 Vak'a Sayısı 80 60 40 20 0 Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Aylar TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Ekim Bulaşma Vücuda kene tutunması ile, Kenelerin çıplak elle çıkarılması ya da ezilmesi ile, Hasta insanların tükürük ve kan gibi vücut sıvılarına temas etmekle bulaşır. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Larva Nimf Erkek erişkin Hyalomma Erkek erişkin kene Dişi erişkin kene Dişi erişkin Hyalomma Nimf (deriye yapışmış) Dişi erişkin Hyalomma kan emmiş TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ, NE KADAR SÜRE SONRA ORTAYA ÇIKAR VE NE ZAMAN GÖRÜLÜR? TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI HASTALIK KENE ISIRMASINDAN SONRA 3-14 GÜN İÇİNDE ORTAYA ÇIKAR TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI KKKA Hastalığının Belirtileri Ateş, üşüme, titreme Kırıklık, Yorgunluk, Yaygın kas ağrıları Baş ağrısı Halsizlik Bulantı-kusma, ishal TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığından Korunma: İnsanlar kenelerden uzak durabilir ve vücutlarına kene tutunması engellenirse hastalık ortaya çıkmaz. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI 14-26 GÜN 4-20 GÜN (110-120 GÜN) BIOTOPE (DOĞAL ODAK) 30-90 GÜN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI 9-14 GÜN 14-26 GÜN 4-20 GÜN (110-120 GÜN) BIOTOPE (DOĞAL ODAK) 30-90 GÜN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI 9-14 GÜN Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Mecbur kalınmadıkça kenelerin bulunduğu tarla ve piknik alanı gibi alanlara gidilmemelidir. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Tarlaya, piknik alanına giderken vücutta açık yer kalmamasına özen gösterilmeli, Kenelerin kolay fark edilmesi için açık renkli elbiseler giyilmelidir. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Kırsal alandan, orman kenarından ve tarladan dönüşte mutlaka vücut ve elbiseler kontrol edilmeli kene olup olmadığı araştırılmalıdır. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI VÜCUDUN HER TARAFI KONTROL EDİLMELİDİR Kollar, Bacaklar, Gövde, Koltuk altları Kulak arkası, Ense, Kasıklar TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Vücutta kene görülür ise; Naylon eldiven, naylon poşet veya bez parçası ile tutularak yada ince uçlu bir pens veya kene çıkartma kartı ile ezilmeden çıkarılmalı, çıkartılamıyorsa bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Vücuda tutunan kene ne kadar erken çıkartılırsa hastalığa yakalanma riski de o kadar azalır. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI KENENİN PENS İLE ÇIKARILMASI Kene tutunmasından sonra 10 gün içinde Ateş Halsizlik İştahsızlık Karın ağrısı Baş ağrısı Bulantı Kusma İshal ortaya çıkarsa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurunuz. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Hasta kişilerin kullandığı malzemeler ve tuvaletler çamaşır suyu ile temizlenmelidir. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Hayvanlar keneye karşı ilaçlanmalıdır TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunmak İçin 1. Hayvanların ve insanların kanlarına ve vücut sıvılarına korunmasız temas etmeyiniz. 2. Kenelerin bulunduğu alanlardan uzak durunuz, bu gibi alanlara çıplak ayakla yada kısa paçalı giysiler ile gitmeyiniz. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI YAPILMAMASI GEREKENLER Vücuda tutunmuş olan kenenin üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, gaz yağı, kolonya) kesinlikle dökmeyin, üzerine sigara bastırmayınız. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI YAPILMAMASI GEREKENLER Üzerine birşey dökmeyin Keneyi patlatmayın, ezmeyin TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI Tedavi Belirtilerin görülmesi halinde en yakın Sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bugün için kullanılan bir aşısı yoktur. Hastalığa özel tedavisi yoktur Destek tedavisi (Kan verilmesi, solunum-dolaşım desteği vb.) TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI TEŞEKKÜR EDERİZ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZOONOTİK HASTALIKLAR DAİRE BAŞKANLIĞI