`BAKANI TURIHAN ESE`NER — Efendim, bütün kabahat

Danışma Meclîsi
B : 48
ÇALIŞMA 'BAKANI TURIHAN ESE'NER —
Efendim, bütün kabahat Feridun Şakir Öğünç arka­
daşımda «Suskun» demeseydi ıbu kadar konuşmaya­
caktım.
Efendim; işçi (Bulma Kurumunun faaliyetlerine
gelince :
istihdam, 'bir 'toplumda gelir sağlamak amacıyla
çalışmak isteyen ve çalışabilir durumdaki kişilerin
yeteneklerini değerlendirebilecekleri işlere yerleşerek
çalışmalarını ifade eder.
Çalışabileceklere yeteneklerine uygun iş temin edil­
mesi hususunda bir ekonominin her bölümü ve en­
düstrinin her kesimi çok yakından ilgilenir. Ancak,
çalışabileceklere iş temin etmek, diğer bir deyişle is­
tihdam olanakları yaratmak ve mevcut işyerlerinin
daha fazla işgücü kullanmasını sağlamak Bakanlığı­
mızı1 da aşmaktadır.
işgücü arzı ve talebini karşılaştırarak istihdam so­
rununun çözümüne yardımcı olmak görevi bir kamu
hizmeti olarak 1946 tarihli ve 4837 sayılı Kanunla
Çalışma Bakanlığına bağlı bir kuruluş olan iş ve işçi
Bulma Kurumuna verilmiştir. Tabii işçi Bulma Ku­
rumunun kadroları bir miktar azdır; ama şunu da
unutmamak gerekir ki, çıkarılan muhtelif genelgeler­
le memur şu anda alamıyor ve dolduramıyoruz.
llşçi Bulma Kurumu bütün gayretine rağmen baş­
vurularda 1980 - 1981 Kasım ayı sonu itibariyle
% 11,3'lük, açık işlerde ise % 1,9'luk bir artış ol*
duğunu göstermektedir, işe yerleştirmelerde ise,
% 6'lrk bir azalma olmasına rağmen ıbu hususu el­
deki bilgilerin Kasım ayı sonu itibariyle olmasından
ileri geldiğini tahmin ediyoruz; fakat buna rağmen
bu hiçbir zaman demek değildir ki, işçi Bulma Ku­
rumu genel istihdam sorununu çözüme kavuşturmak­
tadır. Katiyyen böyle bir iddiamız mevcut değildir.
Sakat ve eski hükümlülere gelince : Sakat ve eski
hükümlüler için iş Kanunumuzun 25 nci maddesin­
de bir değişiklik yapıyoruz;. 1475 sayılı Kanunun çık­
masıyla beraber 25 nci maddesi de yürürlüğe gire­
cektir. 1980 yılında Kuruma başvuran 4 642 sakat­
tan 1 340'ı ve 893 eski hükümlüden de 497'si işe yer­
leştirilmiş bulunmaktadır.
Yurt dışındaki işçi sorunlarımıza gelince : Aşağı
yukarı dışarıda 1. milyon; aileleriyle beraber 2 mil­
yonu aşan bir işgücü potansiyelimiz vardır. Bu çok
önemlidir. Sosyal yapısı, dini, dili, örf ve âdetleri,
kültürü ve çalışma şartlan değişik bir ülkede çalış­
mak zorunda olan vatandaşlarımızın çeşitli sorunlarla
karşı karşıya geldikleri de hepinizin malumudur.
— 454
29 s 1 , 1982
O : 3
Bir yandan bu sorunların hukuki yönden çözüımlenmeski'i sağlamak, diğer yandan hızla devam edem
işgücü seVkinıi ülke yararlarına uygun bir şekilde dü­
zenlemek için bu türllü işçi alan ütelerdie ikili işgü­
cü ve sosyal güvenlik anlaşımallarımıın yapıllmasımda
büyük fayda varıdır.
Yurt dışındaki işçilerimizin sorunlıarıımn çözü­
müne ilişkin çalışrnaliannım etkinliğimi artırmak içini
Bakanlıklar arasında daha iyi bir işbirliğini sağla­
mak amacıyla BakarÛiiküararası Yurt Dışı işçi So­
rutulan Koordinasyon Kurulu düzeniltenmişitlr. Bu
Kurull sorunların çözümü için Bakanlık ve kurumlar
arasımda gerekli koordinasyon ve işbirliğini sağlaya­
cak, ayrıca yurt dışı işçi tasarruflarıınıın ülkemizde
yönlendirilmesi ve verimli ailanliara yatırılması içimi
gerekli politikayı saptayacaktır.
Yabancı ülkelerde çalışanlarlıa ilgili ollarak şu prtob'lemlerimiz vardır :
Birisi, yurt dışımıdakli işçiterimfeim çocukları; yani
ikinci nesil çocuklar (Demin arkadaşlarımız temas
ettiler) ve bu çocukların sayısı, aşağı yukarı okula de­
vam edenler arasında yaklaşık olarak 7 - 1 8 yaş ara­
sı 470 bindir. Yapılan tespitlere göne bu çocukların
% 8Q'i temel eğitim veren okuUlara devam etmekte­
dirler. Okula devam edenler arasındakıi başarı ora­
mı ise % 40 olarak belirlenmek/tedir. Ne bulundukla­
rı ülke kültürünü, ne de yeterli ölçüde Türk kültü­
rümü alan bu çocukların gelecek yılarda bulunduk­
ları ülike toplumu ve Türk toplumu için önemli so­
runlar yara/tacağından endişe ediyoruz.
Almanya'mın durumuna daha fazlla temas etmek
istiyordum; ama vakıtkniz yok.
Batı Avrupa ülkelerimde işsizlik ve bazı ülkelerin
yabancı işçiler hakkındaki aldıkları tedbirler sonucu
bazı kısıtlamalarla karşı karşıya bulunmaktayız. Ör­
neğin; Aralık 1981'de genel işsizliğin % 7,3 olduğu
Federal Almanya'da yabancılar arasındaki işsizlik
oranı % 11,1 Türkler arasındaki işsizlik oram ise,
% 16,9'dur.
il 981' yılı başında 56 bin olan işsiz Türk işçilerinim
sayısı yıl somumda 100 bime yükselmişken, aynı dö­
nemde işsiz italyan işçilerinin sayısı 27 binden 34
bine, Yugoslav'ların 21 binden 26 bine, Yunan'lılanm
8 bin 600'den İl1 bine çıkmıştır. Bizimki ise, tekrar
ediyorum 56 binden 100 bine çıkmıştır,
Görülüyor ki-, Almanya'daki işsizlikten em fazla
Türk işçileri müteesir olmaktadır. Almanya'da bu­
gün 1982 yılı başımda en son aldığım haber; (Kurz
arbeit) kısa süreyle çalışanların sayısı 505 bin 500