pioglitazon ve kuersetin uygulamasının metabolik sendromlu sıçan

PİOGLİTAZON VE KUERSETİN UYGULAMASININ METABOLİK SENDROMLU
SIÇAN KALP FONKSİYONLARINA ETKİLERİNİN ELEKTROFİZYOLOJİK
YÖNTEMLERLE KARŞILAŞTIRILMALI OLARAK İNCELENMESİ
Seyfullah İ. AKSU, İsmet A. E. AYDIN,Emrullah BIÇAKCI,Muhammet T. DOĞAN,Ahmet
GÜNDÜZ
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem III öğrencileri
Danışmanlar: Prof. Dr. Belma TURAN, Ar. Gör. Fulya TUTAR, Ar. Gör. Ayşegül TOY,
Prof. Dr. Atilla H. ELHAN
AMAÇ: Tip 2 diyabetle sonuçlananmetabolik sendrom (MetS)kalp fonksiyon bozukluğu
için ciddi bir risk faktörüdür. MetS’dakullanılan bazıilaçların kardiyovasküler sistem üzerinde
bazı istenmeyen etkilere neden olduğu ileri sürülmekte olup henüz yeterli veriler mevcut
değildir.Bu nedenle bu çalışmada, MetS geliştirilmiş sıçanlara antidiyabetik olarak kullanılan
pioglitazon ile antioksidan özellikte olan kuersetin (quercetin) kullanarakkalp fonksiyon
bozukluğu üzerindeki etkilerininincelenmesi hedeflenmiştir.
GEREÇ VE YÖNTEM:“Deneysel araştırma” türünde olan çalışmamızda, kullanılan yetişkin
erkek 28-adet Wistar-türü sıçanlar eşit sayıda4-gruba ayrılmıştır (kontrol grubu, metabolik
sendrom grubuile pioglitazone uygulanmış veya kuersetin uygulanmış MetS grupları). Deney
süresi toplam 18-hafta olup, MetS için standart sıçan yemine ek olarak içme suyuna %32
sukroz eklenmiştir. Pioglitazon(30 mg/kg/gün) veya kuersetin (75 mg/kg/gün) MetS grubuna
son 2-hafta süre ile uygulanmıştır. Çalışma sonunda, hayvanların vücut ağırlıkları, kan şekeri
ile serumlarında toplam oksidatif stres (TOS) ve antioksidan (TAS) durumları özel kit
kullanılarak ölçülmüştür. Langendorff-izole-organ-sisteminde sol ventrikül içibasınç
değişimleri ile kalplerden izole edilen kardiyomiyositlerde (enzimatik yöntemle) hücreiçi
serbest-Ca2+değişimleri, [Ca2+]i (tek hücrede Ca2+–duyarlı fluofor kullanılarak) incelenmiştir.
Verilerin istatistiksel analizinde One-Way-Anova testi kullanılmış olup, p<0,05 anlamlı kabul
edilmiştir.
BULGULAR: MetS geliştiği ve kalp fonksiyonlarının bozulduğu önceki
çalışmalardagösterilmiş olduğundan MetS’mu kanıtlayan parametreler burada tekrar
ölçülmemiştir. Hem pioglitazon hem de kuersetin uygulaması MetS grubunda gözlenen vücut
ağırlığı artışını ve kan şekeri yükselişini durdurmuştur (p<0,05). MetS grubunda serumda
yüksek olan TOS ve düşük olan TAS değerlerinin bu uygulamalarla normal değerlere
yaklaştığı (p<0,05), MetS grubunda düşük olan sol ventrikül içi basınç değerinin pioglitazon
uygulaması ile daha da azalırken (p<0,05), kuersetin uygulamasının bu parametreyi normal
değerlere yaklaştırdığı görülmüştür. Ayrıca, MetS grubunda izole tek kardiyomiyositte
ölçülen yüksek [Ca2+]i değerinin (p<0,05), her iki uygulama ile normal değerlere döndüğü
(p<0,05), elektriksel uyarı altında ölçülen geçici [Ca2+]i değişimlerinin de normal grubun
değerleri ile aynı seviyelerde olduğu gözlenmiştir.
SONUÇLAR: Elde edilen veriler doğrultusunda, pioglitazon ve kuersetin uygulamasının
hayvanların vücut ağırlığı ve kan şekeri artışını engellerken sistemik olarak TOS ve TAS
seviyelerini de normal değerlerde tutabildiği, buna karşınpioglitazonun tüm kalbin kasılmagevşeme aktivitesindeki bozukluğu daha da dramatik boyutlara getirdiği gözlenmiştir. Tek
hücre düzeyinde gözlenen pozitif etkilerle organ düzeyinde gözlenen negatif etkilerin altında
yatan nedenler arasında, önceden gösterilmiş olan MetS grubunda artmış ekstrasellüler
matriks-proteinazların özellikle pioglitazon uygulaması iledaha daartarakkalbin mekanik
aktivitesinibozabildiği düşünülmektedir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER: Metabolik sendrom, pioglitazon, kuersetin, insülin direnci, Ca2+
homeostazı, kalp fonksiyonu, oksidatif stres.