METAKRİLİK ASİT İÇEREN ÇAPRAZ BAĞLI BİR KOPOLİMER

AK-P12
XVI. Ulusal Kimya Kongresi, Konya, 2002
METAKRİLİK ASİT İÇEREN ÇAPRAZ BAĞLI BİR KOPOLİMER ÜZERİNDE
Cu2+, Cd2+, Pb2+, Cr3*, Fe2+ YE Zn2+ İYONLARININ SORPSİYÖNÜNÜN
ATOMİK ABSORPSİYON SPEKTROSKOPİSİ İLE İNCELENMESİ
Kubilav GÜÇLÜ. Cemal ÖZEROĞLU, Resul APAK
İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Bölümti 34850 Avcılar-İSTANBUL
Giriş '
Kil, zeölit gibi doğal silikat bileşikler uzun yıllardır adsorban olarak kullanılmaktadır. Bu
bileşiklerin sulu çözeltilerden metalleri adsorplama kapasiteleri hem düşüktür ve hem de geniş
pH aralığında kullanılmamaktadır. Son yıllarda çeşitli fonksiyonel grup içeren çapraz bağlı
polimerler çözeltilerdeki anyon ve katyonların tutulması için adsorban olarak
kullanılmaktadır. İçerdiği fonksiyonel grubun miktarına ve cinsine bağlı olarak fiziksel ve
kimyasal adsorplama kapasitesi kontrol edilebilen bu tip polimerler, inorganik adsorbanlara
kıyasla hem geniş pH aralığında kullanılması açısından hem de içerdiği fonksiyonel gruplara
bağlı olarak seçicilik göstermesi açısından avantajlar sağlamaktadır.
Yöntem
Bu çalışmada etilenglikol dimetakrilat ve metakrilik asit monomerlerinin karışımı benzoil
peroksit-N,N-dimetilanilin katalizör sistemi ile polimerleştirilmiş ve sonuçta metakrilik asit
içeren çapraz bağlı kopolimer sentezlenmiştir. Deneylerde hem kesikli çalkalama ve hem de
kolon teknikleri kullanılmıştır. Sorpsiyon ve desorpsiyon üzerine pH, eluent konsantrasyonu
ve hızı, zaman ve sıcaklığın etkisi araştırılmıştır.
Sonuç
Polimere bağlı olan metakrilik asit miktarı 0.2 M NaOH ile titrasyonla saptanmıştır ve 1.75
mmol metakrilik asit/g kopolimer bulunmuştur. Bu kopolimer üzerinde Cu2+, Cd2+, Pb2+, Cr3+,
Fe2+ ve Zn2+ iyonlarının sorpsiyonu atomik absorpsiyon spektroskopisi ile incelenmiştir.
pH=7 de 10 mg/100 mL lik Cu2+ ve Pb2+ sulu çözeltilerinden polimerin tuttuğu metal miktarı
sırasıyla % 100 ve %93 olarak bulunmuştur.
71