74 XIX. Ulusal Kimya Kongresi, Kuşadası, 2005 AKP4 FLORESANS

XIX. Ulusal Kimya Kongresi, Kuşadası, 2005
AKP4
FLORESANS BAZLI SORBENT KULLANILARAK BAZI GEÇİŞ METALLERİNİN
TAYİNİ
Serap Seyhan, Melek Merdivan
Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü 35160 Buca, İzmir
Çeşitli matrikslerde eser düzeyde bulunan metal iyonlarının tayini önemlidir. Bu tayinler
genellikle, uv-vis spektrometresi veya Atomik Spektrometresi ile yapılmaktadır [1]. Bu tür
çalışmalarda, sorbent olarak seçici özelliğe sahip olmaları ve metal iyonları ile kompleks
oluşturabilmeleri nedeniyle çeşitli şelatlaştırıcı reçineler kullanılmaktadır [2].
Floresans
özellikli grupların bağlanmasıyla oluşan reçineler de [3], metal iyonları ile etkileştiklerinde
emisyon dalga boylarında ve/veya şiddetlerinde değişim gözlenmektedir.
Bu çalışmada görünür bölgede uyarılabilen, kuvvetli floresans özelliğe sahip olan ve yüksek
fotokararlılık gösteren Alizerin Red-S Amberlite XAD-16’ya ve silikajele kimyasal olarak
bağlanmıştır. Elde edilen floresans özellikli sorbentlerin yapıları FT-IR ve elemental analiz ile
karakterize edilmiştir. Modifiye edilmiş XAD-16’nın ligand kapasitesi 2,5 mmol/g, silikanın
ise 3 mmol/g olarak bulunmuştur. Bu sorbentlerin değişik derişimlerdeki metal iyonlarına
karşı davranışı spektroflorimetrik olarak incelenmiştir. Çalışılan her katyon için en iyi
tutunabildiği pH değerleri belirlenmiş ve her bir katyonun bu sorbentlerle spektroflorimetride
en düşük hangi derişimlere kadar çalışılabileceği saptanmıştır.
Cd2+ için en iyi tutunma pH’ı 5-7, Zn2+ için pH 5-6, Ni2+ için pH 3-4 ve Pb2+ için pH 6
olarak bulunmuştur. Cd2+ iyonlarıyla her iki sorbent ile en düşük 10 µg L-1 düzeyine kadar,
Zn2+ iyonlarıyla da 50 µg L-1 düzeyine kadar çalışılabileceği saptanmıştır.
Kaynaklar
1. M.Kumar, D.P.S.Rathore, A.K.Singh, Talanta, 2000, 51, 1187-1196
2. A.A.Atia, A.M. Donia, A.M.Yousif, Reactive and Functional Polymers, 2003, 56, 75-82
3. R. Saxena, A.K. Singh, S.S. Sambi, Analytica Chimica Acta, 1994, 295, 199-204
74