ÖN SÖZ Yönetim Biliminin uğraşı alanına, yönetimin hukuki yönü dışındaki fonksiyonları, teknikleri ve sosyolojik sorunları girmektedir. Bu bağlamda yönetim bilimi günümüzde, yönetimin hukuki yönünü inceleme konusu yapan idare hukukundan ayrı bir bilim dalı olarak ortaya çıkan ve gelişen bir disiplin olmayı sürdürmektedir. Son yıllarda yönetim bilimi konusu üzerinde özel ve kamu kuruluşları tarafından önemle durulmakta, ilgili alanlarda, lisans ve yüksek lisans programlarında konuya geniş yer verilmektedir. Türkiye'de hemen hemen her soruna çözüm aranıken, yöneticiliğin taşıdığı öneme ve nitelikli personel açığına az değinilmekte ve çok sayıda iyi nitelikli yöneticiye ihtiyaç olduğu çoğu zaman gözlerden kaçırılmaktadır. Buna karşılık son yıllarda çağdaş yönetim anlayışının gerektirdiği doğrultuda insan kaynağı yetiştirmek amacıyla kamu ve özel sektör kuruluşları hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim çalışmalarına hız vermişlerdir. Bu süreçte Yönetim Bilimi ile ilgili yapılan çalışmalar da büyük önem taşımaktadır. Kamu ve özel kuruluşlarda çalışacak yöneticilerin sahip olmaları gereken niteliklerde birçok ortak yönleri bulunmaktadır. Genel ilkeler ve usuller birbirine yakınlık göstermektedir. Ancak kamu ve özel kuruluşların kendilerine özgü bazı özellikleri bulunduğundan, bu özelliklere ağırlık veren ve her iki kesim için ayrı nitelikte öğrenim usulüne öncelik verilmektedir. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin işletme ve iktisat bölümlerinde daha çok özel kuruluşlara yönelen yöneticiler yetiştirmek için eğitim yapılmaktadır. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü ile İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin ve Siyasal Bilgiler Fakültelerinin kamu yönetimi ve siyaset bilimi bölümlerinde ise kamu yönetimi ile ilgili konulara ağırlık verilmektedir. Bu kitapta özellikle her iki alan dikkate alınarak, ortak konulara önem verilmiş ve kitabın içeriği hem özel sektör hem de kamu sektörü için gerekli yöneticilik formasyonunun kazandırılması esas alınarak belirlenmiştir. Esasında kitabın bu son baskısı hazırlanırken yine doğal olarak yönetim bilimi ve kamu yönetimi eğitimine yararlı olacak temel bilgiler verilmesi amaç edinilmiştir. Ancak bunların yanında son yıllarda yönetim bilimi ve kamu yönetimi alanında yaşanan değişimi kitaba yansıtmamak, öğrencilere ve bu alanla ilgili kişilere büyük haksızlık yapılmasına yol açabilirdi. Bundan dolayı Yönetim Bilimi kitabının elinizdeki bu baskısında önemli değişiklikler yapılmıştır. Toplam 26 bölümden oluşan Kitapta; öncelikle Klasik Yönetim kapsamında; Yönetim Bilimi, Plânlama, Örgütlenme, Yönetme, Koordinasyon, Denetim ve Organizasyon ve Metot konularında bilgiler verilmiştir. Çalışmanın 8. bölümünden itibaren Modern Yönetim kapsamında; son yıllarda kamu ve özel sektör yönetiminde etkisini hayli hissettiğimiz Sistem Yaklaşımı, Amaçlara Göre Yönetim, Yöneylem Araştırması, Sibernetik, Durumsallık Yaklaşımı, Stratejik Plânlama ve Yönetim, Kriz Yönetimi ve Toplam Kalite Yönetimii konularında bilgiler verilmiştir. iii Yönetim Bilimi kitabının bu son baskısında daha önceki baskılarda eksikliğini hissettiğimiz kamu yönetimi ve bu alandaki son gelişmelerle ilgili konulara büyük ağırlık verilmiştir. Kitabın 16. bölümünden itibaren; Genel Kamu Yönetimi, Etkinlik ve Kamu Yönetimi, Kamu Yönetiminde Değişim, Yeni Kamu Yönetimi Düşüncesi, Yönetişim, Yeni Sağ ve Kamu Sektörü Reformları, Küreselleşme, Yerelleşme ve Kamu Yönetimi konuları incelenmiştir. Kitabın son kısmında ise 23. bölümden başlanarak önce bürokrasi konusunda bilgiler verilmiş ardından Türkiye'deki bürokratik yapı ve bu yapıda görülen yozlaşma olgusu ve bunlara karşılık yapılmak istenenlerin sorgulandığı Türkiye’nin idari reform tarihi ortaya konmuştur. Yönetim Bilimi kitabımızda böylesine bir sıralamanın izlenmesi; klasik yönetim, modern yönetim ve kamu yönetim konularında teorik bilgileri alan okuyucularımızın, tüm dünyada yönetim alanında yaşanan değişimi algılayıp, Türkiye’de yaşanan bürokratik sorunları ve bunları önlemek için yapılanları sorgulamaları ve çok ihtiyacımız olan çözüm önerileri geliştirebilme yeteneklerini geliştirebilmelerine katkıda bulunabilmektir. Temennimiz kitabımızın kamu yöneticilerine ve bu alanda eğitim gören öğrencilerimize yararlı olabilmek ve yukarda belirttiğimiz hedefe toplum olarak bir an önce ulaşabilmemize az da olsa katkı sağlayabilmektir. Eksikliklerimizin bulunacağı muhakkaktır. Okuyucularımızın eleştirileriyle şekillenen ve gelecek baskılarında da bu yöntemin izleneceği Yönetim Bilimi kitabımızın sadece öğrencilerimize değil, yönetim bilimi alanında yer alan herkese faydalı olmasını dileriz. Kitabın hazırlanması sırasında emeği geçen meslektaşlarımıza ve titiz bir çalışma ile kitabın basımı sağlayan Nobel Akademik Yayıncılık çalışanlarına teşekkürlerimizi sunarız. Beşevler, Şubat 2016 Nuri Tortop (Prof. Dr., Emekli Öğretim Üyesi) Eyüp G. İsbir (Prof. Dr., Emekli Öğretim Üyesi) Burhan Aykaç (Prof. Dr., Gelişim Üni., İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fak.) Hüseyin Yayman (Doç. Dr., Akademisyen-Siyasetçi-Yazar) M. Akif Özer (Prof. Dr., Gazi Üni. İktisadi ve İdari Bilimler Fak.) iv