NEWTON’UN HAREKET YASALARI AÇIK UÇLU SORULARIN ÇÖZÜMLERİ-3 ÇÖZÜMLER 3. K nin kütlesini bulmak için hareket denklemini yazalım; F1 − F2 − fmg = ma AÇIK UÇLU SORULAR 3 1. Cisme etki eden net kuvvetin zamana bağlı grafiği şekildeki gibi olur. F(N) F(N) 7F 4 F 4 5F − 4 İkinci durumda K nin hareket denklemi; F1 − f (mg − F2 ) = ma 7a 4 t(s) − 90 − 50 − 0,2.m.10 = m.2 m = 10 kg t 2t 90 − 0,2 (10.10 − 40 ) = 10.a ' 3t a ' = 8 m/s2 olarak bulunur. t(s) ⇒ a 4 5a − 4 − t 2t 3t 4. a) Statik sürtünme kuvveti 50 N, kinetik sürtünme kuvveti 40 N dur. Cisim ile düzlem arasındaki statik sürtünme katsayısı; Fss = fsmg ⇒ 50 = fs 20.10 Net kuvvet – zaman grafiğini ile ivme-zaman grafiğinin şekli aynıdır. Grafiğin altında kalan alan hız değişimini verir. 2. Cismin frenleme süresi; fs = 0,25 Cisim ile düzlem arasındaki kinetik sürtünme katsayısı; Fks = fk mg ⇒ 40 = fs 20.10 fk = 0,2 R&Y yayıncılık Cismin, (0-t) zaman aralığında kazandığı hız; 7at v = 4 Cismin 3t anındaki hızı; 7at at 5at v3 = − − 4 4 4 at v3 = 4 v v3 = 7 olarak bulunur. olarak bulunur. b) Cisim harekete geçtiğinde sabit kinetik sürtünme kuvvetinin etkisiyle hareket eder. F − Fks = ma ⇒ 60 − 40 = 20a a = 1 m/s2 olarak bulunur. F 20t 0+v x= t ⇒ 50 = 2 2 t = 5 m/s2 Cismin ilk hızı; 72 km/h = 20 m/s Cismin yavaşlama ivmesi; v s = v − at ⇒ 0 = 20 − a.5 2 a = 4 m/s Cisme, yatay düzlemde etki eden tek kuvvet sürtünme kuvvetidir. fmg = ma f.10 = 4 f = 0,4 olarak bulunur. K Fs1 L Fs2 M Fs3 5. Cisimlere etki eden sürtünme kuvvetleri; Fs1 = fK mg = 0,3.50 = 15 N Fs2 = fL mg = 0,2.50 = 10 N Fs3 = fMmg = 0,1.50 = 5 N En fazla gerilme K ile L arasında olur. K ile L nin hareket denklemini yazalım; T − Fs2 − Fs3 = ( 5 + 5 ) a 25 − 10 − 5 = 10a a = 1 m/s2 Sistemin hareket denklemini yazalım; F − Fs1 − Fs2 − Fs3 = ( 5 + 5 + 5 ) a F − 15 − 10 − 5 = 15.1 F = 45 N olarak bulunur. 1 NEWTON’UN HAREKET YASALARI AÇIK UÇLU SORULARIN ÇÖZÜMLERİ-3 ÇÖZÜMLER 9. İp gerilme kuvveti T T − mg = ma ⇒ − 50 = 5.2 2 2 T = 120 N olarak bulunur. 6. L cismi dengede olduğundan; Fs = T Fs = 24 N olur. Bu sürtünme kuvveti aynı zamanda K ye ters yönde etki eder. K cismi sabit hızla hareket ettiğinden; F = Fs F = 24 N olur. İp koptuktan sonra K ile L nin hareket denklemi; 10. Cisme düşey düzlemde etki eden kuvvetler, ağırlık kuvveti ve sürtünme kuvvetidir. Buna göre, K cisminin hareket denklemini yazalım; F = ( mK + mL ) a 24 = 8a aK = 3 m/s mg − Fs = ma ⇒ mg − Fs = m. 2 olarak bulunur. Fs = 7. K nin hareket denklemini yazalım; T − fmK g = mK aK mMg − mL g − T = ( mM + mL ) a 5 m/s2 3 L nin hareket denklemini yazalım; T − fmL g = mL aL K ile L nin kazandıkları hızlar 5t vK = aK t = 3 v L = aL t = v t 5t 2 xK = K = 2 6 vL t t 2 = 2 6 Buradan iki cismin çarpışma süresi; x = x1 + x 2 xL = 5t 2 t 2 + 6 6 t2 = 9 ⇒ t = 3 s olarak bulunur. 8. Cismin ve arabanın ivmesi aynıdır. Cismin yataydaki hareket denklemini yazalım; 7F − F = ma ⇒ 6F = ma Cisim düşeyde dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir. 4F = F + mg Bu iki denklem çözülürse; a = 2g olur. 2 a = 2 m/s2 Sistemin hareket denklemini yazalım; mMg − mL g − mK g = ( mM + mL + mK ) a 60 − 20 − mK .10 = ( 8 + mK ) 2 mK = 2 kg olarak bulunur. t 3 Aldıkları yollar 9= 60 − 20 − 24 = 8a R&Y yayıncılık 1 m/s2 3 2mg bulunur. 3 11. L ile M nin hareket denklemini yazalım; 8 − 0,1.30 = 3aK ⇒ aK = 8 − 0,1.60 = 6aL ⇒ aL = g 3 12. M arabasının hareket denklemini yazalım; T = ma K nin hareket denklemini yazalım; mg − 3T = ma ⇒ mg − 3ma = ma g mg ve T = olur. 4 4 L nin hareket denklemini yazalım; 3T − T − fmg = ma a= mg g − fmg = m 2 4 1 f= 4 olarak bulunur.