cevap anahtarı - Dokuz Eylül Üniversitesi

T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Öğretim Yılı: 2013–2014
Dersin Adı: İktisada Giriş I
CEVAP ANAHTARI
Öğr. Üyesinin Adı: Yrd. Doç. Dr. Erkin Başer
Dersin Yarıyılı: 1
Sınav Tarihi: 25.11.2013
Sınav Türü: Vize
SORULAR
1. Temel ekonomik döngü şemasını çiziniz. (25 puan)
2. Eleştirel yaklaşımlara göre toplum, birbirinin aynı bireylerden oluşan bir yapı değildir. Bu
durumda, örneğin tüketici kavramı, toplumu oluşturan bireylerin farklı özelliklerini
içermediğinde gerçekçi bir analiz yapmak mümkün olmayacaktır. Bir tüketiciyi diğer birinden
ayırabilecek özelliklerden 6 tanesini sayınız. (18 puan)
3. Üretim, sadece bir malın miktarını artırmak anlamına gelmemektedir. Bir malın faydasını
artırarak da üretim gerçekleşmiş olacaktır. Malın faydasını artıran dört tür üretim şekli
bulunmaktadır. Bunlardan biri mülkiyet değişikliği yoluyla üretimdir. Diğer üçünü sıralayınız.
(12 puan)
4. Talebi etkileyen faktörler nelerdir? Bir başka deyişle talep fonksiyonunu yazıp değişkenleri
açıklayınız. (15 puan)
5. a. Talebin (nokta) fiyat esnekliğini formül yardımıyla tanımlayınız. (5 puan)
b. Bir X malının fiyatı 10 TL iken talep edilen miktarı 800 adet olmuştur. Bir dönem sonra
fiyat 13 TL’ye yükselmiştir. Bu malın talep esnekliği e = –0,75 ise yeni dönemde X malı ne
kadar talep edilmiştir? (15 puan)
6. Aşağıdaki kavramları kısaca açıklayınız: (5x4=20 puan)
a. Marjinal Fayda
b. Talebin Çapraz Esnekliği
c. Sosyalizm
d. Arz Yasası
NOT: Toplam 110 puan bulunmaktadır. Süre 50 dakikadır. Tek kâğıt yeterlidir. Başarılar dilerim.
YANITLAR:
1.
Hanehalkı
Vergiler
ve İşgücü
Devlet
Vergiler ve
Mallar/Hizmetler
Transfer
Harcamaları,
Maaşlar ve
Kamu Hizmetleri
İşgücü ve
Tüketim
Harcaması
Sabit Sermaye
Yatırımları ve
Teşvikler/Destekler
Firmalar
Ücret ve
Mallar/Hizmetl
er
İthalat
Faktör
Gelirleri
Faktör
Giderleri
İhracat
Dış Âlem
(Devamı Sonraki Sayfada…)
T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Öğretim Yılı: 2013–2014
Dersin Adı: İktisada Giriş I
Öğr. Üyesinin Adı: Yrd. Doç. Dr. Erkin Başer
Dersin Yarıyılı: 1
CEVAP ANAHTARI
Sınav Tarihi: 25.11.2013
Sınav Türü: Vize
2. Tüketicileri birbirinden ayıran özellikler: Yaş, cinsiyet, ikamet ettikleri yer (ülke, kent), din,
mezhep, milliyet, ırk, etnik köken, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, tuttuğu takım, siyasî görüş, ait olduğu
toplumsal sınıf … (6 tanesi yeterli. 6 x 3 = 18 puan)
3. * Şekil değişikliği yoluyla üretim
* Zaman değişikliği yoluyla üretim
* Mekân değişikliği yoluyla üretim (3 x 4 = 12 puan)
4. Bir maldan talep edilen miktar; o malın fiyatının, ikame ve tamamlayıcı malların fiyatının, halkın
gelir düzeyinin ve tüketici zevk ve tercihlerinin bir fonksiyonudur.
Qa = f {Pa, Pikame, Ptamamlatıcı, G, T} G: gelir, T: zevk ve tercihler, P: fiyat, Q: talep miktarı.
A malının fiyatı artarsa o malın talep edilen miktarı azalır. İkame malın fiyatı artarsa A malına olan
talep artar. Tamamlayıcı malın fiyatı artarsa A malına olan talep azalır. Kişilerin geliri artarsa A
malına talep artar. Kişilerin zevk ve tercihleri A malına daha fazla yönelirse malın talebi artar.
5. a. Esneklik, malın fiyatında meydana gelen yüzdesel bir değişmenin talep miktarını yüzde kaç
değiştireceğini açıklayan katsayıdır. Bir başka deyişle, fiyat değişmeleri karşısında talebin
duyarlılığıdır.
e = (δQ / Q) / (δP / P)
b.
P: fiyat, Q: talep miktarı
– 0,75 = [(X – 800) / 800] / [(13 – 10) / 10]
– 3/4 = [(X – 800) / 800] / [3 / 10]
(sadeleştirmelerden sonra) X – 800 = – 180
X = 620
6. a. Marjinal Fayda: Bir maldan bir birim daha tüketmenin bize tüketiciye sağladığı ek faydadır. (5
puan)
b. Talebin Çapraz Esnekliği: B malının fiyatında meydana gelen yüzdesel bir değişmenin A malının
talep edilen miktarında yüzde kaçlık bir değişme meydana getireceğini açıklayan katsayıdır.
e = (δQa / Qa) / (δPb / Pb) (5 puan)
c. Sosyalizm: Üretim araçlarının kamusal mülkiyetini esas alan sosyo-ekonomik sistemdir. (5 puan)
d. Arz Yasası: Bir malın fiyatı yükseldikçe arzı artar; aksine fiyatı düştükçe arzı azalır. (5 puan)