XIX. Ulusal Kimya Kongresi, Kuşadası, 2005 ANS1 TÜRKİYE BOR KAYNAKLARININ ÖNEMİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ Yunus Erdoğan Dumlupınar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü 43100 Kütahya Türkiye dünya bor rezervinin %72’ sine sahip olup, birinci sırada yer almaktadır. Bor endüstrimiz istenilen seviyede olmamakla birlikte, çeşitli bor mineralleri çıkarılmakta ve bunlardan borik asit, boraks dekahidrat, boraks pentahidrat, susuz boraks ve sodyum perborat üretilmektedir. Bu bileşikler ana ürünlerdir. Ham ve konsantre mineraller ile üretilen bu beş ana ürün büyük oranda ihraç edilmekte ve yaklaşık 300 milyon $ gelir elde edilmektedir. İleri ülkeler ülkemizden aldıkları ham cevher ve ana ürünlerden yüzlerce kimyasal madde ve yüksek teknolojide kullanılan kompozit malzemeler üretmektedir. Türkiye bor endüstrisi gittikçe gelişme göstermektedir. Üretimlerdeki artışa paralel olarak endüstri atıklarında da büyük artışlar meydan gelmektedir. Araştırma grubumuz bor endüstri atıklarının değerlendirilmesi konusunda birçok araştırma yapmıştır. Bu araştırmaları beş grupta toplayabiliriz: 1. Bor endüstri atıklarının çimento üretiminde değerlendirilmesi, 2. Bor endüstri atıklarının seramik üretiminde değerlendirilmesi, 3. Bor endüstri atıklarının tuğla üretiminde değerlendirilmesi, 4. Bor endüstri atıklarının bazı tarım ürünlerine etkileri, 5. Bor endüstri atıklarındaki eser elementlerin tayini ve lityumun kazanılması. Ayrıca, araştırma grubumuzca borla ilgili yapılan yeni çalışmalar ve gelişmeler izlenmekte olup, özellikle borun enerji üretimindeki ve kanser tedavisindeki rolü araştırılmaktadır. 218