Günlük Bülten 01 Kasım 2013

Günlük Bülten
01 Kasım 2013
PİYASALAR
 Döviz Piyasası
 USD/TL kuru, FED'in varlık alımlarını beklentilerden önce azaltacağı düşüncesiyle gelişen ülke para birimlerine gelen satışlara
paralel olarak, gün içinde en yüksek 1,9980 seviyesini gördü ancak TCMB Başkanı Erdem Başçı'nın konuşması sonrası kur 1,99
seviyesine çekildi ve günü 1,9968 seviyesinden sonlandırdı.
31 Ara 12 30 Eki 13
$/TL
1,7818
1,9948
31 Eki 13
1,9968
Günlük
Değişim
Yıl Sonuna
Göre Değişim
0,1%
12,1%
$/TL
Sepet
2,3545
2,2
2
1,8
1,9968
€/TL
2,3519
2,7402
2,7135
-1,0%
15,4%
Sepet*
2,0671
2,3674
2,3545
-0,5%
13,9%
€/$
1,3204
1,3736
1,3584
-1,1%
2,9%
$/Yen
86,67
98,51
98,36
-0,2%
13,5%
1
$ Endeks
79,77
79,78
80,20
0,5%
0,5%
Oca 11 May 11 Eyl 11
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
€/$
2,4
1,6
1,4
1,2
* (0,5$+0,5€)
1,3584
Oca 12 May 12 Eyl 12
Oca 13 May 13 Eyl 13
Kaynak: Bloomberg
 Euro Bölgesi'nde enflasyonun beklenmedik düşüşü sonrasında ECB’nin toparlanmayı hızlandırmak için faiz oranlarını
düşüreceği söylentilerinin artması ve işsizliğin artma eğilimini gösteren veri sonrasında Euro, Dolar karşısında 9 haftanın en
yüksek düşüşünü kaydetti. Güne 1,3734 seviyesinden başlayan EUR/USD paritesi, günü 1,3584 seviyesinden sonlandırdı.
 EUR/TL deki değer kaybına paralel sepet bazında TL günü %0,5 düşüşle 2,3545 seviyesinden tamamladı.
 Faiz Piyasası
7 Ekim 2015 tarihli gösterge tahvilin bileşik faizi, ABD 10 yıllık tahvil faizlerindeki yukarı yönlü harekete ve yurtiçi gelişmelere
bağlı olarak günü 23 baz puan yükselişle %7,80 seviyesinden tamamladı.
 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 42,1 milyar TL düzeyine yükselirken, bu rakamın 11 milyar TL’lik kısmı %4,50’den
haftalık, 17,1 milyar TL’lik kısmı %6,75’ten piyasa yapıcılığı imkanından ve 14 milyar TL’lik kısmı da %7,06’dan aylık fonlamadan
oluştu. TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti, %6,27 düzeyine yükseldi.
31 Ara 12
30 Eki 13
31 Eki 13
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
14
Gösterge Tahvil*
6,16
7,64
7,80
0,16
1,64
12
USD Libor( 3 aylık)
0,31
0,24
0,24
0,00
-0,07
10
EUR Libor( 3 aylık)
0,13
0,18
0,18
0,00
0,05
8
O/N İMKB Repo
5,25
6,36
6,63
0,27
1,38
6
Eurobond 2030*
4,06
5,85
5,88
0,03
1,82
4
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg
* bi l eşi k fa i z
6,27
Ağırlıklı Fonlama Faizi
2
Eyl 11
Ara 11 Mar 12 Haz 12
Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Eyl 12
Ara 12 Mar 13 Haz 13
Eyl 13
Kaynak: TCMB
 Türkiye'nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 185 seviyesine ulaşırken; 2030 vadeli USD cinsi gösterge
Eurobond faizi ise %5,88 seviyesine yükseldi.
1
Günlük Bülten
01 Kasım 2013
 Emtia Piyasası
 Libya’da nakliyelerde yaşanan sıkıntılar Brent petrolü yükseltirken; ABD stoklarındaki artış WTI petrolde düşüşe sebep oldu.
Çin'de bugün açıklanan PMI verisinin imalat sektöründe 18 ayın en hızlı büyümesine işaret etmesinin ardından talep artışına dair
beklentilerle Brent petrolün varil fiyatı yeni güne USD 109 seviyesinin üzerinde başladı. Altın, FED’in açıklamalarıyla gelen kar
satışlarının etkisiyle günü gerileyerek ons başına USD 1.323 seviyesinden sonlandırdı.
2000
31 Ara 12 30 Eki 13
31 Eki 13
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
Altın ($/Ons)
Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen)
1900
130
125
1800
108,8
120
1700
115
Altın($/Ons)
1.674
1.345
1.323
-1,6%
-21,0%
1600
110
Petrol(Brent)
111,1
109,9
108,8
-0,9%
-2,0%
1500
105
-27,7%
1400
100
1300
95
Gümüş($/Ons)
30,3
22,8
21,9
-3,7%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
1.323
1200
1100
90
Kaynak: Bloomberg
85
Oca 11 May 11 Eyl 11 Oca 12 May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13
 Borsalar
 BIST-100 endeksi kayıpla başladığı günde FED’in tahvil alımlarını beklenenden erken azaltabileceğine dair endişeleri
güçlendiren Chicago PMI verisinin ardından günü %1,6 kayıpla 77.620 puandan kapattı. Bankacılık endeksi %2,3 geriledi.
31 Ara 12
30 Eki 13
31 Eki 13
Günlük
Değişim
Yıl Sonuna
Göre Değişim
5000
98000
4500
İşlem Hacmi (milyon TL)
93000
4000
BIST 100 Endeks (sağ eksen)
88000
BIST-100
78.208
78.919
77.620
-1,6%
-0,8%
BIST-30
97.728
96.461
94.659
-1,9%
-3,1%
3500
83000
Sanayi
64.637
70.798
70.042
-1,1%
8,4%
3000
78000
Hizmetler
49.947
55.378
54.776
-1,1%
9,7%
2500
73000
Mali
113.627
108.560
106.393
-2,0%
-6,4%
2000
68000
1500
77.620
63000
Bankalar Endeksi
163.208
150.200
146.820
-2,3%
-10,0%
1000
58000
Dow Jones
13.104
15.619
15.546
-0,5%
18,6%
500
53000
S&P 500
DAX
1.426
1.763
1.757
-0,4%
23,2%
7.612
9.010
9.034
0,3%
18,7%
Nikkei 225
10.323
14.502
14.328
-1,2%
38,8%
Bovespa
60.952
54.173
54.256
0,2%
-11,0%
0
Ara.11
48000
Mar.12
Kaynak: Reuters
Haz.12
Eyl.12
Ara.12
Mar.13
Haz.13
Eyl.13
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
2
Günlük Bülten
01 Kasım 2013
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
 31 Ekim 2013 tarihinde yılın dördüncü ‘’Enflasyon Raporu’’ yayınlandı.
 Eylül ayı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %7,6 yükselerek beklentilere paralel USD 7,5 milyar olarak gerçekleşti.
 23 Ekim tarihli PPK toplantısının özetleri yayınlandı.
 BDDK Başkanı Mukim Öztekin, Basel III'ün gerekliliklerinden olan bankalara sermaye kaldıraç oranı ve sermaye tamponu
düzenlemesinin bir kaç gün içinde Resmi Gazete'de yayımlanacağını ve geçişin kademeli olacağını söyledi.
 Hazine Kasım 2013-Ocak 2014 dönemi iç borçlanma stratejisini yayınladı.
 Euro Bölgesi’nde öncü enflasyon ekimde yıllık bazda %0,7 ile beklentilerin altında gerçekleşti ve dört yıla yakın sürenin en
düşük seviyesinde açıklandı.
 Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı eylülde %12,2 ile beklentilerin üzerinde açıklandı ve bulunduğu rekor yüksek seviyeyi korudu.
 ABD'de işsizlik maaşı başvuruları 26 Ekim'de sona eren haftada 340.000'e geriledi ve beklentilerin hafif üzerinde açıklandı.
 ABD'nin orta batı bölgesinde yer alan işyerlerinin faaliyetleri hakkında gösterge olan Chicago PMI endeksi, ekimde 65,9'a
yükselerek beklentilerin üzerinde açıklandı.
 Çin’de resmi imalat PMI, ekim ayında 51,4’e yükselerek 18 ayın zirvesinde açıklandı.
 Çin'in 100 büyük kentinde yeni konut fiyatları ekim ayında geçen yılın aynı dönemine göre ortalama %10,7 artış gösterdi.
 Endonezya'da TÜFE ekimde yıllık bazda %0,09 olarak gerçekleşirken ve beklentilerin altında bir artış gösterdi.
 Güney Kore'de TÜFE ekimde yıllık bazda %0,7 yükseldi.
31 Ekim 2013 tarihinde yılın dördüncü ‘’Enflasyon Raporu’’ yayınlandı. Raporda yapılan değerlendirmelere göre Yılın üçüncü
çeyreğinde küresel para politikalarına dair gelişmeler finansal piyasalar üzerinde belirleyici olmaya devam etmiştir. Bu dönemde,
küresel büyümeye ilişkin kaygıların devamına karşın, ABD Merkez Bankası’nın varlık alımlarını yakın dönemde azaltacağına dair
beklentilerin önce oluşturulması ve sonra ötelenmesi nedeniyle, küresel risk iştahı dalgalı bir seyir izlemiştir. Varlık alımlarının
azaltılabileceğine dair ilk sinyalin verildiği mayıs ayından itibaren gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışları gözlenmiştir. Bu
dönemde küresel düzeyde tüm finansal varlıklarda bir yeniden fiyatlama yaşanmıştır. Orta vadeli tahminler oluşturulurken para
politikasında öngörülebilirliğin kademeli olarak artırılmaya devam edildiği bir çerçeve esas alınmıştır. Bunun yanı sıra, temkinli
duruşun korunarak likidite politikasının genel olarak sıkı tutulduğu ve alınan makro ihtiyati tedbirlerin de katkısı ile yıllık kredi
büyüme oranının 2014 yılının ortalarında %15 referans değerine indiği varsayılmıştır. Bu çerçevede enflasyonun, %70 olasılıkla,
2013 yılı sonunda %6,3 ile %7,3 aralığında (orta noktası %6,8), 2014 yılı sonunda ise %3,8 ile %6,8 aralığında (orta noktası
%5,3) gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Enflasyonun orta vadede %5 düzeyinde istikrar kazanacağı öngörülmektedir.
3
Günlük Bülten
01 Kasım 2013
Eylül ayı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %7,6 yükselerek beklentilere paralel USD 7,5 milyar olarak gerçekleşti.
İhracat bir önceki yılın aynı ayına göre %1,3 artarak USD 13,1 milyar olurken, ithalat yıllık %3,5 artarak USD 20,6 milyar seviyesine
geldi. Enerji net ithalatı bir önceki yıla göre %1,3 azalarak USD 4,4 milyar olarak gerçekleşirken, enerji hariç dış ticaret açığı bir
önceki yılın aynı ayına göre artış göstererek USD 3,14 milyar seviyesine ulaştı. Aylık bazda bakıldığında ise ihracat %17,6, ithalat
%13,3 ve dış ticaret açığı da %6,5 artış kaydetti. İhracatın ithalatı karşılama oranı geçen ayki %61,3 seviyesinden %63,6 seviyesine
yükseldi.
Eylül ayında yıllık olarak ekonomik sınıflandırma bazında ithalat rakamlarına bakıldığında, tüketim malı ithalatı %16,5 artış
kaydederken; yatırım malı ithalatı %16,2 yükseldi. Ağustos ayında zayıf bir görünüme işaret eden mal grupları eylül ayında
toparlanarak iyi bir görünüm sergiledi. Fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam
parçaları” olurken, bu fasılı; “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler ile bunların aksam ve parçaları”, “elektrikli makina ve
cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları” ve örme
giyim eşyası ve aksesuarları” izledi. Eylül ayında en yüksek ithalat yapılan fasıl ise yine mineral yakıtlar ve yağlar oldu. Almanya’ya
yapılan ihracat 2012 yılı Eylül ayına göre %7,1 artarak USD 1.196 milyon oldu ve birinci sırayı aldı.
Milyon USD
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Dengesi
Enerji Net İthalatı
Enerji Hariç Dış Ticaret Dengesi
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%)
2012
Eylül
12.953
19.924
-6.972
4.500
-2.471
65,0%
Ocak-Eylül
112.912
176.983
-64.071
39.031
-25.040
63,8%
Ağustos
11.153
18.195
-7.042
3.927
-3.115
61,3%
2013
Eylül
13.121
20.623
-7.502
4.362
-3.140
63,6%
Ocak-Eylül
112.493
187.623
-75.130
41.429
-33.701
60,0%
Kaynak: TÜİK
23 Ekim tarihli PPK toplantısının özetleri yayınlandı. PPK özetlerine göre:
•
•
•
•
•
•
•
•
Türk Lirası’ndaki değer kaybının yansımaları ile temel enflasyon göstergelerindeki yükseliş sürmüştür.
Ekim ayında geçen yılın aynı dönemindeki kamu fiyat ayarlamalarının etkisinin ortadan kalkmasıyla yıllık enerji enflasyonunda
belirgin bir düşüş olacağı öngörülmektedir.
Enflasyonun önümüzdeki dönemde düşmeye devam edeceği, bununla birlikte son aylarda yaşanan döviz kuru gelişmelerine
bağlı olarak çekirdek enflasyon göstergelerinin bir süre daha hedefin üzerinde seyredeceği tahmin edilmektedir.
Dış talep koşullarının önümüzdeki dönemde ihracata olumlu destek vereceği düşünülmektedir.
Kısa vadede altın ticaretinden kaynaklanan baz etkisi nedeniyle yıllık birikimli cari açıkta artış beklense de, söz konusu etki
hariç tutulduğunda cari işlemler dengesindeki kademeli iyileşmenin süreceği tahmin edilmektedir.
Temelde döviz kuru, petrol fiyatları ve çıktı açığındaki gelişmeler göz önüne alınarak 2013 yıl sonu enflasyon tahmini yukarı
yönlü güncellenmiştir. Bu gelişmelerin geçici olacağı ve 2014 yıl sonu enflasyon tahmini üzerindeki etkisinin sınırlı kalacağı
tahmin edilmektedir.
Kurul, enflasyon görünümü orta vadeli hedeflerle uyumlu olana kadar para politikasındaki temkinli duruşun korunarak gerekli
görülen sıklıkta ek parasal sıkılaştırmaya devam edilmesinin uygun olacağını belirtmiştir.
Altın ticareti hariç tutulduğunda cari işlemler açığındaki kademeli iyileşme eğiliminin süreceği tahmin edilmektedir Kurul
önümüzdeki dönemde para politikasına dair sağlanan bu öngörülebilirliğin kademeli olarak artırılacağını değerlendirmiştir.
4
Günlük Bülten
01 Kasım 2013
Hazine Kasım 2013-Ocak 2014 dönemi iç borçlanma stratejisini yayınladı. Buna göre Hazine kasımda toplam 14,4 milyar TL iç
borç servisine karşılık 11,6 milyar TL; aralıkta toplam 11,9 milyar TL iç borç servisine karşılık 8,9 milyar TL; Ocak 2014'te toplam
12,1 milyar TL iç borç servisine karşılık 10,6 milyar TL iç borçlanma öngörüyor. Hazine kasımda 6, aralıkta 4, Ocak 2014'te 5 ihale
ile borçlanacak. Hazine Müsteşarlığı ayrıca 2014 yılında gerçekleştirilmesi planlanan borç servisi ve finansman bilgilerini içeren
Finansman Programı’nı açıklamıştır. Programa ilişkin özet bilgiler aşağıdadır:
•
•
•
•
•
129,5 milyar TL anapara ve 47,2 milyar TL faiz olmak üzere toplam 176,7 milyar TL tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi,
borç servisinin 156,5 milyar TL’sinin iç borç ve 20,2 milyar TL’sinin ise dış borç servisi olarak yapılması öngörülmektedir.
İç borç servisinin 134,8 milyar TL’lik kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 21,6 milyar TL’lik kısmının ise kamu kurumlarına
rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşması öngörülmektedir .
2014 yılındaki finansman ihtiyacının 27,4 milyar TL’lik kısmının, nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, 2/B satış
gelirleri, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan aktarılacak kaynaklar ile devirli ve garantili borç geri dönüşleri ve kasa/banka
kullanımı sonucu elde edilecek borçlanma dışı kaynaklarla karşılanması beklenmektedir.
Geleneksel Eurobond, yen ve kira sertifikası ihraçları yoluyla uluslararası sermaye piyasalarından 6,5 milyar ABD Doları tutarı
karşılığında finansman sağlanması öngörülmektedir. Söz konusu tutara ek olarak Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası ve
diğer dış finansman kuruluşlarından sağlanacak proje ve program kredisi ile birlikte toplam 14,8 milyar TL dış finansman elde
edilmesi hedeflenmektedir.
Bu öngörüler doğrultusunda, 2014 yılında 134,6 milyar TL tutarında iç borçlanma yapılması ve toplam iç borç çevirme oranının
%86 olması beklenmektedir.
Euro Bölgesi’nde öncü enflasyon ekimde yıllık bazda %0,7 ile beklentilerin altında gerçekleşti ve dört yıla yakın sürenin en
düşük seviyesinde açıklandı.
Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı eylülde %12,2 ile beklentilerin üzerinde açıklandı ve bulunduğu rekor yüksek seviyeyi korudu.
Euro Bölgesi TÜFE ve ÜFE (Yıllık Değişim, %)
10
Euro Bölgesi Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)
13
8
6
8
TÜFE (Yıllık Değişim, %, sağ eksen)
7
12
4
0,7
6
12,2
2
11
5
0
-0,8
-4
TÜFE
1
8
0
7
Eyl.13
May.13
Eyl.12
Oca.13
May.12
Eyl.11
Oca.12
May.11
Eyl.10
Oca.11
May.10
Eyl.09
Oca.10
May.09
Eyl.08
Oca.09
Oca.08
-1
May.08
Eyl 13
Eyl 12
Ara 12
Mar 13
Haz 13
Eyl 09
Ara 09
Mar 10
Haz 10
Eyl 10
Ara 10
Mar 11
Haz 11
Eyl 11
Ara 11
Mar 12
Haz 12
-10
Eyl 08
Ara 08
Mar 09
Haz 09
2
ÜFE
Kaynak: Bloomberg
Mar 08
Haz 08
3
0,7
9
-6
-8
4
10
-2
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde ekim ayı imalat PMI verisi izlenirken; ABD’de ISM imalat sanayi endeksi açıklanacak.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız
müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz,
dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
5