TBMM 15 .10 . 2009 O: 6 B. Sözleşmelerin şekli I. Genel kural

TBMM
15 . 1 0 . 2009
O: 6
B. Sözleşmelerin şekli
I. Genel kural
MADDE 12BAŞKAN - Madde üzerinde bir adet önerge vardır, okutup işleme alıyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan "Türk Borçlar Kanunu Tasarısı"nın 12. Maddesinde yer alan, "Sözleşmele­
rin geçerliliği, kanunda aksi öngörülmedikçe, hiçbir şekle bağlı değildir." ibaresi yerine "Kanunda
aksi öngörülmedikçe, sözleşmelerin geçerliliği hiçbir şekle bağlı değildir." ibaresinin yazılmasını,
"Öngörülen şekle uyulmaksızın kurulan sözleşmeler hüküm doğurmaz." ibaresinin metinden
çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.
Faruk Bal
Mehmet Şandır
İzzettin Yılmaz
Konya
Mersin
Hatay
Osman Ertuğrul
Rıdvan Yalçın
Aksaray
Ordu
BAŞKAN - Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) - Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN - Hükümet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) - Katılmıyoruz Sayın Başkanım.
BAŞKAN - Önerge üzerinde Faruk Bal, Konya Milletvekili.
FARUK BAL (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tasarının 12'nci maddesi Borçlar
Kanunu'nun en önemli maddesidir. Bu maddenin, önemine binaen dikkatle kaleme alınması gerekir.
Bu maddenin konulmasının sebebi, hikmeti, kanuni şekle uymayan -sözleşmelerde belirlenen kanuni
şekil var ise o şekle uyulur- kanuni şekle uymayan sözleşmeler geçerlidir. Anlatılmak istenen meram
bu. Ancak size ben okuyayım bu maddenin nasıl kaleme alındığını: "Sözleşmelerin geçerliliği, ka­
nunda aksi öngörülmedikçe, hiçbir şekle bağlı değildir. Kanunda sözleşmeler için öngörülen şekil,
kural olarak geçerlilik şeklidir. Öngörülen şekle uyulmaksızın kurulan sözleşmeler hüküm doğurmaz."
Biraz önce tasarıda olması gereken fikri ben size irticalen söylemiştim ancak kanun metnini
eğer mukayese etmek isterseniz, çiftçi kökenden gelen milletvekili arkadaşlarımız bilir, nadas edil­
miş bir tarlada traktör römorku arkasında seyahat etmek gibi anlamsız, birçok kelimeyi tekrar eden,
gereksiz bir şekilde tekrar eden bir anlatım bozukluğu içerisindedir.
İşte, sözleşmenin kanuni şekle uygun olması gibi yalın bir anlatımı içermeyen bu maddenin ya­
zılışı da dikkate alınarak anlamının düzeltilmesi ve yaşayan Türkçeye uygun hâle getirilmesi, oku­
yanın da anlayabileceği bir düzeltme yapılabilmesi için bu önerge verilmiştir.
Diğer taraftan, maddenin son cümlesi: "Öngörülen şekle uyulmaksızın kurulan sözleşmeler hüküm
doğurmaz." Değerli arkadaşlarım, zaten birinci fıkrada ve ikinci fıkranın birinci cümlesinde kanuni
şeklin ne olduğu ve kanuni şekle uyulmanın bir geçerlilik şartı olduğu ifade ediliyor. Bu ifadeden sonra
"Öngörülen şekle uyulmaksızın kurulan sözleşmeler hüküm doğurmaz." gibi bir ifadenin kanun met­
ninde yer almasının bir anlamı bulunmamaktadır. İşte bu anlamsızlığı, bu abesle iştigali ortadan kal­
dırmak amacıyla maddenin ikinci fıkrasının son cümlesinin metinden çıkarılmasını teklif ettik.
-749-