TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU MART 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 30/04/2014 tarihinde 2014 yılı Mart ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2014 yılı Mart ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 12,4 artarak 14.748 milyon dolar, ithalat % 3 azalarak 19.943 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 30,1 azalarak 7.437 milyon dolardan 5.195 milyon dolara gerilemiştir. 2013 yılı Mart ayında % 63,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılı Mart ayında % 73,9’a yükselmiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 13,5, ithalat % 0,8 artmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke İsviçre, en fazla ithalat yapılan ülke ise Rusya Federasyonu olmuştur. Mart ayında İsviçre’ye 1.364 milyon dolarlık (1.275 milyon doları altın) ihracat yapılırken, Rusya’dan 2.181 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1.839 milyon dolar ile kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar, ithalatta da 4.550 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı % 3,4, ithalatı içindeki payı % 14,7 olarak gerçekleşmiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 05.05.2014 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 3,6 artarken, ithalat % 0,8 azalmıştır. 2014 yılı Mart ayında ihracat 2013 yılının aynı ayına göre % 12,4 artarak 13.122 milyon dolardan 14.748 milyon dolara yükselirken, ithalat % 3 azalarak 20.559 milyon dolardan 19.943 milyon dolara, dış ticaret açığı % 30,1 azalarak 7.437 milyon dolardan 5.195 milyon dolara gerilemiştir. Dış ticaret hacmi 2013 yılının Mart ayına göre % 3 artarak 34.691 milyon dolar olmuştur (Tablo 1, Grafik 1). 2013 yılının Mart ayında % 63,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2014 yılının aynı ayında 10,1 puan artarak % 73,9’a yükselmiştir. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Mart Oc ak-Mart İthalat (CIF) Değer Değişim Oranı Yıl 2013 13.122 2014 14.748 2012 36.990 2013 40.275 Dış Ticaret Dengesi Değer Değişim Oranı 20.559 12,4 19.943 -7.437 -3,0 58.757 8,9 57.484 Değer Değişim Oranı (Milyon ABD $, %) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Karşılama Değer Değişim Oranı Oranı -5.195 33.681 -30,1 -21.767 -2,2 -17.209 34.691 63,8 3,0 95.747 -20,9 97.759 73,9 63,0 2,1 70,1 Kaynak: TÜİK. Grafik 1. 2014 Yılı Mart Ayı Dış Ticaret Göstergeleri Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 05.05.2014 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ (Milyon ABD $) 40.000 34.691 33.681 35.000 30.000 25.000 20.559 19.943 20.000 15.000 14.748 13.122 10.000 5.000 0 -5.000 -5.195 -10.000 -7.437 2013 - Mart İhracat (FOB) 2014 - Mart İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK. Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2014 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 12,4 artmış, ithalat % 3,2 azalmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret göstergelerine göre ise, 2014 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 3,6 artmış, ithalat % 0,8 azalmıştır. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta 2014 yılı Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış % 48,6 ile balıkçılık sektöründe olurken, imalat sanayi sektöründe % 12,5, tarım ve ormancılık sektöründe % 9,5 artış olmuş , madencilik ve taşocakçılığı sektöründe ise % 0,7 azalma olmuştur (Tablo 2). 2014 yılı Mart ayında 13.847 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 528 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 273 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 24 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 05.05.2014 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Mart 2013 Sektörler 2014 Değişim Oranı Değer Pay (%) Değer Pay (%) 13.122 14.748 528 100,0 3,6 12,4 482 100,0 3,7 16 0,1 24 0,2 48,6 275 2,1 273 1,9 -0,7 12.303 93,8 13.847 93,9 12,5 46 0,4 76 0,5 63,9 20.559 100,0 19.943 100,0 -3,0 821 4,0 710 3,6 5 2.982 0,0 14,5 4 3.184 0,0 16,0 -13,5 -24,4 İmalat 16.016 77,9 15.379 77,1 -4,0 Diğer 736 3,6 666 3,3 -9,4 İHRACAT Genel Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer 9,5 İTHAL AT Genel Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı 6,8 Kaynak: TÜİK. 2014 yılı Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre tüketim malları ithalatı % 12, ara (ham madde) malları ithalatı % 3,7 azalırken, sermaye (yatırım) malları ithalatı % 8,3 artış göstermiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 14.315 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.142 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.429 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 05.05.2014 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ (Milyon ABD $, %) Mart 2013 2014 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim Oranı Genel Toplam Sermaye (Yatırım) Malları 13.122 100,0 14.748 100,0 12,4 1.290 9,8 1.440 9,8 11,6 Ara (Ham Madde) Malları 6.702 51,1 7.710 52,3 15,0 Tüketim Malları 5.072 38,7 5.559 37,7 9,6 57 0,4 38 0,3 -34,3 Sektörler İHRACAT Diğerleri İTHAL AT Genel Toplam 20.559 100,0 19.943 100,0 -3,0 Sermaye (Yatırım) Malları 2.902 14,1 3.142 15,8 8,3 Ara (Ham Madde) Malları 14.869 2.760 72,3 13,4 14.315 2.429 71,8 12,2 -3,7 -12,0 28 0,1 57 0,3 100,1 Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2014 yılı Mart ayında ilk sırayı 1.839 milyon dolar ile “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar ” alırken, bunu 1.727 milyon dolarlık ihracat ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı”, 1.188 milyon dolarlık ihracat ile “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” izlemiştir. 2014 yılı Mart ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 4.550 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, bunu 2.420 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.556 milyon dolarlık ithalat ile “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı” üçüncü sırada yer almıştır. İller itibariyle 2014 yılı Mart ayında da ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, bunu sırasıyla İzmir, Bursa, Kocaeli ve Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 54,2, İzmir’in payı % 7,2, Bursa’nın payı % 5,8, Kocaeli’nin payı % 5,3 ve Ankara’nın payı % 3,8 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 05.05.2014 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2014 yılı Mart ayında ithalatta da ilk sırada yer alan İstanbul’u, İzmir, Kocaeli, Ankara ve Bursa izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 50,5, İzmir’in payı % 5,6, Kocaeli’nin payı % 5,3, Ankara’nın payı % 4,3 ve Bursa’nın payı % 4 olmuştur. Tablo 4. 2014 Yılı Mart Ayında En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $, %) Mart İller Değer Pay (%) 14.747.501 7.996.444 1.056.660 855.844 782.523 564.285 542.235 286.756 250.758 193.442 188.354 100,0 54,2 7,2 5,8 5,3 3,8 3,7 1,9 1,7 1,3 1,3 19.942.852 10.072.019 1.116.942 1.048.026 849.431 795.637 418.162 334.891 248.062 229.135 200.058 100,0 50,5 5,6 5,3 4,3 4,0 2,1 1,7 1,2 1,1 1,0 İHRACAT Genel Toplam İSTANBUL İZMİR BURSA KOCAELİ ANKARA GAZİANTEP SAKARYA DENİZLİ HATAY ADANA İTHALAT Genel Toplam İSTANBUL İZMİR KOCAELİ ANKARA BURSA GAZİANTEP MANİSA ADANA HATAY TEKİRDAĞ Kaynak: TÜİK. Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir. 2014 yılının Mart ayında, 2013 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 13,5, diğer ülkelere yapılan ihracat % 12 artarken, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 1,2 azalmıştır (Tablo 5). Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 0,8, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 11,6 artarken, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 5,4 azalış göstermiştir. Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 05.05.2014 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ (Milyon ABD $, %) Mart 2013 Ülke Grupları 2014 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim Oranı İ H R A C A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER 13.122 100,0 14.748 100,0 12,4 5.361 40,9 6.084 41,3 13,5 202 1,5 200 1,4 -1,2 7.560 57,6 8.464 57,4 12,0 20.559 100,0 19.943 100,0 -3,0 7.666 37,3 7.729 38,8 0,8 98 0,5 109 0,5 11,6 12.795 62,2 12.104 60,7 -5,4 İ T H A L A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER Kaynak: TÜİK. 2014 yılı Mart ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında İsviçre ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre rekor düzeyde artarak 1.364 milyon dolar olmuştur. Sözkonusu ihracatın 1.275 milyon dolarlık kısmını altın ihracatı oluşturmuştur. İsviçre’yi 1.334 milyon dolarlık ihracat ile Almanya ve 1.001 milyon dolarlık ihracat ile Irak takip etmiştir. 2014 yılı Mart ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Rusya Federasyonu yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat 2014 yılı Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre % 11,6 artarak 2.181 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 2.043 milyon dolarlık ithalat ile Çin, 1.984 milyon dolarlık ithalat ile Almanya izlemiştir. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 05.05.2014 Sayfa 7 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected]