Ekonomi Bülteni 28 Aralık 2015, Sayı: 41 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya İnci Şengül 1 28 Aralık 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler ● ABD’de bu hafta açıklanan veriler beklentilere paralel. ABD 3. çeyrek büyüme verisi bir önceki %2.1 seviyesinden %2.0’ye revize edildi. Tüketim harcamaları büyümeye destek olurken, küresel çapta yaşanan ABD PCE Enflasyon Oranları (%, Yılık) ekonomik 5% 4% durgunluk ve dolardaki değerlenme sürecinden olumsuz etkilenen ihracat ve stoklardaki artış büyümeyi negatif yönde etkiledi. ABD’den gelen diğer veriler Kasım ayı 3% 2% %1.3 1% %0.4 kişisel harcamalar ve kişisel gelirler verisiydi. Gelirler 0% beklentilerin hafif üzerinde %0.3 artarken, harcamalar -1% arafında ise artış %0.3 olan beklentilere paralel -2% 2007 gerçekleşti. Öte yandan, Kişisel Tüketim Harcamaları (PCE) fiyat endeksi, Kasımda aylık bazda değişmeyerek, 6 beklentilere paralel %0.4 yükseldi. Ayrıca, FED tarafından 4 yıllık bazda %1.3 artışla -2 karşıladı. Enflasyon aylık bazda beklentileri karşılasa da -4 hedefin (%2) altında kalmaya devam ediyor. Enflasyonun -6 sıkılaşmanın yavaş ve kademeli şekilde gerçekleşeceğine 2010 ABD PCE (%, YoY) 2011 2012 2013 2014 2015 %2 0 beklentileri düşük seyri, ilk artırımı takiben Fed politikasındaki 2009 2 yakından izlenen çekirdek PCE fiyat endeksi, aylık bazda ve 2008 ABD Çeyreklik Büyüme Oranı (Yıllıklandırılmış, %) beklentilerin altında kaldı. PCE endeksi yıllık bazda ise %0.1 ABD Çekirdek PCE (%, YoY) -8 -10 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 işaret ediyor. ● ABD’de dayanıklı tüketim malı siparişleri Kasım ayında değişim göstermedi. Dayanıklı tüketim malları, ömrü en az 3 yılın olan malların siparişleri, Kasım ayında %0.0 seviyesinde gerçekleşti. Siparişler Ekim ayında aylık bazda %2.9 artmıştı. Askeri kalemler hariç veriye bakıldığında Kasım ayında %0.4 düşüş yaşandı. Veride 3 ay sonra ilk defa daralma gözlemlendi. Siparişlerdeki yavaşlamanın önemli nedeni güçlü doların yurtdışı talebi azaltması ve firmaların ellerinde tuttukları stokların son dönemde çok artmış olması. Dayanıklı tüketim malı siparişlerindeki yavaşlama 3. çeyrekte artış gösteren özel sektör yatırımlarının 4. çeyrekte azalacağına işaret ediyor. ● Japonya’da Kasım ayı enflasyonu %0.3 olarak açıklandı. Cuma günü açıklanan Kasım ayı enflasyon verisine göre Japonya’da manşet TÜFE oranı bir önceki yılın aynı ayına göre %0.3 artış gösterirken, gıda fiyatları hariç endeks %0.1, gıda ve enerji fiyatları hariç endeks %0.9 artış gösterdi. Japon Merkez Bankası’nın enflasyon hedefi %2 seviyesinde. Enflasyonun hedeften uzak seyretmesinin iki önemli nedeni enerji fiyatlarındaki düşüş ve zayıf Japon hanehalkı harcamaları. Hane halkı harcamalarında Kasım ayında %2.6 daralma yaşandı. Son 3 aydır devam eden hanehalkı harcamalarındaki düşüş ise maaşlarda yeterli artış yaşanmamasından kaynaklanıyor. 2016 Mart ayından beri deflasyon sürecini tersine çevirmek için parasal genişleme politikası uygulayan Japon Merkez Bankası’nın 2016 yılında varlık alım miktarını yükselterek ve alınan varlıkların vadesini uzatarak genişleme programını artırması bekleniyor. Hali hazırda, Japon Merkez Bankası yılda 664 milyar dolar tutarında varlık alımı yapıyor. 2 28 Aralık 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler TCMB Faiz Kararı, Aralık 2015 ● Merkez Bankası (MB) bu ayki toplantısında politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranda değiştirmeyerek %7.5’te sabit tuttu. MB, gecelik borç verme faizini %10.75 (Piyasa yapıcılar %10.25), borçlanma faiz oranını da %7.25 olarak korudu. %12.25 olan geç likidite faiz oranında da değişikliğe gitmedi. (Piyasa Beklentisi - Bloomberg: Politika Faizinde %0.5, gecelik borçlanma faiz oranında %0.25’lik artış yönünde idi) ● Karar sonrası açıklama metninin detaylarına bakıldığında, önceki ay açıklanan metinle en önemli fark sadeleşmeye yönelik verilen mesaj. Kurul temkinli duruşun korunmaya devam edeceğini yinelerken, MB’nin para politikasında sadeleşmenin başlaması, küresel para politikalarında başlayan normalleşmenin ardından oynaklıkta yaşanan düşüşün kalıcı olması koşuluna bağlandı. Oynaklıktaki düşüşün kalıcı olması durumunda Kurul bir sonraki toplantıda sadeleşme sürecine başlayabileceğinin sinyalini verdi. Metin karşılaştırması: Yeni Metinden Çıkarılan Yeni Metine Eklenen Sıkı para politikası duruşunun ve alınan makro ihtiyati önlemlerin etkisiyle yıllık kredi büyüme hızları makul düzeylerde seyretmektedir. Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi desteklemektedir. Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın da katkısıyla büyüme kompozisyonu net ihracat lehine değişmektedir. Kurul, açıklanan yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabileceğini değerlendirmektedir. Enerji fiyatlarındaki gelişmeler enflasyonu olumlu yönde etkilemeye devam etmektedir. Bununla birlikte, birikimli döviz kuru hareketleri çekirdek enflasyon eğilimindeki iyileşmeyi geciktirmektedir. Bu çerçevede Kurul, küresel piyasalardaki belirsizliklerin enflasyon beklentileri üzerindeki etkileri ile enerji ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki oynaklıkları dikkate alarak, gerekli görülen süre boyunca likidite politikasındaki sıkı duruşun korunacağını ifade etmiştir. Önümüzdeki dönemde para politikası kararları enflasyon görünümüne bağlı olacaktır. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlardaki gelişmeler dikkate alınarak para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir. Kurul, küresel para politikalarındaki normalleşmenin başlaması ile birlikte oynaklıklarda gözlenen düşüşün kalıcı olması halinde önümüzdeki toplantıdan itibaren para politikasındaki sadeleşme adımlarına başlanabileceğini değerlendirmiştir. Açıklanacak her türlü yeni verinin ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik politika duruşunu değiştirmesine neden olabileceği önemle vurgulanmalıdır. Tüketici Güven Endeksi, Aralık 2015 Tüketici güven endeksi, Aralık ayında bir önceki aya göre %4.6 düşüşle, Kasım ayındaki 77.1 düzeyinden 73.6'ya geriledi. Seçimler sonrasında dip seviyelerden güçlü bir şekilde toparlanan endeks, Aralık ayında artan jeopolitik risklerle düşüş gösterdi. Ancak 4. çeyrek ortalaması (71.2), 3. çeyrek ortalamasının (61.9) üzerinde seyretmeye devam etti. 3 28 Aralık 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Haftalık ve Aylık Getiri Finansal Göstergeler Para Piyasaları Bu hafta gelişmekte olan ülke piyasalarında pozitif seyir hakimdi. H. Senedi Piyasaları USD Libor faizlerinde bu hafta yükseliş devam etti. Global hisse senedi piyasalarına genelde pozitif seyir hakimdi. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 4 28 Aralık 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Tahvil Piyasaları Finansal Göstergeler Döviz Piyasaları Gösterge tahvil getirisi %11 seviyesinde. Emtia Piyasaları Gelişmekte olan ülke para birimleri bu hafta Dolar’a karşı karışık seyir izledi. Tarım hariç emtia endekslerinde bu hafta yükseliş yaşandı. VIX endeksi gerilemeye devam etti. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 5 28 Aralık 2015 DenizBank Ekonomi Bülteni Veri Akışı Haftalık Veri Takvimi Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem 28 Aralık Pazartesi Türkiye Kapasite Kullanım Oranı (Aralık) 14:30 -- -- 75.90% -- Orta Türkiye Reel Kesim Güven Endeksi (Aralık) 14:30 -- -- 105.2 -- Orta ABD S&P/Case-Shiller Konut Fiyat Endeksi (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 16:00 5.60% -- 5.45% -- Orta ABD Tüketici Güven Endeksi (Aralık) 17:00 93.8 -- 90.4 -- Orta 17:00 3.60% -- 2.10% -- Orta 29 Aralık Salı 30 Aralık Çarşamba ABD Bekleyen Konut Satışı (Yıllık Değişim, %) (Kasım) 31 Aralık Perşembe Türkiye Dış Ticaret Açığı (Kasım) 10:00 -4.00b -- -3.62b -- Yüksek ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (Ara 26) 15:30 273k -- 267k -- Orta 01 Ocak Cuma Çin PMI İmalat (Aralık) 03:00 49.8 -- 4960.00% -- Orta Çin PMI İmalat Dışı (Aralık) 03:00 -- -- 53.6 -- Orta Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg’den alınmıştır. 6