Scop. BİTKİSİNDE AFİT (Aphis fabae Scopoli)

X. ULUSAL EKOLOJİ VE ÇEVRE KONGRESİ
04-07 EKİM 2011, Çanakkale
Cirsiumarvense(L).Scop.BİTKİSİNDEAFİT(AphisfabaeScopoli)KAYNAKLI
BİYOTİKSTRESİNANTİOKSİDANENZİMAKTİVİTELERİÜZERİNEETKİLERİ
ZeynepBanuDOĞANLARveOğuzhanDOĞANLAR
AğrıİbrahimÇeçenÜniversitesi,FenEdebiyatFakültesi,BiyolojiBölümü,Ağrı
Yaşadıkları ortamlarda çeşitli abiyotik (kuraklık, tuzluluk, ağır metal ve
donma) ve biyotik (nematodlar, böcekler, fungal, bakteriyel ve viral patojenler)
streslere maruz kalan bitkiler bu stres koşullarında biyokimyasal, fizyolojik ve
anatomikadaptasyonmekanizmalarıgeliştirirler.Afitlerbiyotikstresmeydanagetiren
en önemli bitki zararlılarından biridir. Bitkilerde afit hasarı morfolojik, fizyolojik ve
moleküler düzeylerde olabilir. Afitler tarafından enfekte olmuş bitkilerde reaktif
oksijen türlerinin düzeylerinde meydana gelen artışlar ile birlikte antioksidan
enzimlerinaktivitelerindededeğişikliklergörülmektedir.
Bu çalışmada farklı düzeylerde afit enfeksiyonuna maruz kalan C. arvense
bitkilerinde antioksidan enzim düzeylerinde meydana gelen değişiklikler
belirlenmiştir. Bitkiler Adana ili’nde Balcalı köyünde benzer özellikler gösteren arazi
koşullarından toplanmış ve enfeksiyon düzeyleri afitlerin sayılması ile tespit
edilmiştir.Çalışmamızdakontrol,düşük(8‐15afit/5cmgövde),orta(30‐65afit/5cm
gövde) ve yüksek (100‐150 afit/5 cm gövde) enfeksiyon düzeylerinde olan bitkilerin
gövde ve yaprak dokularından alınan örneklerde pigment (klorofil, karotenoid),
toplam çözülebilir protein ve antioksidan enzim aktivitelerinde meydana gelen
değişimlerbelirlenmiştir.
Çalışma sonuçlarına göre özellikle yüksek düzeyde afit stresine maruz kalan
bitkilerde en belirgin artışların yaprak dokularında katalaz ve peroksidaz enzim
aktiviteleri ile toplam çözünebilir protein içeriklerinde olduğu belirlenmiştir.
Süperoksid dismutaz enzim aktivitelerinde ise gövde dokusunda düşük enfeksiyon
düzeyihariçazalmalarınolduğugörülmüştür.
Anahtar Sözcükler: Biyotik stres, Aphis fabae Scopoli, Cirsium arvense, antioksidan
enzimler
233