3 çük ve orta boy işletmelerin ihtiyacı olan pazar bilgileri, Dış

T.B.M.M,
B:39
18.4.1996
0:3
çük ve orta boy işletmelerin ihtiyacı olan pazar bilgileri, Dış Ticaret temsilcilikleri kanalıyla temin
edilmeli ve KOBÎ'lere bilgi akışı sağlanmalıdır.
Söz, KOBİ'lere gelmişken, KOBİ'ler, Avrupa Birliği rekabet düzenine uygun kurulabilmele­
ri için gereksinim duydukları yapısal uyum kredilerine, Avrupa Birliği çerçevesinde süratle kavuş­
turulmalıdır; çünkü, bütçe olanakları, bu açıdan çok yetersiz kalmaktadır.
Dışticareti geliştirmenin en önemli aracı, uluslararası fuarlardır; ancak, şimdiye kadar, hiçbir
hükümet, fuarcılık konusuna sistemli bir şekilde yaklaşmamıştır. Hükümetten fuarcılık konusuna
özen göstermesini bekliyoruz.
Yurtdışı diplomatik temsilcilerimizin yanı şıra, ayrı ayrı binalarda faaliyet gösteren ve ayrı
destek hizmeti gerektiren diğer bakanlık temsilcilikleri dağınıklılıktan kurtarılmalıdır.
Başbakanlığa bağlı kuruluşların, yurtdışı teşkilatlarının çalışmalarını israf içinde sürdürmele­
rini kesin olarak.uygun bulmuyoruz.
'
Türkiye'nin dışticaret stratejisini belirlemek için, Başbakanlık, devlet bakanlığı, Dış Ticaret
Müsteşarlığı biçiminde örgütlenmesi, gümrük birliği sürecinde yetersiz kalmaktadır. Yıllardır, dev­
leti küçültmek felsefesiyle hareket edenler, siyasî nedenlerle devlet bakanlığı sayısını artırmış; an­
cak, dışticaret bakanlığı oluşturmayı düşünmemişlerdir.
Bugünkü uluslararası ilişkiler yapısı içinde siyasal çıkarların, ekonomik ve ticarî çıkarlardan
soyutlanması düşünülemez. Dolayısıyla, diplomatik temsilcilerimiz, bulunduktan ülkelerde, giri­
şimcilerimiz lehine aktif rol oynamalıdır; ancak, diplomatik temsilcilerimizin böyle bir katkıda bu­
lunabilmesinin önkoşulu, siyasî iradenin bu yönde kararlılık göstermesidir. Sayın Denizkurdu'nun,
DYP Grubu adına yaptığı konuşmada, "beyaz eldiven" tezlerinin, bize bu umudu doğuracak bir
başlangıç olmasını diliyoruz.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; gümrük birliğine girişimizle birlikte, Gümrük Müsteşar­
lığının da önemi çok artmıştır. Ancak, yıllardır gümrük birliğiyle ilgili araştırma sürdürenler, güm­
rük idaresinin yeniden yapılanmasını sağlayamamışlardır. Türkiye'de, Gümrük Müsteşarlığında
çalışan görevli sayısıyla, oluşturulmuş Gümrük idaresi arasında çelişki bulunmaktadır. 10 bin gö­
revlisi bulunan Gümrük Müsteşarlığının, 253 adet gümrük: idaresi vardır. Bazı gümrük kapılarında
veya gümrük idarelerinde bunların kurulmuş olmasını haklı çıkaracak boyutta işlem yapılmamak­
tadır.
Gümrük idaresinde, personelin sayısal olarak yeterli olmadığı bilinmektedir. Acaba, Başba­
kanlık, hiçbir kısıtlama yapmadan Gümrük Müsteşarlığının personel ihtiyacını karşılamış mıdır?
Karşılamamışsa, Gümrük teşkilatı, bu çok önemli işlevi, yoğun işlerin yanı sıra hangi personelle
yürütmektedir?
Gümrük kapısı açmak ve Gümrük İdaresi kurmak için mutlaka standart getirilmeli, önüne ge­
len, siyasî nedenlerle yeni bir kapı açmamalıdır. Bu standardın temel ilkesi, yörenin dışticaret po­
tansiyeli olmalıdır.
Gümrüklerde otomasyona geçilmemiş, bu yönde Dünya Bankası kredisi kullanılamamıştır.
Gümrüklerimizde yeterli eğitim verilememiştir. Örneğin, bir Habur Kapısının, Avrupa'ya hizmet
verecek bir gümrük kapısı olduğunu söyleyebilir miyiz... Eğitim sistemimizde dışticaret ve güm­
rük uygulamalarına ilişkin uzman yetiştirmedeki eksiklik giderilmeli, hiç değilse, eğitim program­
larına bu yönde ağırlıklı dersler konmalıdır.
Kaçakçılık, hiçbirimizin reddedemeyeceği bir gerçek olarak sürmektedir. Gümrük ve Gümrük
Muhafaza İdaresinin, ülke ekonomisi ve devletin doğrudan güvenliğini ilgilendiren konularda gö­
rev yapması nedeniyle, kaçakçılığın, özellikle uyuşturucu, silah ve eşya kaçakçılığının önlenmesi
için teknik araç ve gereçle donanımı gerekir.
Türkiye, gümrük birliğine, gerekli hazırlıkları yapmadan ve pazarlık gücünü yeterince kullan­
madan girmiştir. Gümrük birliğine girişimizle, Türkiye'nin, 1996 yılında 70 trilyonluk Gümrük
- 730 -