Fayın Kalbi mi Oynadı?

advertisement
On5yirmi5.com
Fayın Kalbi mi Oynadı?
İstanbul'u bekleyen büyük bir deprem var.
Yayın Tarihi : 27 Temmuz 2011 Çarşamba (oluşturma : 10/21/2017)
Tekirdağ açıklarında meydana gelen 5.2’lik depremi değerlendiren uzmanlar, sarsıntının ana fay
üzerinde olduğunu ve önceki sarsıntılarla birlikte, İstanbul'u tehdit eden büyük depremi haber
verdiğini söyledi.
Tekirdağ'da Marmara Denizi açıklarında önceki akşam meydana gelen 5.2 büyüklüğündeki
depremin, büyük İstanbul depreminin beklendiği ana fay üzerinde olduğunu belirten bilim adamları,
bunun önemli bir uyarı olduğu görüşünde.
Ntvmsnbc'nin haberine göre, yerbilimciler, geçtiğimiz iki yıl içinde Silivri açıklarında meydana gelen
4.4, Saros Körfezi'nde meydana gelen 5.3 büyüklüğündeki depremlerden sonra, önceki akşam da
Tekirdağ açıklarında yine ana fay üzerinde 5.2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiğine dikkat
çekerek, "Ana fay oldukça aktif. Bütün bu depremler büyük depremin habercisidir" diyor.
İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Naci Görür, Marmara Denizi'nde kırılması
beklenen fayın Tekirdağ ile Adalar arasında olduğunu belirterek, "Burada 110 kilometre
uzunluğunda bir fay var. Ama 50 kilometrelik bölüm tamamen suskun. Depremi biz burada
bekliyoruz. Bu ana fay üzerindeki çatırdamalar da bölgenin gerilmekte olduğunu bize gösteriyor. Bu
çatırdamalar, büyük tehlike öncesi uyarılardır" dedi. Görür, 5.2 büyüklüğündeki depremin, büyük
deprem beklenen Orta Marmara fayının batısında olduğunu ifade ederek şöyle devam etti:
"Bu deprem, Tekirdağ çukurluğu ile Orta Marmara çukurluğunun arasında Batı Marmara sırtı
dediğimiz yerde oldu. Yani ana fay üzerinde. Silivri açıklarında bulunan Orta Marmara çukurluğu ile
Adalar'a kadar olan 50 kilometrelik kesim kilitlenen kesimdir. Yani burada büyük bir enerji birikimi
vardır. Burada ne bir gaz çıkışı, ne bir sıcak su çıkışı ne de mikro deprem yoktur. Bu kesimde hiçbir
hareket, kıpırtı, enerji çıkışı olmamaktadır. Bu da, bu hat üzerinde büyük miktarda enerji birikimin
olduğunu göstermektedir. Bu deprem, bu suskun yani kilitlenen fayın yakınlarında meydana
gelmiştir. Biz büyük deprem beklerken böyle küçük depremler de olabiliyor. Bunlar uyarı
depremleridir. Bunları böyle tanımlamak gerekir."
'GEREĞİNİ YAPTI'
Milliyet'in haberine göre, Görür, bilimin üzerine düşen görevi yaptığını, tehlike konusunda çok
önceden alarm verildiğini belirterek, "Bilim görevini yerine getirdi ama yerel yönetimler ve
1999'dan sonraki hükümetler bugüne kadar ne yaptı? Maalesef ciddi hiçbir şey yapılmadı. Valilik
hala İstanbul'u depreme hazırlıyor. Bu iş artık yılan hikayesine döndü. Okulları, hastaneleri takviye
etmek yeterli değil, bazı semtleri tahliye etmek gerekiyor. Bu kadar uyarıya rağmen hâlâ kitlesel bir
hareket yok. Aman bizi yatıştırın diyen bir anlayış var. Büyük felaket gelecek. Önemli olan o gün
gelmeden gerekeni yapmak" diye konuştu.
'ZAMANINI BİLEMİYORUZ'
İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Okan Tüysüz de önceki akşamki depremin Marmara Denizi'ndeki ana fay
üzerinde olduğunu ve dikkate alınması gerektiğine işaret ederek, "Buradaki fay aktif bir faydır. Bu
tür depremler kaçınılmazdır. Bu deprem büyük deprem beklenen ana fay üzerindedir"
değerlendirmesini yaptı.
Tüysüz, Marmara Denizi içindeki ana fayın büyük deprem beklentisinin kırılma yeri olarak tahmin
edilen Orta Marmara çukurluğunda kilitli bulunduğunu belirterek, şöyle devam etti: "Bu fay uzun
zamandır suskun, hareket etmiyor. Biz buna kilitlenmiş fay diyoruz. Kilitlenme olduğu zaman fayın
iki tarafında düzensizlikler var demektir. Fayın iki tarafı yapışık biçimde duruyor. Tam kırılma her an
olabilir. Zamanını bilemiyoruz. Bu depremin öncü mü, artçı mı olduğunu bilmemiz de mümkün değil.
Depremin bu fay üzerinde geleceğini artık biliyoruz ama zamanını bilemiyoruz."
TEK PARÇA MI, İKİ PARÇA HALİNDE Mİ?
Marmara Denizi'nde fayın tek parça mı, iki parça olarak mı kırılacağı hâlâ gizemini koruyor. Aynı proje
grubu içinde yer alan, ancak fayla ilgili farklı görüşleri bulunan Fransız yer bilimci Prof. Xavier Le
Pichon ve İTÜ'den Prof. Dr. Celal Şengör'ün başını çektiği birinci grup, fayın tek parça halinde
kırılacağını, Fransız yer bilimci Prof. Rolando Armijo ve geçtiğimiz yıllarda yaşamını yitiren Prof. Dr.
Aykut Barka'nın başını çektiği ikinci grup ise fayın iki parça halinde kırılacağını ileri sürüyor.
Birinci grubun tezine göre, Kuzey Anadolu Fayı'nın (KAF) devamı olan Kuzey Marmara Fayı (KMF)
İzmit Körfezi'nden Saroz Körfezi'ne kadar tek parça halinde uzanarak Marmara Denizi'ni boydan
boya kesiyor. Bu tek parçanın bir seferde kırılması halinde depremin büyüklüğü 7.6'yı bulabilecek.
İkinci grubun tezine göre ise Kuzey Marmara Fayı'nın Orta Marmara, diğer adıyla Merkez
Çukurluğu'nda sıçrama yaptığını, bu nedenle tek parça devam etmediğini, depremin büyüklüğünün
ise 7.2 olacağını ileri sürüyor.
İkinci gruba göre büyük deprem, Orta Marmara Çukurluğu ile Yeşilköy açıklarındaki 50 kilometrelik
fay üzerinde meydana gelecek. Çünkü bu grup, Mürefte ile Orta Marmara çukurluğundaki 60
kilometrelik fayın 1912'de, Adalar fayının 1963'te, İzmit Körfezi'ndeki fayın da 1999'da enerjisini
boşalttığı görüşünde. Bu gruba göre tek kırılmayan bölge, Orta Marmara Çukurluğu (Marmara
Ereğlisi-Silivri açıkları) ile Yeşilköy açıkları arasındaki bölüm.
Birinci gruba göre, KMF (Kuzey Marmara Fayı) jeolojik oluşum faaliyetlerini durdurmuş ve 1200
metre derinliklere kadar ulaşan Tekirdağ, Merkez ve Çınarcık çukurlarını 200 bin yıl önce boydan
boya kesmiş ve bu çukurların kenarlarında toplam 4 kilometrelik bir öteleme yapmış. İkinci gruba
göre ise Marmara Denizi'nin çukurlarını yaratan bu jeolojik gelişim günümüzde de sürmekte.
GÜNDOĞDU: ÖNCÜ DEMEK İÇİN ERKEN
İstanbul Üniversitesi'nden Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu da meydana gelen depremin kırılması beklenen
fay zonu içinde olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Teknik olarak baktığımızda birinci olarak
kırılması düşünülen fay zonunun içinde meydana geldi. İkinci özelliği doğrultu atımlı bir karaktere
sahip. Yani kırılması düşünülen fay zonunun karakteriyle benzer. Öncü müdür dememiz için bir hayli
süre geçmesi gerekiyor. Ancak izleyebildiğim kadarıyla bir sıradışılık yok. Birkaç gün sonra iyice
kendini belli edecektir."
UZMANLARA GÖRE TEHLİKEDE 6 OLASILIK VAR
Hangi fay kırılırsa hangi büyüklükte deprem olur?
Prof. Dr. Naci Görür, beklenen Marmara depremiyle ilgili 6 olasılığa dikkat çekiyor. Bunlar şöyle:
- Kuzey Marmara fayının batıda kalan (Tekirdağ Mürefte'den Adalar'a kadar uzanan) ve en tehlikeli
fay olan 110 kilometrelik fayın 60 kilometresi, 1912 Şarköy depreminde kırılmışsa, depremin
büyüklüğü muhtemelen 7 civarında olacak. Göstergeler ve tahminler, bu fayın 1912 Şarköy
depreminde kırıldığı yönünde. Ancak toplanan verilerle yapılan bilimsel çalışmalar, bu kırığın 1912
yılında mı yoksa daha eski yıllardaki depremlerde mi kırıldığı konusunda henüz kesin bir yanıt
verebilmiş değil.
- Ancak bu fay 1912 Şarköy depreminde kırılmamışsa depremin büyüklüğü 7'nin üzerinde olacak.
- Eğer Adalar'ın güneyinde kalan (Adalar'dan İzmit Körfezi ağzına kadar olan) 65 kilometrelik fay
kırılırsa, depremin büyüklüğü en fazla 7 olacak.
- Çınarcık Çukurluğu'nun güneyindeki normal fayların harekete geçmesi durumunda ise bölgede
büyüklüğü 6 civarında deprem olacak.
- Depremi, Kuzey Marmara çukurluğu içerisinde beklerken, doğanın bir oyununa gelip Kuzey
Anadolu fayının bu yörelerden geçen güney kolu üzerinde görmek de mümkündür. Marmara'nın
kuzeyi yani İstanbul'un bulunduğu alan, güneye yani Bursa, İznik Mudanya'nın bulunduğu alana
oranla daha şanslı. Çünkü araştırmalar Marmara'nın güney blokunda kuzey bloka oranla daha fazla
stres biriktiğini ve daha çok deformasyona uğrayacağını gösteriyor. Güney blok kuzey bloka göre
daha şiddetle sarsılacak.
Bu dökümanı orjinal adreste göster
Fayın Kalbi mi Oynadı?
Download