30.12.2014 Tüberküloz Kuluçka süresi, 4-12 haftadır. 1-2 yıl da olabilir. 10.Sınıf Enfeksiyondan Korunma 15.Hafta ( 22-26 / 12 / 2014 ) BAKTERİLERİN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR (TÜBERKÜLOZ ) ( verem ) Slayt No: 29 Hastalığın kaynağı insandır. Etken, insandan insana solunum yoluyla bulaşır. .. Çiğ sütün pastörize edilmeden kullanılması, .. balgam, .. cerahat ve .. üriner sistemle temas ile bulaşma olur. Hasta insan basil çıkardığı sürece bulaştırıcılığı devam eder. 4 Tüberküloz Tüberküloz TÜBERKÜLOZ (Verem) Etken ve Bulaşma Yolları Etkeni, mycobacterium tuberculosis (mikobakterium tüberkülozis)‟tir. Koch basili de denir. 2 Tüberküloz 5 Tüberküloz Tüberkülozda bulaşıcılığı etkileyen faktörler : Kaynak Olguya ait nedenler Balgamdaki basil durumu: .. Kültür pozitifliği olan yayma ( +) olgular, yayma ( -) olgulara göre yaklaşık 10 kat daha bulaştırıcıdırlar. .. Öksürük sayısı ..Kavite ve larinks tüberkülozu ..Çocuk tüberkülozunda ve ekstrapulmoner tüberkülozda bulaştırıcılık nadirdir. Tedavi süresi: 15. günden sonra azalır. 3 6 1 30.12.2014 Tüberküloz Konakçıya ait nedenler : .. Ev içi temas .. BCG aşısı, önceden TB geçirmiş olması, MOTT geçirmiş olması bulaşmayı azaltır. .. Temaslıda diabet, alkolizm, silikosis, HIV infeksiyonu gibi durumlarda bulaşma artar. .. Meslek: Doktor, hemşire, diş hekimi, hasta bakıcı, öğretmen Çevresel etkenler ( ısı ve nem oranı ) 7 Tüberküloz Tüberküloz Sekonder tüberküloz: Tüberküloz basili ile karşılaşmış, latent hâldeki basillerin aktif hale geçmesi ile oluşur. Belirtiler, hâlsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, gece terlemesidir. Ateş ve uzun süren öksürük vardır. Öksürükle balgam çıkar ve kan görülür. 10 Tüberküloz ..Küçük ve kalabalık ortam .. Ortam havasının havalandırılması .. Ultraviyole 8 Tüberküloz 11 Tüberküloz Patogenez ve Klinik Belirtiler Akciğer tüberkülozu, iki dönemde incelenir: Primer tüberküloz: Tüberküloz basili ile hiç karşılaşmamış organizmaların ilk enfeksiyonudur. (Çocukluk tüberkülozu). Solunum yoluyla giren basiller, akciğerin bronş ve alveollerine yerleşir. Kan ve lenf yoluyla bütün vücuda yayılır. Bağışıklık oluşmaya başlar. Tüberkülin testi de pozitifleşir. Belirti vermez. Hastalık iyileşir ya da latent (gizli) hâle geçer. 9 12 2 30.12.2014 Tüberküloz Klinik Tanı ve Laboratuvar Bulguları Tüberküloz tüm organlara yerleşir. Akciğer, perikart, deri, tüberküloz, genito üriner, kemik tüberkülozları, tüberküloz menenjit ve tüberküloz larenjiti gibi isimler alır. En sık görülen akciğer tüberkülozudur. Kişinin enfeksiyon geçirdiği (tüberkülin testi), PPD testinin pozitifliği veya radyolojik inceleme ile anlaşılır. Kesin tanı bakteriyolojiktir. 13 Tüberküloz 14 Tüberküloz Komplikasyonları Bronşiyektazi, pnömotoraks, ampiyem, endobronşiyal stenoz, soliter pulmoner nodül veya nodüller, içinde kalsifikasyonlar bulunan tüberküloma, menejit sekeli, perikardit, Tüberküloz fibrotoraks, Sürrenal yetmezliği-Adison hastalığı, kronik renal yetmezlik, kadınlarda kısırlık, tuttuğu yere bağlı kemik veya eklem deformiteleri gibi komplikasyonlar gelişebilir. 16 Tüberküloz 17 Tüberküloz Korunma Enfeksiyonun bulaşma yollarına yönelik önlemler alınır. Basil çıkaran tüberkülozlu hastaların tespit edilerek ilaçla tedavi edilmesi gerekir. Henüz enfekte olmayan çocukluk yaş grubundaki bireylerin BCG aşısı ile korunması sağlanmalıdır. Tüberküloz basiliyle karşılaşmış (infekte olmuş), fakat hastalanmamış ve hastalık görülme riski yüksek olanlarda ilaçla 18 korumaya alınmalıdır. 3 30.12.2014 Tüberküloz Latent tüberküloz enfeksiyon tedavisinde hasta ilaçla korumaya alınmalıdır. ( kemoprofilaksi ) Bakım veren sağlık çalışanlarının da rutin tetkikleri yapılarak korunmaları sağlanmalıdır. 19 Tüberküloz 20 Tüberküloz HAZIRLAYAN HARİKA ATA 21 4