p1-13 helal gıda perspektifinden biyoteknolojik ürünler

Beslenme, Gıda Bilimi ve Teknolojisi
P1-13
HELAL GIDA PERSPEKTİFİNDEN BİYOTEKNOLOJİK ÜRÜNLER
Ercan KARAHALİL1, Esra Betül CENGİZ KARAHALİL2
Akdeniz Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Antalya.
Antalya Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonomi Bölümü,
Antalya.
[email protected]
1
2 Uluslararası
Özet
Helal, İslami terminolojide “dinin emir ve yasaklarına uygun” fiiller ve tüketim unsurları
(gıda, ilaç, kozmetik vb.) için kullanılan bir kavramdır. Biyoteknoloji ise canlıların
(bitkiler, hayvanlar ve mikroorganizmalar) belirli özelliklerinin geliştirilmesini ve
endüstriyel amaçlara yönelik kullanımını kapsayan disiplinler arası bir bilim dalı olarak
tanımlanabilmektedir. Günümüzde hızlı bir gelişme kaydeden biyoteknolojik
çalışmaların inançlı bireylerin hayatında önemli bir kriter olan helal gıda perspektifinden
değerlendirilme ihtiyacının ortaya çıktığı görülmektedir.
Biyoteknolojik çalışmalar genellikle rekombinant DNA teknolojisi ile genetik
modifikasyona uğratılmış organizmaları ve söz konusu organizmalardan katma değeri
yüksek ürünlerin (enzim, antibiyotik vb.) üretimi için gereken uygulamaları
kapsamaktadır. Genetik taşımanın helallik boyutunun tartışılabilmesi için ilgili genin
orijinin bilinmesi gerekmektedir. Örneğin domuz kaynaklı bir genin herhangi bir şekilde
başka bir canlıya aktarılması ve o canlıdan elde edilecek bir ürünün tüketiminin İslami
prensiplere uygun olmayacağı ifade edilmektedir. Bununla birlikte türler arası (bitkiden
hayvana, hayvandan mikroorganizmaya gibi) genetik değişim de halen tartışılmaktadır
ve olumsuz bir sonuç doğurmayacağına dair net bir bilimsel bilgi elde edilene kadar bu
şekildeki aktarımlardan uzak durulması gerektiği görüşü daha fazla kabul görmektedir.
Ayrıca genetiği değiştirilmiş organizmaların helal gıda statüsünde değerlendirilebilmesi
için insan sağlığı açısından herhangi bir risk bulundurmadığının uzun süreli toksikolojik
testler ile tespit edilmesi de gerekmektedir.
Önemli bir ekonomik değeri olan biyoteknolojik ürünlerin helal olarak adlandırılabilmeleri
için insan sağlığını tehdit etmemekle birlikte, dini kurallar ile yasak kılınan unsurlardan
da tamamen uzak olması gerekmektedir.
Anahtar kelimeler: helal gıda, biyoteknolojik ürünler, türler arası genetik aktarım
92
Nutrition, Food Science and Technology
P1-13
BIOTECHNOLOGICAL PRODUCTS FROM THE PERSPECTIVE OF
HALAL FOOD
Ercan KARAHALIL1, Esra Betül CENGIZ KARAHALIL2
1
Akdeniz University, Faculty of Engineering, Department of Food Engineering, Antalya.
Antalya International University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department
of Economy, Antalya.
[email protected]
2
Abstract
In Islam, one of the notion of the halal is attributed to products (food, drug,
cosmetics.etc.) which is prepared in accordance with Islamic rules. Biotechnology is
defined as the interdisciplinary studies that is used for improving some quality of living
creatures (plant,animals,microorganisms) and prepare them for industrial use. Today,
when the biotechnological studies have been improving, it is also needed to be
evaluated in the view of halal food as Muslim market has been expanding.
Biotechnological studies usually concern with organisms whose genetics are modified
by recombinant DNA technology and trying to produce high quality products such as
enzyme, antibiotic by these new organisms. It is needed to know where the gene come
from originally to criticize whether the genetic predisposition is halal or not. For instance;
it isn’t appropriate for the Muslim to consume a product that include the living which has
porcine gene. Nonetheless; genetic transfer between species (such as plant to animal,
animal to microorganisms) is still criticizing and it is accepted by the most to avoid any
transfer until having scientific proof and being sure that there is no negative results.
Additionally, it is required to make a long-term toxicological tests to be sure that there
is no risk for human health to use genetically modified organisms to evaluate them at
Halal-status.
To say Halal for the biotechnological products which have significant economic value, it
is required that the products don’t harm for human health and it has to be suitable for
the Islamic orders and prohibitions.
Keywords: halal food, biotechnological products, genetic transfer
93