Kur`an`a Göre Yenmesi Haram Olan Hayvanlar Hakan UĞUR

Temel İslam Bilimleri
C-06
KUR’AN’A GÖRE YENMESİ HARAM OLAN HAYVANLAR
Hakan UĞUR
Necmettin Erbakan Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, Tefsir
Anabilim Dalı, Konya.Türkiye
E-posta: [email protected]
Özet
Müslümanın günlük hayatta uygulaması gereken pek çok esas Kuran-ı Kerim’de
açıklandığı gibi sosyal bir ortamda en çok dikkat edilmesi gereken hususlardan biri
olan yeme-içme hususunda da Kur’an’da bilgiler vardır. Bu kapsamda, insanların
hizmetine tahsis edilmiş olan hayvanlardan hangisinin yenebileceği, hangisinin
etlerinin haram kılındığı konusunda da Kur’an’a müracaat ettiğimizde kapsamlı bilgiler
bulmaktayız. Kur’an’a göre bir şeyin helal gıda olması için her şeyden önce helal ve
temiz (tayyib) olması gerekir. (İsra 17/70 ve diğerleri) Hangi gıdaların helal ve temiz
olduğu konusu, ilgili pek çok hadis rivayetinin yardımıyla, ilgili ayetlerin tefsirini yapan
müfessirler ve fakihlerce açıklanmıştır. Bu esasa göre haram ve tabiatı itibariyle temiz
kabul edilmeyen gıda maddeleri ve hayvanların yenilmesi caiz görülmemiştir. Kuranın
getirdiği bu temel şartın yanı sıra yenmesi haram olan birtakım hayvanlardan da bahis
vardır. İlgili ayetlerde açıklandığına göre leş (el-meyte), kan (ed-dem), Allah’tan
başkası adına kesilen ve kesilirken Allah’ın adının anılmadığı hayvanlar, kendi
kendine boğulmuş olan hayvanlar (el-munhanika), vurularak öldürülmüş hayvanlar (elmevkuze), yüksek bir yerden düşerek ölmüş hayvanlar (el-müteraddiye), başka bir
hayvan tarafından boynuzlanarak ölen hayvanlar (en-natiha) ve yırtıcı hayvanlar
tarafından parçalanarak ölen hayvanların (ma ekeles sebu’) etleri haram olarak
zikredilmiştir. Bu hayvanların ölmeden kesilmesi halinde (illa ma zekkeytum)
yenilebileceği de Kur’an’da bildirilir. (En’am 6/121, 145, Nahl 16/115, Maide 5/3).
Kur’an’da ismi açıkça zikredilip eti haram kılınan tek hayvan olan domuzu da
eklememiz gerekir. Bütün bu ismi geçen hayvanların etlerinin haram kılınması ile ilgili
pek çok hikmet vardır.
Anahtar kelimeler: Helal, Temiz, Haram, Gıda, Et
706