1 süresini gösteren bir belge verilir. Bu belgeye iş çi` isterse

M. Meclisi
B : 75
süresini gösteren bir belge verilir. Bu belgeye iş­
çi' isterse; kendisinin durumu ve davranışlariyle,
çalışmasının ne yokla olduğu da ayrıca yazılır.
İşverenim belgedeki imzası, işçi dilerse o yerdeki
muhtar veya mülki âmir tarafından onaylanır.
Genel ve katma bütçeli dairelerle mahallî ida­
reler ve muhtarlıklarda veya Kamu iktisadi Te­
şebbüslerin de yahut özel kanununa veya özel ka­
nunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan ban­
ka ve kuruluşlarda veya bunlara bağlı işyerlerin­
den yahut kamu yararına yardumcı derneklere
bağlı işyerlerinden çıkan işçinin aldığı belgeler
hakkında yukarıki onama hükmü uygulanmaz.
işveren işçinin istediği belgeyi vermemekte
direnirse veyahut belgeye işçi için doğru olmıyan
yazılar yazarsa, işçinin yahut yeni işine girdiği
işverenin isteği üzerine, o yerdeki muhtar veya
mülki âmir tarafından yapılacak inceleme sonu­
cunu gösteren bir belge, işçiye veya yeni işvere­
ne verilir. Muhtar veya mülkî âmir 'tarafındam
yapılacak inceleme bir haftada 'bitirilir. Ve ge­
rekli belge ımuhtar veya mülkî amirlikçe verilir
Genel ve katma bütçeli dairelerle mahallî ida­
reler ve muhtarlıklarda veya Kamu İktisadi Te­
şebbüslerinde yahut özel kanuna veya özel kanun­
la verilmiş yetkiye dayanarak .kurulan banka ve
kuruluşlarda veya bunlara bağlı işyerlerinden çı­
kan işçilere belge verilmek istenmez veyahut bel­
geye doğru olmıyan yazılar yazılırsa, gerekli in­
celemenin yapılması için bu işyerlerinin bağlı
oldukları makamlara başvurulur.
Belgenin vaktinde verilmemesi veyahut belge­
de doğru olmıyan yazılar bulunmasından zarar
gören işçi veyahut hu işçiyi işine alan yeni işve­
ren eski işyerinden zarar ve ziyan istiyebilir.
Bu belgeler her türlü resim ve haredan muaf­
tır.
BAŞKAN — 20 nci madde ile ilgili bir öner­
ge var, okutuyorum.
Millet Meclisi Başkanlığına
20 nci maddenin birinci ve üçüncü maddeler­
de yazılı, «muhtar veya mülki âmir» ibaresinin,
«muhtar veya zabıta» şeklinde değiştirilmesini
arz ve ıtaklif iddeniz..
Ankara
Rıza Kuas
Hatay
Yahya Kanibolaıt
Tekirdağ
Kemal Nebioğlu
Malatya
Şaban Erik
17 . 3 . 1967
O : 1
BAŞKAN — Madde lehimde Sayın Talât Kö
seoğlu, buyurun.
TALÂT KÖSEOĞLU (Hatay) — İşveren ta­
rafından, işçi işinden ayrıldığı zaman, bir çalış­
ma belgesi verilmesi hususu. Bu belge iki şekil­
de oluyor. Biri, işveren tarafından işçinin iş çe­
şidinin ne olduğu ve süresini gösteren bir belge,
diğeri ise bonservisi mahiyetinde, yani işçinin
çalışma durumunu, ahlâki durumuunu ve ça­
lışmadaki başarısını ıgösteren hususların da bu
belgeye! alınmasını istiyen kısım ki, bu da
bonservis mahiyetinde telâkki ediliyor tatbi­
katta. Şimdi işveren bunların her ikisini de
vermeye mecbur kılınmıştır. Vermezse, müey­
yide kısmında bunların ne şekilde cezalandırı­
lacağı .gösterilmiştir.
'Şimdi (burada, (bir tefrik yapılması i âzım.
Kanunun maddesi hem bonservis mahiyetinde
olan belgeyi, hem de çalışma çeşidini gösteren
belgeyi vermiyenlere muhtarlıkça ve •mülkî
amirlikçe tahkikat yaptırılarak verilmesini
âmir görmektedir.
Şimdi arkadaşlar, tatbikatta bonservis ma­
hiyetinde, yani işçi ve işveren münasebetlerini
gösterecek mahiyetteki bir belgeyi muhtarla­
rın vermesi biraz zordur ve hemen hemen bu,
suiistimale uğrar. Böyle bir durumda meselâ
bonservis vermemiş bir işveren, fakat işçi
muhtarlık vasıtasiyle iyi çalışmış olduğuna dair
bir bonservis almıştır. Şimdi bu durumda, elin­
deki bu beliğe ile mahkemeye müracaat edip
ve oradan bir tazminat talebetmesi şeklindeki
son fıkralar yersizdir. İşveren bonservis ver­
meyince ve yahut vermek istemeyince, çünkü
verse belki onun aleyhine çıkacaktır, işçinin
durumunu tes'bit eden bir belge vermezse o za­
man muhtarlıktan alacağı bir belgeyle onu
mahkemeye verip tazminata mahkûm etmesi
adalete uymaız. Bu husustaki komisyon görü­
şünü öğrenmek isteriz.
BAŞKAN — Madde aleyhinde T. 1. P. Gru>
pu adına Sayın Rıza Kuas.
KEMAL ŞENSOY (Ondu) — Aleyhinde söz
istiyorum
T. 1. P. GRUPU ADINA RIZA KUAS (An­
kara) — Sayın Başkan, sayın milletvekilleri,
20 nci maddede, son komisyon değişikliğine ge­
linceye kadar, işverenin belgedeki imzasını,
işçi dilerse o yerdeki zabıta tarafından onayla-
— 305 —