(Kum) Nakiboğlu*, Fadime Sarıkahya** Balıkesir Üniversitesi

P - 0213
BAZI YENİ CİS-PLATİN KOMPLEKSLERİNİN SENTEZ
VE KARAKTERİZASYONU
Canan (Kum) Nakiboğlu*, Fadime Sarıkahya**
♦Balıkesir Üniversitesi, Necatibe Eğt.Fak.Kimya Bölm. BALIKESİR
**Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya. Bölm. Bornova, ÎZMÎR
1969 yılında, cisplatin cis- [Pt (NH3)2 Cİ2İ 'nin antitümor aktivitesinin Rosenberg
ve grubu tarafından keşfedilm esinden sonra, çok sayıda platin türevi kom pleksler
hazırlanarak aktiviteleri tayin edildi. Cisplatin, mesane, testi s, yumurtalık tümörleri başta
olmak üzere, bir çok kanser türüne karşı oldukça etkili olmasına rağmen nephrotoksik,
neurotoksik, ototoksiktir ve bulantı-kusm a gibi, yan etkilere sahiptir. Bu toksik
etkilerinin iyileştirilerek daha güvenilir, seçim li ve aktivitesi yüksek platin komplekslerinin
elde edilm esi amacı ile pek çok yeni tür sentezlenmiştir.
G enel olarak bir cisplatin kompleksi, taşıyıcı ligand(stabil) ile ayrılan grup adını
verdiğim iz iki tip ligand grubu içerir. Her ne kadar taşıyıcı ligand olarak aminlere
yoğun bir ilgi varsa da, amin yerine fosfinin. bulunduğu diğer bir grup bileşikler de ilgi
çekm eye başlamış, özellikle 1,2 bis (difenilfosfinoetan) (DPPE),geniş bir tümör grubuna
karşı etki göstermiştir.
Bu çalışmada stabil grup olarak farklı fosfinlerin kullanıldığı bir grup organik asitli
cis-platin kom pleksleri hazırlanarak, karakterize edilm eye çalışılm ıştır. B ileşiklerin
hazırlanması sırasında izlenen yol kısaca şu denklemlerle gösterilebilir
(DPPE)PtCİ2 + A g2 L ------ (DPPE)Pt(L') + 2AgCl
Burada L, fumarik asitdeki gibi bir monokarboksilat anyonu veya salisilik asitdeki
gibi bir fenolat anyonu, V ise m aleik asitdeki gibi bir dikarboksilat anyonudur.
Spektroskopik (IR ve 3 İp NMR) sonuçlarının ışığı altında komplekslerin şu yapılarda
olduğu düşünülmektedir.
Phx
Ph
Ph
Ph
Ph
n - 1,2,3
n = 2
Ph
L = SA (Salisilik Asit)
L = Fu (Fumarik Asit)
121
L' - Mal (M aleik Asit)