Prof.Dr. Bahattin BAYSAL Bir tek makromoleküi zincirinin ait

Ç- 1101 POLİMER FİZİĞİNDE GELİŞMELER:
MAKROMOLEKÜLLERDE YUMAK- GLOBÜL DÖNÜŞÜMLERİ
Prof.Dr. Bahattin BAYSAL
Bir tek makromoleküi zincirinin ait-theta koşullarındaki davranışlarının incelenmesi, polimer fiziğinin
ilginç bir konusunu oluşturur.
0- sıcaklığının altında zayıf bir çözücü içindeki bir polimer zincirinde, dışlanan-hacim etkisi negatiftir.
Bu durumda, makromolekülün kendi halkaları ( segments) arasındaki ortalama kuvvet" çekim kuvveti”
olarak belirir. Polimer zinciri theta koşullarındaki boyutlarına göre büzülmeye başlar. Sıcaklığın
düşmesi ile polimer yumağı küçülmesini sürdürür. Makromolekülün halka yoğunluğu artar, zincir
katlanarak bir globül oluşturur.
Stockmayer 1960'da polimer zincirindeki bu hal değişiminin ilginç bir araştırma konusu olacağım
belirtmiştir. Bir tek zincirin izlenmesindeki güçlükler nedeni ile, deneysel çalışmalarda ancak son
yıllarda ilerleme gözlenebilmiştir.
Bu bildiride, önce makromoleküllerin yumak- globül dönüşümleri üzerindeki çalışmalar özetlenmiştir.
Polistiren - siklohekzan İkilisi üzerinde yapılan deneysel ve kuramsal çalışmalar ayrıntılı olarak
incelenmiştir.
Seyreltik bir çözelti içinde bulunan bir polimer zincirinin yumak ve globüler hallerdeki konumu ile,
yumak - globül dönüşümleri çok çeşitli fiziksel ve kimyasal olaylar için basit ve temel bir model
oluşturur. Heteropolimer zincirlerin ve protein moleküllerinin katlanması, DNA’nın toplu düzeni, ağyapılı polimerlerin göçmesi ( collapse ), polimerlerarası kompleks oluşumu ve benzeri olaylar yumak globül dönüşümleri ile açıklanabiliyor. Bu tür karmaşık olaylann açıklanmasında, polistiren siklohekzan İkilisi üzerinde yapılan araştırmalarda sağlanan gelişmeler önemli bir yer tutar.