Gümrük Birliği

25.
GÜMRÜK BİRLİĞİ
Avrupa Topluluğu’nu Kuran Antlaşma’nın 23. maddesinde, Topluluğun, tüm malların serbestçe
dolaştığı bir Gümrük Birliği’ne dayandığı belirtilmektedir. Ticaret Politikası ve Rekabet Politikası
alanlarında da uyum gerektiren Gümrük Birliği ile, AB, ortak sınırları içinde malların serbest dolaşımını
engelleyen iç unsurları birer birer ortadan kaldırırken, üçüncü ülkelere karşı koruma oluşturan (gümrük
vergileri, haksız rekabete karşı uygulamalar, teknik engeller ve benzeri unsurlardan oluşan) duvarları
da aynı seviyeye getirme; bir diğer ifadeyle, ortak bir Dış Ticaret Politikası oluşturma ihtiyacı
duymuştur. Dolayısıyla, AB entegrasyonunun temeli Gümrük Birliği’ne dayanmaktadır.
Bu kapsamda, aday ülkelerin, bu başlık altında, katılımla beraber tam uyumu ve uygulamayı
sağlamaları gerekmektedir. Çünkü, Topluluğun kendi gümrük idaresi bulunmamaktadır. Dolayısıyla,
Birliğin sınırlarındaki her noktadaki uygulamanın, uyumlaştırılmış olması gerekmektedir.
Gümrük Birliği başlığı altında düzenlenen müzakere konuları aşağıdaki alanları içermektedir:
•
AB Gümrük Kodu’nun ve uygulama hükümlerinin üstlenilmesi,
•
Kotaların uygulanması, kota yönetimi sisteminin teknik boyutu, Uyumlaştırılmış Gümrük
Tarifeleri’nin üstlenilmesi ve AB’nin Birleşik Tarifeler (TARIC) uygulamasıyla uyumun
sağlanması gibi, Gümrük Kodu dışında kalan gümrük müktesebatı,
•
Başta Pan-Avrupa Menşe Sistemi olmak üzere, menşe kurallarının uygulanması,
•
Gümrük işlemleri vb. uluslararası anlaşmalar ile sözleşmelerin üstlenilmesi,
•
Sınır idaresi,
•
Sınırlarda gümrükler ve polis arasındaki işbirliği,
•
İlaçların ön kontrolü, çifte kullanımlı mallar, korsan mallar gibi alanlara ilişkin spesifik
mevzuatın uygulanması,
•
Basitleştirilmiş prosedür, re-eksport, gümrük antrepoları, nihai kullanım, vergi istisnaları,
gümrük geri ödemeleri ve vergi iadelerinin uygulanması,
•
Gümrüklere ilişkin müktesebatın uygulanması için gerekli idari ve işlevsel kapasite.
Gümrük Birliği başlığına ilişkin müzakereler temel olarak, mevzuat uyumuna odaklanmaktadır, ancak
aday ülkelerden gümrük idarelerinin operasyonel kapasitesine ilişkin bilgi talep edilmektedir. Bu
kapsamda, aday ülkelerin öncelikle mevcut gümrük sistemini idare edebilecek gümrük idareleri
oluşturması gerekmektedir.