O habbe, tohumu olacak cismin bütün eczasıyla

Sorularlarisale.com
"... O habbe, tohumu olacak cismin bütün eczasıyla
münasebettar olduğu gibi, nev’iyle, yani ebnâ-yı
cinsiyle de ve bütün mevcudatla da münasebetleri
vardır." cümlesini açıklar mısınız?
"Maahaza, tohum olacak bir habbe veya bir çekirdekteki garip, acip,
muntazam vaziyete bakınız ki, o habbe, tohumu olacak cismin
bütün eczasıyla münasebettar olduğu gibi, nev’iyle, yani ebnâ-yı
cinsiyle de ve bütün mevcudatla da münasebetleri vardır..."(1)
Hayat, bütün kainat fabrikasının çarklarının işlemesinden hasıl olan, cami ve hülasa
bir sanattır. Mesela; bir tohumun içindeki hayatın oluşması için, bütün kainat
çarklarının işlemesi ve hareket etmesi gerekir. Güneş, su, hava, toprak, elementler,
hassas sistem ve düzen, uyumlu ve ölçülü bir şekilde, beraber hareket etmeden
tohum içindeki hayat oluşamaz. Bu yüzden tohum içindeki hayatının teşekkülü ve
oluşabilmesi için, bütün kainat ve kainattaki sebeplerin hassas ve ölçülü bir surette
çalışması ve hareket etmesi gerekiyor. Bu sebeplerden bir tanesi vazifesini terk
etse, tohum içinde programlanmış hayat oluşamaz.
Güneş olmasa hayat olmuyor, su olmasa yine olmuyor, toprak olmasa yine olmuyor,
yıldız ve galaksiler sistemli ve dengeli hareket etmeseler yine hayat olmuyor. Zira
bir yıldız, zerre kadar yörüngesini şaşırsa, bütün kainat fabrikasını yerle bir edecek.
Demek çok uzakta, hayattan alakasız gibi duran bir yıldızın da, hayata bir katkısı ve
müdahalesi vardır. Bu da gösteriyor ki; hayat bütün kainattan süzülüp gelen
bir damla, bir meyve, bir neticedir.
İşte bu girift münasebetlerden dolayı, küçük bir tohumun, kainatın çarkları ve
sistemi ile bir nispeti, bir konumu, bir alışverişi var. Tohumun içindeki hayatın
oluşumunu Allah’a değil de, tohuma vermek ya da sebeplere isnat etmek, sebepler
veya tohumun; bütün kainatı tedbir ve idare ettiğini kabul etmek ve her şeyi gören
ve her şeyi bilen bir ilimlerinin olduğunu teslim etmek ile mümkündür ki; bu tam bir
safsata ve tam bir hezeyandır. Küçük bir tohumun ya da sebeplerin, dev galaksileri
çekip çevirdiğini ya da onlara hükmettiğini akıl kabul etmiyor.
(1) bk. Mesnevi-i Nuriye, Lem'alar, Üçüncü Lem'a
page 1 / 1
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)