Yeni felsefesi

TÜRKÇE
BASKISI
12-6-2015
Cyprus
SAYI 8
www.rethink.com.cy
İçindekiler
Kıbrıs’ta atık yönetiminde yeni bir
Avrupa felsefesi
izleniyor
sayfa 1-2
Genişletilmiş
Üretici Sorumluluğu (EPR):Belçika
deneyimi
sayfa 3
Green Dot Cyprus’a ,
2014/15 Avrupa
Girişim Tanıtım
Ödülü kuruluşunca
‘Ruban d’Honneur
Recipient ’ unvanı
verildi
sayfa 3
Yeni felsefesi
Kıbrıs’ta atık yönetiminde yeni bir
Avrupa felsefesi izleniyor. Çevre
Dairesi yeni bir belediye katı atık
yönetim planının ve bir ulusal atık
önleme programının yolunu açıyor.
Tarım, Doğal Kaynaklar ve Çevre
Bakanlığı tarafından Lefkoşa’da
Kasım sonunda kamuoyuna da başvurularak atık konusunda yer aldığı
2011 yasası esasında iki stratejinin
bulunduğu taslak düzenlemeler
hazırladı.
Bu çalışmalarla Kıbrıs’ın kapsamlı ve
sağlam bir atık yönetimine sahip olması, ekonomik büyüme ve çevrenin
atık üretimiyle ilgili etkisi arasındaki
bağlantıyı kesmeyi amaçlayan tedbirlerin benimsenmesi hedefleniyor.
Kıbrıs Haber Ajansı’na açıklamalarda bulunan Çevre Dairesi üst
düzey yetkilisi Bayan Chrystalla
Stylianou, geçmişte hazırlanan belediye atıklarının nasıl işleneceğiyle
ilgili bir planın gözden geçirilmesi,
ekonomik kriz ve son Avrupa Birliği
yönetmelikleri çerçevesinde düzenlenmesi gerektiğini belirtti.
Yeni hedeflerin Avrupa Birliği
tarafından da idrak edilmesi gerektiğine dikkat çeken Stylianou, yasanın esas olarak ‘döngüsel ekonominin teşvik edilmesi, yani atığın
atılacak gereksiz bir şey değil bir
kaynak olduğu çerçevesi’ üzerinde
olduğunu söyledi.
Yukardakiler bağlamında planın
değiştirilerek, yeni düzenlemeyle ‘ilk
kez yerel yönetimlere, metal, plastik, kâğıt ve cam, dört atık kolunda
ayrı toplama uygulanmasına yönelik
yasal bir yükümlülük’ sağlandı.
Bunun yerel yönetimlerin vatandaşlara bu yasayı uygulama yolları
bulmaları konusunda bilgilendirilmesi demek olduğunu ifade eden
Bayan Chrystalla Stylianou, bu
bağlamda, Avrupa fonları yoluyla
fon araçları olduğunu, bunların
yerel yönetimleri desteklemede
kullanılabileceğini, gerektiğinde
altyapıyı güçlendirebileceğini anlattı.
Bununla ilgili olarak bio-gaz
veya organik atıkların gübreye
dönüştürülmesini örnek gösteren
Bayan Stylianou, bugün çöp olarak
nitelendirilen çok sayıda atığın
ortadan kaldırılmasını, mümkün
olduğunca azının gömülmesinin
amaçladıklarını ifade etti.
Bugün yürürlükte olan yasanın
ana hükümlerini izah etmesi istenen Çevre Dairesi üst düzey
yetkilisi, atık üreticilerinin depolamasının, dolayısıyla çevre
kirliliğine, sıkıntılara veya kamu
sağlığı için sorunlar yaratmasına
yol açmamasının esas olduğunu
vurguladı.
Yetkililer, atıkların verilen izin
belgeleriyle uyumlu yönetileceği
atıkların izin belgeli atık işletenlerce temin edileceğinden emin
olmak istiyorlar.
Şu anda kaç tane izin belgeli şirket
bulunduğu sorusuna Stylianou,
atıkları toplayan, nakleden ve satan, evler için 60, şirketler için
200 izin belgeli şirket bulunduğu
yanıtını verdi.
İzin belgelerinde artış olup olmayacağı sorusunu olumlu yanıtlayan Bayan Chrystalla Stylianou,
sadece 2014’te 70 izin verildiğini,
bazılarının eskilerin yenilenmesi
şeklinde olduğunu bildirdi.
Çevre Dairesi’nin yasanın uygulanmasına yönelik zorluklar
konusunda da Bayan Stylianou,
genellikle çevre kirliliğine, kamu
sağlığına ve sıkıntılara neden olmayacak şekilde atıkları depolamayan atık üretenlerin, şirketlerin veya kişilerin kuralları yerine
getirmeme durumları olduğunu
kaydetti.
Ana sorununun izin almayan ancak esas itibarıyla atık yönetimi
yapan oldukça az yasadışı kuruluş
veya kişilerin bulunduğunu belirten Bayan Chrystalla Stylianou,
arazilerde genellikle elektronik
ve elektrik ürünlerle ilgili metal
atıkları üzerinde yasadışı olarak
çalışan bazı kişilerden örnekler
verdi.
Yemeklik yağdan yasadışı olarak
bio-dizel üretimi yapılmasıyla ilgili yeni bir fenomenden de söz
eden Bayan Stylianou, yemeklik yağın döküldüğü yerlerden
yasadışı yağ toplanılıp yasadışı
olarak kullanıldığını, bunun bazı
kişilerin ekonomik krizden olayı
araçlarına yakıt olarak bu yöntemi
kullanmasıyla ilgili olduğunu da
izah etti.
Yayıncı: Kıbrıs Haber Ajansı (KHA)
Yayın Şefi: Georgia Vasiliou
Baş editör /Grafikler: Rebekah Gregoriades
21, Akadimias Caddesi, 2107 Aglantzia, Kıbrıs
Posta Kutusu 23947, CY – 1687 Lefkoşa
Telefon: +357-22556000
http://www.cna.org.cy
Faks: +357-22556100
[email protected]
Sorunların izinleri olan ve kurallara uymayan kişilerden de kaynaklanabildiğini, bununla sürekli
mücadele edildiğini anlatan Bayan
Stylianou, dairenin bu sorunla
nasıl baş ettiği sorusuna, “Yakın
geçmişte Meclis’in denetleme
hizmeti için yedi kişinin istihdam
edilmesiyle ilgili bir miktarı onayladığı, bunun sonucunda her yıl
800 denetimin yapılabileceğini
duyurdu.
Çevre Dairesi üst düzey yetkilisi
Bayan Chrystalla Stylianou, “İlk
kez bütün denetimleri yapma
imkânımız oldu. Daireye gelen
şikâyetlere ve sıkıntılara her gün
yapılan denetimlerle, ziyaretlerle
ve yoklamalarla yanıt verdik” şeklinde konuştu.
Dairenin polisle iyi bir çalışma
işbirliği bulunduğunu, gerektiğinde polisin çağrıldığını kaydeden Stylianou, ‘Yasayla uygulanacak cezalarla ilgili bir başka
soruyu da, ‘Yasayla mahkemenin
vereceği ceza 4,000 avroyu bulabilir’ şeklinde yanıtladı.
Geçen yıl çevre kirliliği ve atık
yönetimiyle ilgili cezaların toplam
70,000 avro olduğunu açıklayan
Bayan
Chrystalla
Stylianou,
cezaların ödenmemesi halinde
bir sonraki işlem için Başsavcılık’a
gönderildiğini,
mahkemelerin
henüz atık ihlalleriyle ilgili hapis
cezası uygulamadığını, genellikle
para cezası verdiğini ifade etti.
Geçmiş yıllara göre bir farklılık
görüp görmediği sorusuna Bayan
Stylianou şu yanıtı verdi:
“Vatandaşlardan ve çeşitli yerlerden artan atıklarını ne yapacaklarına ilişkin telefonlar ve mektuplar alınmıştır. Bu daha önce
olmamıştı.”
Kıbrıs bugüne kadar ne yaptı
Resmi veriler 2011’de toplam geri
dönüşüm kâğıdı, plastik, metal ve
camın %26 olduğunu gösteriyor.
Kıbrıs’ın 2020’ye kadar %50’lik
hedefe ulaşması gerekiyor.
Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (EPR):Belçika deneyimi
Fost Plus İdari Müdürü ve EXPRA Başkanı William
Veermeir, düzenlenen LIFE+ Avrupa Birliği programı
tarafından finanse edilen Yeniden Düşün: Azalt Yeniden Kullan ve Geri Dönüştür projesinin paydaş
istişare toplantısında yaptığı konuşmada, çevre ve
dolayısıyla atıkların Belçika`da bölgesel bir sorun olduğunu belirtti. Paydaş istişare toplantısı Brüksel`deki
Fost Plus genel merkezinde yapıldı.
Toplantıya, düzenleyici lehtar ve ortak olan CyBC
temsilcileri, Green Dot Cyprus, Tarım, Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanlığı Çevre Dairesi, Kıbrıs Pedagoji Kurumu ve Kıbrıs Haber Ajansı katıldı ve Avrupa
düzeyinde bu alanda öncü olanları ilgiyle dinledi.
Fost Plus, ev atıklarının toplanması ve işlenmesiyle ilgilenen Avrupa`da beşinci, Belçika`da birinci kuruluş
oluyor.
Karşı karşıya bulunulan bazı sorunların, yönerge
eksikliği, özel ve kamu sorumluluk eksikliği olduğunu belirten William Veermeir, “Olması gereken
Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (EPR), herkesin
tartışabileceği bir kuraldır, siyasi ve ekonomik araçtır.
Bireyler uygulamayla birlik olabilirler” şeklinde
konuştu.
EPR`de her paydaşın kendi görevini üstlendiğine
işaret eden Veermeir, bunların 1. Yasa Koyucular, 2.
Sanayi, Belediyeler, 4. Atık işletmecileri, 5. Vatandaşlar olduğunu söyledi.
Fost Plus İş ve Pazarlama Müdürü Johan Goossens,
konuşmasını Fost Plus`un 20 yıl önce kurulmasından
bu yana uyguladığı iletişim stratejisi üzerinde detaylandırdı ve LIFE programı ortaklarını bir zaman yolculuğuna çıkardı.
Fost Plus Bölge İşlemleri Yöneticisi Arn Malef de
konuşmasında, şirketin Kıbrıslı ortaklarına, Belçika`Kuruluşun İdari Müdürü William Veermeir, EXda düzeni sağlanan ev ambalaj atıklarının
PRA`nın (Genişletilmiş Üretici SorumGreen
ayrılması ve geri dönüşümünün
luluğu Birliği) ilk seçilmiş başkanı
yollarını, fırsatların neler olabiDot Cyprus’a,
olarak da hizmet veriyor.
leceğini, ortaya çıkabilecek
2014/15 Avrupa Girişim
Belçika`daki sistemi tartehditlerin neler olabiTanıtım
Ödülü
kuruluşunca
if ederken sisteme toleceğini anlattı.
plam 589 belediyenin,
‘Ruban d’Honneur Recipient’ unBelçika Fost Plus toplayaklaşık 35 beledima öğretisi bakımınvanı verildi. Bu unvanla söz konusu
yeler arası otoritendan iyi bir yoldadır.
kuruluş, ‘Çevresel & Birlik Sürdürülein katıldığını bilPiyasa kapsamı %
diren Veermeir, ev bilirliği’ kategorisinde, Avrupa’nın en iyi 92`yi
bulmaktadır,
atıklarının
toplanyaklaşık 1004,4 kg/
kuruluşları arasında yer aldı. Avrupa
ması ve işlenmesinin
yerleşik halk 61 kg
Girişim Tanıtım Ödülü isimli kuruluş, karton, 29 kg cam ve
belediyenin sorumlu
olduğunu, Belçika`da
14,4 kg PMD üretiyor.
Avrupa’daki en büyük iş ödülü kuuygulanan kuralların verGeri dönüşüm toplanan
ruluşu oluyor. Bu yıl etkinliğe
gi olduğunu, attığın kadar
atığın % 87,5`ine ulaşıyor.
öde olduğunu ve bunun etkili
24,000’in üzerinde kuİşlem maliyeti10 avro/yerleşik
bir teşvik olduğunu anlattı.
halk oluyor.
ruluş katıldı.