21.07.2010 ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ VE AB SÜRECĠNDE SANAYĠ Prof. Dr. Veysel EROĞLU 1 21 Temmuz 2010 – TOBB, Ankara Ġklim DeğiĢikliği ve Kyoto Protokolü AB Çevre Faslı Önemli AB Direktifleri Çevre Ġzinleri 2 1 21.07.2010 BMĠDÇS ve TÜRKĠYE SözleĢme kapsamında ülkeler 3 gruba ayrılmıĢtır: Listeler Ülkeler Sorumluluklar Ek-1 OECD + AB + PEGSÜ (41 ülke) Emisyon Azaltımı Ek-2 OECD + AB-15 (24 ülke) Türkiye (hariç) Teknoloji Transferi ve Mali Destek Sağlamak Ek-1 DıĢı Diğer Ülkeler (Çin, Hindistan, Pakistan, Meksika, Brezilya..) Yükümlülükleri yok… Ek-B Ek-1 Ülkeleri (39 ülke) Türkiye ve Belarus (hariç) 2008-2012 arası dönem için 1990 seviyesine göre sera gazı emisyonlarında %5 azaltım Ülkemiz, 24 Mayıs 2004 tarihi itibariyle SözleĢme‟ye taraf olmuĢtur. 3 (*) PEGSÜ: Pazar Ekonomisine GeçiĢ Sürecindeki Ülkeler (Doğu Bloku Ülkeleri) KYOTO PROTOKOLÜ ve TÜRKĠYE Türkiye Protokol‟ün Ek-B listesinde değildir. Türkiye, 26 Ağustos 2009 tarihi itibari Kyoto Protokolü‟ne resmen taraf olmuĢtur. ile 4 2 21.07.2010 TÜRKĠYE‟NĠN TEMEL GÖSTERGELERĠ Ülkemiz, iklim değiĢiklinin olumsuz etkilerine karĢı en hassas bölgeler arasında bulunan Akdeniz Havzasında yer almaktadır. 5 SERA GAZI EMĠSYONLARINDA TARĠHĠ MESULĠYET 1850-2002 Yılları Arasında Emisyonların Ülkelere Göre Dağılımı (%) Ülke Emisyon (%) ABD % 29,3 AB-25 % 26,5 Rusya % 8,1 Çin % 7,6 Hindistan % 2,2 Kanada % 2,1 Türkiye % 0,4 Kaynak: World Resources Institute, 2004 6 3 21.07.2010 TÜRKĠYE‟NĠN TEMEL GÖSTERGELERĠ KiĢi baĢı sera gazı emisyon değerleri (ton CO2- eĢd.) Amerika Kanada Rusya OECD AB-27 Çin Hindistan Türkiye : 19,1 : 17,4 : 11,2 : 15,0 : 10,2 : 4,6 : 1,2 : 5,3 (2007 yılı) (2007 yılı) (2007 yılı) (2007 yılı) (2007 yılı) (2005 Yılı) (2005 Yılı) (2007 Yılı) 7 2005 Yılı Emisyonlarının Ülkelere Göre Dağılımı (%) Ülke Emisyon (%) ABD % 17 Çin % 17 AB-27 % 12 Hindistan % 5,5 Rusya %5 Brezilya %4 Kanada %2 Türkiye % 0,7 Kaynak: IEA statistics, 2008, 8 4 21.07.2010 ENERJĠ YOĞUNLUĞU DEĞĠġĠMĠ Enerji Yoğunluğu: GDP-Gayri Safi Milli Hasıla (1000 $) baĢına Enerji Tüketimi (tep=ton eĢdeğer petrol) Enerji Yoğunluğu Endeksi (1995=100) Enerji Yoğunluğu Endeksi (1995=100) Türkiye 100 90 AB ABD 80 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Yıllar AB (27 ülke) 2001 Türkiye 2002 2003 2004 2005 2006 ABD 9 TOPLAM SERA GAZI EMĠSYONLARI 1000 ton CO2 eşdeğeri 1990, 1995, 2000, 2005 Yıllarında Ülkelerin Toplam Emisyonları: 10 Kaynak: BMĠDSÇ Sekretaryası Envanter Tabloları, 2007; Ek-1 DıĢı Ülkelerin Ulusal Bildirimleri 5 21.07.2010 TÜRKĠYE‟NĠN SERA GAZI EMĠSYONLARI 2007 yılı, Sektörlere Göre Toplam Sera Gazı Emisyonları (Milyon ton CO2 eĢdeğeri) Proses kaynaklı Sanayi Emisyonları 26,2 (% 7,0) Tarım 26,3 (% 7,1) Sanayi Kaynaklı Enerji Emisyonları 120 (% 32) Atık 31,8 (% 8,5) TOPLAM ENERJĠ 288,3 (% 78) Diğer Enerji Emisyonları 168,3 (% 46) 11 SANAYİ SEKTÖRÜ SERAGAZI EMİSYON DAĞILIMI DİĞER (Kireç, Kimya, vs.) F-GAZLAR 0,92 Milyon ton/yıl 3,2% 4,4 Milyon ton/yıl 15,8% 81% ÇİMENTO 22,68 Milyon ton/yıl 12 6 21.07.2010 ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ĠLE MÜCADELE Türkiye, Protokol‟ün Ek-B listesinde yer almadığı için bir azaltım hedefi almamıĢtır, ancak aĢağıdaki sektörlerde emisyon azaltıcı muhtelif politikalar uygulanmaktadır: Enerji, UlaĢtırma, Atık, Tarım, Ormancılık, Arazi Kullanımı. 13 ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ĠLE MÜCADELE Bakanlığımız koordinasyonunda, ilgili bütün kurum / kuruluĢlarla iĢbirliği içerisinde ülkemiz önceliklerini tanımlayan “ Ulusal Ġklim DeğiĢikliği Strateji Belgesi” 3 Mayıs 2010 tarihinde YPK tarafından onaylanmıĢtır. 14 7 21.07.2010 ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ STRATEJĠSĠ (Sanayi) Sanayicilerin kendi sera gazı emisyon envanterlerinin hazırlamasını teĢvik edici mekanizmalar geliĢtirilecektir. Temiz üretim teknolojileri ve geri kazanım özendirilecek sanayici bu konuda bilinçlendirilecektir. 15 ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ STRATEJĠSĠ (Sanayi) “Gönüllü Karbon Piyasaları”nın sanayi sektöründe yaygınlaĢması sağlanacaktır. 16 8 21.07.2010 ULUSLARARASI SÜREÇ Kyoto Protokolü‟nün 1. yükümlülük dönemi 2012 yılında bitmektedir. Türkiye‟nin ilk yükümlülük döneminde (2008-2012) sayısallaĢtırılmıĢ sera gazı emisyon azaltım veya sınırlama yükümlülüğü yoktur. 2012 sonrası uluslararası iklim müzakereler devam etmektedir. rejimine yönelik 17 KOPENHAG TARAFLAR KONFERANSI Ülkemiz, Sn. CumhurbaĢkanımızın nezaretinde bir heyet ile temsil edilmiĢtir. 2010 yılı sonunda Meksika‟da gerçekleĢtirilmesi planlanan 16.Taraflar Konferansına katılım sağlanacaktır. 18 9 21.07.2010 TÜRKĠYE‟NĠN POZĠSYONU Kopenhag (ve önceki) bildirimlerinde; 26/CP.7 kararı ile ülkemizin diğer EK-1 ülkelerinden farklı olarak geliĢmekte olan bir ülke olduğunu, Türkiye‟nin, yeni taahhüt döneminde, özel Ģartları çerçevesinde, ulusal kalkınma hedefleriyle uyumlu sera gazı emisyon sınırlandırma sorumluluğu almayı hedeflediğini, 19 TÜRKĠYE‟NĠN POZĠSYONU Kopenhag (ve önceki) bildirimlerinde(devam); BaĢta teknoloji transferi ve adaptasyon olmak üzere mali yardımlardan ve yeni fonlardan faydalanmak istediğini, Kyoto Protokolü finansmanı için olmadığını, sonrası iklim rejiminin finansman yükümlülüğü önemle vurgulamıĢtır. 20 10 21.07.2010 KOPENHAG MUTABAKATI Hukuki bağlayıcılığı olmayan ve “yol haritası” niteliği taĢıyan “KOPENHAG MUTABAKAT” metninde özetle; DüĢük emisyonlu kalkınma stratejisinin benimsenmesi, EK-1 ülkelerinin sera gazı azaltım hedeflerini; EK-1 DıĢı ülkelerin ise, sera gazı azaltım eylemlerini (NAMAs) Sekretarya‟ya iletmesi, 21 KOPENHAG MUTABAKATI GeliĢmekte olan ülkelerin uyum ve azaltım faaliyetlerinin finansmanı için 2010-2012 periyodunda 30 milyar dolar, 2012-2020 arasında yıllık 100 milyar dolarlık fonun harekete geçirilmesi, “Kopenhag YeĢil yer almaktadır. Çevre Fonu”nun oluĢturulması, 22 11 21.07.2010 KOPENHAG MUTABAKATINA GÖRE AZALTIM HEDEFĠ BEYAN EDEN EK-1 ULKELER Ülkeler 2020 Yılı Mukayese Yılı %17 2005 Belarus %5 - %10 1990 Kanada %20 2006 %20 - %30 1990 Ġzlanda %15 1990 Japonya %25 1990 Rusya %10 - %15 1990 Norveç %40 1990 Ġsviçre %20 - %50 1990 %17 (2020) - %30 (2025) - %83 (2050) 2005 Avustralya AB ABD 23 ÜLKEMĠZDE YAPILACAKLAR Bu çerçevede; Ülkemizin diğer EK-1 ülkelerinden farklı olduğunu teyit eden MarakeĢ 26/CP.7 kararı çerçevesinde müzakerelerini sürdürmesi, Envanter ve projeksiyon çalıĢmalarının yeniden gözden geçirilmesi, 24 12 21.07.2010 ÜLKEMĠZDE YAPILACAKLAR Her sektörde Azaltım Eylemlerinin tanımlanması (sektörel NAMAs), DüĢük karbonlu ekonomiye geçiĢ sürecine yönelik çalıĢmaların baĢlatılması gerekmektedir. 25 SANAYĠDE SERA GAZI EMĠSYONLARININ AZALTIMI Çevre dostu en iyi tekniklerin ve temiz üretim teknolojilerinin kullanılması, Enerji yoğunluğunun düĢürülerek enerji verimliliğinin sağlanması, 26 13 21.07.2010 GÖNÜLLÜ KARBON PĠYASALARI Gönüllü Karbon Ticareti kapsamında faaliyet gösteren firmalar için bir kayıt sistemi oluĢturmak, ve 2010 yılı sonuna mevzuat hazırlamak kadar için çalıĢmalar baĢlatılmıĢtır. 27 TÜRKĠYE‟DE GELĠġTĠRĠLEN PROJELER Proje Tipi Proje Sayısı GerçekleĢtirilen Azaltım (ton) Rüzgar 37 3.575.000 Hidroelektrik 21 725.000 Biyogaz 4 1.640.000 Jeotermal 3 105.000 TOPLAM 65 6 Mt CO2 eĢdeğer/yıl 28 14 21.07.2010 GELECEĞĠN KURGUSU Bilimin mesajı; Doğal kaynakları bilinçli tüketmek, Hayat tarzımızı değiĢtirmek, SanayileĢme ve çevre arasında denge kurmak, Temiz Üretim gerçekleĢtirmek Enerji ve Sanayide verimlilik sağlamak, 29 GELECEĞĠN KURGUSU AR-GE, Teknoloji transferi, Yeni istihdam alanları (YeĢil Yakalılar: Çevre Müh, Ekolojik Mimarlar, Çevre Avukatları, Çevre Teknisyenleri vb.) Yeni finansman kaynakları, (Kopenhag YeĢil Ġklim Fonu) yeni uluslar arası Dünyada yeni dengeler ve yıldızı parlayacak (Türkiye, Çin, Hindistan, Brezilya ve G. Kore) fonlar ülkeler 30 15 21.07.2010 BEKLEYEN ZORLUK Oyunun dıĢında kalmak!! 31 AB ÇEVRE FASLI 32 16 21.07.2010 AB ÇEVRE FASLI SÜRECĠ Tarama Toplantıları Nisan-Haziran 2006 2006 Müzakere Pozisyon Belgesi 13.11.2009 Tarama sonu Raporu 3. 10. 2007 2007 2008 2009 Müzakere Faslının Açılması 21.12.2009 2010 33 AB ÇEVRE MEVZUATI AB Çevre Mevzuatında Yer Alan Sektörler Yatay Mevzuat Hava Kalitesi Atık Yönetimi Su Kalitesi Doğa Koruma Sanayi Kaynaklı Kirlilik ve Risk Yönetimi Kimyasallar Gürültü Kirliliği 34 17 21.07.2010 ÇEVRE FASLI YATIRIM MALĠYETĠ Yatırım Ġhtiyacı (2007-2023) Sektör Milyar Euro Oran (%) Su 33,969 57,95 Atık 9,560 16,31 Hava 0,037 0,07 14,785 25,22 0,264 0,45 58,585 100 Sanayi Kaynaklı Kirlilik Doğa Koruma Toplam 35 ÇEVRE FASLI YATIRIM MALĠYETĠ Su Sektörü 33.969 € - % 58 18.083 € Atık su 12.743 € İçme suyu 3.143 € Diğer Sanayi Kaynaklı Kirlilik 14.785 € - % 25 Hava Kirliliği 428 € - % 1 Katı Atık 9.560 € - % 16 TOPLAM : 58.585 € 36 18 21.07.2010 ÇEVRE FASLI YATIRIM MALĠYETĠ ĠLGĠLĠ KURUM FĠNANSMAN ĠHTĠYACI (MĠLYAR EURO) 1- Merkezi Ġdare 7,738 2- Mahalli Ġdare 21,814 Belediye öz kaynakları 13,023 Ġller Bankası 6,980 DıĢ Krediler 0,994 Kamu - Özel Sektör ĠĢbirliği 3- Özel Sektör 0,817 15,138 4- KĠT 1,187 5- AB Fonları+Diğer Hibeler 12,708 GENEL TOPLAM 58,585 37 KAPANIġ KRĠTERLERĠ Ülkemizin “Müzakere Pozisyon Belgesi”ne karĢılık olarak hazırlanan Avrupa Birliği‟nin “Ortak Müzakere Pozisyon Belgesi”nde, “Çevre Faslı”nın geçici olarak müzakerelere kapatılabilmesi için çevre alanında 5 adet “KapanıĢ Kriteri” belirlenmiĢtir. 38 19 21.07.2010 KAPANIġ KRĠTERLERĠ Bu doğrultuda, Türkiye‟nin: 1. Sınır aĢan hususlara iliĢkin mevzuatı, 2. Su kalitesi alanındaki mevzuatı, 3. Sanayi kaynaklı kirlilik ve risk yönetimi alanındaki mevzuatı kabul etmesi, 4. Doğa koruma ve atık yönetimini de içerecek Ģekilde bütün sektörlerde uygulama ve yaptırımda ilerleme sağlanması, 5. Özellikle denetim alanında idari kapasitenin geliĢtirilmesi gerekmektedir. 39 SANAYĠ SEKTÖRÜ ĠÇĠN ÖNEMLĠ AB DĠREKTĠFLERĠ 40 20 21.07.2010 ATIK YÖNETĠMĠ Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifi (94/62 EC) Sorumluluk verilmiĢtir. ambalajlı ürünleri piyasaya Ambalaj atığı üreticileri; oluĢturdukları atıklarını belediyenin toplama sistemine zorundadır. UyumlaĢtırma Tarihi sürenlere ambalaj vermek 24.06.2007 Kademeli olarak 2020‟ye kadar Uygulama Tarihi 41 ATIK YÖNETĠMĠ Tehlikeli Atık Direktifi (91/689/EEC) Tehlikeli atıkların bilinçli bir biçimde iĢleme tabi tutulması ve yönetimiyle ilgilidir. UyumlaĢtırma Tarihi 14.03.2005 Uygulama Tarihi Kademeli olarak 2023‟e kadar 42 21 21.07.2010 ATIK YÖNETĠMĠ Atık Yağların Bertarafı Direktifi (75/439/EEC) Atık motor yağlarının üreticilerine verilmiĢtir. toplanması motor yağı Atık yağların kaynakta kategorilerine göre ayrı toplanması baz yağ veya enerjiye dönüĢtürülmesi gereklidir. 21.01.2004 UyumlaĢtırma Tarihi 30.07.2008 -Yönetmelik DeğiĢikliği 30.07.2008 Uygulama Tarihi 43 ATIK YÖNETĠMĠ Elektrikli ve Elektronik Atıklar Direktifi 2002/96/EC Elektronik atıkların üretici yükümlülüğü bulunuyor. tarafından toplama Atıkların toplanması, iĢlenmesi, geri kazanımı ve bertarafı üretici sorumluluğu altında gerçekleĢtirilecektir. UyumlaĢtırma tarihi 31.12.2010 Uygulama tarihi Kademeli olarak 2023‟e kadar 44 22 21.07.2010 ATIK YÖNETĠMĠ Elektrikli ve Elektronik EĢyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılması Direktifi 2002/95/EC Sanayicilerin, ürettikleri ürünlerde bazı ağır metal ve diğer zararlı maddeleri kullanmaları istisnalar dıĢında yasaktır. UyumlaĢtırma tarihi 30.05.2009 Uygulama tarihi 30.05.2010 45 ATIK YÖNETĠMĠ Ömrünü TamamlamıĢ Araçlar Direktifi 2000/53/EC Yeni üretilecek araçlarda bazı ağır kullanılması istisnalar dıĢında yasaktır. metallerin Üreticilerin, ekonomik değeri olmayan araçları bedelsiz geri alma mecburiyeti bulunmaktadır. UyumlaĢtırma Tarihi 30.12.2009 Uygulama Tarihi Kademeli olarak 2014‟e kadar 46 23 21.07.2010 SANAYĠ KAYNAKLI KĠRLĠLĠK KONTROLÜ Büyük Yakma Tesisleri Direktifi (2001/80EC) Isıl gücü 50 MW veya daha fazla olan, yalnızca enerji üretimi için inĢa edilen, katı, sıvı veya gaz yakıtların kullanıldığı yakma tesislerini kapsar. Yeni tesisler, yönetmelik yayım tarihi itibarıyla AB sınır değerleri ile usul ve esaslarına tabi olacaktır. Mevcut tesisler için yayım tarihi itibarıyla 9 yıllık bir geçiĢ süresi tanınmıĢtır. UyumlaĢtırma tarihi 08.06.2010 Uygulama tarihi Kademeli olarak 2019‟a kadar. 47 SANAYĠ KAYNAKLI KĠRLĠLĠK KONTROLÜ Tehlikeli Maddeler Bulunduran Büyük Kaza Risklerinin Kontrolüne ĠliĢkin (SEVESO II) Direktifi (96/82/EC) Direktif kapsamında kalan sanayicilerin bulundurdukları tehlikeli kimyasal madde miktarına bağlı olarak: Alt seviyeli kuruluĢların Büyük Kaza Önleme Politikası oluĢturması, Üst seviyeli kuruluĢların Güvenlik raporu ve Acil Durum Planı hazırlaması, UyumlaĢtırma Tarihi 2010 IPA kapsamında yapılacak olan Uygulama Tarihi proje sonucuna göre belirlenecektir. 48 24 21.07.2010 SANAYĠ KAYNAKLI KĠRLĠLĠK KONTROLÜ Sanayi Kaynaklı Kirliliğin Önlenmesi ve Kontrolü (IPPC) Direktifi (2008/1/EC) Entegre YaklaĢım: Alıcı ortamlara (hava, su, toprak) verilen salınımlarının etkilerinin birlikte değerlendirilmesi, enerji tüketimi, atık üretiminin minimizasyonunun sağlanması …. Emisyon Limit değerlerinde “ Mevcut En Ġyi Teknikler” in (Best Available Techniques-BAT) ve referans dokümanların (BREF) gözönünde bulundurulması. UyumlaĢtırma tarihi 31.12.2012 Entegre Ġzin Sistemi Kurulması 31.12.2015 Tam Uygulama 31.12.2018 49 SANAYĠ KAYNAKLI KĠRLĠLĠK ÖNLEME VE KONTROLÜ Mevcut en iyi teknikler konusunda Türkçeye kazandırılan referans belgeler (BREF‟ler) konusunda ilgili sektörler ile iĢbirliği yapılmıĢtır; Çimento ve Kireç Cam Üretimi Büyük Yakma Tesisleri Tekstil Ġzleme Sistemleri Ekonomik ve ortamlararası etkiler Demir-Çelik Endüstrisi Depolamadan kaynaklanan emisyonlar Enerji verimliliği 50 25 21.07.2010 SANAYĠ KAYNAKLI KĠRLĠLĠK ÖNLEME VE KONTROLÜ Sanayici için Faydaları Esnek YaklaĢım. • Sabit ve katı emisyon sınırları yerine, mevzi Ģartları da dikkate alan uygulamalar. • Referans dökümanlar ile teknolojiyi takip ve karĢılaĢtırma yapma imkanı. Temiz Teknoloji Uygulamaları. Avrupa Birliği pazarında yer almak. 51 KĠMYASALLAR YÖNETĠMĠ Kimyasalların Kaydı, Değerlendirmesi, Kısıtlaması (REACH) Tüzüğü (1907/2006/EC) Ġzni ve AB‟de yılda 1 ton ve üzerinde üretilen veya ithal edilen maddeler Avrupa Kimyasallar Ajansı‟na kayıt yaptırılacak Kayıt dosyasında; • Maddenin Kimliği, Fiziko-kimyasal, Toksikolojik, Ekotoksikolojik özellikleri ve kullanım alanları, • Güvenlik Bilgi Formu, • Kimyasal Güvenlik Raporu, UyumlaĢtırma Tarihi 31.12.2012 Uygulama Tarihi 2013 52 26 21.07.2010 AB SÜRECĠ/FIRSATLAR Kamu ve çevre sağlığını korumak maksadıyla deniz, göl ve nehirlerimize daha yüksek kalite standartları getirilecektir. Deniz ve kıyılarda yapılan geliĢmesini sağlayacaktır. çalıĢmalar turizmin Atıksuları arıtan belediye sayısı artacaktır. 53 AB SÜRECĠ/FIRSATLAR Atıkların düzenli depolanması ile geri dönüĢüme ağırlık verilerek ülke ekonomisine katkı sağlanacaktır. Ġnsan sağlığı ve çevre açısından risk oluĢturan düzensiz depolama sahaları (vahĢi çöplük alanları) kapatılacak veya rehabilite edilecektir. Çevre alanında yapılacak çalıĢmalar, koruyucu hekimlik iĢlevini görerek sağlık harcamalarını azaltacaktır. 54 27 21.07.2010 AB SÜRECĠ / FIRSATLAR Toplam kalite standartları ve enerji verimliliği uygulamaları ile sanayide üretim verimliliği artacak, ihracat daha da geliĢecektir. Proje paketi hazırlama, hizmet (kapasite geliĢtirme) ve mal (su, atık su, atık, hava sektörü teçhizatı vb.) alımı ve inĢaat ihalelerinin sayısı artacak, bu durum özel sektör için istihdam ve ticaret ortamı sağlayacaktır. 55 AB SÜRECĠ / FIRSATLAR Özel sektörün doğrudan yararlanabileceği ve araĢtırma ve geliĢtirme faaliyetlerini hızlandıracak yenilikçi çevre fonlarının kullanımı artacaktır. Atıkların bertaraf edilmesine yönelik teknolojiler/yatırımlar artacak, özel sektöre yeni iĢ imkanları sağlanacaktır. 56 28 21.07.2010 AB SÜRECĠ / FIRSATLAR Biyolojik çeĢitlilik yaygınlaĢacaktır. korunacak ve eko-turizm Daha çevre dostu ürün ve teknolojiler kullanılacaktır. Çevre izinleri sadeleĢecektir: Tek Pencere-Tek Ġzin. ÇEVRE İZNİ ZNİ 57 BAZI UYGULAMALAR e-ÇEVRE ĠZĠNLERĠ Tek Pencere-Tek Ġzin ÇEVRE İZNİ ZNİ 58 29 21.07.2010 e-Çevre Ġzinleri / Proje Türkiye 2023 yılında 500 Milyar Dolar ihracatı hedefliyor. Bu hedefe bir kapı da biz açtık: e-Çevre Ġzinleri… 300 adet e-devlet projesi içerisinden BaĢbakanlığın öncelikli 11 e-devlet projesi olarak kabul edilmiĢtir. 11 proje içerisinde ilk uygulamaya geçendir. Proje e-devlet kapısına da entegre edilmiĢtir. http://eizin.cevreorman.gov.tr http://izinlisans.cob.gov.tr 59 e-Çevre Ġzinleri/ Uygulama Çevre izinleri sadeleĢiyor: ÇEVRE İZNİ ZNİ 01.04.2010 tarihinden itibaren Çevre Ġzin Ve Lisanslarını Elektronik Ortamda Tek Elden Veriyoruz 60 30 21.07.2010 e-Çevre Ġzinleri / SadeleĢtirme Bu projeden önce 5 çeĢit çevre izini ve 17 çeĢit lisans verilmekteydi. 13 ayrı yönetmelikte yer alan izin ve lisanslara iliĢkin süreçler tek yönetmelik altında toplanmıĢtır. Geçici faaliyet belgesi verilmesi aĢamasında 199 adet belge 16 „ya düĢürülmüĢtür. e-Çevre Ġzinleri / Ne Fayda Sağlar? 1 yılda verilen ortalama 2000 iznin elektronik ortamda verilmesi suretiyle 12,5 TON KAĞIT Ne Fayda Sağlar? 30 ton (210 Adet) 5.500 ton 95000 kWh CO2 gazının her yıl 35 ton daha fazla absorbe edilmesi 4 Kişiden Oluşan 28 Ailenin 1 Yıllık Su İhtiyacı 4 Kişiden Oluşan 34 Ailenin 1 Yıllık Elektrik İhtiyacı 31 21.07.2010 e-Çevre Ġzinleri Ġzin takibi için gereksiz zaman kaybına ve kilometrelerce yol yapmaya son ! BaĢvurular elektronik olarak takip edilebilecek; Bakanlığa sadece Çay-Kahve içmeye Bekliyoruz KATI ATIK DÜZENLĠ DEPOLAMA TESĠSĠ YATIRIMLARI HIZLA ARTIYOR Tesis Sayısı 50 46 45 40 Katı atık yönetiminde büyük ilerleme kaydettik. 35 2003 yılında sadece 15 olan katı atık düzenli depolama tesisi sayısını 46‟ya çıkardık. 30 25 20 15 15 10 5 0 2003 2010 Yıllar 64 32 21.07.2010 TOPLAMA AYIRMA VE GERĠ DÖNÜġÜM TESĠSLERĠ 2003 yılında 28 olan tesis sayısı 2010 Mayıs 354‟e ulaĢmıĢtır. 220 Toplama-Ayırma Tesisi Geri Dönüşüm Tesisi 137 101 2003 23 31 14 2004 Adet 134 89 81 69 70 15 13 185 176 19 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Hedef 65 ATIK PĠLLER 325 TON 216 0 2005 2008 2009 Belediyeler, okullar, marketler, oteller, sağlık kuruluĢları ve her seviyede iĢtirakçiyle atık pil toplama oranı % 50 arttı. 66 33 21.07.2010 TEHLĠKELĠ ATIK GERĠ KAZANIMI 150 Tesis 140 Tesis 131 Tesis Geri Kazanım (ton/yıl) 662.000 600.000 543.000 18 Tesis 80.000 2003 2008 2009 2010 2010 yılı içerisinde geri kazanım tesisi kapasitesinin 660.000 ton/yıl olması beklenmektedir. 67 LĠMAN ATIK KABUL TESĠSLERĠ 205 Adet 18 2005 2010 Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında; 195 liman atık kabul tesisi belgelendirilmiĢtir. 2010 yılı sonunda atık kabul tesisi olmayan liman kalmayacaktır. 68 34 21.07.2010 GEMĠ SÖKÜM TESĠSLERĠ Türkiye, gemi sökümünde Avrupa ve Orta Doğuda lider konumdadır. Lisanslı 20 tesiste 300.000 ton/yıl kapasitede söküm yapılmaktadır. Gemi söküm sektörü yan kollarıyla birlikte 8 bin kiĢiye istihdam sağlayan ve yılda 2.5 milyar Dolar dövizi yurt içinde tutan bir sektördür. 69 MAVĠ BAYRAKLI TESĠSLERĠMĠZ ARTIYOR Mavi Bayraklı Plaj Ve Marina Sayısı 337 350 300 250 200 151 150 100 50 0 2003 2010 Yıllar 70 35 21.07.2010 T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI TEŞEKKÜRLER 71 36