16 MÜSİAD Araştırmalar ve Yayın Komisyonu Sanayi Üretimi Aylık

1-15 Temmuz 2011 SAYI: 16
MÜSİAD Araştırmalar ve Yayın Komisyonu
Sanayi Üretimi Aylık Bazda Durağan Seyrediyor
T
ÜİK verilerine göre, 2011 yılı Mayıs ayında Sanayi Üretim Endeksi
yıllık bazda % 8 oranında artış kaydederek 127 puan seviyesine ulaştı.
Mevsimsel ve takvimsel etkilerden
arındırılmış endeksin Nisan ayında
% 0,6 düşüş kaydetmesinin ardından, Mayıs ayında da % 0,3 oranında
düşüş kaydettiği gözlendi. Böylelikle
mevsimsel etkilerden arındırılmış endeks 2011 yılı başından Mayıs ayına
kadar düşüşünü devam ettirmiş oldu.
Sanayinin alt sektörleri ile ilgili enKaynak: TÜİK
deksler incelendiğinde, 2011 yılı Mayıs
ayında yıllık bazda madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi % 0,5, imalat sanayi sektörü endeksi % 8,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi % 5,1 artış gösterdi.
TÜFE’de Gıda Fiyatları Düzeltmesi
2011
yılı Haziran ayında, Tüketici Fiyatları Endeksi
(TÜFE) aylık bazda % 1,43 düşüş kaydetti. Merkez Bankası Para Politikası
Kurulu’nun Haziran ayında TÜFE’de aylık bazda en az % 0,5 oranında düşüş
gerçekleşmesini beklemekteydi. Kiraz
fiyatlarında % 68,05 ve erik fiyatlarında % 37,10 oranında düşüş kaydetmesiyle, Haziran ayında gıda fiyatlarında
aylık % 6,8 oranında düşüş gerçekleşti. Mayıs ayında yaşanan aylık bazda
% 2,42’lik artışın meyve fiyatlarındaki
mevsim normalleri üzerindeki artıştan
Kaynak: TÜİK
kaynaklandığının altını çizen ve mevsim
normalleri üstünde bu artışın bir sonraki dönemde düzeleceğini belirten Merkez Bankası Para Politikası
Kurulu, böylece tespitlerindeki tutarlılığını göstermiş oldu.
1
Merkez Bankası tarafından yayınlanan Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporunda TÜFE’de % 9,50 ile en
yüksek artışın gerçekleştiği ulaştırma grubunda temel etmenin, aylık bazda % 45,36 düzeyinde artış gösteren yurtiçi bir hafta süreli turlar maddesi olduğu belirtildi.
2011 yılı Haziran ayında Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE)’de ciddi bir değişim gözlenmedi. Aylık bazda %
0,01 artan ÜFE değerleri ile ÜFE’de yıllık enflasyon % 10,19 düzeyine yükseldi. Tarım ürünleri fiyatları
kaleminde meyve ve sebze fiyatlarındaki gelişmeler neticesinde aylık bazda % 3,13 düşüş kaydetti. Sanayi
kaleminde ise aylık bazda % 0,68’lik artış yaşandı. İmalat sanayi fiyatlarında genel olarak fiyat artışında
yavaşlama gözlenirken, MIGS sınıflamasına göre dayanıksız tüketim malları hariç tüm alt kalemlerde aylık
bazda fiyat artışları gerçekleşti.
Dış Ticaret Açığı Artıyor
Kaynak: TÜİK
T
ÜİK 2011 Mayıs ayı Dış Ticaret verilerine göre, yıllık bazda, ihracat % 11,7 artarak 10,9 milyar dolar ve ithalat % 42,6 artarak 21 milyar dolar düzeyine ulaştı. Bu artışlar mevsimsel etkiden arındırılmış verilere göre hesaplandığında, ihracatta % 11,7 ve ithalatta % 37 oranlarında artış gerçekleşti.
Mayıs ayındaki ithalat ve ihracat rakamlarındaki artışlarla birlikte dış ticaret açığı 10 milyar dolar düzeyine çıktı. 2011 Nisan ayında % 56,8 düzeyinde olan ihracatın ithalatı karşılama oranı Mayıs ayında
% 52,1’e geriledi. Mayıs ayında, Türkiye’nin en fazla ihracat ve ithalat yaptığı ülke Almanya olurken,
Avrupa Birliği’nin ihracattaki payı % 46,8’e çıktı.
2011 yılı Ocak-Mayıs döneminde ise, yıllık bazda ihracat %20 artarak 54,2 milyar dolar ve ithalat %
43,8 artarak 98 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. 2011 Ocak-Mayıs dönemi genel olarak değerlendirildiğinde, ihracatın ithalatı karşılama oranı % 55,4 olarak gerçekleşti.
Cari Açık Artış Hızı Aynı Kaldı
T.C.
Merkez Bankası tarafından açıklanan Ödemeler Dengesi İstatistiklerine göre 2011 Mayıs
ayında ödemeler dengesinde 7,7 milyar dolarlık cari işlem açığı gerçekleşti. Bu veriler ile
birlikte 2011 yılının ilk beş ayında ödemeler dengesi toplam 37,2 milyar dolar cari işlem açığı vermiş
oldu. 2011 yılı Mayıs ayında gözlenen ödemeler dengesi açığında dış ticaret açığı 8,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşerek, ödemeler dengesindeki cari işlem açığının temel nedeni oldu. Aynı dönemde
gelir dengesinde iyileşme devam ederek 518 milyon dolara indi. Bununla birlikte hizmetler dengesinde
aylık bazda % 84 civarında iyileşme ile 2011 Mayıs ayında hizmetler dengesi 1,3 milyar dolar fazla verdi.
2
2
Kaynak: TCMB
Türkiye’nin Enerji İhtiyacı Artıyor
Kaynak: EUROSTAT
2011
yılı ilk çeyreğinde % 11’lik büyüme ile dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi olan
Türkiye’nin enerji ihtiyacı da artıyor. Geçtiğimiz 10 yıllık dönem içinde, OECD ülkeleri
içinde enerji talebi en hızlı artan ülke olarak Türkiye’nin önümüzdeki yıllarda enerji talebinin yılda
ortalama % 6,6 artması bekleniyor. Artan enerji talebiyle birlikte artan enerji ithalatı aynı zamanda
cari işlemler hesabında açığı tetikliyor. Merkez Bankası verilerine göre yılın ilk çeyreğinde ithalatın
% 20,2’si enerji ithalatından kaynaklandı. Cari işlemler dengesindeki açığa sebep olan temel faktörlerden biri olan enerji ithalatını azaltmak için, Türkiye’nin büyüme ile paralel artan enerji ihtiyacına
kaynak bulması önem arz etmektedir. Türkiye’nin enerji tüketiminde yerli üretim % 30’ların altında
kalırken, enerji üretiminde çeşitlilik sorun teşkil ediyor. Aynı zamanda temiz enerji kaynakları açısından nükleer ve yenilenebilir enerji üretiminde Türkiye dünya ortalamasının çok altında bir konumdadır. Bu açıdan, dünya genelinde enerji tüketimi ve Türkiye’de enerji durumu aşağıdaki grafiklerde
sunulmuştur.
Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
3
Satın Alma Gücü Paritesi Açıklandı
T
ÜİK, EUROSTAT ve OECD tarafından ortak düzenlenen Satın Alma Gücü Paritesiyle Kişi Başına Gayrisafı Yurtiçi Hasıla 2010 geçici tahminlerini açıkladı. Belirli bir mal ve hizmet sepetinin
satın alınması için gereken ulusal para tutarlarının
birbirine oranlandığı satın alma gücü paritesi, hacim endeksini yansıtıyor. Endeks üye 27 ülkenin
ortalaması 100 olacak şekilde hesaplanıyor. Bu
hesaplara göre, Türkiye’nin 2010 yılı kişi başına
düşen hacim endeksi 48 olarak gerçekleşti. Karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke arasında en yüksek
hacim endeksine sahip ülke 283 ile Lüksemburg
olurken, en düşük hacim endeksine sahip ülke ise
29 ile Arnavutluk oldu.
Kaynak: EUROSTAT
Türkiye Pahalılık Endeksinde Alt Sıralarda
T
ÜİK, EUROSTAT ve OECD tarafından ortak düzenlenen Satın Alma Gücü Paritesi Programı
çerçevesinde Karşılaştırmalı Fiyat Düzeyi Endeksleri
açıklandı. Bu endeksler, belirli bir mal ve hizmet sepetinin her ülkede satın alınabilmesi için yerel fiyat
düzeylerinin Avrupa Birliği fiyat ortalamalarına göre
karşılaştırılması ile belirlenir. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeks 100’den küçük ise “ucuz”, 100’den büyük
ise “pahalı” olarak nitelendirilmektedir. 2008-2010
yılları arasında yapılan çalışmaya göre Türkiye’nin
fiyat düzeyi endeksi 73 seviyesindedir. Yapılan araştırmaya göre en yüksek endekse sahip ülke 148 ile
İsviçre olurken, Makedonya 43 ile 37 Avrupa Ülkesi
arasında en alt sırada yer aldı.
Kaynak: EUROSTAT
4
4