01-15 Mart 2012 SAYI: 32 MÜSİAD Araştırmalar ve Yayın

01-15 Mart 2012 SAYI: 32
MÜSİAD Araştırmalar ve Yayın Komisyonu
Sanayi Üretimi Dalgalı Seyrediyor
T
ÜİK verilerine göre, sanayi üretim endeksi
2012 yılının ilk ayında, bir önceki yılın ayı
ayına göre % 1,5 artış kaydetti. Endeks aylık
bazda ise % 15 düşüş kaydetti. Böylelikle aylık
bazda dalgalı artışını sürdüren endeks 2012’de
de aynı trendini devam ettirdi. Ocak ayında,
bir önceki yılın aynı ayına göre, madencilik ve
taşocakçılığı sektörü endeksi % 2,2 azalırken,
imalat sanayi sektörü endeksi % 0,4 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi de % 9,6 artış kaydetti.
2011 Ocak ayında takvim etkisinden arındırılKaynak: TÜİK
mış endeks bir önceki yılın aynı ayına göre
% 1,3 düşüş kaydetti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endekste ise aylık bazda % 3,1 düşüş
gerçekleşti. Ocak ayı sanayi üretimine dair veriler incelendiğinde, 2012 yılı başında göze çarpan en belirgin gelişme, metal madenciliği üretiminin yıllık bazda % 23 civarında artış kaydetmesi oldu.
Enflasyonda Emtia Etkisi
Ş
ubat ayında Tüketici Fiyatları Endeksi
(TÜFE) aylık bazda % 0,56 ve yıllık bazda
% 10,43 artış gösterdi. Ana harcama grupları
itibariyle en yüksek artış aylık bazda % 2,08 ve
yıllık bazda ise % 18,53’lük artış ile alkollü içecekler ve tütün mamulleri grubunda gözlendi.
Enflasyon üzerinde emtia fiyatları ve kur dalgalanmaları etkilerini 2012 yılında da devam
ettirdiği gözlendi.
Şubat ayında Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık
bazda % 0,09’lük düşüş ve yıllık bazda
% 9,15 artış gösterdi. ÜFE sonuçları sanayinin
Kaynak: TÜİK
alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en
yüksek aylık artış % 3,82 ile diğer ulaşım araçlarının imalatı alt sektöründe gerçekleşti. Sanayinin üç sektöründen, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe % 0,17, elektrik, gaz ve su sektöründe %-4,59 düşüş
gözlenirken, imalat sanayi sektöründe değişim gerçekleşmediği gözlendi. 2012 Şubat ayında ÜFE’de iki
ay arka arkaya düşüş kaydedilmesi, ara malı fiyatlarının piyasa fiyatlarına yansımaya başladığı ve ÜFETÜFE makasının daraldığına işaret etti.
1
Dış Ticaret Açığı Düşmeye Devam Ediyor
T
ÜİK tarafından yayınlanan dış ticaret verilerine göre, 2012 Ocak ayında dış ticaret açığı
yıllık bazda 7,4 milyar dolardan 7 milyar dolara
geriledi. 2011 yılın sonunda başlan dış ticaret
açığında iyileşme 2012 yılında hızlı bir şekilde
devam ediyor. Aynı dönemde ihracat % 8,6 artarak 10,4 milyar dolar, ithalat % 2,8 artarak
17,4 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Takvim etkilerinden arındırılmış seriler ile 2012
yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat % 8,6 artarken, ithalat ise % 1,2 azaldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış
Kaynak: TÜİK
seriler ile değerlendirildiğinde, 2012 yılının ilk
ayında aylık bazda ihracat % 1,3 azalırken, ithalat % 3,2 arttı. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak
ayında 3,2 puan artarak % 59,7’ye yükseldi. İhracatta ülke payları incelendiğinde, Avrupa Birliği’nin
ihracattaki payı Ocak ayında 2011 yılında % 47,7 düzeyindeyken 2012 yılında bu pay % 43,5’e geriledi.
Avrupa Birliği’ne yapılan ihracat ise % 0,9 azalarak 4,5 milyar dolara düştü. En fazla ihracat yapılan ülke
Almanya olurken, Almanya’yı sırasıyla Irak, İngiltere, İtalya takip etti.
Cari Açıkta Beklenen Azalma
T
CMB tarafından açıklanan ödemeler dengesi istatistiklerine göre, 2012 Ocak ayında ödemeler dengesinde 5,9 milyar dolarlık cari işlemler açığı gerçekleşti. TCMB araştırmasına göre beklentilerin
altında kalan cari işlemler açığı daralma eğilimine girdiği ortaya çıktı. Cari açığın temel nedeni olarak
görülen dış ticaret açığı 5,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Sermaye ve finans hesaplarında portföy
yatırımları 1,4 milyar dolara ulaşırken rezerv varlıkların 2012 Ocak ayında 2,7 milyar dolar çıktığı gözlendi. 2012 Ocak ayında ödemeler dengesinde 834 milyon dolarlık kaynağı belli olmayan parayı ifade
eden net hat ve noksan gerçekleşti.
Kaynak: TCMB
2
2
Şubat Fiyat Gelişmeleri
T
CMB tarafından düzenlenen Fiyat Gelişmeleri Değerlendirme Raporuna göre, Şubat ayında % 10,43’e
gerileyen yıllık enflasyonunda gıda fiyatlarında düşüş ve enerji fiyatlarında uluslar arası piyasalarda
gözlenen fiyat artışlarının etkili olduğu belirtildi. Şubat ayında temel enflasyon göstergelerinde beklentiler dâhilinde aşağı yönlü bir hareket olduğu belirtildi. Şubat ayında hizmet fiyatları % 0,32 oranında
artarken bu grupta yıllık enflasyon sınırlı oranda azalarak % 6,27’ye geriledi. Aynı zamanda, Temel mal
grubunda yıllık enflasyon 0,55 puan azalarak % 10,15 seviyesine geriledi. Uluslararası enerji fiyatlarına
vurgu yapılan raporda enerji fiyatlarının aylık % 0,78 oranında arttığına dikkat çekildi.
Şubat ayında üretici fiyatlarında % 0,09 oranında kısmi azalma gerçekleşti ve yıllık enflasyon yaklaşık 2
puan azalarak % 9,15 oldu. İmalat sanayi fiyatları sabit kaldığı ifade edilirken Uluslararası piyasalarda metal ve petrol fiyatlarında gözlenen artışa rağmen, Türk lirasındaki değerlenmenin etkisiyle petrol ürünleri
ve ana metal imalatı fiyatları sırasıyla % 0,33 ve % 4,22 oranlarında azaldığı not edildi. Petrol ve ana metal
grupları dışlandığında ise imalat sanayi fiyatlarının bir önceki aya kıyasla % 0,44 oranında arttığı ve grup
yıllık enflasyonunun 1,69 puanlık azalışla % 8,91 seviyesine gerilediği belirtildi.
İşgücü Maliyeti Arttı
T
ÜİK’in dönemlik yayınladığı işgücü maliyet endeksi araştırmasına göre, saatlik işgücü maliyet endeksi 2011 yılı 4. çeyreğinde bir önceki döneme göre % 10,2 arttı. Sektörel bazda incelendiğinde
endeks değerlerindeki yıllık artış oranlarının; sanayi sektöründe % 9,1, inşaat sektöründe % 14,1 ve
hizmet sektöründe % 11,3 olarak gerçekleşti gözlendi. Bununla birlikte, Saatlik kazanç endeksi bir önceki yılın aynı dönemine göre % 10,4 ve Saatlik kazanç dışı işgücü maliyeti % 9,1 artış kaydetti.
Ticaret ve Hizmet Endeksleri
2
011 yılının son çeyreğinde, Ticaret ve
Hizmet’te ciro bir önceki yılın 4. Çeyreğine göre % 11,5 artış kaydetti. 2011 ekonomik
büyümesine paralel olarak artan endeks bir
önceki döneme göre ise % 3,5 artış kaydetti.
Böylelikle, 2011 yılı ekonomik büyümenin
% 8 üzerinde kaydedileceğine dair beklentiler
güçlendi. Endeks kapsamında ortaya çıkan istatistiklere göre, ticaret ve hizmette çalışan
işçi sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre
% 6,8 arttı. Aynı zamanda ticaret ve hizmette
çalışılan saat de bir önceki yıla göre % 7,3 artış
kaydetti. Ticaret ve hizmette verimliliğin arttığına işaret edilen gelişmelerin yanında, aynı
sektörde brüt maaşlar % 19,2 arttı.
Kaynak: TÜİK
3
Türkiye’nin % 75’i Umutlu
T
ÜİK tarafından yıllık gerçekleştirilen yaşam memnuniyeti araştırmasına göre, 2011 yılında ülkemizde 18 yaş üstü bireylerin % 62,1’i kendilerini mutlu olarak ifade etti. Yapılan araştırma sonucunda,
bireylerin ekonomik beklentilerini de kapsayan gelecekten umutlu olma oranı ise % 75,2’ye çıktı. Ekonomik gelişmeler karşısında bireylerin % 54,2’si 2010 yılında daha ucuz ürün tükettiğini belirtirken,
2011 yılında bu oran % 55,7’ye yükseldi. Buna karşılık 2011 yılında bireylerin % 32,3’ü borçlanmış,
% 26’sı tasarruflarında azalma olduğunu ifade ettiği gözlendi. Önümüzdeki dönem tüketim eğilimlerini de yansıtan araştırmada, ekonomik büyümeye paralel olarak tüketim alışkanlıklarının da değiştiği
gözlendi.
Sanayi İşgücü Artıyor
T
ÜİK tarafından çeyreklik olarak yayınlanan
sanayi işgücü girdi endeksleri araştırmasına göre, 2011 yılının son çeyreğinde sanayide
istihdam bir önceki yıla göre % 5 ve bir önceki
çeyreğe göre % 0,8 artış gerçekleştirdi ve üç
aylık sanayi istihdam endeksi 107,9 düzeyine
yükseldi. Sanayide çalışılan saat de bir önceki
döneme göre % 4,5 ve bir önceki çeyreğe göre
de % 2,2 artış kaydetti. Sanayide çarkların işlediğini ortaya çıkaran işgücü endeks araştırması
sanayide istihdamın yanı sıra ücretlerin de arttığını ortaya çıkardı. Bu araştırmaya göre, sanayide brüt ücret bir önceki yıla göre % 14,8
Kaynak: TÜİK
ve bir önceki döneme göre de % 4,6 artış kaydetti. 2011 yılının son çeyreğinde istihdama artışı en çok sanayinin alt dallarından sermaye malı imalatında gerçekleşti. % 11,8 istihdam artışıyla birlikte brüt ücretler ortalama % 21,2 artış gerçekleştirdi.
4
4