Fen Bilgisi Dersi Genetik Ünitesindeki “Hücrede Yapı Ve Canlılık

FEN BİLGİSİ DERSİ GENETİK ÜNİTESİNDEKİ “HÜCREDE YAPI VE CANLILIK
OLAYLARININ YÖNETİMİ NASIL SAĞLANIR?” KONUSUNDA AKTİF
ÖĞRETİM DESTEKLİ REHBER MATERYAL GELİŞTİRİLMESİ ve
UYGULANMASI
Leman TARHAN1 – Levent CAVAS2 – A.Ruhsah ASAN3
1
D.E.Ü. Buca Eğitim Fakültesi, OFMAE Bölümü,Buca- İZMİR
D.E.U. Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Biyokimya ABD,Buca- IZMIR
3
Özel Ege İlköğretim Okulu,Bornova- İZMİR
2
İlköğretim Fen Bilgisi dersleri; öğrencilerin öğretim sürecinde neden-niçin ilişkisini kurarak bilimsel düşünme,
yorumlama, sentez ve yaratıcılık yeteneklerinin gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Öğrencilere bu niteliklerin
kazandırılmasında derslerin aktif öğretim yöntemleriyle desteklenerek yapılandırılması ve geliştirilmesinde sürekliliğin
sağlanması büyük önem arz etmektedir.
Bu çalışmada; İlköğretim Fen Bilgisi ders programındaki “Genetik” Ünitesinin “Hücrede Yapı ve Canlılık Olaylarının
Yönetimi Nasıl Sağlanır?” konusunda öğrenci ve öğretmeni destekleyecek rehber materyal hazırlanmıştır. Hazırlanan
materyalin bilgi içeriği yeniden düzenlenerek; konu dizinim özelliğine göre beyin fırtınası, probleme dayalı öğrenme ve
deneysel grup çalışması gibi aktif öğretime dayalı yöntemlerden yararlanılmış ve konu sonunda öğrencilerle oluşturulan
kavram haritası sunulmuştur. Ayrıca hazırlanan öğretmen el kitabı ile rehber materyal, internet sitesine aktarılmıştır.
Hazırlanan rehber materyal, hazır bulunuşluk testiyle oluşturulan deney gruplarına uygulanmış ve değerlendirme
testinin istatistiksel analiz sonuçları, geleneksel öğretme yönteminin uygulandığı kontrol grubuyla kıyaslanmıştır
1.GİRİŞ
İçinde bulunduğumuz bilgi çağında gelecek; yapıcı, yaratıcı, sorun çözen ve üretken nitelikteki
bireylerindir. Dolayısıyla, her ülke eğitim sistemlerini sürekli sorgulamalı, yenilemeli ve
geliştirmelidir. Bu nedenle, özellikle gelişmiş ülkelerin bütçelerinden önemli bir dilim eğitim
sistemlerini geliştirmeye yönelik ayrılmakta ve öğretim yöntemleri alanında yoğun araştırmalar
yapılmaktadır. Bu durum, ülkemizde maalesef ki istenilen düzeyde olmayıp öğretim yöntemlerine
yönelik çalışmalar henüz yeni yaygınlaşmaktadır. Günümüzde bazı pilot okullar dışında özellikle
devlet okullarında genelde dersler öğretmen merkezli olarak işlenmekte ve öğrenciler ezbere
yöneltilmektedir. Böyle bir sistem öğrencilerde; tartışma, analiz, sentez ve değerlendirme
yeteneklerinin gelişmesini engellemektedir(Anderson, B.,1990). Dolayısıyla, gerek derslerin içerikleri
ve gerekse derslerde uygulanacak öğretim yöntemleri, İlköğretim düzeyinden başlayarak sürekli
sorgulanmalı, geliştirilmelidir
Bu amaçla; İlköğretim ikinci kademe derslerinden biri olan Fen Bilgisinde, konuların
özelliğine bağımlı olarak çeşitli öğretme-öğrenme yöntemlerinden yararlanılabilir (Matthews, M.,
1998). Son yıllarda aktif öğretim yöntemlerine yönelik yoğun araştırmalar, yaygınlaşan uygulamalar
yapılmaktadır (Yah, Y.D.,1990;Gendell J.,1993). Ülkemizde de mevcut koşullara uygun aktif
öğretim yöntemlerine dayalı etkinlikleri içeren Rehber Materyallerin ve bu etkinliklerde kullanılacak
malzemelerin geliştirilip üretilmesine yönelik sistemli bir düzenlemeye ihtiyaç vardır. Kalite
yarışlarının yaşandığı günümüzde, eğitim sistemimizin varlığını koruyabilmesi ve gelişebilmesi için
bu alandaki çalışmalara MEB in de desteğiyle Eğitim Fakültelerinin önderliğinde hız verilmesi
gerekmektedir.
2.YÖNTEM
2.1.Araştırmanın Amacı
Bu çalışmada; İlköğretim ikinci kademe Fen Bilgisi dersi, “Genetik” Ünitesinde yer alan
“Hücrede Yapı ve Canlılık Olaylarının Yönetimi Nasıl Sağlanır?” konusunun yeniden
yapılandırılmasında, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun öngördüğü içerik ve
dizinimden de yararlanılmıştır (Voet &Voet, 1995). Ancak; hazırlanan Rehber Materyale; konunun
bütünlüğü açısından büyük önem arz eden “Protein Sentezi” ilave edilmiş, Beyin Fırtınası, Probleme
Dayalı Öğrenme, deneysel grup çalışması gibi bazı aktif öğretim yöntemlerine dayalı etkinliklerle
zenginleştirilmiştir (http://web.deu.edu.tr/buca/tarhan/ogrtelkit.htm).
Rehber Materyalin sonunda öğrencilerin de desteğiyle konunun Kavram Haritası
oluşturulmuştur. Rehber Materyalde ele alınan aktif öğretim yöntemlerine dayalı etkinliklerin
uygulamalarına yönelik stratejiler, Öğretmen El Kitabında ele alınmıştır
http://web.deu.edu.tr/buca/tarhan/ogrtelkit.htm)
2.2. Örneklem ve Veri Toplama Aracı
“Genetik” Ünitesinde yer alan “Hücrede Yapı ve Canlılık Olaylarının Yönetimi Nasıl
Sağlanır?” konusuyla ilgili hazırlanan Rehber Materyalin, MEB’e bağlı İzmir Özel Ege İlköğretim
Okulunun 8.sınıflarında 50 kişilik deney grubu oluşturularak uygulaması yapılmıştır. Klasik yöntemle
düz anlatımın uygulandığı kontrol grubunda da öğrenci sayısı 50 kişi olarak belirlenmiştir.
Uygulama öncesinde öğrencilerin varsa bilgi eksiklikleri ve kavram yanılgılarını belirleme
amacıyla her iki gruba da 4 ü açık uçlu, 10 u çoktan seçmeli olmak üzere toplam 14 soru
yönlendirilmiştir. Hazır bulunuşluk test sonuçlarına göre; ek bir saatlik hazırlık dersi yapılarak bilgi
eksiklikleri ve kavram yanılgıları giderilmiş ve uygulama gerçekleştirilmiştir. Bu uygulamalar sonrası,
her iki gruba da 4 ü açık uçlu, 13 ü çoktan seçmeli, 10 u doldurmalı olmak üzere toplam 27 soruluk
değerlendirme testi uygulanmıştır. Gerek hazır bulunuşluk gerekse değerlendirme sorularının
hazırlanmasında bazı öğretim üyeleri ve öğretmenlerin de görüşlerinden yararlanılmıştır.
2.3.Verilerin Çözümlenmesi
Yapılan çalışma da; verilerin analizi aşamasında, çoktan seçmeli sorularda doğru-yanlış ve boş
cevap yüzdeleri belirlenmiş, açık uçlu sorularda ise öğrenci cevapları anlama, kısmen anlama, yanlış
anlama ve cevapsız şeklinde değerlendirilmiş ve buradan yüzdelerine geçilmiştir. Açık uçlu soruların
cevapları: Anlama, soruyla ilgili bilgilerin büyük bir kısmını veya tümünü içeren yaklaşımların olduğu
cevaplar; kısmen anlama, kabul edilebilir düzeyde olan ancak sorunun tam karşılığı olmayan cevaplar;
yanlış anlama, soru cevabının hiçbir şekilde karşılığı olmayan veya yanlış bilgi içeren cevaplar;
cevapsız, soruya hiç cevap vermeyerek boş bırakanlar şeklinde değerlendirilmiştir. Sonuçların
anlamlılığını istatistiksel olarak test etmek için student’s t-testi SPSS paket programı uygulanmıştır.
3.BULGULAR
3.1. Kitap Eleştirileri
Çalışmanın ilk aşamasında; İlköğretim İkinci kademe 8.Sınıf Fen Bilgisi programında
“Genetik” Ünitesinin, “Hücrede Yapı ve Canlılık Olaylarının Yönetimi Nasıl Sağlanır?” konusunda
ele alınan nükleik asitler, okullarda okutulmakta olan yardımcı ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
onaylı Ders Kitapları ele alınarak irdelenmiştir.
İncelenen tüm kitapların genel özelliğine göre şekiller, konu içinde geçen bilgilerin
anlaşılabilirliğini tam olarak desteklememekte ve yetersiz kalmaktadır. DNA nükleotid zincirinin
yapısının anlaşılabilmesinde büyük önem arz eden, nükleotid birimi tanımlaması genelde açık olmayıp
kavramın bu haliyle anlaşılması zor görünmektedir.
DNA zincirinde çift sarmal yapının oluşumunda temel faktörlerden biri olan hidrojen bağları,
bazı kitaplarda yeterince vurgulanmamıştır. DNA nın kendini eşlemesi ve m-RNA sentezine yönelik
bilgiler, neden-niçin ve önem bağlantıları yapılmadan ve yeterli şekillerle desteklenmeden
sunulmuştur. Bu durum, öğrencilerin bu basamakları zihinlerinde canlandırmalarını zorlaştırıcı
niteliktedir.
Nükleik asitler konusunda; t-RNA ile Protein Sentezi yalnızca bir yardımcı kitapta ele
alınmıştır. Konunun bütünlüğü ve önemini tam olarak vurgulayabilmek için bir sayfayı bile
aşmayacak olan Protein Sentezi’nin metin içerisinde ele alınması, ardından işlenecek olan “Kalıtım”,
“Genetik Alanındaki Gelişmeler” ve “Biyoteknoloji Uygulamalarının Sağladığı Yararlar” konularının
anlaşabilirliğine temel teşkil edecektir. Bu konu ayrıca, bir sonraki “Canlılarda Üreme ve Gelişme”
ünitesi için de büyük önem arz etmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun kabulüyle Temmuz 2002 de basılmış olan
Yeni Fen Bilgisi 8.Sınıf Ders kitabı, hazırladığımız Rehber Materyal ve Öğretmen El Kitabına yönelik
çalışmalarımız tamamlandıktan sonra elimize ulaşmıştır. Hazırlanan yeni kitap; konuyla
bütünleştirilmek istenen bazı etkinliklerin yanı sıra beyin fırtınası amacıyla sorulan bazı soruların
metin içerisinde yer alması, olumlu bir gelişim olarak değerlendirilebilir. Ancak, yeni kitapta konunun
başlangıcında geçen Nükleotid Birimi nin nükleotid molekülü olarak tanımlanması, bir yanılgı olup
değiştirilmesi gerekmektedir. DNA nın yapısına yönelik ele alınan etkinliklerde; nükleotid bazlarının
isimleri yerine yalnızca renklere odaklanarak tanımlamaların yapılması, 8.sınıf öğrenci düzeyi için
uygun değildir. Ayrıca, konudaki etkinliklerin bazı temel bilgilerden önce yer almasına rağmen hedef
bilgiye yönlendirici soruların yetersiz oluşu, etkinliğin bilinçli yapılmasını engelleyecek özelliktedir.
Konudaki ilk etkinlikte oluşturulmak istenen DNA modeliyle; nükleotid bazlarını temsil eden
raptiyelerin hidrojen bağlarını temsilen iplerle birleştirilmesi nedeniyle 3 boyutlu yapıya ulaşmanın
mümkün olmaması büyük eksikliktir.
İnsanların parmak izlerindeki farklılığın “her bireyin kendine özgü proteinlerinin
olmasındandır” şeklindeki açıklamanın “her bireyin kendine özgü genetik özelliklerinin
olmasındandır” şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.
Gerek DNA nın eşlemesine yönelik ön konuşma metninde, gerekse RNA sentezinde hedefin
protein sentezi olduğu, yaygın olarak vurgulanmıştır. Buna rağmen, konu içindeki bilgi diziniminin mRNA sentezinde kesilmesi, t-RNA ve ardından protein senteziyle ilgili İlköğretim 8.sınıfa uygun
düzeyde ele alınmayışı büyük bir eksikliktir. Son yıllarda üzerinde yoğun araştırmalar yapılan ve 21.
yüzyıla damgasını vuracak olan Gen Teknolojisine yönelik; gerek görsel gerekse yazılı basın
organlarında nükleik asitlerle ilgili haberlerin sıklıkla yer aldığı günümüzde, nükleik asitlerin yapıları
ve görevleri ile ilgili bilgilerin, protein sentezini de kapsayacak şekilde yeniden yapılandırılması ve
aktif öğretim yöntemlerini içeren etkinliklerle mutlaka desteklenmesi gerekmektedir.
Hazırlanan Rehber Materyalde; belirtilen konu genişletmeleri, neden-niçin ilişkisine dayalı,
güncel örneklerle desteklenerek sistematik olarak sunulmuştur. Konu içindeki şekillerin bilgilerle
bütünleşmesine, açık ve öğretici olmasına özen gösterilmiştir. Rehber Materyalde yer alan
etkinliklerden 2 sinde; bireyler arasında genetik özelliklere dayalı farklılıklara Beyin Fırtınasının
yapıldığı bir grup çalışması gerçekleştirilmiştir. DNA nın çift sarmal üç boyutlu yapısı ve bu yapıdaki
baz dizinimleri, öğrencilerin el becerilerinin de geliştirilmesinin hedeflendiği bir grup çalışması
niteliğindedir. Bir diğer etkinlik ise öğrencilerin protein sentezine yönelik bilgilerine dayanarak dış
faktörlerden kaynaklanan bir nedenle nükleotid zincirlerindeki bazlardan birinin değişmesinin, protein
sentezinde yaratacağı sorunların irdelenmesini amaçlayan Probleme Dayalı Öğrenme yönteminin bir
uygulamasıdır. Rehber Materyalde bezelyeden DNA nın elde edilmesi deneysel grup çalışması nedenniçin bağlantılarının kurulması amacıyla yönlendirici sorularla bütünleştirilmiştir. Konu içerisinde 4 ü
çözümlü, 1 i çözümsüz olmak üzere bilgiyi kullanma, yorum yeteneklerini geliştirici özellikte sorular
yer almıştır. Konunun sonunda öğrencilerle birlikte oluşturulan bir kavram haritası bulunmaktadır.
3.2. Testin Analiz Sonuçları
İlköğretim ikinci kademe 8.sınıf Fen Bilgisi programında bulunan “Genetik” Ünitesi “Hücrede
Yapı ve Canlılık Olaylarının Yönetimi Nasıl Sağlanır?” konusunda öğrencilerin kavram yanılgılarını
göz önünde bulundurulması ile oluşturulan rehber materyalin uygulandığı deney grubuyla klasik
yöntemin uygulandığı kontrol grubu arasındaki başarı düzeyi incelenmiştir. Deney ve kontrol
gruplarını homojen oluşturmak üzere her iki grubun hazır bulunuşluk sorularına verdiği cevaplar
değerlendirilmiştir (http://web.deu.edu.tr/buca/tarhan/ogrtelkit.htm).
Tablo 1: Deney ve Kontrol Grupları Hazır Bulunuşluk Test Sonuçlarına İlişkin t-Testi Sonuçları
Hazır Bulunuşluk Testi
N
Ortalaması
Standart sapma
t
P
Deney grubu
50
60,45
5,31
0,585 0,717
Kontrol grubu
50
61,15
5,47
Tablo 1 den görüldüğü gibi hazırlık sorularında deney ve kontrol grubu öğrencilerin başlangıç
seviyeleri arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir (p >0,001).
Hazır bulunuşluk testindeki açık uçlu sorularına verilen cevaplardan sınırlı sayıdaki öğrencilerin;
• Atomların dönerek hareket eden parçacıklar oldukları,
• Atomlar, elektronlarla birbirine bağlanarak kimyasal bağlar oluşturduklarında hareket
edemedikleri,
• Bazik moleküllerin ekşi olmadığı ve asit gibi yakmadığı,
• Suyun erimesinin kimyasal bir olay olduğu,
• Enzimlerin hormon etkisi gösterdiği,
• Vitaminlerin nezle olmayı engellediği,
şeklinde bilgi eksikliği ve kavram yanılgılarının olduğu belirlenmiştir.
Hazırlanan Rehber materyalle göre konu işlendikten sonra uygulanacak olan son
(değerlendirme) testteki her bir sorunun geçerlilik ve güvenilirliğini belirlemek amacıyla bu konuların
işlenmiş olduğu bir başka okulda rastgele seçilen 50 öğrenciye, 15i çoktan seçmeli 4 ü açık uçlu, 10 u
doldurmalı olmak üzere toplam 29 soru pilot olarak uygulanmıştır. Çoktan seçmeli sorulardan 2
tanesinin ayırt edicilik indisinin 0,3 ün altında olmasından dolayı bu sorular testten çıkarılmıştır. Bu
soruların seviyelerine göre dağılımı Tablo 2 de belirtilmiştir.
Tablo 2: Değerlendirme Testindeki Soruların Seviyelerine Göre Dağılımı
Seviyeler
Soru No
Bilgi
1,2,4,9,15
Anlama (Kavrama)
3,5,6,7,8,14
Uygulama ve daha üst seviyeler
10,11,12,13,16
Deney ve kontrol gruplarının son (değerlendirme) test ortalamaları alınır. Bu testte; 4 bilgi, 5
kavrama ve 4 uygulama niteliğinde soru mevcuttur (http://web.deu.edu.tr/buca/tarhan/ogrtelkit.htm).
Son test uygulamasında deney ve kontrol grubunda bulunan öğrencilerin sorulara verdikleri
cevapların % dağılımı Tablo 3 de görülmektedir.
Tablo 3: Deney Ve Kontrol Grubu Öğrencilerin Seviye Belirleme Testine Verdikleri Cevaplar
KONTROL GRUBU (N=50)
Sorular Doğru DENEY GRUBU (N=50)
seçenek D
%
Y
%
B
%
D
%
Y
%
B
%
1
D
48
95
2
5
0
0
32
65
12
25
6
10
2
C
46
93
4
7
0
0
36
70
12
25
2
5
3
D
46
92
4
8
0
0
34
67
10
20
6
13
4
C
50
100 0
0
0
0
36
73
10
20
4
7
5
B
48
97
2
3
0
0
36
70
12
25
2
5
6
B
46
90
2
5
2
5
30
60
18
35
2
5
7
A
46
93
4
7
0
0
32
62
12
25
6
13
8
D
46
90
2
5
2
5
28
55
12
25
10
20
9
B
50
100 0
0
0
0
36
70
12
25
2
5
10
B
44
87
6
13
0
0
26
50
22
45
2
5
11
C
46
93
4
7
0
0
34
67
10
20
6
13
12
B
46
90
2
5
2
5
26
50
22
45
2
5
13
A
44
88
6
12
0
0
32
62
12
25
6
13
Kontrol ve deney gruplarını son testteki çoktan seçmeli sorulara verdikleri cevapların istatistiksel
analizlerine göre çıkarılan sonuçlar:
• Deney grubundaki öğrenciler arasında; bilgi, kavrama ve uygulama sorularına verdikleri
cevaplar arasında istatiksel bir farklanmanın olmadığı
• Kontrol grubundaki öğrenciler arasında ise; bilgi sorularını cevaplamadaki başarıları ile
kavrama ve uygulama sorularını cevaplama başarı düzeylerine kıyasla anlamlı olarak artış
gösterdiği,
• Tüm soruların cevaplandırılmasındaki başarı düzeyleri ele alındığında deney ve kontrol
grupları arasında anlamlı farklılığın olduğu,
• Bu farklılığın özellikle kavrama ve uygulama sorularında diğer sorulara kıyasla daha yüksek
istatiksel farkın olduğu belirlenmiştir. Son testte yer alan açık uçlu sorulara yönelik % başarı
dağılımı Tablo-4 de görülmektedir.
Tablo 4: Açık uçlu sorulara verilen cevaplardan elde edilen bulgular
Anlama
Kısmen Anlama
Yanlış anlama
Cevapsız
Soru No Fk %
Fd %
Fk %
Fd %
Fk %
Fd %
Fk %
Fd %
28 56
45 90
12 24
3
6
6
12
2 4
4
8
0
0
14
36 72
48 96
10 20
2
4
2
4
0 0
2
4
0
0
15
32 64
46 92
8 16
2
4
6
12
2 4
4
8
0
0
16
(Fk: kontrol grubu, Fd: deney grubu)
Açık uçlu sorularını anlama düzeyleri kontrol grubunda 64.00 ± 8.00 iken, deney grubunda
92.66±8.32 e yükselmiştir (p< 0.001). Yanlış anlama düzeylerine bakıldığında bu değerlerin; 9.33 ±4.6
dan 2.66 ± 1.3 e düştüğü gözlenmiştir (p< 0.001).
5.TARTIŞMA/YORUM
İlköğretim ikinci kademe Fen Bilgisi dersi, “Genetik” Ünitesinde yer alan “Hücrede Yapı ve
Canlılık Olaylarının Yönetimi Nasıl Sağlanır?” konusuna yönelik hazırlanan ve aktif öğretim
yöntemlerini içeren etkinliklerin yer aldığı Rehber Materyal uygulama sonuçlarından başarı düzeyi;
kontrol grubunda 64.00 ± 8.00 iken, deney grubunda 93.88 ± 3.87 e yükselmiştir (p< 0.001).
Rehber Materyalin uygulandığı sınıflardaki öğrenciler sözlü ifadelerinde; derse olan ilgilerinin
son derece arttığını, teneffüs zili çaldığında dahi etkinliklere devam etmek istediklerini, interaktif
sunumun okulu, akşamları evlerine getirdiğini ve tüm ders konularının böyle işlenmesi gerekliliğini
belirtmişlerdir. Ayrıca öğrenciler: etkinlik sorularındaki geçişlerin bilgi bağlantılarını kurmada, onları
yönlendirici oluşunun; öğretmenlerin tepegöz ve bilgisayar teknolojilerini kullandığı soru-cevap
tarzındaki sunu tekniğinin 15 dakikayı geçmemesinin de motivasyonlarının artışında önemli rol
oynadığını ifade etmişlerdir.
Uygulamayı yapan öğretmen de; sınıflardaki sınırlı sayıda da olsa içe kapanık olan
öğrencilerin, grup çalışmalarında aktif görevler üstlenmek için gayret gösterdikleri, arkadaşlarıyla
daha samimi ilişkilere girdikleri ve birliktelikten haz aldıklarını; diğer öğrencilerin genelinde ise
liderlik davranışlarının ön plana çıktığı, gruptaki arkadaşlarına yönelik sorumluluk duygularının
arttığı, bireysel başarıdan ziyade grubun başarısının önemli olduğunu yansıtan davranışlarda
bulunduklarını belirtmiştir.
Aktif öğrenme yöntemleri öğrencilere; öğrenmeyi öğretme ve öğrenme başarısını arttırma,
mevcut bilgileriyle analiz, sentez, değerlendirme yapabilme yetilerinin geliştirilmesinin yanı sıra
demokrat, paylaşımcı, sosyal insan niteliklerinin kazanımlarında da büyük rol oynamaktadır.
6.ÖNERİLER
Hazırlanan Rehber Materyalin uygulama sonuçlarından; konu içinde Beyin Fırtınası, Probleme
Dayalı Öğrenme, Deneysel Grup Çalışmaları gibi etkinliklerle neden-niçin ilişkisini açan yönlendirici
sorulara yer verilmesi, öğrenci motivasyonunun dolayısıyla başarısının artmasında önemli rol
oynamıştır. Elde edilen sonuçlardan;
• Tüm dersler için aktif öğrenme yöntemlerine dayalı Rehber Materyaller geliştirilmesi
gerektiği ve bu konuda önemli sorumluluğun Eğitim Fakültelerine ait olduğu,
• Rehber Materyallerin uygulama sonuçlarının gerçeği yansıtabilmesi için MEB’in
düzenleyeceği Hizmet İçi Eğitim seminerlerinde öğretmenlerin de bilgilendirilmesi ve eğitilmesi,
• Hazırlanan Rehber Materyallerden, pilot uygulamalar sonrası başarısı kanıtlananların geniş
kitlelere ulaşımını sağlamak amacıyla internet teknolojisinden faydalanılması,
• Rehber Materyallerin ve Öğretmen El Kitaplarının geliştirilmesinde sürekliliğin
sağlanmasının gerekliliği şeklinde öneriler de bulunulabilir.
Sonuç olarak; Türkiye genelinde özellikle uygulama alanı oldukça geniş ve güncel olan Fen
Bilgisi eğitiminde aktif öğrenme stratejilerine yönelik etkinliklerin oluşturulması ve geliştirilmesine
yönelik çalışmalar, nitelikli bireylerin yetiştirilmesine dolayısıyla geleceğimizin garanti altına
alınmasına önemli katkılar sağlayacaktır.
7. REFERANS
1. Yah, Y.D., (1998). Children’s Misconceptions on Reproduction and Implications for
Teaching, Journal of Biological Education, 33 (1), 21-24.
2. Anderson, B., (1990). Pupils’ Conception of Matter and Its Transformations, Studies in
Science Education, 18, 53-85.
3. Matthews, M., (1998). In Defense of Modest Goals When Teaching About the Nature of
Science, Journal of Research in Science Teaching, 35(2), 161-74.
4. Gendell J., (1993). Basic Chemistry-A problem solving approach. Minneapolis/ S.t.Paul,New
York , L.A. SanFran: West Publishing Company.
5. Voet D., Voet J.G.,( 1995). Biochemistry, (2.basım).New York:John Wiley and Sons, Inc.