lıaıson unıt vıenna
advertisement
Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya DÖRDÜNCÜ BAKANLAR KONFERANSI – VĠYANA 2003 VĠYANA BĠLDĠRGESĠ (DEKLARASYONU) AVRUPA ORMANLARI - ORTAK YARARLAR, PAYLAġILAN SORUMLULUKLAR 1. Yaşayan ormanlar Dünyadaki yaşamın temellerinden biridir. Ormanların sürekliliğini sağlayarak yaşamın sürekliliğini sağlarız. 2. Ormanlar çok yönlü faydalar üretmektedirler: yenilebilir ve çevre dostu ürünler için hammadde sağlarlar, ekonomik refah, biyolojik çeşitlilik ve küresel karbon döngüsü ile su dengesinin sağlanmasında önemli bir rol oynarlar. Özellikle hızla kentleşen bir toplumun ışığında çevresel, korumacı, toplumsal ve rekreasyonel hizmetlerin sağlanmasında çok önemli bir yere sahiptirler. Ormanlar ormanla ilgili teşebbüslere olduğu gibi çok çeşitli bir işgücüne, yerel topluluklara ve milyonlarca orman sahibine geçim sağlayarak kırsal kalkınma konusunda önemli bir kaynak oluştururlar. Politika yapımcıları olarak bizler, ormancılık sektöründe ve diğer sektörlerle birlikte aktif olarak, sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde ormanların ekonomik, ekolojik, toplumsal ve kültürel rolleri arasındaki dengeyi sağlamaktan sorumluyuz. 3. Ormancılık sektörü politikaları bir bütün olarak sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmaktadırlar ve kendileri de sıklıkla birçok sektörü ilgilendiren büyük kararlardan etkilenirler. Bizler, Avrupa‟da ormanların tüm yararlarının yaygınlaştırılması ve toplumlarımızın sürdürülebilir gelişiminde, işbirliği ve ortaklığın yaşamsal öneme sahip olduğu konusunda ikna olmuş durumdayız. 4. Bölgesel bir politika süreci olarak, Avrupa‟da Ormanların Korunması Bakanlar Konferansı‟ (AOKBK) 1990‟dan beri, Avrupa ormanlarının sürdürülebilir yönetimini daha fazla güçlendirerek ormanların korunmasını amaçlamaktadır. Önceki AOKBK taahhütlerini sürekli uygulama sürecinin ve yeni ortaya çıkan tehditlerin farkında olarak, bu amaca yönelik çabalarımızı devam ettirmeyi ve sürdürülebilir kalkınmanın gerçekleştirilmesine daha fazla katkıda bulunmayı taahhüt ediyoruz. 5. Küresel taahhütler, en son olarak ta SKDZ (Sürdürülebilir Kalkınma Dünya Zirvesi), yöresel, ulusal ve ulusüstü düzeye tercüme edilmeli ve bu düzeylerde uygulanmalıdır. Bu bakımdan, ormanların işletilmesi, korunması ve sürdürülebilir gelişimi için küresel taahhütlerin 1 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya uygulanmasında AOKBK ve ormanlarla ilgili diğer bölgesel süreçler ve anlaşmaların öneminin altını çiziyoruz. 6. Aynı zamanda, küresel düzeyde ormancılıkla ilgili taahhütlerin gelişimine katkıda bulunma konusundaki rolümüzü de göz önüne alıyoruz. İmzacı Devletlerin ve Avrupa Topluluğu’nun temsilcileri olarak, şunları taahhüt ediyoruz; Kırsal halkın (livelihood) ve kentsel toplumun yararlandırılması 7. Sürdürülebilir orman yönetiminin ekonomik olarak devamlılığını sağlayacak şartların güçlendirilmesi ve kentsel toplumun taleplerinin karşılanmasında olduğu gibi, kırsal yörelerde yaşayanların geçimlerinin de desteklenmesinde ormanların, ormancılığın ve ormana dayalı sanayilerin rollerinin desteklenmesi, 8. Ormanların korunması ve sürdürülebilir yönetimi için teşviklerin geliştirilmesi ve ormanlar ile bunların biyolojik çeşitlilikleri üzerinde olumsuz etkileri olan dürtülerin ortadan kaldırılması, 9. Yenilenebilir ve çevre dostu bir kaynak olarak sürdürülebilir yönetilen ormanlardan elde edilen odunun kullanılmasını artırmak için önlemlerin alınması, 10. Doğal afetlerden korunma konusunda ormanların sağladığı hizmetlerin devamlılığının sağlanması ve güçlendirilmesi için önlemlerin alınması, 11. Sürdürülebilir orman yönetiminin toplumsal ve kültürel boyutlarının ormanlarla ilgili politikalara tam olarak yansıtılması, 12. Merkezi ve Doğu Avrupa‟da orman sahiplerinin karşılaştıkları sorunların, özellikle orman sahipliğinin değişmesi ile ilgili olanlar, belirlenmesi, Güçlü ortaklıklar tesis edilmesi 13. Ormancılık sektörü ve diğer sektörlerde geliştirilen politikaların ve stratejilerin nasıl güçlü şekilde birbirlerini etkilediğinin iyice anlaşılmasının sağlanması, 14. Sektörlerarası temel konuların, aktörlerin ve etkileşimlerin belirlenmesi ve bu temelde ortak çözümler bulmak için bir diyalog sağlanması; sonuçta ortaya çıkan politika tercihleri hem sürdürülebilir orman yönetimini hem de bir bütün olarak sürdürülebilir kalkınmayı daha ileri götürmelidir, 15. hükümetler, resmi kurumlar, sivil toplum örgütlerini de içeren sivil toplum ve özel sektör arasında uluslararası ve ulusal düzeyde yeni ortaklıkların tesis edilmesi ve var olanları güçlendirilmesi, 2 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya 16. sektörler arası etkin işbirliğini sağlamanın bir aracı olarak, dengeli bir karar alma sürecini yansıtan, ulusal ve daha alt düzeydeki ormancılık programlarının kullanılması, 17. ormanlarla ilgili kararların bilimsel temellere dayanarak alınması, araştırmayı güçlendiren ve disiplinlerarası araştırmaları artıran önlemlerin alınması, 18. tüm ortaklarla üretken bir pan-Avrupa işbirliğinin sürdürülmesi, özellikle UNECE/FAO1 ve Avrupa için Çevre/ PEBLDS2, ve diğer bölgesel süreçlerle işbirliğinin artırılması, 19. özellikle Orta ve Doğu Avrupa gözönüne alınarak, farklı sosyo-ekonomik durumlarda olan ülkeler arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi, Küresel sorunlarla baĢa çıkma 20. orman kanunlarının uygulanması ile iyi bir idarenin sağlanması için etkili tedbirlerin alınması ve orman ürünlerinden yasadışı yararlanma ile bununla ilgili ticaretle mücadele edilmesi ve bu konudaki uluslararası çabalara katkıda bulunulması, 21. atmosferdeki sera gazlarının tamamen azaltılmasına katkıda bulunacak köklü tedbirlerin alınması ve UNFCCC3 ve Kyoto Protokolü ile ilgili olarak sürdürülebilir orman yönetimi kavramının geliştirilmesi, 22. Avrupa‟da ve aynı zamanda küresel boyutta, genetik kaynaklarını da içerecek şekilde, ormanların biyolojik çeşitliliğinin devamlılığının sağlanması, korunması ve geliştirilmesi için daha ileri adımların atılması, 23. tüm düzeylerde sürdürülebilir orman yönetiminin uygulanmasını kolaylaştırmak ve koordine etmek için hükümetlerarası kilit mekanizma olarak Ormanlar Üzerine İşbirliği Ortaklığı‟nın (Collaborative Partnership on Forests) yardımıyla Birleşmiş Milletler Orman Forumu‟nun daha fazla desteklenmesi, 24. CBD4‟nin Orman Biyolojik Çeşitliliği konusundaki Genişletilmiş Çalışma Programına olduğu gibi, IPF/IFF‟5in eylem önerisine, UNFF6‟in Çok Yıllık Çalışma Programı‟na ve bunun Faaliyet Planı‟na ve ormanlarla ilgili diğer küresel taahhütlerin tam olarak uygulanmasına katkıda bulunulması ve daha da geliştirilmesi, 1 Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu / Gıda ve Tarım Örgütü Pan European Biological and Landscape Diversity Strategy – Tüm Avrupa Biyolojik ve Peyzaj Çeşitliliği Stratejisi 3 United Nations Framework Convention on Climate Change – Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi. 4 Convention on Biological Diversity - Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi 5 Hükümetlerarası Ormancılık Paneli / Hükümetlerarası Ormancılık Forumu 6 United Nations Forum on Forests – Birleşmiş Milletler Orman Forumu 2 3 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya AOKBK taahhütlerinin uygulamaya konması 25. sürdürülebilir orman yönetimi konusundaki izleme, değerlendirme ve raporlama kriterlerinin ve indikatörlerinin daha fazla yerine getirilmesi, uygulanması ve gerekirse geliştirilmesi yoluyla sürdürülebilir orman yönetiminin yaygınlaştırılması; bu konuda “7-8 Ekimde Viyana, Avusturya‟daki AOKBK Uzman Düzeyi Toplantısı‟nda kabul edildiği şekliyle Sürdürülebilir Orman Yönetimi için İyileştirilmiş Pan-Avrupa İndikatörleri”nin kullanılmasını onaylıyoruz, 26. Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı taahhütlerinin uygulanması ve daha önceki taahhütlerin uygulanmalarının güçlendirilmesi için tüm ilgili örgütler, kurumlar ve süreçlerle işbirliği içinde bir çalışma programı geliştirilmesi. ..... VĠYANA ĠLKE KARARI 1 (V1) SEKTÖRLER ARASI ĠġBĠRLĠĞĠ VE ULUSAL ORMANCILIK PROGRAMLARIYLA AVRUPA’DA SÜRDÜRÜLEBĠLĠR ORMAN YÖNETĠMĠ ĠÇĠN SĠNERJĠLERĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ 1. Entegrasyon ve koordinasyona yönelik uygun yaklaşımlarla sürdürülebilir orman yönetimi ve diğer ilgili politikalar, programlar ve stratejileri hedefleyen politikalar arasında tutarlılığı ve sinerjiyi güçlendirme gerekliliğinin kabul edilmesi, 2. IPF (Hükümetlerarası Ormancılık Paneli) tarafından varılan uzlaşma üzerine kurulması, Ulusal ormancılık programı (nfp), Helsinki Kararında H1 tanımlandığı üzere sürdürülebilir orman yönetiminin geliştirilmesine doğru ilerlemek için ulusal ve/veya alt ulusal seviyede katılımcı, bütünsel, sektörler arası ve politika planlama, uygulama, izleme ve değerlendirme sürecinden oluşmakta ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklenmesi, 3. Sektörlerarası koordinasyonla ormancılıkla ilgili sektörler arası konularda çalışmayı kolaylaştırmak için ormancılık sektörü ve diğer sektörler arasında olduğu gibi, ormancılık sektörü içinde de tutarlılığı ve sinerjileri güçlendirmek için NFP süreçlerinin önemli araçlar olduğunun belirtilmesi, 4. Avrupa‟daki ulusal ormancılık programları konsepti için ulusal ihtiyaçları vurgulamak ve ormancılıkla ilgili küresel taahhütler ve uluslararası kabul edilen eylemlerin uygulanmasını desteklenmesi, 4 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya İmzacı Devletlerin ve Avrupa Topluluğu’nun temsilcileri olarak, şunları taahhüt ediyoruz; 5. Pan - Avrupa düzeyinde sektörler arası konuların anlaşılmasını geliştirmeye yönelik bir çalışma, bölgesel kapsamda dikkate alınan anahtar konular, aktörler ve etkileşimlerin belirlenmesi ve çalışma öncesi çözümler aramak için işbirliği ve diyaloğun arttırılması, 6. a)-müzakere ve bilgi değişimini arttırmak için ormancılık sektörü ve diğer ilgili sektörler arasında düzenli iletişim için, b)-bu sektörlerle işbirliğini güçlendirmek ve ortak öncelikler hakkında sektörlerarası anlaşmayı geliştirmek için mekanizmaları kurmak ve geliştirmek suretiyle sektörlerarası politika koordinasyonunu arttırma, 7. mümkün olabildiğince Avrupa‟da Ulusal Ormancılık Programlarına OAKBK„nın yaklaşımını uygulamak suretiyle ulusal ormancılık programlarının geliştirilmesi ve uygulanması, 8. a)- Ormancılık ve sürdürülebilir orman yönetimi ile ilgili sektörlerarası anahtar konuları belirlemek ve vurgulamak, b)- Ormancılıkla ilgili politikalar, programlar, stratejiler ve yasalarda ki kopuklukları ve uyumsuzlukları değerlendirmek ve onları minimize etmek için harekete geçmek için diğer araçlar arasında NFP süreçlerini kullanma, 9. Bütün ulusal sürdürülebilir kalkınma stratejileri ve diğer ilgili süreçler ve stratejilerde NFP süreçlerinin çıktılarının tümüyle dikkate alınmasını teşvik etme, 10. Özellikle Avrupa‟da OAKBK‟nın ulusal ormancılık programlarına yaklaşımının pratik uygulaması olmak üzere, NFP sürecinde kazanılan ülke deneyimlerinin sürekli olarak değiştokuş yapılması ve NFP sürecinin bir bileşeni olarak sürdürülebilir orman yönetimi için kriterler ve göstergelerin kullanılması, 11. Ulusal ormancılık programı imkanı ve PROFOR gibi ulusal ve uluslararası programlarda olduğu kadar ulusal ormancılık programlarının, araştırma ve eğitimin finansı ve uygulanması için de mekanizmalar konusundaki bilgilerin en iyi şekilde kullanılmasını taahhüt etmektedirler. Bu bağlamda imzalayıcı ülkeler ve AB “Avrupa da ulusal ormancılık programlarına OAKBK yaklaşımını benimsemektedirler.” EK AVRUPA’DA ULUSAL ORMANCILIK PROGRAMLARINA OAKBK’NĠN YAKLAġIMI Hükümetler arası ormancılık paneli ve onun halefi, hükümetler arası ormancılık forumu tarafından ulusal ormancılık programları konusunda ulaşılan konsensüsle oluşturulan, OAKBK Avrupa‟da ulusal ormancılık programlarına aşağıdaki OAKBK‟nın yaklaşımına katılmaktadır; “bir ulusal ormancılık programı (nfp), Helsinki Kararında H1 belirlendiği üzere sürdürülebilir orman yönetiminin geliştirilmesine yönelik ulusal ve/veya ulus altı düzeyde katılımcı, bütünsel, 5 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya sektörler arası ve politika planlama, uygulama, izleme ve değerlendirmenin iterative sürecinden oluşmakta ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemektir. - Ulusal egemenlik, ülke liderliğine ve uzun dönemde yüksek düzeyde politik taahhüde bağlıdır. - Mevcut kapasiteyi en iyi şekilde kullandırır ve sürdürülebilir orman yönetimi alanında entelektüel, insani ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesini destekleyicidir ve aşağıdaki prensiplerle nitelendirilir; Avrupa’da NFPS prensipleri - Katılımcı - Bütüncül ve sektörlerarası yaklaşım - Uzun dönemli taahhütlerle iterative süreç - Kapasite oluşturma, - Ulusal kanun ve politikalarla uyumluluk - Ulusal sürdürülebilir kalkınma stratejileriyle entegrasyonu - Uluslar arası ormancılıkla ilgili girişimler ve anlaşmalar arasında uluslararası taahhütlerle kabul edilen sinerjilerin uygunluğu, - Kurumsal ve politika reformu - Ekosistem yaklaşımı - Uygulama için işbirliği - Bilincin arttırılması NFP süreci sürdürülebilir kalkınmanın ekolojik, ekonomik ve sosyo kültürel boyutlarını kapsayan bir çerçeve olarak sürdürülebilir orman yönetimi için 6 pan Avrupa kriterini kullanılır hale getirilebilir. NFP sürecinde, politika konuları, aşağıda ifade edilen sürecin prensiplerine uygun olarak ulusal ve/veya ulus altı düzeyde vurgulanmıştır. Bu konular, yerelden küresele uzanan farklı seviyelerden türetilmiştir ve taahhütlere ilişkin uluslararası ormancılıkla ilgili ulusal ve/veya ulus altı uygulamaları kapsamaktadır. Bunlar UNFF, CBD, UNFCCC ve CCD nin çıktıları gibi pan Avrupa ve küresel düzeyde de yapılan taahhütleri kapsamaktadır. SFM nin durumu ve SFM deki değişiklikle hakkında periyodik olarak izleme, değerlendirme ve raporlandırmada bir araç olarak SFM için kriterler ve göstergeler NFp sürecinin bir bileşeni olabilir. Bunlar, SFM ile ilgili olarak NFP sürecinin çıktısını değerlendirmede yarımcı olabilir Avrupa’da nfps nin prensipleri OAKBK , ormanlar hakkındaki hükümetler arası panelde üzerinde anlaşmaya varılan ulusal ormancılık programları (nfp) nın tüm genel unsur ve prensiplerinin genel olarak bölgede geniş kapsamlı ulusal geçmişi olan Avrupa bağlamıyla ilgili olduğunu yeniden onaylamaktadır. OAKBK sürecine katılan ülkelerde nfp’larının aşağıdaki prensipleri, Avrupa bağlamında küresel konsensüsleri belirleyen bir temel olarak düşünülmelidir. (Prensipler önem sırasına göre sunulmamıştır) 6 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya Katılım Nfps katılımla nitelendirilir. Ormancılıkta katılım (Tos) konusunda FAO/ECE/ILO katılımcı komite ekibinin uzmanlarının bulguların yapılandırılmasına katılım; “bilgi değişimi, fikirlerini anlatma ve ilgilerini ifade edebileceğini, ve kararları veya mevcut sorunun çıktısını etkileme potansiyeline sahip olabileceğini insanlarla, bireysel olarak veya organize edilmiş gruplar vasıtasıyla gönüllü bir süreç olarak tanımlanabilir. Katılım süreci ilgiyi, gönüllü katılımı kapsayan bir süreç olarak yasal taleplerin bir tamamlayıcısı şeklinde nitelendirilebilir, tüm katılımcılara adil ve açık olmalıdır, sorumluluk ve faydaların paylaşılması ve katılımcıların iyi inançla hareket etmelerine dayanmalıdır ve çıktının ne olacağını garanti etmemeli veya önceden belirlememelidir. Katılımın şekli veya yoğunluğu müzakere/konsültasyondan işbirlikçi karar yapıcılığın daha ayrıntılı formlarına kadar değişmektedir. Uyuşmazlık çözümleme planları bu bağlama uygun olarak uygulanmalıdır. Katılımın şekli veya yoğunluğu NFp sürecinin (formülasyon, uygulama, değerlendirme) ayrı ayrı safhalarında ve farklı seviyelerde (ulusal, alt ulus ve yerel) farklı olabilir. Üstelik, geniş kapsamlı halk katılımı için ilgi grupları veya uzmanların temsilcilerini kapsayan modelleri içeren katılımın farklı modelleri uygulanabilir. Diğerleri arasında katılımın uygun modellerinin seçilmesi vurgu yapılan konulara, ilgi gruplarının doğasına ve NFP sürecinin aşamasına bağlıdır ve ülkenin özel kültürel, sosyal ve ekonomik durumuna göre değişebilir. Bütüncül ve sektörler arası yaklaĢım NFPS ormancılık sektörünün diğer sektörler üzerindeki etkileri ve diğer sektörlerin ormancılık sektörü üzerindeki etkilerini dikkate alan bütüncül ve sektörlerarası bir yaklaşımı benimsemektedir. NFPS ormancılık sektöründeki faaliyetler için kapsamlı bir politika çerçevesidir. Bunlar ulusal politikalar ve uluslar arası taahhütlerle uyumluluk ve tutarlılık oluşturarak böylece ulusal ve ulus altı seviyelerde diğer ilgili sektörlerde politikalar, stratejiler ve programlar a yol göstermede yardımcı olmaktadır. Diğer sektörlere ormancılık sektör politikaları ve hedeflerinde bilincin arttırılması ve katılım, insan ve kurumsal kapasiteyi geliştirme bu bütüncül ve sektörler arası yaklaşımla sıkı bir şekilde bağlantılı önemli yönleridir. Ulus altı ve/veya ulusal seviyelerde kurulan uygun koordinasyon mekanizmaları ve unsurları hem horizantal olarak diğer sektörlerle, kuruluşlarla ve ilgili gruplarla hem de vertikal olarak farklı seviyeler arasında yapılan bağlantılara olanak vermektedir. Uzun dönem taahhütle yenilenen süreç NFP‟ler doğal, ekonomik ve sosyo politik çevrede yeni bilgiler ve değişiklikleri yansıtmak üzere sürekli olarak uyarlanan, uzun dönem yinelenen süreçlerdir. Tutarlılığı ve sürekliliği sağlamak için, NFP ler, uzun dönem üst düzey politik taahhütler ve tarafların uzun dönem taahhütlerine dayanmaktadır. Uzun dönemde Ormanların doğası ve ormancılığı kabul ederek, uygun izleme ve değerlendirme prosedürleri geliştirilmektedir, uygun bilgi toplama sistemleri kurulmuş ve uygun değerlendirme periyodları kararlaştırılmıştır. genel(stratejik)amaçlar, spesifik hedefler, tedbirler, faaliyetler ve konuları değerlendirmek için Farklı yaklaşımlar ve süreler seçilebilir. Üstelik bütüncül ve sektörlerarası bir yaklaşım NFP ler için değerlendirme prosedürleri diğer sektörel stratejiler programlar veya ulusal, bölgesel ve uluslar arası seviyelerde (düzeyde) ormanlar ve ormancılık sektörüne değinen planları da hesaba katar. SFM için ulusal ve ulus altı kriter ve göstergeler Sürdürülebilir orman yönetimi(sfm) durumu hakkında izleme değerlendirme ve raporlama için bir unsur olarak Nfp nin bir bileşenini oluşturabilir. SFM için pan Avrupa kriteri ve göstergeleri ulusal göstergelerin gelişimi için bir temel oluşturmaktadır. 7 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya Kapasite oluĢturma Bir NFP süreci, uygun katılımcı modeller ve tekniklerin uygulanması koşuluyla katılan aktörlerin yetenekleri ve tercümelerinden faydalanabilir. Bundan dolayı, NFP ler entelektüel insani ve kurumsal kapasite ve sürdürülebilir orman yönetimi için uygun bir çevrenin gelişimini sağlar. Eğitim, öğretim ve araştırma vasıtasıyla(yardımıyla) yeni kapasitelerin oluşturulmasının önemi ve mevcut kapasitelerin en iyi şekilde kullanılması özellikle merkez ve doğu Avrupa ülkeleriyle ilgili olarak vurgulanmaktadır. Bütün düzeylerde kapasite oluşturma ve bilgi bütünsel ve sektörlerarası bir yaklaşımı destekler ve kolaylaştırır. Ulusal kanunlar ve politikalarla uygunluk Nfp le ulusal veya alt ulusal ihtiyaçları ve öncelikleri yansıtır ve ulusal ve ulus altı veya yerel kanunlar politikalar ve stratejilerle uygunluğu sağlar. Ulusal sürdürülebilir kalkınma stratejileri ile entegrasyon NFp sürecinde bütün yönleriyle SFM sürdürülebilir kalkınmanın bütün açılarıyla düşünülmektedir. Buna göre, NFPler ulusal sürdürülebilir kalkınma stratejileri ile entegre edilmişlerdir. uluslar arası ormancılıkla ilgili giriĢimler ve anlaĢmalar arasında uluslararası taahhütlerle kabul edilen sinerjilerin uygunluğu ormanlara çeşitli uluslararası ve bölgesel teşebbüsler ve anlaşmalar la değinilmiştir. Ormanlarla ilgili teşebbüsler ve anlaşmalar çerçevesinde işbirliği ihtiyaçları 3 seviyede (ulusal, bölgesel ve uluslar arası seviyelerde) tanımlanabilir. NFP ler her ülkede ilgili girişimler ve anlaşmalar arasındaki sinerjiler ve uygunluğu güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Ve işbirlikçi çaba ve faaliyetler için uygun düzeyleri ve gereksinimleri tanımlar. Kurumsal ve politik reform SFM için uygun koşulların geliştirilmesi kurumsal ve uyuşmazlık çözümleme planları kadar arazi mülkiyeti düzenlemeleri konuların ve yerinde yönetimi kapsayan orman/ ormandışı politik reformları gerektirebilir. Ekosistem yaklaĢımı Ulusal ormancılık programlarının geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ekosistem yaklaşımını gözönünde tutmaktadır. Bununla birlikte ekosistem yaklaşımı ve sürdürülebilir orman yönetimi arasında ki ilişki CBD sekretaryası tarafından konseptual analizlerin çıktıları dikkate alınarak incelenmesine ihtiyaç vardır. Uygulama ĠĢbirliği Nfs ler çerçevesinde ormancılık politikalarının uygulanmasında hükümetler, ticari kuruluşlar ve sivil toplum arasındaki işbirliğinden faydalanılabilir. Bir nfp nin etkinliğinin artırılması için işbirliği ve paylaşılan kaynaklar en iyi şekilde kullanılmalıdır. Bilincin Artırılması Ormanlar şehir alanlarında olduğu gibi kırsal alanlardaki toplumun da refah içinde olmasına katkıda bulunur. Nfp ler ormancılık sektörünün belirginliğini artırmak ve kamu bilincini artırmak ve toplum için ormanların çok yönlü faydalarının anlaşılmasını sağlamak için önemli unsurlardır. Nfp ler ormancılık politikası ve orman yönetiminde ve toplumun güvenini güçlendirmek için uygun bilgi rolüne özel önem vermektedir. Ormancılık sektör politikaları ve hedeflerinde bilinçlendirme orman politikası ve diğer ilgili sektörel politikalar arasında karşılıklı tutarlılık ve uygunluğu sağlamak için önşartı oluşturmaktadır. 8 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya VĠYANA ĠLKE KARARI 2 (V2) SÜRDÜRÜLEBĠLĠR ORMANLARIN EKONOMĠK OLARAK DEVAMLILIĞININ GELĠġTĠRĠLMESĠ 1. Ekonomik olarak devamlılığın sürdürülebilir orman yönetimi‟nin temel direklerinden biri olduğunu ve ormanların ve topluma sağladıkları çok yönlü yararlarının sürdürülmesi ile sürdürülebilir kalkınmaya ve özellikle kırsal alanlardaki halkın geçimine katkılarındaki hayati önemlerini dikkate alarak, 2. Avrupa‟daki sürdürülebilir orman yönetimi‟nin nitelikli işgücüne olduğu gibi milyonlarca orman sahibine, ormanla ilgili teşebbüslere ve kamu kurumlarına dayandığının farkında olarak, ve ormanların birçok sektöre hammadde, mal ve hizmet sağladığının ve bir gelir ve istihdam kaynağı olduğunu farkında olarak, 3. Sürdürülebilir orman yönetimi şartlarını sağlamanın Avrupa‟nın birçok bölgesinde ormancılık sektöründe ekonomik sorunlara yol açtığını bilerek, 4. Ormanların topluma toplumsal, kültürel ve çevresel değerler yelpazesi sağladığını kabul ederek, sürdürülebilir orman yönetimi‟nin ekonomik olarak devam edebilirliğini vergilerden ve pazarlanamayan değerlerden olduğu gibi, pazarlanabilir mal ve hizmetlerden sağlanan gelirler yoluyla iyileştirmeye çalışarak, 5. UNFF, WSDD ve CBD tarafından konuyla ilgili olarak alınan kararlara olduğu gibi ilgili L1 İlke Kararı “Halk, Ormanlar ve Ormancılık - Sürdürülebilir Orman Yönetimi‟nin SosyoEkonomik Yönlerinin Geliştirilmesi” ve bunun devamı üzerine inşa ederek,1 United Nations Forum on Forests 2 World Summit on Sustainable Development 3 Convention on Biological Diversity 6. Ekonomik devamlılığı garantiye almak için yeni perspektifler ve yaklaşımları teşvik etme yoluyla, özellikle kırsal alanlarda, Avrupa ormanlarının ve ormancılığının sürdürülebilir kalkınmaya ve insan geçimine katkısını artırmayı amaçlayarak, İmzacı Devletlerin ve Avrupa Topluluğu’nun temsilcileri olarak, şunları taahhüt ediyoruz; 7. Sürdürülebilir orman yönetimi için uygun şartları sağlamak amacıyla ormancılık sektöründe yatırım ve ekonomik faaliyetleri teşvik eden politik ve yasal çerçevelerin ve araçları ayarlanması, bu, orman kanununun uygulanması ve orman ürünlerinden yasadışı yararlanma bunların ticaretiyle mücadele konusunda etkili önlemleri de içermelidir, 9 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya 8. Çevre dostu, yenilenebilir ve yeniden kullanılabilir bir kaynak olarak sürdürülebilir yönetilen ormanlardan elde edilen odunun kullanılmasının yaygınlaştırılması ve böylece sürdürülebilir üretim ve tüketim kalıplarına katkıda bulunulması, 9. Beklenmeyen engelleri kaldırarak ve uygun teşvikler sağlayarak, sürdürülebilir olarak yönetilen ormanlardan odun dışı çeşitli mal ve hizmetlerin piyasaya dayalı bir şekilde tedarik edilmesi için uygun şartların geliştirilmesi, 10. İlgili örgütlerle işbirliği içinde, ormanların sağladığı tüm mal ve hizmetlerin değerlendirilmesinde kullanılan pratik uygulamalarla ilgili ortak yaklaşımlar için çalışmalar yapılması ve mevcut informasyon sistemlerine katkıda bulunulması; bu değerlendirmelerin çıktılarının ilgili politika ve programlara dahil edilmesi, 11. Özellikle yeni ve iyileştirilmiş odun ve odun dışı mal ve hizmetlerin yeterli şekilde tedarik edilmesinde, tüm ilgili taraflar arasında yeniliklerin ve girişimciliğin yaygınlaştırılarak ormancılık sektörünün rekabet gücünün artırılması, 12. Üretilen bilginin yayılması için mekanizmaların olduğu gibi araştırmaların da desteklenmesi, 13. Ormancılık sektörünün sürdürülebilir ve rekabetçi gelişimine imkan sağlayan öğretim, eğitim, yayım ve becerilerin niteliğinin artırılması, orman sahipleri ve orman çalışanlarının güvenlik durumlarının olduğu gibi çalışma ortamının da sürekli iyileştirilmesi için tarafların teşvik edilmesi, 14. İlgili araştırmaları olduğu gibi işgücü güvenliği ile ilgilenen kurumlara verilen desteğin güçlendirilmesi, böylece yüksek nitelikli personel ve işgücünün gelecekte de bululabilmesine katkıda bulunulması, 15. Ormanların ekonomik olarak devamlılığını sağlayacak şekilde işletilmesi ile ilgili tüm sektörler arasında koordinasyon ve işbirliğinin artırılması, 16. Ekonomik olarak uygulanabilir sürdürülebilir orman yönetiminin sürekli ve gelişen bir şekilde kırsal kalkınma politikalarına ve stratejilerine dahil edilmesinin yaygınlaştırılması, 17. Ormanla ilgili amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesi için yenilikçi ekonomik araçların kullanımının yaygınlaştırılması, 18. Özellikle küçük ölçekli arazilerde, ekonomik olarak devamlılığı sağlayacak fırsatların geliştirilmesi için orman sahiplerinin gönüllü işbirliğinin teşvik edilmesi, 19. Özellikle Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde, birliklerin (derneklerin) geliştirilmesinin ve orman sahiplerinin, ormanda çalışan işgücünün ve orman sektöründeki müteşebbislerin bunlara katılımının teşvik edilmesi. ..... 10 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya VĠYANA ĠLKE KARARI 3 (V3) AVRUPA’DA SÜRDÜRÜLEBĠLĠR ORMAN YÖNETĠMĠ ĠÇĠN SOSYAL VE KÜLTÜREL TALEPLERĠN KORUNMASI VE GÜÇLENDĠRĠLMESĠ 1. İnsanlar ve ormanlar arasındaki ilişkide, ormanların sürdürülebilir yönetimine yönelik sosyal ve kültürel talepler; odun, odun dışı tali ürünler ve hizmetler ile ilgili ormanların geleneksel kullanımları ile peyzaj, tarihi alanlar ve anıtlar, sanat, geleneksel bilgi veya dilbilimi, değerler ve deneyimlere yansıtıldığını kabul ederek, 2. toplumların gelişimi doğrultusunda zamanla ve sosyal ve kültürel değerlerin değişimini anlama temelinde, küreselleşme ve kentleşmenin ormancılığa etkisi olduğunu kabul ederek, 3. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu tarafından yapılan işler ve Biyoçeşitlilik Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler Orman Forumunun sürdürülebilir orman yönetiminin sosyal ve kültürel talepleri ile ilgili olan kararlarını dikkate alarak, 4. sosyal ve kültürel taleplerle ilgili sürdürülebilir orman yönetiminin önemli konularından eğitim, rekreasyon, çevre, kırsal kalkınma ve toplum ekonomisine yönelik ileriye dönük bilinçlendirmenin artırılmasını amaçlayarak; İmzacı Devletlerin ve Avrupa Topluluğu’nun temsilcileri olarak, şunları taahhüt ediyoruz; 5. ulusal ormancılık programlarında ve ilgili diğer politikalarda sürdürülebilir orman yönetiminin sosyal ve kültürel taleplerini belirlenmesi, 6. sürdürülebilir orman yönetiminin sosyal ve kültürel taleplerinin kendi kırsal gelişim ve eğitim programlarına dahil ederek tanımlanması, vurgulanması ve iletişimin güçlendirilmesi, 7. ilgili ulusal yasalar doğrultusunda sürdürülebilir orman yönetimi ile kendi arazi kullanımlarını güvence altına alarak, çeşitli sosyal ve kültürel değerlerin yanında kendi ekonomik beklentilerini de dikkate alarak, orman sahipleri ve yerel toplulukların mülkiyet düzenlemeleri ve haklarının gözetilmesi, 8. sürdürülebilir orman yönetiminin sosyal ve kültürel konuları ve faydalanmalarda maddesel (örneğin, ahşap mimarisi, tıbbi bitkiler) ve maddesel olmayan (örneğin, rekreasyon, sağlık) konuların her ikisinin de iyileştirilmesi ve geleceğe dönük geliştirilmesi, 9. doğal tehlikelere karşı korumanın olduğu kadar biyolojik çeşitliliğin korunması, peyzajın korunmasına yönelik sürdürülebilir orman yönetimi içerisinde geleneksel bilgi ve pratiklerin katılımının önemi konusunda bilincin artırılması, kültürel peyzajın geleneksel elemanlarının korunması ve güçlendirilmesi ile peyzaj çekiciliğinin artırılması ve iyileştirilmesi, 11 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya 10. ilgili kurumların işbirliği ile, ormanlar içindeki ve ormanlarla ilgili önemli tarihi ve kültürel objelerin ve alanların belirlenmesi, değerlerinin saptanması ve korunmaları ile yönetiminin teşvik edilmesi, 11. geleneksel ormanla ilgili bilgilerin rolünü içerecek şekilde, sürdürülebilir kalkınma temel hedefi içerisinde sürdürülebilir orman yönetiminin sosyal ve kültürel konularının rolünün çok yönlü disipliner araştırılmasının teşvik edilmesi. ..... VĠYANA ĠLKE KARARI 4 (V4) AVRUPA’DAKĠ ORMANLARIN BĠYOÇEġĠTLĠLĠĞĠNĠN KORUNMASI VE GELĠġTĠRĠLMESĠ 1. Orman biyoçeşitliliğinin önemini kabul ederek ve tüm orman tiplerinde biyolojik çeşitliliğin korunması ve uygun şekilde geliştirilmesininin ormanların sürdürülebilir yönetimleri için temel bir öge olduğunu teyit ederek , 2. Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi Uygulama Planı, Birleşmiş Milletler Ormancılık Forumu Kararları, IPF/IFF (Uluslararası Ormancılık Paneli/Uluslararası Ormancılık Forumu) eylem önerileri, CBD (Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi) ve CBD‟nin Ormancılık Çalışma Programını ve H2 “Avrupa Ormanlarının Biyoçeşitliliğinin Korunması için Genel Rehber” inin baz alarak, 3. orman biyoçeşitliliğinin korunmasını, geliştirilmesini amaçlayarak; restorasyonunu, muhafazasını ve uygun ise İmzacı Devletlerin ve Avrupa Topluluğu’nun temsilcileri olarak, şunları taahhüt ediyoruz; 4. Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesinin genişletilmiş ormancılık çalışma programının ve IPF/IFF eylem önerilerinin her düzeyde koordineli olarak uygulanması için çaba göstermeyi, 5. Ulusal ormancılık programlarında ve diğer ilgili sektör program ve politikalarında orman biyoçeşitliliğinin korunmasını, restorasyonunu ve uygun şekilde geliştirilmesine yer vermeyi ve bu politikaların ortak ve uyum içinde desteklenmesinin başarılması için tedbirler almak, 6. İlgili program ve politikaların ormanların biyoçeşitliliğine olan etkilerinin değerlendirilmesi, ormanların biyoçeşitliliğinin kaybolmasına yol açan başarısız politikalar ve uygun olmayan politilakaların ortadan kaldırılması ve ormanların biyoçeşitliliği ile ilgili hedeflere ait ticari düzenlemelerin uygunluğunun artırılması, 7. ormanların biyoçeşitliliği ile ilgili ticaretin ve orman ürünlerinin yasadışı yollardan elde edilmesinin önemli nedenlerinin etkilerine yönelik bilgilerin toplanması ve analizi; önlenmesi 12 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya için etkin önlemlerin alınması ve ilgili kanunların etkin olarak uygulanması için kapasitenin artırılması, 8. AOKBK tarafından tanımlanan ormanların sürdürülebilir yönetimi ve ekosistem yaklaşımı arasındaki bağlantı için bölgesel anlayışın geliştirilmesi; ormanların sürdürülebilir yönetimi ve ekosistem yaklaşımı arasındaki bağlantı için geliştirilen anlayışın ilgili birimler ile küresel düzeyde paylaşılması, 9. AOKBK‟nin Avrupa‟da Muhafaza ve Koruma Ormanları ve Diğer Ağaçlık Alanlar için Değerlendirme Rehberinin (ek 2) uygulanması ve uygun yerlerde bu rehberlerin geliştirilmesi, 10. Orman içi korunan alanlar ağının, mevcut ağ dikkate alınarak orman tiplerinin kapsanması, temsili ve yeterliliği açısından geliştirilmesi ve analizi ve koruma amaçlarına ilişkin olarak yönetimlerin etkin hale getirilmesi, 11. Diğer arazi kullanımlarına dönüşme ve parçalanma ile oluşan biyoçeşitlilik kaybının azaltılması ve önlenmesi, uygun yerlerde ekolojik bağlantının muhafazası ve oluşturulması, 12. Plantasyonları da içerecek şekilde, eski ormanlık alanlarda oluşturulan ormanlarda ve bozuk ormanlarda ve uygun olan alanlarda biyolojik çeşitlilik restarasyonunun artırılması ve yerli türlerin ve orijinlerin rejenerasyonunun ve doğal gençleşmenin artırılması ve teşviklerin geliştirilmesi, 13. mevcut izleme sistemlerini dikkate alarak Avrupadaki ormanların biyolojik çeşitliliklerinin izlenmesi ve değerlendirilmesinin daha iyi bir hale getirilmesi; Tüm-Avrupa sürdürülebilir orman yönetimi indikatör ve kriterleri paralelinde alana getirilmiş türler, doğallık ve tüm orman tiplerini de içerecek şekilde orman sınıflandırma sistemi için Tüm-Avrupa anlayışının geliştirilerek uyumlu uluslararası sınıflandırma sistemine katkıda bulunulması, 14. Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesinin kararlarına göre ekosistemleri tehdit eden işgalci yabancı türlerin etkilerinin önlenmesi ve azaltılması için Tüm-Avrupa stratejisinin geliştirilmesine katkıda bulunulması, 15. ormanların doğal oluşum safhalarının dikkate alınması, özellikle orman biyoçeşitliliğinin geliştirilmesi, restorasyonu, korunması ve bakımının sağlanmasına uygun peyzaj planları ve uygulamalarının geliştirilmesi, 16. sürdürülebilir orman yönetiminin entegre bir parçası olan orman genetik kaynaklarının korunmasının geliştirilmesi ve bu alandaki Tüm-Avrupa işbirliğine devam edilmesi, 17. orman biyoçeşitliliğinin geliştirilmesi, restorasyonu ve korunmasını ve bakımının sağlanmasını amaçlayan sürdürülebilir orman yönetimi için bilgiyi baz alan kararları almak için disiplinlerarası araştırmaların desteklenmesi ve teşvik edilmesi, 18. Avrupa İçin Çevre/Tüm Avrupa Biyolojik ve Peyzaj Çeşitliliği Stratejisi (PEBLDS) Bakanlar süreci ile verimli işbirliğine devam edilmesi ve özellikle PEBLDS Ortak Sekrataryası ve AOKBK Liaison Unit aracılığıyla ortak faaliyetleri ve amaçları tanımlayarak “Çerçeve İşbirliği”ni (ek 1) faaliyete geçirmeyi, ve aşağıdakileri kabul ederiz; 19. AOKBK ve Bakanlar Süreci için Çevre / PEBLDS arasındaki “İşbirliği Çerçevesi”, 20. “AOKBK‟nın muhafaza ve koruma ormanları ve Diğer Ağaçlık Alanlar İçin Değerlendirme Rehberi” (ek 2) ile IUCN ve IUCN‟nin Korunan Alanlar Dünya Komisyonu ile işbirliğinin artırılarak, kendi korunan alanlar kategorilerinin tümüyle bu kategoriler ile karşılaştırılabilmesinin amaçlanması. 13 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya Ekler: Ek 1: AOKBK ve Avrupa için Çevre /PEBLDS arasındaki İşbirliği Çerçevesi. Ek 2: AOKBK‟nın Muhafaza ve Koruma Ormanları ve Diğer Ağaçlık Alanlar için Değerlendirme Rehberi. ..... VĠYANA ĠLKE KARARI 5 (V5) AVRUPA’DA ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ VE SÜRDÜRÜLEBĠLĠR ORMAN YÖNETĠMĠ 1. Avrupa ormanlarının küresel karbon dolaşımındaki rolünün bilincinde olmayı ve toplum için sağladığı çok yönlü faydalarını ve ilgili özelliklerini de içerecek şekilde, insan faaliyetleri nedeniyle oluşan iklim değişiklikleri nedeniyle ormanlara yönelik tehditleri gözönüne alarak, 2. Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesinde (WSSD) alınan kararları, Fas Uzlaşmasını, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sözleşmesinin (UNFCCC) izlenmesi için alınan Karar H4 “Avrupadaki Ormanların İklim Değişikliğine Uzun Vadeli bir SüreçteUyumu İçin Stratejiler” ve bunun KYOYO Protokolünü dikkate alarak, 3. Asıl vurgulamanın sera etkisinin azaltılması için yapılacağının altını çizerek, 4. Avrupa ormanlarının atmosferdeki sera etkisinin azaltılmasına katkısının artırılırken ormanların çok yönlü faydalarını sağlayan özelliklerinin devamının ve sürdürülebilir yönetimini sağlayarak, İmzacı Devletlerin ve Avrupa Topluluğu’nun temsilcileri olarak, şunları taahhüt ediyoruz; 5. fosil yakıtlardan oluşan sera etkisinin azaltılmasına aşağıdaki şekilde katkı sağlama: a) odunun etkin kullanımının artırılarak, enerji yoğun üretim tekniklerinin ve yenilenemez kaynakların yerine kullanımının geliştirilmesi, b) odun kalıntıları olduğu kadar sürdürülebilir olarak yönetilen ormanlardan elde edilen biyo enerjinin kullanımı ve etkin olarak üretiminde önemli oranda artış sağlanması, 6. Avrupadaki ormanların karbon depolama özelliğinin geliştirilmesi ve karbon stokunun korunması ile ilgili Kyoto Protokolunun ve UNFCCC‟nin uygulanmasına şunları yaparak katkı sağlanması: a) sürdürülebilir orman yönetimi uygulamalarının teşvik edilmesi, Kyoto Protokolü altındaki 14 Avrupa‟da Ormanların Korunması Dördüncü Bakanlar Konferansı, 2003, Viyana, Avusturya ormancılık faaliyetlerinin dikkate alınması, b) büyük ölçekli ağaçlandırmaların potansiyel olumsuz etkilerinin azaltılması görüşüyle, ağaçlandırma çalışmalarının özellikle sosyal, ekonomik değerler ve biyoçeşitliliği hedeflemesinde uygun yönlendirmeyi sağlayan ulusal ormancılık program ve planları c) karbon depolayan orman ürünlerinin ve ormanların karbon depolama yöntemlerine yönelik maliyet, elde edilen faydaların paylaştırılması konularındaki potansiyel araştırmaların ve analizlerin desteklenmesi, 7. İklim değişikliğinin ormanlar ve orman ürünleri ve hizmetleri üzerindeki seller ve ekstrem hava koşulları gibi olası etkilerinin azaltılması ve daha iyi anlaşılması için araştırmaların ve uygunsa izleme faaliyetlerinin desteklenmesi, 8. ormanların iklim değişikliklerine daha iyi uyum sağlaması için ormancılığın geliştirilmesi ve politika ve tedbirlerin alınması, 9. ilgili örgütler ile işbirliği içinde ve mevcut sistemleri baz alarak, orman ürünleri ve orman ekosistemlerinde karbon stokunda oluşan değişikliklerin önçülmesi ve tahmininde kullanılan yöntemlerin irdelenmesine yönelik ve devam etmekte olan UNFCCC‟nin çalışmasına daha fazla katkı sağlanılması, 10. Tüm Avrupa düzeyinde ormanların iklim değişikliğine uyumu ve etkilerinin azaltılmasında bölgesel ve ulusal ormanla ilgili stratejilerden elde edilen deneyimlerin paylaşılması, ilgili politikaların geliştirilmesine katkı yapılması; ormanlarla ilgili tedbirlerin ve uygulanmasının sürdürülebilir orman yönetimine paralel olarak yapılması için UNFCCC ve Kyoto Protokolünde daha sonra yapılacak tartışmalara aktif olarak katılım sağlanması. ..... 15
