makro bakış

MAKRO
BAKIŞ
CARİ İŞLEMLER DENGESİ
11 Kasım 2016
Yıllık cari açık Eylül ayında da yükselişini devam ettirdi…
Geçen yılın Eylül ayında 167 milyon dolar fazla veren cari işlemler dengesi bu yılın Eylül ayında 1,68
milyar dolar ile ortalama piyasa beklentisi olan 1,88 milyar doların altında açık vermiştir. Yıllık cari
işlemler açığı da Ağustos ayı sonundaki 30,6 milyar dolardan Eylül ayı sonunda %6 artışla 32,4 milyar
dolara yükselmiştir. Ocak-Eylül döneminde cari işlemler açığı geçen yılın aynı dönemine göre %1
yıllık artış ile 24,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ağustos ayı cari açık rakamı ise 1,78 milyar
dolardan 1,53 milyar dolara revize edilmiştir.
Yıllık Cari İşlemler Açığı/GSYH
(%)
0,00
0
-10,00
-20,00
-2
-3,6
-1,8
-4
-30,00
-4,5
-4,5
-40,00
-5,7
-6,0
-5,3
-6
-5,3
-5,4
-6,1
-50,00
-4,6
-6,1
-8
-60,00
-10
-7,7
-70,00
-9,6
-80,00
-12
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Cari Açık (mr USD)
2011
2012
2013
Cari Açık/GSYH
2014
2015
2015
Eylül
2016
Eylül
Kaynak: TCMB
Eylül ayı cari işlemler açığının yükselişinde, dış ticaret açığındaki artış, hizmetler dengesi
fazlasındaki gerileme ve birincil gelir dengesi açığındaki yükselişin etkili olduğunu görmekteyiz. Eylül
ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre 686 milyon doları artarak 3 milyar 235 milyon
dolara yükselirken, hizmetler dengesi fazlası 1.16 milyar dolar azalarak 2.34 milyar dolara
gerilemiştir. Birincil gelir dengesi açığı ise 42 milyon dolar artarak 927 milyon dolara çıkmıştır.
MAKRO
BAKIŞ
Turizm gelirleri Ocak-Eylül döneminde %31 azaldı…
2016 yılı Ocak –Eylül döneminde hizmetler dengesi kalemi bir önceki yılın aynı dönemine göre %40
oranında azalışla 11,8 milyar dolara gerilemiştir. Hizmet gelirlerinin yaklaşık %90’nını oluşturan
turizm gelirleri ise Ocak-Eylül döneminde %31 gerileme kaydetmiştir. Eylül ayında turizm gelirleri
Ağustos ayındaki 2,4 milyara göre %11, geçen yılın Eylül ayındaki 3,3 milyar dolara göre ise %38’lik
azalış ile 2 milyar dolar olarak gerçekleşerek zayıf seyrini sürdürmüştür.
Finans hesabına baktığımızda; Eylül ayında doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler
geçen yılın aynı dönemine göre 468 milyon dolar aratarak 719 milyon dolara yükselmiştir. (2015 yılı
9 ayında 13,3 mr dolar olarak gerçekleşen doğrudan yatırımlar bu yılın aynı döneminde 7,1 milyar
dolara gerilemiştir.) Portföy yatırımlarında ise 1,59 milyar dolarlık net çıkış olmuştur. Yurtdışı
yerleşiklerin hisse senedinde 308 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetlerinde 220 milyon ABD
doları net alım yaptığı görülmektedir. Yurtdışında ihraç edilen tahvil ve bonolarla ilgili olarak, genel
hükümetin 2 milyar dolar, bankaların 106 milyon dolar ve diğer sektörlerin 20 milyon dolar net geri
ödeme yaptığı görülmektedir. Diğer yatırımlar kaleminden ise 2,3 milyar dolarlık net çıkış
yaşanmıştır. Yurtdışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar 1.23 milyar dolar net geri
ödemede bulunurken, diğer sektörler 245 milyon dolar net kullanım gerçekleştirmiştir.
Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi (mr USD)
22,0
20,2
19,9
17,0
16,2
13,3
10,0
8,6
12,4
13,3
12,5
9,1
7,1
1,7
2,8
2003
2004
Kaynak: TCMB
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2015
OcaEyl
2016
OcaEyl
MAKRO
BAKIŞ
Ağustos ayında 2 milyar dolar giriş olan net hata ve noksan kaleminde, Eylül ayında 36 milyon dolar
ile sınırlı giriş olmuştur. Aynı kalemde 2016 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam giriş 5,4 milyar dolar
ile geçen yılın aynı dönemine göre %56 oranında azalış kaydetmiştir. Eylül ayında Resmi rezervlerden
ise 4,8 milyar dolar ile yüksek bir çıkış gerçekleşmiştir.
SONUÇ:
Yıllık cari işlemler açığındaki yükseliş Eylül ayında da devam etmiştir. Eylül ayında dış ticaret
açığındaki genişleme ve hizmetler dengesindeki düşüş (Turizm gelirleri 2016 Ocak–Eylül döneminde
geçen yılın aynı dönemine göre %31 azalış ile 14,6 milyar dolara gerilemiştir) cari işlemler dengesinin
artmasında etkili olmuştur. Jeopolitik riskler ve güvenlik endişeleri ile azalan turizm gelirlerinin yılın
son çeyreğinde de zayıf seyrini sürdürmesini beklemekteyiz. Öte yandan küresel ekonomilerdeki
belirsizlikler nedeniyle de yıllık dış ticaret açığındaki genişleme devam edebilir. Bu nedenlere bağlı
olarak da yıllık bazda cari işlemler açığındaki yükselişin devam edeceğini tahmin etmekteyiz.
Yılsonunda cari açığın revize edilen 2016 yılı Orta Vadeli Program’daki hedefin (cari açığın/ GSYH'ya
oranı
%4,3'üne
denk
gelen
31,3 milyar
gerçekleşeceğine dair görüşümüzü koruyoruz.
dolar)
üzerinde
34,5
milyar
dolar
seviyesinde
MAKRO
BAKIŞ
Uyarı Notu:
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri
dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel
niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu
nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun
sonuçlar doğurmayabilir.
Bu rapor tarafımızca doğruluğu ve güvenilirliği kabul edilmiş kaynaklar kullanılarak hazırlanmış olup
yatırımcılara kendi oluşturacakları yatırım kararlarında yardımcı olmayı hedeflemekte ve herhangi bir
yatırım aracını alma veya satma yönünde yatırımcıların kararlarını etkilemeyi amaçlamamaktadır.
Yatırımcıların verecekleri yatırım kararları ile bu raporda bulunan görüş, bilgi ve veriler arasında bir
bağlantı kurulamayacağı gibi, söz konusu kararların neticesinde oluşabilecek yanlışlık veya
zararlardan kurum çalışanları ile Anadolubank A.Ş. ve Anadolu Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.'nin
herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.