n - Zeka Küpü Yayınları

advertisement
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
Nükleotid - Gen - Dna - Kromozom
Fosfat - Şeker - Organik Baz
6. Kromozomlar DNA molekülü ve protein kılıftan
4.
oluşmuşlardır. DNA molekülünün yapısında da
genler bulunur. Genler ise nükleotitlerden oluşmuştur.
DNA molekülü
200 C
100 G
50 T
75 A
200 G
100 C
50 A
75 T
Dolayısıyla numaralandırılmış kutucuklarda verilen yapıların basitten karmaşığa doğru sıralanışı;
2. zincir
1. zincir
3 Nükleotid - 2 Gen - 4 DNA - 1 Kromozom
Nükleotid sayısı = Fosfat sayısı = Şeker sayısı
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
1. zincirdeki toplam nükleotit sayısı:
425
2. zincirdeki toplam nükleotit sayısı:
425
850
Nükleotidlerin Yapısı
11. Nükleotid hangi bazı içeriyorsa o bazın ismiyle
adlandırılır. Sitozin nükleotidi sitozin, şeker ve
fosfat yapılarından oluşur. Dolayısıyla doğru cevap I - II ve IV olur.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Zeka Küpü Yayınları 
nükleotid
DNA molekülünde; 125 adenin nükleotidi
300 guanin nükleotidi
300 sitozin nükleotidi
125 timin nükleotidi
Toplam 850 nükleotid vardır.
Dolayısıyla,
850 nükleotid = 850 fosfat = 850 deoksiriboz şeker
DNA'nın Yapısı
13.
1. Zincir 2. Zincir
T
A
C
C
C
T
T
T
C
2. Zincir
A
T
G
T
A
C
G
G
A
A
A
G
G
G
A
T
T
C
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
Hidrojen
bağı sayısı
50 x 2 = 100
75 x 2 = 150
200 x 3 =600
100 x 3 = 300
A=T arasındaki
hidrojen bağı sayısı
GC arasındaki
hidrojen bağı sayısı
Toplam 1150 hidrojen bağı
Buna göre, B seçeneğinde verilen adenin bazı
sayısı doğrudur. DNA molekülünde 125 adenin
bazı vardır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
DNA Zincirleri Arasındaki Zayıf
Hidrojen Bağı
DNA'nın Kendini Eşlemesi
6. I. DNA'nın iki zinciri arasındaki bağlar eşlenme
DNA molekülü
11.
sırasında kopar. (Doğru)
150 A
150 T
1100 G
1100 C
II. DNA kendi hücre bölünmesi öncesi
eşler. (Doğru)
III. DNA'nın eşlenmesinde bir zincirdeki adenin
karşısına sitozin nükleotiti gelir. (Yanlış)
Toplam 2500 nükleotit
(Adenin karşısına timin nükleotiti gelir.)
D
Nükleotid sayısı = Deoksiriboz şeker=Fosfat sayısı
sayısı
I.
2500 nükleotid = 2500 deoksiriboz = 2500 fosfat
III.
II.
Y



(Melek'in yorumu doğrudur.)
150 + 150 = 300 (A + T)
1100 + 1100 = 2200 (G + C)
A+T
300
A+T 3
=
=
G + C 2200
G + C 22
(Metin'in yorumu yanlıştır.)
Zeka Küpü Yayınları 
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Mitoz Bölünme
Hidrojen Bağı Sayısı
Mitoz bölünmeyle ilgili;
A=T arasındaki bağ
sayısı
1100 x 3 = 3300 GC arasındaki bağ
sayısı
Toplam 3600 hidrojen bağı
Hidrojen
bağı sayısı
150 x 2 = 300
(Şule'nin yorumu yanlıştır.)
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
I.
2n kromozomlu hücrelerde görülür. (Doğru)
II. Üreme hücreleri mitoz sonucu oluşur. (Yanlış)
(Üreme hücreleri mayoz sonucu oluşur.)
III. Üreme hücreleri mitoz bölünme geçirir. (Yanlış)
(Üreme hücreleri "sperm-yumurta" mitoz
bölünme geçirmez.)
IV. Mitoz sonucu kromozom sayısı değişmez.
(Doğru)
V. Mitoz sonucu 4 hücre oluşur. (Yanlış)
(Mitoz sonucu 2 hücre oluşur.)
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
Mitoz Bölünmenin Canlılar İçin Önemi
5.
Bitki Hayvan Hücresinde Sitoplazma
Bölünmesi
Anıl : Kırılan kolun iyileşmesi
8.
(Mitoz bölünme-onarım)
Zeynep: Ağaç gövdesinin büyümesi
(Mitoz bölünme-büyüme)
Furkan: Kuru soğanda yeşil yaprakların oluşması (Mitoz bölünme - üreme)
İnsanda üreme hücresinin oluşması
Hayvan hücresinde hücre duvarı bulunmaz.
Şekli küreye benzer. Bundan dolayı verilen şekil
bir hayvan hücresidir. Kromozomların eş parçalarının kutuplara doğru çekildiği evre anafaz
evresidir.
(Mayoz bölünme)
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Zeka Küpü Yayınları 
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Mayoz Bölünme
Mitoz Bölünmenin Evreleri
K hücresi
9.
2n
3. Mitoz bölünmede evrelerin gerçekleşme sırası;
1.
4.
3.
mayoz I
n
n
mayoz II
n
5.
2.
n
n
n
M hücresi
I. K hücresi 2n kromozomludur.
(Doğru)
II. M hücresi n kromozomludur.
(Doğru)
III. M hücresi üreme hücresidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
(Doğru)
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
Mayoz Bölünmenin Canlılar İçin Önemi
Homolog - Kromozom
9. Mayoz bölünmede parça değişimi;
2. Verilen şemada 1. olayda dişi üreme hücre-
I. Homolog kromozolar arasında gerçekleşir.
II. Mayoz I de görülür.
III. Kalıtsal çeşitlilik sağlanır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Eşeyli - Eşeysiz Üreme
8. Bezelye tarafından tohumlardan yeni bezelyelerin oluşması eşeyli üremedir. Eşeyli üremede
yeni bezelyelerin genetik yapıları ana canlıdan
farklı olur. Deniz yıldızlarının ortadan kesilerek
her parçasından yeni deniz yıldızlarının oluşması eşeysiz üremedir. Yavru deniz yıldızlarının
genetik yapısı ana bireyle aynıdır.
Bira mayasının tomurcuklanarak yavru bireyler
oluşturması eşeysiz üremedir. Yavru bireylerin
genetik yapısı ana birey ile aynıdır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Zeka Küpü Yayınları 
si olan yumurta ve erkek üreme hücresi olan
sperm mayoz bölünme sonucu oluşur. 2. olayda
yumurta ve sperm döllenerek zigotu oluşturur.
3. olayda ise zigot mitoz bölünmeler geçirerek
bireyleri oluşturur. Dolayısıyla; 1. olayda mayoz
bölünme gerçekleştiği için kromozom sayısı yarıya iner ve genetik çeşitlilik sağlanır. 2. olayda
döllenme gerçekleşir. 3. olayda gerçekleşen
mitoz bölünme sadece eşeyli üreyen canlılarda
değil, bütün canlılarda görülür.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Mayoz ve Mitoz Bölünmenin
Karşılaştırılması
13. Mitoz Bölünme;
1- Vücut hücrelerinde görülür.
2- Sonucunda iki hücre oluşur.
3- Kromozom sayısı aynı kalır.
4- Kromozomlar arası parça değişimi görülmez.
Üreme Hücrelerinin Oluşumu
6. Mayoz bölünmede; sırasıyla;
K → DNA eşlenir.
M → Kromozomlar oluşur.
N → Kromozomlar arasındaki parça değişimi
olur.
L → Homolog kromzomlar ayrılır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Mayoz Bölünme;
1- Üreme ana hücrelerinde görülür.
2- Sonucunda dört hücre oluşur.
3- Kromozom sayısı yarıya iner.
4- Kromozomlar arası parça değişimi görülür.
Buna göre Ayşe 3 numaralı özellikleri karıştırmıştır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
Çocukluktan Ergenliğe Geçiş
İnsanda Üremeyi Sağlayan Yapı ve
Organlar
4.
8. Buse 15 yaşında ve ergenlik dönemindedir.
Ergenlik dönemindeki değişimler;
- Hayatı sorgulama
- Koltuk altlarında kıllanma
- Kilo artması
görülür. Ancak ihtiyaçlarını karşılayamama bebeklik dönemine ait bir özelliktir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
I. Sperm Kanalı: Spermlerin ve idrarın vücuttan
dışarı çıkarılmasını sağlar.
II. Döl Yatağı: Zigotun yerleştirdiği ve geliştiği yerdir.
III. Testisler: Spermlerin üretildiği yerdir.
IV. Yumurta Kanalı: Döllenme bu kanalda gerçekleşir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
3. Sperm
Yumurta
a) Kamçılı
I. Kamçısız
II. Az sitoplazmalı
b. Bol sitoplazmalı
III. Küçük
c. Büyük
Yumurta ve sperm ile ilgili soruda verilen özelliklerden b -II ve c-III ile yer değiştirmelidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Zeka Küpü Yayınları 
Ergenlik ve Sağlık
11. Ergenlik döneminde olan Fatih'in ailesi;
I. Fatih'i sosyal aktivitelere yönlendirmelidir.
II. Fatih'le empati kurarak ona bu dönemle ilgili bilgiler vermelidir.
III. Fatih için kişisel gelişim uzmanından yardım
almalıdır.
IV. Fatih'i sportif aktivitelere yönlendirmelidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Basit Makineler
4. Şemada verilen üreme olayında "b" yumurta, "a" ise spermdir. Yumurta (b) nın oluşması
mayoz bölünme ile gerçekleşir. I olayı mayoz
bölünmedir. "a" ve "b" nin kromozom sayıları
23 olur. "c" zigottur ve zigot yumurta kanalında
sperm (a) hücresinin yumurta (b)'yı döllenmesiyle oluşur. III. olayda zigot, mitoz geçirdiği için
kalıtsal çeşitlilik görülmez.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
6. ● Basit makineler;
– İş yapma kolaylığı sağlar.
–
Yük
→ Kuvvet kazancını verir.
Kuvvet
– Kuvvetin yönünü değiştirebilir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
Sabit Makara
Palangalar
8. Soruda kuvvet kazancını sorduğu için yük ağırlıklarını gözardı edebiliriz.
11.
L
K
N
M
P1
1. düzenek
F
P2
F1
I. düzenekte 2 tane sabit makara verilmiştir. Sabit
makaralarda kuvvet kazancı yoktur. Düzenekte
verilen yük; yükle aynı büyüklükteki kuvvet ile
çekilir.
Yük
Kuvvet kazancı =
=1
Kuvvet
Yukarıdaki sistemde; K ve M hareketli makaradır. İp, kuvvet uygulanarak aşağı çekildiğinde
K ve M makaraları da yüklerle beraber yukarı
doğru hareket eder.
L ve N sabit makaradır. Tavana sabitlenmiştir.
Kuvvet ve yükün hareketinden etkilenmez.
2. düzenek
Cevap 2
L ve N
L ve N
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Zeka Küpü Yayınları 
Sabit makaralarda kuvvetten kazanç yoktur.
Cevap 1
F1
F1
F2
F2
F2
2F2
II. düzenekte 1 tane sabit, 1 tane hareketli makara
vardır. Düzenekte verilen yük 2 F2 yükü ile dengelenir.
Yük
2 F2
Kuvvet kazancı =
=
=2
Kuvvet
F2
3. düzenek
F3
Hareketli Makara
8. Hareketli makaralarda;
II. Kuvvetten kazanç vardır. (Doğru)
III. Yoldan kazanç yoktur. (Doğru)
F3
F3
F3
III. düzenekte verilen makaraların hepsi sabittir.
Dolayısıyla kuvvet kazancı yoktur.
Kuvvet kazancı =
Yük
=1
Kuvvet
IV. Bir yere sabitlenmiştir. (Yanlış)
Hareketli makaralar bir yere sabitlenmez. Kuvvetin uygulanmasıyla aşağı ve yukarı yönlü hareket eder. Dolayısıyla; I. ve II. ifadeler doğrudur.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
Kaldıraç Çeşitleri
IV. düzenek bir palanga sistemidir ve kuvvet yukarı
yönlüdür. Kuvvet yukarı yönlü olduğu zaman kuvvet kazancı makara sayısının bir fazlası kadardır.
Yani IV düzenekte kuvvet kazancı 3 kattır ve en
fazladır.
4. Ceviz kıracağında ve el arabasında yük ortada,
destek ve kuvvet uçlarda olmalıdır.
Buna göre;
4. düzenek
1
F4
2
3
Yükün ortada yani 2 numaralı yerde olduğu seçenek "B" seçeneğidir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
5. Basit
makinelerde kuvvet kazancı
kün kuvvete bölünmesiyle bulunur.
Kuvvet Kazancı =
yü-
Yük
Kuvvet
Zeka Küpü Yayınları 
Kuvvet Kazancı
Kuvvet Hesaplama
1.
F
F . 2 = 80 . 3
F = 120 N
Kaldıraçlarda desteğe göre denge formülü;
Kuvvet x Kuvvet kolu = Yük x Yük kolu
A)
30 N
B) F2
1 br
1 br
F1= 15 N
C)
Dolayısıyla;
Yük
=
Kuvvet
(Şekilde verilen kuvvet
120 N’dur.)
F1.2 = 30
Yük
=
Kuvvet
Kuvvet kazancı =
F1
2 br
Yük
elde edilecek şeYukarıdaki denklemi
Kuvvet
kilde düzenlersek;
Kuvvet Kolu
Yük Kolu
P = 80 N
Kuvvet Kolu
Yük Kolu
F3
2 br
240 N
2 br
F3.2 = 240.2
F3= 240 N
Özetleyecek olursak; kaldıraçlarda kuvvet kazancı iki yoldan bulunabilir.
1) Yükü kuvvete oranlayarak
2) Kuvvet kolunu yük koluna oranlayarak
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
120 N
2 br
F2.1 = 120.2
F2= 240 N
D) 40 N
3 br
F4
1 br
F4.1 = 40.3
F4= 120 N
Şekilde verilen 120 N'luk kuvvet ile D seçeneğindeki F4 kuvveti aynıdır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ
Fen ve Teknoloji
Makara -Kaldıraç
10.
Eğik Düzlem - Makara - Kaldıraç
Destek
F
P
8. I. şekilde verilen kaldıraçta kuvvet kolunun uzun-
Destek
P
luğu, yük kolunun uzunluğuna eşit olduğundan
dolayı kuvvetten kazanç veya yoldan kazanç yoktur. II. şekilde verilen sabit makarada da kuvvetten
kazanç veya yoldan kazanç yoktur.
F
Şekil II
Şekil I
Yoldan kayıp, kuvvetten kazanç olan basit makineler III. şekildeki hareketli makarada ve IV.
şeklindeki eğik düzlemde yoldan kayıp kuvvetten kazanç vardır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
- Her iki makinede de destek ortadadır. Demet'in
-
yorumu doğrudur.
Her iki makinede de kuvvet kazancı yoktur.
Özlem'in yorumu yanlıştır.
Kaldıraçta destek F'ye yaklaştırılırsa kuvvet kolu
küçülür ve kuvvet büyüklüğü artar. Bülent'in yorumu yanlıştır.
Buna göre, yalnız Demet'in yorumu doğrudur.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Zeka Küpü Yayınları 
-
Eğik Düzlem
11.
F1
l
α
P
P
Şekil I
2l
F2
h
h
α
Şekil II
iki düzenektede bulunan yükün eşit yüksekliğe
çıkarılması için I. sinde l, II. sinde ise 2l kadar
hareket ettirilmiştir. Bu nedenle II. düzenekte
alınan yol I. düzeneğe göre daha fazladır.
 (Alınan Yollar) → II > I
I. düzenekte yoldan kazanç II. düzeneğe göre
daha fazladır. II. düzenekteki kuvvet kazancı
daha fazla olduğundan F1 > F2 olur.
 (Kuvvet büyüklükleri) → F1 > F2
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
8. Sınıf Fen ve Teknoloji Soru Bankası Çözümler
8
Download