44 yaş, erkek • Birkaç aydır devam eden son 2 gündür giderek artan
advertisement
• 44 yaş, erkek • Birkaç aydır devam eden son 2 gündür giderek artan halsizlik ve uyku hali • Son 1 haftadır bulantısı olduğunu ve dünden beri 4 defa kustuğunu söylüyor • Belirgin olarak iştahsız ve son 15 günde 3 kilo kaybı olmuş • Ayrıca yaygın karın ağrıları olduğunu belirtiyor • Hastanın 3 aydır halsiz olduğu öğreniliyor • Yakınları hastanın oral alımının uzun zamandır az olduğunu söylüyor • Ayrıca dört gün önce aniden ayağa kalkınca kısa süreli senkop geçirmiş • 6 ay önce milier tbc tanısı almıi • İzoniazid, Rifampin, Prizinamid, Etambutol tedavisi alıyormuş • Genel durumu orta, koopere, oriente • KB: Y;95/65 A;80/55 N:102 SS:30 PulsO2:91 Ateş: 37.8 • Hastanın BMI’si 17 • Görünümü kaşektik • Deri rengi koyu, kıllar dökülmüş • SS: HIHTSEK, Akciğer sağ lobta kaba ral ve ronkusları var • CBC; Hb:9,7 Lök:2300 %40 eosinofil Trom:200.000 • Glu:52 BUN:48 Krtn:1.8 • Alt:34 Ast:42 • Na: 129 Cl: 105 K: 6,2 • EKG’de tüm derivasyonlarda T sivrileşmesi ve p düzleşmesi ve P-R uzaması • PCO2:60, PH:7.31 • AC grafisinde sağda kalsifiye gon odağı ve yaygın milier görünüm • • • • • Hasta infeksyon ve dahiliye ile konsülte edildi • İnfeksyon; hastanın tbc tedavisi devamı önerdi • Hasta dahiliye tarafından yatırıldı • Takiplerinde ACTH stimülasyona cevapsız kortizol düzeyi, • Çekilen BTsinde adrenal bezlerde kalsifikasyon ve küçülme saptanıyor • Hastaya glukokortikoid tedavisi başlanıyor Hasta güvenlik çemberine alındı Gri branül ile 1L bolus sıvı verildi Nötralize mayi başlandı Hipertermi gelişmesi üzerine serin sıvılar vücudun kıvrım yerlerine konuldu • Tekrar ölçülen şekeri 40 gelince IV %50 dextroz verildi • 400cc/h ten idame SF başlandı • Sonda takılıp çıkardığı takibi yapıldı Patofizyoloji Adrenal Yetmezlik ve Kriz • Steroidler (kortex) glukokortikoidler mineralokortikoidler androjenler • Katekolaminler (medulla) adrenalin noradrenalin Patofizyoloji • Glukokortikoidler; ketogenez, kan şekeri artışı (anti-insülin etki), kardiak stimülan, anti-inf • Mineralokortikoidler; Na ve su retansyonu, K ve H atılımı • Katekolaminler; anti-insülin etki, kardiyak stimülasyon, solunum stimülasyonu, koroner ve serebral vazodilatasyon periferik vazokonstrüksyon Sekonder yetmezlik • • • • • • • • • Hipofiz tümörü Hipofize kanama Sheehan snd Sarkoidoz, hemokromatöz Kafa taban kırığı Karotid anevrizma Cerrahi Enfeksiyon Radyasyon Primer Yetmezlik • • • • • • • • Otoimmün Tüberküloz Amiloidoz Kanser met. Adrenolökodistrofi Kanama Cerrahi İlaçlar (Anti-fungal, anti-tbc, mitotan, aminoglutedimit) Tersiyer yetmezlik • Uzun süreli steroid kullanımına bağlı baskılanma • Steroid tedavisinin ani kesilmesi Klinik • • • • • • • Halsizlik ve bitkinlik Kilo kaybı Anoreksia, bulantı ve kusma Hiperpigmentasyon (Sekonderde yok) Hipotansiyon Karın ağrısı, bualntı, kusma Sekonderde aldesteron az etkilenir Klinik • • • • • • • Tedavi • Glukokortikoid kortizol 20-37.5 mg / gün prednison 5mg sabah,2.5 mg öğlen kortizol 15-20 mg sabah, 5-10 mg öğlen • Mineralokortikoid fludrokortizon asetat 0.05-2 mg/gün Adrenal Kriz • Genellikle kronik yetmezliğin akut alevlenmeleri • En sık nedeni kronik steroid kullanımının sonlandırılması • Kronik yetmezlikli hastalarda stres ve enfeksiyon gibi durumlar replasman yapılmaması durumun da krize neden olabilir • Semptomları nonspesifiktir • Tedavi edilmezse prognozu kötü Adrenal Kriz’in Nedenleri • • • • • • • • Cerrahi Eksojen steroidin kesilmesi Travma Enfeksiyon Volum kaybı Hipotermi Hipoglisemi AMI Hipovolemi Hiponatremi Hiperkalemi (EKG değ.) Hipoglisemi Azotemi Pubik ve aksiller kıllanma azalması Aşırı tuz tüketme isteği Klinik • • • • • • • Genellikle Glukokortikoid yetmezliği Güçsüzlük Hipotansiyon Vasküler kollaps u Bulantı, kusma, abdominal ağrı Hipoglisemi Elektrolit bozuklukları Tedavi • • • • Güvenlik çemberi monitörizasyon Sıvı resüsitasyonu Bolus steroid tedavisi 100 mg hidrokortizon bolus, 6 satte bir 200mg hidrokortizon • Mineralokortikoid gerekmez
