T.B.M.M. B : 15 15 . 6 .1999 O : 1 ta olan sanık da yararlanacak diye

T.B.M.M.
B : 15
15 . 6 .1999
O:1
ta olan sanık da yararlanacak diye böyle bir düzeltmeyi yapmamak, böyle bir düzeltmeyi daha faz­
la geciktirmek bu düzenlemenin, anayasa değişikliğinin, bir sanığın gölgesi altında kalması sonu­
cunu doğurur; işte, kişiye özel işlem asıl o zaman ortaya çıkar. Arz ettiğim nedenlerle yapılması
zorunlu olan bir düzeltmeyi, sırf şu anda yargılanmakta olan bir sanık, davanın seyri içinde, sonun­
da askerî hâkim yerine sivil hâkimin katılacağı bir mahkeme tarafından yargılanacak diye yapma­
manın mantığını anlamak olanağı yoktur.
Ayrıca, söz alan birçok arkadaşımız daha ileri düzenlemeler önerdiler; devlet güvenlik mah­
kemelerinin tamamıyla kaldırılmasını, bunun yerine insan haklan mahkemesi kurulması gerektiği­
ni söylediler. Bu düşüncelere saygımız var. Devlet güvenlik mahkemeleri konusunda her partinin,
herkesin farklı düşünceleri olabilir; ama, bu mahkemelerde eleştiri konusu olan bir durumu düzel­
tecek bir teklifi onaylamamayı, sırf bu mahkemeler tamamıyla ortadan kaldırılmıyor diye öne sür­
mek anlaşılır bir şey değildir. Eğer, gerçekten, devlet güvenlik mahkemelerinin statüsünün değiş­
tirilmesi gerektiğini düşünüyorsanız, o yolda atılacak olan bir adımı birlikte gerçekleştirmeye kat­
kıda bulunmak durumundasınız. Biz, bunu, bütün arkadaşlarımızdan, bütün siyasî partilerimizden
içtenlikle bekliyoruz.
Şüphesiz, her şey bir günde gerçekleşmez. Size biraz önce açıklamaya çalıştığım gibi, devlet
güvenlik mahkemeleri de hukukumuzda bir evrim geçirmiştir, bu evrim devam etmektedir. Türki­
ye, halen içinde bulunduğu koşullar itibariyle, devlet güvenlik mahkemelerini tamamıyla kaldıra­
bilecek durumda değildir. Türkiye, onbeş yıldan beri, ayrılıkçı, bölücü bir hareketle mücadele et­
mektedir. Türkiye, bu dönemde, özellikle ayrılıkçı, bölücü suçların yoğun biçimde işlendiği bir dö­
nemi geçirmiştir. Türkiye, örgütlü suçlarla, çetelerle, mafyalarla mücadele etmektedir. O nedenle,
bu konuda, uzman bir mahkemenin görev başında olması gereklidir. Şimdi, bu mahkemenin eleş­
tiri konusu olan bir yönü de düzeltildiğine göre, bu mahkemeler, aslında, Devlet Güvenlik Mahke­
meleri Kanununda da ifade edildiği gibi, ağır ceza mahkemelerinin, belki, nitelikli bir türü olacak­
tır. Bu nitelik, onun, konusu itibariyle ve başkan ve üyelerinin ve cumhuriyet başsavcısının birinci
sınıfa ayrılmış hâkim ve savcılardan oluşması itibariyledir. Böylece, belirli konularda uzmanlaşmış
olan hâkimler ve savcılar bu davalarla ilgilenecektir.
O nedenle, bu, ileriye doğru bir adımdır ve şüphesiz, gelişme, burada bitmeyecektir. Gerek bu
konuda gerek genel olarak yargı sistemimizde gerek hukukumuzda ileriye doğru adımlar atmak du­
rumundayız. Anayasa değişiklikleri de bununla bitmiyor; 1982 Anayasasının daha demokratik bir
anayasa haline getirilmesi, daha özgürlükçü bir anayasa haline getirilmesi yolundaki çabaları hep
birlikte sürdüreceğiz. Eğer, bu konularda mutabıksak, burada mutabıksak, şimdi, küçük de olsa, bu
adımı birlikte atalım; çünkü, sonuç itibariyle, bu, hepimizin özlediği hedef doğrultusunda önemli
bir adım olacaktır. Bunu, partilerimiz arasında olabildiğince geniş bir uzlaşmayla gerçekleştirmeli­
yiz ve bu uzlaşma için, bir halk oylamasına gerek bırakmayacak bir çoğunluğu dilemekteyiz. Bu
anayasa değişikliği gerçekleştikten sonra da, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargı­
lama Usulleri Hakkında Kanun ile Askerî Hâkimler Kanununda gerekli değişiklikler, en kısa za­
manda, yine, Yüce Meclisimize sunulacaktır.
Ben, 21 inci Yasama Döneminin, Türkiye'yi 21 inci Yüzyıla taşıyacak önemli değişikliklerin,
büyük atılımların küçük bir başlangıcı olarak, bugünkü anayasa değişikliğini hepinizin destekleme­
si dileğiyle saygılar sunuyorum. (DSP, MHP ve ANAP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN - Adalet Bakanımız Sayın Hikmet Sami Türk'e teşekkür ediyoruz.
Şahsı adına, Sakarya Milletvekili Sayın Cevat Ayhan; buyurun. (FP sıralarından alkışlar)
Sayın Ayhan, süreniz 10 dakikadır.
-348-