VI. Ulusal Anali̇ ti̇ k Ki̇ mya Kongresi Poster 191 ÇİLEK (Fragaria vesca) MEYVESİNDEKİ ANTOSİYANİN BİLEŞİKLERİNİN HPLC-ESI-MS İLE TAYİNİ Nagihan M. KARAASLAN, Mehmet YAMAN Fırat Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Elazığ, Türkiye [email protected] Antosiyanidinler, doğada serbest halde bulunmazlar, şekerlerle glikozit bileşikleri şeklinde bulunurlar ve antosiyanin adını alırlar. Antosiyaninler, doğada çeşitli meyve ve sebzelerde bulunmaktadır. Antosiyaninler, bağlandıkları şekerlere ve bağlanma pozisyonuna göre adlandırılırlar. Doğadaki çok sayıda antosiyanidin bileşiklerinden gıdalar açısından pelargonidin, peonidin, petunidin, delfinidin, siyanidin ve malvidin önem taşımaktadır. Antosiyaninler, başta kanser olmak üzere özellikle göz hastalıkları ilerlemesini yavaşlatıcı, kan akımını düzenleyici, kalp krizi riskini azaltıcı ve antioksidan etki gösterdiği bilinmektedir [1-3]. Bu çalışmada, Elazığ ve yöresinden temin edilen çilek (Fragaria vesca) meyvesinde antosiyanin bileşiklerinden delfinidin-3-o-glikozit, siyanidin-3-o-glikozit, pelargonidin-3-o-glikozit ve malvidin-3-o-glikozit bileşiklerinin nicel tayini yapıldı. Bu amaçla, hem ölçüm hem de örnek hazırlama aşamalarında şartlar optimize edildi. Öncelikle standart çözeltiler ile antosiyanin bileşiklerinin HPLC-MS ile tayini için; akış hızı, fragmentasyon voltajı, enjeksiyon hacmi, kolon sıcaklığı ve mobil faz gibi parametreler optimize edildi. Elde edilen optimum şartlar; akış hızı 0.5 mL/dk, fragmentasyon voltajı 110 V, enjeksiyon hacmi 5 µL ve kolon sıcaklığı 30 ºC olarak bulundu. Daha sonra çilek örneklerinin ekstraksiyonu için; çözücü, ekstraksiyon süresi ve çözücü miktarı taraması olmak üzere üç farklı ekstraksiyon şartı optimize edildi. Yapılan optimizasyon çalışmalarında, çilek için çözücü asitlendirilmiş metanol, ekstraksiyon süresi 30 dk ve çözücü/katı oranı 5/1 (v/w) olarak bulundu. Elde edilen optimum şartlar dikkate alınarak çalışılan farklı çilek örneklerinde siyanidin-3-oglikozit konsantrasyonu <t.s-5.0 ppm (mg/kg) aralığında, pelargonidin-3-o-glikozit konsantrasyonu 26-64 ppm (mg/kg) aralığında, delfinidin-3-o-glikozit ve malvidin-3o-glikozit <t.s. altında bulundu. KAYNAKLAR [1] Castaneda-Ovando, A., De Lourdes Pacheco-Hernandez, M.A., Elena Paez Hernandez, M.A., Rodriguez, J.A. and Galan-Vidal, C.A., Food Chemistry, 113, 859-871, 2009. [2] Robards, K. and Antolovich, M., Analyst, 122, 11R–34R, 1997. [3] Williams, C.A. ve Grayer, R.J., Natural Products Reports, 21, 539-573, 2004. 233 KimyaKongreleri.org